“Αγαπάτε τους εχθρούς υμών”
Συγγραφέας: kantonopou στις 4 Οκτωβρίου, 2010
Γράφει ο π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης
α) Πολλοί θεωρούν ότι το ευαγγελικό μήνυμα της αγάπης προς τους εχθρούς είναι ουτοπικό και ανεφάρμοστο. Άλλοι διατείνονται ότι αφορά μικρές κλειστές κοινότητες ή την ιδιωτική ζωή. Άλλοι πάλι το δέχονται ιδεολογικά, αλλά δεν το εφαρμόζουν πρακτικά. Άλλοι, για να το απορρίψουν, επικαλούνται τους θρησκευτικούς πολέμους και τον δυτικό μεσαίωνα, που στο όνομα της χριστιανικής πίστης αιματοκύλησαν τη γηραιά ήπειρο. Άλλοι το βλέπουν ως ένδειξη αδυναμίας. Και το ερώτημα που εύλογα ανακύπτει είναι: Τελικά, ποια απήχηση μπορεί να έχουν τα ευαγγελικά λόγια στη σύγχρονη ανταγωνιστική και ατομοκεντρική κοινωνία;
β) Ας αναδείξουμε όμως το περιεχόμενο της σημερινής ευαγγελικής περικοπής (Λουκ. 6, 31-36) που ηχεί μάλλον περίεργα, αλλόκοτα και παράδοξα στα αυτιά του σύγχρονου ανθρώπου. Λίγο πριν από τη σημερινή περικοπή ο ευαγγελιστής Λουκάς διασώζει τους λόγους του Χριστού, που επαναλαμβάνονται συνοπτικά και στο τέλος της: “Να αγαπάτε τους εχθρούς σας! Ευεργετείτε όσους σας μισούν! Δίνετε ευχές σε όσους σας δίνουν κατάρες, προσεύχεσθε γι’ αυτούς που σας κακομεταχειρίζονται”! (Λουκ. 6, 27-28).
γ) Παραδίδονται έτσι, απόλυτες και δυσκολοκατόρθωτες εντολές που ζητούν εφαρμογή από όλα τα μέλη της Εκκλησίας. Αποκαλύπτονται κανόνες σταυρικού πνευματικού βίου αλλά και δείκτες ελευθερίας. Και πράγματι μέσα στο διάβα των αιώνων πολλοί έφθασαν στο υψηλό αυτό επίπεδο, μιμούμενοι τον Εσταυρωμένο Κύριο που έλεγε προσευχόμενος για τους σταυρωτές του: “Πάτερ, άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι” (Λουκ. 23, 34). Οι λόγοι του σημερινού ευαγγελίου επιβεβαιώθηκαν από τον ίδιο τον Χριστό στον Σταυρό.
δ) Στο συναξάρι του αγίου Διονυσίου του εκ Ζακύνθου (1547-1622) αναφέρονται τα εξής: “Μια μέρα ο δολοφόνος του αδελφού του αγίου έφθασε στη μονή κυνηγημένος από τις αρχές και τους συγγενείς του θύματος και ζήτησε καταφύγιο από τον άγιο Διονύσιο, χωρίς να ξέρει για ποιον επρόκειτο. Μαθαίνοντας τον λόγο της καταδίωξης και την ταυτότητα του θύματος, ο άνθρωπος του Θεού… προχώρησε προς τον δολοφόνο με συμπόνια, τον παρηγόρησε, τον παρότρυνε να μετανοήσει και τον έκρυψε. Όταν οι διώκτες έφθασαν στη μονή, ο άγιος υποκρίθηκε άγνοια και προσπάθησε με λόγια ειρηνικά να τους καθησυχάσει. Μόλις εκείνοι απομακρύνθηκαν, έβγαλε τον δολοφόνο, που είχε παραλύσει από τρόμο και έκπληξη, και τον άφησε ελεύθερο να εργαστεί για τη σωτηρία της ψυχής του”.
ε) Ίσως θεωρηθεί ότι η στάση του αγίου Διονυσίου αποτελεί εξαίρεση. Όμως, ο καθένας μπορεί με την ευδοκία της χάριτος του Θεού να μπολιάσει τη ζωή του με το ευαγγελικό ήθος. Οι εντολές του Κυρίου δεν είναι πάνω από τις ανθρώπινες δυνάμεις. Και κάθε χριστιανός μπορεί να συμβάλει κατά το μέτρο των δυνατοτήτων του στην τήρησή τους. Αν κάποιος αδυνατεί να εφαρμόσει την εντολή της αγάπης προς τους εχθρούς, μπορεί να ταπεινωθεί και να εκζητήσει το θείο έλεος. Να ομολογήσει την αδυναμία του. Και η κίνηση αυτή τον πλουτίζει πνευματικά, έλκει τη χάρη του Θεού, οδηγεί στην αυτογνωσία και την επίγνωση του θείου θελήματος. Αν θέλει ο άνθρωπος μπορεί να βρει τρόπους μίμησης της θείας αγάπης. Οπότε με καλοκάγαθη διάθεση, ειρήνευση λογισμών και ανοχή των μισούντων ακυρώνεται το μίσος και κόβονται οι κρίκοι του κακού, το οποίο μεταδίδεται αλυσιδωτά στην κοινωνία.
στ) Στο σημερινό ευαγγέλιο διατυπώνεται και ο λεγόμενος χρυσός κανόνας του χριστιανικού ήθους, που φανερώνει έναν πιο πρακτικό τρόπο εφαρμογής των θείων εντολών: “Όπως θέλετε να σας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι, έτσι ακριβώς να τους συμπεριφέρεστε κι εσείς. Γιατί, αν αγαπάτε αυτούς που σας αγαπούν, ποια χάρη περιμένετε από τον Θεό; Αφού και οι αμαρτωλοί αγαπούν αυτούς που τους αγαπούν. Κι αν κάνετε καλό σ’ αυτούς που σας κάνουν καλό, ποια χάρη περιμένετε από τον Θεό; Και οι αμαρτωλοί το ίδιο κάνουν”.
ζ) Οι εντολές είναι έμφυτες στον άνθρωπο και δίδονται εξαρχής, όπως και οι νόμοι της φύσεως. Κι ενώ η φύση υπακούει στα θεία προστάγματα, ο άνθρωπος αποδεικνύεται ανυπάκουος (΄Οσιος Θεόδωρος Εδέσσης). Αιτία είναι η πτώση, η σκληροκαρδία, η εσωτερική διάσπαση και η πώρωση. Με το μπόλιασμα της θείας χάριτος διά των μυστηρίων ανοίγει ο δρόμος της τήρησής τους. Κι ο δρόμος αυτός δεν είναι μοναχικός, αφού ο χριστιανός αγωνίζεται ως μέλος της Εκκλησίας, ως μέλος του σώματος του Χριστού. Και ο δρόμος γίνεται πιο εύκολος, όταν ο καθένας φέρεται σπλαχνικά προς τους συνοδοιπόρους του, μιμούμενος τον Θεό που είναι σπλαχνικός με όλους.
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.