kantonopou’s blog

 Παγκοσμιοποίηση και παγκοσμιότητα είναι δύο έννοιες τυπικά συμφυείς, αλλά ουσιαστικά αντίθετες. Η παγκοσμιοποίηση παραμερίζει τις ιδιαιτερότητες και μετατρέπει τα πρόσωπα και τις κοινωνίες σε άμορφη μάζα, ενώ η παγκοσμιότητα σέβεται τις ιδιαιτερότητες των προσώπων και των κοινωνιών και καλλιεργεί αρμονία και πληρότητα.

 Η παγκοσμιοποίηση είναι πολύ σύνθετο φαινόμενο, που εκδηλώνεται σε διάφορα επίπεδα. Πολλοί την συνδέουν με την οικονομία. Και αυτό, είναι εύλογο, γιατί στο επίπεδο της οικονομίας και ιδιαίτερα της χρηματοοικονομίας, ή παγκοσμιοποίηση παρουσίασε ραγδαία εξέλιξη. Βέβαια η παγκοσμιοποίηση δεν αποτελεί αποκλειστικά και πρωταρχικά οικονομικό φαινόμενο, αλλά επεκτείνεται σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης ζωής, πολιτικό, πολιτιστικό, κοινωνικό, θρησκευτικό, ηθικό επιστημονικό, πνευματικό.

Το μέσο με το οποίο προωθείται η παγκοσμιοποίηση στην εποχή μας είναι η τεχνολογία. Η σύγχρονη πληροφορική και το διαδίκτυο έφεραν στο προσκήνιο μια νέα μορφή ζωής. Κατέστησαν δυνατή μια ύπαρξη ρευστής και απροσδιόριστης κοινωνίας. Η υποκρισία δε, με την οποία προωθείται η παγκοσμιοποίηση σήμερα, είναι εντυπωσιακή. Η υποκρισία έχει στη διάθεσή της όλη την εξουσία να παραπληροφορήσει, να διαστρέψει και να πραγματοποιήσει κάθε ανθρωπιά και αδικία, προβάλλοντάς την μάλιστα ως ανθρωπιστική «δήθεν» παρέμβαση και φιλανθρωπία. Σήμερα ο άνθρωπος επικοινωνεί με όλον τον κόσμο, χωρίς να βγαίνει, από το σπίτι του. Έτσι όχι μόνο δεν προωθείται μια παγκόσμια κοινωνία, αλλά διαλύεται κάθε υγιής κοινωνικός ιστός και θεμελιώνεται μια απάνθρωπη παγκόσμια εξουσία. Σήμερα η προσπάθεια για παγκοσμιοποίηση έγινε πιο συστηματική – μεθοδική, πιο απρόσωπη και αδιόρατη. Με τη μεθοδευμένη πληροφόρηση και τη συστηματικά ελεγχόμενη οικονομία επιχειρείται η επιβολή μιας παγκόσμιας εξουσίας, που αδιαφορεί για τα έθνη, τα κράτη, τις κοινωνίες και τα πρόσωπα. Το συμφέρον των ισχυρών γίνεται το μέτρο αξιολόγησης των θρησκειών, των πολιτισμών, των ηθικών αξιών, της αξίας του ανθρώπινου προσώπου.

Αντίποδας της παγκοσμιοποίησης αυτής η χριστιανική παγκοσμιότητα, η οποία δεν κερδίζεται με κατακτήσεις των άλλων ή του κόσμου, αλλά με την καταπολέμηση των παθών και του εγωκεντρισμού. Η πραγματική κοινωνία των ανθρώπων είναι δυνατή με τη διατήρηση της ταυτότητάς τους. Προϋπόθεση για την παγκοσμιότητα είναι ο αφανισμός του εγωισμού, που δηλητηριάζει τον άνθρωπο και φαλκιδεύει την προσωπική και κοινωνική του ζωή. Η παγκοσμιότητα οικοδομείται μέσα στον κόσμο σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο, στα πρόσωπα των θεσμών και στο θεσμό της Εκκλησίας. Η χάρη του Αγίου Πνεύματος, που καθιστά τον πιστό κοινωνό της παγκοσμιότητας του Χριστού διατηρείται μέσα στην Εκκλησία. Μιμούμενος ο άνθρωπος το ταπεινό φρόνημα του Χριστού εγκαταλείπει την εωσφορική αναζήτηση της αυτοθεώσεως και της κυριαρχίας επί των άλλων, και προχωρεί στη βίωση της αληθινής παγκοσμιότητας. Έξω από τον θεσμό της Εκκλησίας το πρόσωπο αδυνατεί να αποκτήσει και να διατηρήσει τη χάρη, και για να βοηθήσει ο εκκλησιαστικός θεσμός το πρόσωπο να διατηρήσει τη χάρη, πρέπει ο ίδιος να παραμένει στη χαρισματική του βάση. Διαφορετικά, ο εκκλησιαστικός θεσμός εκκοσμικεύεται και χάνει το πνευματικό του περιεχόμενο με αποτέλεσμα εύκολα να μεταπέσει σε θεσμό παγκοσμιοποιήσεως.

 Χωρίς, λοιπόν, τη βάση και την προοπτική της χριστιανικής παγκοσμιότητας, η οποία δεν επιδιώκεται σε υπερφυσικούς και υπεριστορικούς χώρους, αλλά μέσα στον άνθρωπο και την ιστορία και προσεγγίζεται με κόπους και θυσίες, και αν δεν αντιληφθούμε το καταλυτικό πνεύμα του χρήματος και της στυγνής εξουσίας, το απρόσωπο σύστημα θα αφανίσει το ανθρώπινο πρόσωπο και την κοινωνική του ζωή. Η παγκόσμια κοινωνία δεν οικοδομείται με την ομογενοποίηση των ανθρώπων, αλλά με την ανύψωσή τους ως προσώπων. Η ανθρώπινη κοινωνία μπορεί να είναι αληθινή μόνο ως κοινωνία ετεροτήτων, ως κοινωνία ανεπανάληπτων προσώπων με παγκόσμιο πνεύμα.

 Η ΕΡΕΥΝΑ – 13 Φεβρουαρίου 2010