kantonopou’s blog

ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

ΑΡΧΗ τριωδίου

Συγγραφέας: kantonopou στις 9 Φεβρουαρίου, 2009

Το Πάσχα σαν κινητή γιορτή κάνει την εμφάνισή του όψιμο ή πρώιμο, ανάλογα.
Τη μια τα χιόνια είναι ακόμα στα βουνά, την άλλη η βροχή μας σβήνει τις λαμπάδες και την παρ
΄ άλλη τα λουλούδια χαμογελούν στην Ανάσταση. Σ΄ όλα όμως τα καμώματα του καιρού τα πάθη του Χριστού θα συγκλονίσουν τις καρδιές μας και το «Χριστός Ανέστη» θα ραντίσει βάλσαμο και παρηγοριά στις ίδιες πάλι καρδιές μας, όποια μέρα κι αν το βροντοφωνάξουν οι μυροφόρες γυναίκες κι εμείς ασπαστούμε αλλήλους.


Η Α
΄ Οικουμενική Σύνοδος καθόρισε ώστε το Πάσχα να γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την Πανσέληνο της εαρινής Ισημερίας. Ισημερία δε, λέγεται το χρονικό εκείνο σημείο που η μέρα είναι ίση με τη νύχτα. Και ισημερίες (γνωστό σε όλους) υπάρχουν δύο μια την άνοιξη στις 21 Μαρτίου και μια το φθινόπωρο στις 23 Σεπτεμβρίου.


Το Εκκλησιαστικό βιβλίο, το οποίο περιέχει τις ακολουθίες και τους ύμνους, που ψάλλονται από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου μέχρι και το Μέγα Σάββατο καλείται Τριώδιον, και όχι μόνο, γιατί Τριώδιον ακόμα καλείται και η χρονική περίοδος, κατά την οποία χρησιμοποιείται το βιβλίο και καλύπτει:
α) Τις τρεις εβδομάδες που προηγούνται της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, β) Ολόκληρη τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, δηλ. (Καθαρά Δευτέρα μέχρι Κυριακή των Βαΐων) και γ) Τη Μεγάλη Εβδομάδα. Λέγεται Τριώδιον γιατί πολλοί από τους ύμνους και τους κανόνες περιλαμβάνουν τρεις ωδές και όχι εννέα ή οκτώ.
Η
?πρώτη εβδομάδα του Τριωδίου ανοίγει με την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου. Η?Εκκλησία μας παρουσιάζει τη γνωστή παραβολή του Κυρίου. Δυό μορφές πήγαν να προσευχηθούν στο ναό την ίδια μέρα και ώρα. Μέσα στη λαμπρότητα του Ναού του Σολομώντα και την απαστράπτουσα καλαισθησία του, οι δυό αυτές φιγούρες ξεχώρισαν και διακρίθηκαν ιστορικο-θρησκευτικά, η κάθε μιά με το δικό της τρόπο. Ο πονηρός και υποκριτής Φαρισαίος «ποιών πάντα τα έργα προς το θεαθήναι τοις ανθρώποις» ενομίζετο απ΄ όλους δίκαιος και ενάρετος. Αφού έτσι πίστευε ότι ξεγέλαγε τον κόσμο, νόμισε ότι το ξεγέλασμα αυτό θα έπιανε και στο Θεό. Η υπερηφάνεια και η κομπορρημοσύνη του έκλεισαν για πάντα την πόρτα τα΄ ουρανού.


Από την άλλη ο Τελώνης που ελογίζετο αμαρτωλός και άδικος, με την ταπείνωση που έδειξε, δεν θέλησε να ξεγελάσει το Θεό, αλλά να κάνει το Θεό να σκύψει πάνω του. Η παραβολή πολύ συγκινητικά δείχνει τη βλάβη της υπερφηάνειας και το κέρδος της ταπεινοφροσύνης. Και η εκκλησία μας ψάλλει: «Φαρισαίου φύγωμεν υψηγορίαν και Τελώνου μάθωμεν το ταπεινόν?».


Η δεύτερη εβδομάδα του Τριώδιου αρχίζει από την
?Κυριακή του Ασώτου.?Σ΄ αυτή τη γνωστή παραβολή ο Κύριος τρία πράγματα τονίζει ιδιαίτερα: τη θέση του αμαρτωλού, τον κανόνα της μετάνοιας και το μέγεθος της ευσπλαχνίας. Τη μέρα αυτή όλοι μας γιορτάζουμε, γιατί «εάν είπωμεν ότι αμαρτίαν ουκ έχομεν, εαυτούς πλανώμεν?», ολόκληρο δε το έργο της θείας οικονομίας βρίσκεται σ΄ αυτή ακριβώς την παραβολή. Η εκκλησία μας ψάλλει: «Ήμαρτον ενώπιόν Σου, Πάτερ οικτίρμον?».


Το Σάββατο που ακολουθεί μετά την παραπάνω Κυριακή του
?Ασώτου, λέγεται «Ψυχοσάββατον» επειδή η εκκλησία μας τελεί τη μέρα αυτή μνημόσυνα «υπέρ αναπαύσεως πάντων των κεκοιμημένων». Η εκκλησία μας τη μέρα αυτή ψάλλει: «?ανάπαυσον, Κύριε, τας ψυχάς των δούλων Σου?».


Η τρίτη εβδομάδα του Τριώδιου αρχίζει από την Κυριακή της Απόκρεω, λέγεται δε έτσι επειδή μετά την Κυριακή αυτή απέχομε από το κρέας.
Κατά τη μέρα αυτή η εκκλησία μας δεν ομιλεί με παραβολή αλλά φέρνει στη μνήμη μας τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Μας υπενθυμίζει ότι ο Χριστός θα παρουσιαστεί Κριτής δικαιότατος και θα αποδώσει «εκάστο κατά τα έργα αυτού». Η δε εκκλησία μας ψάλλει: «?και αξίωσον εκ δεξιών Σου με στήναι, Κριτά δικαιότατε».


Το Σάββατο που ακολουθεί μετά την παραπάνω Κυριακή της Απόκρεω και που η Εκκλησία μας επιτελεί μνήμη όλων εκείνων των οσίων θεοφόρων Πατέρων «των εν ασκήσει λαμψάντων». Η
?εκκλησία μας ψάλλει: «εις πάσαν την γην εξήλθεν ο φθόγγος».


Η επομένη μέρα είναι η Κυριακή της Τυροφάγου ή Τυρινής, επειδή καταλύωμε γαλακτώδη προϊόντα, αυγά και ψάρια. Το Ευαγγέλιο της ημέρας μας διδάσκει τρία πράγματα: α) να συγχωρούμε τους άλλους, β) να νηστεύουμε και γ) να μην θησαυρίζουμε υλικούς θησαυρούς στη γη.
?Το απόγευμα της μέρας αυτής τελείται ο «Κατανοητικός Εσπερινός» η δε ευχή του αγίου Εφραίμ τονίζει «?δώρησαί μοι το οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου?». Εδώ κλείνει το πρώτο μέρος των τριών προπαρασκευαστικών εβδομάδων και μπαίνουμε στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή.

 
Πηγή http://www.proinoslogos.gr/pn/index.php?module=pagesetter&func=viewpub&tid=11&pid=1150

Αφήστε μια απάντηση