Το φεγγάρι του Γενάρη μοιάζει με μαργαριτάρι
Άρθρα κατηγορίας Λαϊκή Παράδοση
Έθιμο των βαγιών
Ο κύριος Μιχάλης, ο μπαμπάς μιας μαθήτριάς μας αφηγείται σχετικά με το έθιμο των βαγιών που λέγονται καλαθάκια ή φωλιές:
“γνωρίζουμε ότι σε περιοχές της Μικράς Ασίας και νησιών του Αιγαίου, την παραμονή της Κυριακής των Βαΐων έπλεκαν με τα τρυφερά βλαστάρια των φοινικόδεντρων αυτές τις κατασκευές. Ανήμερα των Βαΐων τα στόλιζαν με εποχικά άνθη πχ βιόλες, μαργαρίτες και ελιά και τα έπαιρναν μαζί τους στην εκκλησία. Αφού είχαν ευλογηθεί από την λειτουργία τα στόλιζαν στο εικονοστάσι. Χρησιμοποιούνταν επίσης για το στολισμό των εκκλησιών πχ δεξιά και αριστερά από την Ωραία Πύλη. Σε κάποιες περιπτώσεις όπως πχ στην Πάρο, μετά το τέλος της λειτουργίας των Βαΐων, γίνεται περιφορά γύρω από την εκκλησία και οι πιστοί κρατούν και κουνούν τα Βάγια, αναπαριστώντας την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Εμένα με έμαθε να πλέκω καλαθάκια μια γερόντισσα από τη Μικρά Ασία, πρόσφυγα στη Σύρο ” .
Λοιπόν , ο κύριος Μιχάλης ,
έπλεξε τα καλαθάκια και τα παιδιά στο σχολείο τα στόλισαν με λουλούδια.
Τα κάλαντα του Λαζάρου
Το έθιμο του Λαζάρου
Οι μικροί μας μαθητές αναβιώνουν ένα παλιό πασχαλινό έθιμο της Σύρου, κρατώντας στα χεράκια τους τα Λαζαράκια τους που κατασκεύασαν από μια ξύλινη κουτάλα και λευκό πανί. Το τραγούδι στο βίντεο είναι από την Νεανική Παιδική Χορωδία της Ορχήστρας των Κυκλάδων
Η πρώτη ημέρα της Άνοιξης
Το έθιμο από τα παλιά , όταν την πρώτη ημέρα της Άνοιξης τα παιδάκια τραγουδούσαν τα χελιδονίσματα με ένα ομοίωμα χελιδονιού, αναβιώσαμε στο νηπιαγωγείο μας.
Το νερό , πηγή ζωής
Επίσκεψη στην πηγή του Αγίου Αθανασίου.
Το νερό είναι πηγή ζωής για τον τόπο μας.
Η ομάδα Λαϊκού Παραμυθιού ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΖΩ, μας αφηγήθηκε λαϊκά παραμύθια της Σύρου, σχετικά με το νερό, με τη συνοδεία μουσικής από το παραδοσιακό Κανονάκι.
Γενίτσαροι και Μπούλες. Ένα έθιμο της Νάουσας
https://video.sch.gr/asset/detail/M1k3SaY9mZOaClVWFZAGaHBY/WKZgbVsOFRosiTEWnVy7iupM
Το έθιμο Γενίτσαροι και Μπούλες είναι ένα παραδοσιακό δρώμενο στη Νάουσα την περίοδο της αποκριάς. Το έθιμο αυτό , χρονολογείται στον 18ο αιώνα, ενώ οι ρίζες του ανιχνεύονται σε γιορτές στην αρχαία Ελλάδα, σχετικές με τον θεό Διόνυσο. Ο ζουρνάς και το νταούλι, συνοδεύει τους χορευτές σε κάθε τους βήμα, καθώς χορεύουν στους δρόμους της Νάουσας .
Την Κυριακή της Αποκριάς,
- Το πρωί γίνεται το ντύσιμο του Γενίτσαρου και το μάζεμα του μπουλουκιού
- Πριν το μεσημέρι, μαζεύονται στο δημαρχείο για να χορέψουν και να πάρουν την άδεια του δημάρχου για να χορέψουν στην πόλη
- Συνεχίζουν με χορό στους δρόμους και
- Το απόγευμα γίνεται το βγάλσιμο του προσώπου (μάσκας)
Το μαγικό γάντι
Μαθαίνω και ευαισθητοποιούμαι για τα ζώα του δάσους
Εμπνευστήκαμε από το λαϊκό Ουκρανικό παραμύθι “Το μαγικό γάντι” και κάναμε κατασκευές, αφηγηθήκαμε, μετρήσαμε, αναγνωρίσαμε λέξεις, δραματοποιήσαμε διασκεδάσαμε αλλά κυρίως αγαπήσαμε τα ζώα του δάσους και την άγρια ζωή.
Το θεατρικό παιχνίδι έγινε διασκεδαστικότερο όταν φορέσαμε τις μάσκες μας. Οι φίλοι μας τα ζώα του δάσους πήραν σάρκα και οστά
Το έθιμο για το Σάββατο του Λαζάρου
Η Ανάσταση του Λάζαρου συμβολίζει τη Νίκη του Χριστού απέναντι στο θάνατο.
Οι γυναίκες για την ψυχή του Λάζαρου ζύμωναν ειδικά κουλούρια, τα“Λαζαράκια”. “Λάζαρο αν δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις” έλεγαν, μια και ο αναστημένος φίλος του Χριστού πίστευαν πως είχε παραγγείλει: “Όποιος ζυμώσει και δε με πλάσει, το φαρμάκι μου να πάρει…” Στα “λαζαράκια” έδιναν το σχήμα ανθρώπου σπαργανωμένου όπως ακριβώς παριστάνεται ο Λάζαρος στις εικόνες. Μερικές φορές πρόσθεταν και πόδια. Στη θέση των ματιών έβαζαν δυο γαρίφαλα. Τα παιδιά ξετρελαίνονταν να τα τρώνε ζεστά. Η παράδοση λέει ότι έφτιαχναν ένα λαζαράκι για κάθε παιδί της οικογένειας.
Ο Covid μας ανάγκασε να μην ζυμώσουμε όλοι μαζί στο σχολείο μας , αλλά εξ’ αποστάσεως.
Η οθόνη του υπολογιστή ανοιχτή, τα υλικά στο τραπέζι, η μαμά ή η γιαγιά δίπλα για βοήθεια, τα μανίκια ψηλά και έτοιμοι για ζύμωμα.
Το αποτέλεσμα εξαιρετικό
Στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, όπως και στη Σύρο, την παραμονή της γιορτής του Λαζάρου τα παιδιά έφτιαχναν ένα ομοίωμα του Λαζάρου μα μια ξύλινη κουτάλα και ένα κομμάτι λευκό πανί.
Ανήμερα, τα παιδιά, κρατώντας το “Λάζαρο” και ένα καλάθι στολισμένο με λουλούδια, γύριζαν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούσαν τα “Λαζαράκια”, τα κάλαντα του Λαζάρου για να διηγηθούν την ιστορία του αναστημένου φίλου του Χριστού και να μαζέψουν αυγά για το Πάσχα.
Τα κάλαντα του Λαζάρουhttps://www.youtube.com/watch?v=oSYKJvWabbc
Οι παραδοσιακές φορεσιές από διάφορα μέρη της Ελλάδας
“ ΝΤΙΛΙ-ΝΤΙΛΙ….ξετυλίγοντας το νήμα της ελληνικής λαϊκής παράδοσης μέσα από το παραμύθι, τους χορούς, τη μουσική και τα παιχνίδια ̈.
Το πρόγραμμα αυτό υλοποιήθηκε στο Νηπιαγωγείο Βάρης το σχολικό έτος 2018-2019.
Το πρόγραμμα περιέλαβε αρχικά το λαϊκό παραμύθι και το διαχωρισμό του
από τα άλλα είδη παραμυθιών. Μέσα από το παραμύθια γνωρίσαμε τον
κόσμο της παράδοσης ως προς τη μουσική, το παιχνίδι , το χορό, τις
παραδοσιακές φορεσιές , τα ήθη και έθιμα του τόπου μας. Έτσι, τα παιδιά
είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν μια πρώτη αίσθηση της πολιτισμικής μας
κληρονομιάς και ταυτότητας.
Η δραστηριότητα αυτή πλαισίωνε το πρόγραμμα του νηπιαγωγείου καθ’όλη
τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς τόσο εντός του χώρου του Νηπιαγωγείου
όσο και εκτός αυτού.
Σε κεντρικό σημείο του Νηπιαγωγείου είχε διαμορφωθεί η «γωνιά της
παράδοσης» ,ένα είδος μικρού μουσείου, στο οποίο είχαν πρόσβαση όλοι οι
μαθητές του σχολείου μας . Εκεί συγκεντρωνόταν το υλικό μας (λαϊκά
παραμύθια, αντικείμενα χρήσης παλαιότερων χρόνων , φωτογραφικό υλικό,
παραδοσιακές στολές) κ εμπλουτιζόταν κατά τη διάρκεια της χρονιάς,
δίνοντας την ευκαιρία στους μαθητές μας να εξοικειώνονται με τον πλούτο της
πολιτιστικής μας παράδοσης.
Οι εκπαιδευτικοί που ήταν και οι εμπνευστές του τη σχολική χρονιά 2018-19 ήταν Βασιλική Παπατσίμπα, Νικολέττα Καντζή , Πηνελόπη Πιπερίδου και Μαγδαληνή Νίτη
