Η πρώτη πανσέληνος της Άνοιξης μετά την Εαρινή Ισημερία (20 Μαρτίου) είναι σήμερα, 8/4/2020. Αυτό το μήνα είναι 14% μεγαλύτερη και 30% φωτεινότερη, είναι δηλαδή μια «υπερσελήνη»!
Ήξερες ότι…
Ήξερες ότι το Πάσχα είναι κινητή γιορτή; Ίσως έχεις ακούσει τους μεγάλους να ρωτάνε «πότε πέφτει το Πάσχα φέτος;» Ε, λοιπόν, η γιορτή του Πάσχα εξαρτάται από την πρώτη πανσέληνο της Άνοιξης.
Την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου, το 325 μ.χ., η εκκλησία αποφάσισε το Πάσχα να εορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης. Οπότε θα πρέπει να γιορτάσουμε το Πάσχα την επόμενη Κυριακή 12 Απριλίου. Πράγματι, η Καθολική εκκλησία γιορτάζει το Πάσχα 12 Απριλίου. Η Ορθόδοξη όμως όχι. Το Πάσχα της Ορθόδοξης εκκλησίας φέτος γιορτάζεται την Κυριακή 19 Απριλίου.
Γιατί οι δυο εκκλησίες μετράνε το χρόνο διαφορετικά;
Από τα πολύ παλιά χρόνια φάνηκε ότι η μέτρηση του χρόνου είχε πολλά προβλήματα.
Το Ιουλιανό ημερολόγιο που χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά τον 1ο π.χ. αιώνα μετρούσε το έτος λίγο μεγαλύτερο από το ηλιακό έτος, το χρόνο δηλαδή που χρειάζεται η γη για να κάνει μια περιστροφή γύρω από τον ήλιο. Πόσο μεγαλύτερο; 11 λεπτά και 13 δευτερόλεπτα.
Μόνο τόσο; Θα αναρωτηθεί κανείς. Ναι, μόνο τόσο. Όμως αυτή η διαφορά δημιούργησε προβλήματα στη μέτρηση του χρόνου.
Στην αρχή όλα ήταν καλά αλλά καθώς περνούσαν τα χρόνια, τα λεπτά που περίσσευαν έγιναν ώρες και οι ώρες έγιναν μέρες.
Φανταστείτε πως για να διορθωθεί το πρόβλημα κάθε τέσσερα χρόνια το έτος έχει μια μέρα παραπάνω. Σε ποιο μήνα βρίσκουμε αυτή την επιπλέον μέρα; Μα φυσικά στον Κουτσοφλέβαρο. Κάθε τέσσερα χρόνια ο Φλεβάρης έχει 29 μέρες και τότε λέμε ότι έχουμε δίσεκτο έτος.
Σήμερα, τον χρόνο τον μετράμε με βάση το Γρηγοριανό Ημερολόγιο, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά γύρω στα 1582 από τα καθολικά κράτη της Ευρώπης. Το Γρηγοριανό Ημερολόγιο είναι καλύτερο, αλλά και με αυτό περισσεύουν 3 ώρες κάθε 4οο χρόνια. Στην Ελλάδα το Γρηγοριανό Ημερολόγιο εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 1923! Για να ξεκινήσει η εφαρμογή του έπρεπε να κοπούν οι μέρες που περίσσευαν από το παλιό ημερολόγιο. Ποιος την πλήρωσε και πάλι; Μα, βέβαια, ο Κουτσοφλέβαρος. Εκείνος ο Φλεβάρης του 1923 στην Ελλάδα είχε μόνο 15 μέρες!
Ας ξανάρθουμε στο βασικό μας ερώτημα. Γιατί το Πάσχα των ορθοδόξων δεν εορτάζεται φέτος στις 12 Απριλίου, δηλαδή την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της Άνοιξης;
Γιατί η Ορθόδοξη εκκλησία χρησιμοποιεί το Γρηγοριανό Ημερολόγιο για τις ακίνητες εορτές και το Ιουλιανό Ημερολόγιο για να προσδιορίσει την πανσέληνο της Άνοιξης και στη συνέχεια να ορίσει τη γιορτή του Πάσχα. Επειδή όλοι οι παραπάνω υπολογισμοί περιλαμβάνουν και άλλα στοιχεία που κάνουν τις μετρήσεις δύσκολες και περίπλοκες, η Ορθόδοξη εκκλησία ανακοινώνει κάθε χρόνο τους πίνακες εορτασμού του Πάσχα και των υπολοίπων κινητών εορτών που συνδέονται με αυτό, σύμφωνα με τις δικές της μετρήσεις.
Τι μπέρδεμα! Στο νησί μας, ευτυχώς, το Πάσχα γιορτάζεται την ίδια Κυριακή και από τις δυο εκκλησίες. Το φετινό Πάσχα πέφτει στις 19 Απριλίου και όπως φαίνεται θα είναι ένα Πάσχα τελείως διαφορετικό από όλα τα προηγούμενα. Εύχομαι να είναι όμορφο και δημιουργικό!
Καλή συνέχεια!
Οι πληροφορίες και η φωτογραφία προέρχονται από τη σελίδα του Διονύση Σιμόπουλου στο facebook καθώς και από τη wikipedia.
