Το ημερήσιο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου είναι διαρθρωμένο σε οργανωμένες δραστηριότητες και στην ελεύθερη απασχόληση των παιδιών στις γωνιές της τάξης, δηλαδή στο ελεύθερο παιχνίδι. Τα παιδιά μαθαίνουν καθώς κινούνται, αγγίζουν, πειραματίζονται, καθώς δοκιμάζουν τις λύσεις που δίνουν σε διάφορες καταστάσεις προβληματισμού και αξιολογούν τα αποτελέσματα των πράξεων τους. Μαθαίνουν όταν συνεργάζονται, όταν αλληλοεπιδρούν, όταν διαφωνούν, μαθαίνουν δηλαδή παίζοντας. Σύμφωνα με τον Piaget, η κατάκτηση της γνώσης είναι μια ενεργητική διαδικασία και τα παιδιά οικοδομούν σταδιακά τη γνώση μέσα από τη δική τους δραστηριότητα.

Το ελεύθερο παιχνίδι των παιδιών στις γωνιές της τάξης, σε ένα σωστά οργανωμένο μαθησιακά περιβάλλον, σε γωνιές εξοπλισμένες με κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό έχει πολύ σημαντική αξία στην παιδαγωγική διαδικασία. Το παιχνίδι ενοποιεί τη μάθηση, δίνει ευκαιρίες για αυτόνομες δραστηριότητες, για αλληλεπίδραση των μαθητών, υποστηρίζει της ανάπτυξη ενός θέματος που μπορεί να επεξεργαζόμαστε στην τάξη, ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα, εξάπτει τη φαντασία, κοινωνικοποιεί, προσφέρει αυτογνωσία και αυτοπεποίθηση. Ταυτόχρονα αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια του εκπαιδευτικού, καθώς του δίνει την ευκαιρία να παρατηρεί καλύτερα τους μαθητές, να κάνει παρεμβάσεις αν και όπου χρειάζεται, ενθαρρύνοντας παράλληλα την αυτονομία των παιδιών, να λειτουργήσει ενισχυτικά.

Το ίδιο προτείνεται και για το σπίτι ή μια βόλτα ή ένα παιδικό πάρτι. Αγαπητοί γονείς, δε χρειάζεται όλα να τα έχετε προσχεδιασμένα και οργανωμένα. Ένα παιδί στη ζωή του δεν ευεργετείται μόνο από τη συμμετοχή σε οργανωμένες ομάδες εξωσχολικών δραστηριοτήτων. Έχει ανάγκη να μείνει στο δωμάτιό του , στο σαλόνι, στον κήπο, στην αυλή του σπιτιού σας και να παίξει όσο θέλει με ό,τι το ευχαριστεί και βρίσκει νόημα σε αυτό. Και τι καλύτερο από το να γίνετε εσείς ως γονείς η συντροφιά του στο παιχνίδι του! Γίνετε ξανά παιδιά και παίξτε με το παιδί σας! Ακόμη και σε ένα παιδικό πάρτι δε σημαίνει ότι τα παιδιά θα διασκεδάσουν περισσότερο με την παρουσία κάποιου ενήλικα διασκεδαστή ή εμψυχωτή. Παρόλο που θα διαφωνήσουν, θα μαλώσουν, θα συγκρουστούν, εντούτοις θα βρουν τρόπους για δημιουργικό παιχνίδι και σύναψη σχέσεων ακόμη κι αν δεν γνωρίζονταν πρωτύτερα.

Τέλος, θα θελα να τονιστεί στο σημείο αυτό η αναγκαιότητα να απαλλάξουμε τα παιχνίδια από σεξιστικά και φυλετικά στερεότυπα. Ένα αγόρι ΔΕΝ παίζει απαραίτητα ΜΟΝΟ με αυτοκίνητα. Μπορεί εξίσου να παίξει με κούκλες και μωρά, να ασχοληθεί στην παιδική κουζίνα μαγειρεύοντας ή να παίρνει αγκαλιά τα λούτρινα ζωάκια γιατί μιμείται τον πατρικό ρόλο, μαγειρεύοντας μιμείται τη μητέρα ή τον πατέρα που μαγειρεύουν στο σπίτι ή ενδεχομένως εκφράζει μια επιθυμία του να δοκιμάσει να μαγειρεύει ή την επιθυμία του μια μέρα να μαγειρέψει για τα δικά του παιδιά και τόσα άλλα «μπορεί» που ένα παιδικό μυαλό σκέφτεται ή μια παιδική καρδιά νιώθει. Αντιστοίχως , ένα κορίτσι έχει ΚΑΘΕ δικαίωμα να παίξει με αυτοκίνητα, με σούπερ ήρωες, με εργαλεία μαστόρων και άλλα πολλά γιατί ίσως μιμείται τον μπαμπά ή ίσως εξάπτει την περιέργεια της ή πολλά ακόμη «ίσως»… Αφήστε τα παιδιά να κάνουν τις αυθόρμητες επιλογές τους και αντί να παρεμβαίνουμε καλό θα ήταν να σταθούμε στο ρόλο του παρατηρητή, γιατί ένα παιδί μέσα από το παιχνίδι του εξωτερικεύει πολύ συχνά όσα αισθάνεται, σκέφτεται, βιώνει! Και μην στερείτε από τα παιδιά το χρόνο τους να παίξουν, είναι σαν να στερούμε από ένα φυτό τον ήλιο του!

ΚΛ.Μ.