Η παιδαγωγική αξία της σχολικής εκδρομής
Κεντρικός σκοπός του σχολείου είναι η μάθηση. Η μάθηση είναι μία απλή διαδικασία προβλέψιμων αλλαγών αιτιατού-αποτελέσματος, της οποίας τα προϊόντα αποκτούνται από τη συσσώρευση εμπειριών που προκύπτουν από πολλές και διαφορετικές πηγές στη διάρκεια του χρόνου (Falk & Adelman, 2003). Είναι ταυτόχρονα μία διαδικασία που μπορεί να λάβει χώρα σε ποικίλα μαθησιακά περιβάλλοντα εντός και εκτός τάξης (Καρνέζου, 2010). Με απλά λόγια, ένας μαθητής στο ταξίδι του στη γνώση δεν έχει ανάγκη μόνο την προγραμματισμένη «σχολική» μάθηση που συντελείται μέσα στην τάξη αλλά και ποικίλες εμπειρίες μάθησης στο περιβάλλον και την κοινωνία όπως οι εκπαιδευτικές επισκέψεις.
Οι εκπαιδευτικές επισκέψεις είναι εκδρομές εκπαιδευτικού περιεχομένου σε συγκεκριμένο χώρο που διοργανώνονται από το σχολείο και στοχεύουν στη μάθηση μέσω της απόκτησης εμπειριών (Καρνέζου, 2010). Στο πλαίσιο μίας εκπαιδευτικής επίσκεψης των μαθητών σε χώρους, όπως για παράδειγμα ένα μουσείο (π.χ. αρχαιολογικό, λαογραφικό, φυσικής ιστορίας), μία βιβλιοθήκη, ένα πάρκο κλπ. τους δίνεται η δυνατότητα να έλθουν σε επαφή, να παρατηρήσουν και να μελετήσουν άμεσα τα αντικείμενα στο φυσικό τους χώρο (Harkins, 2013). Επιπλέον, οι εκπαιδευτικές επισκέψεις συμβάλλουν μέσα από τη βιωματική μάθηση στην ανάπτυξη της φαντασίας και την ενσυναίσθηση (Ανδρεάδου & Δρακάκη, 2008) και προσφέρουν στα παιδιά πολύτιμες ευκαιρίες για να συμμετάσχουν στις διαδικασίες εκτίμησης της τέχνης (Xanthoudaki, 1998).
Θα μπορούσε, λοιπόν, κανείς να ισχυρισθεί ότι οι εκπαιδευτικές επισκέψεις είναι ευχάριστες εμπειρίες μάθησης, οι οποίες προκαλούν την περιέργεια, την απόλαυση και την ενεργό συμμετοχή, δίνουν κίνητρα και κεντρίζουν το ενδιαφέρον των μαθητών (Falk & Adelman 2003).
Το Νηπιαγωγείο μας πιστεύοντας πολύ στην παιδαγωγική αξία των εκπαιδευτικών επισκέψεων, οι οποίες και οργανώνονται κατά τη διάρκεια όλου του διδακτικού έτους, υλοποίησε μία εκπαιδευτική εκδρομή στην Αθήνα για μαθητές και γονείς , ημέρα Κυριακή 21 Απριλίου ώστε να διευκολυνθούν οι εργαζόμενοι γονείς να συμμετέχουν.
Η εκδρομή μας, στο πρώτο της μέρος, περιελάμβανε επίσκεψη στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, όπου οι μαθητές επισκέφτηκαν την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας.
Στη συνέχεια συμμετείχαν στην ανάγνωση ενός παιδικού βιβλίου με θέμα το Πάσχα και έλαβαν μέρος σε ένα βιωματικό παιχνίδι πασχαλινών αυγών που ετοίμασαν οι Νηπιαγωγοί. Επιπλέον, πέρασαν δημιουργικό ελεύθερο χρόνο στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος και στο πάρκο με τις οικογένειες και τους συμμαθητές τους.
Το δεύτερο μέρος της εκδρομής περιλάμβανε την παρακολούθηση της θεατρικής παράστασης “Συμφωνία S.O.S” στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, μετά από μια σύντομη επίσκεψη στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο.
Ελπίζουμε να χάρηκαν όλοι αυτή τη διαφορετική και πλούσια σε εμπειρίες Κυριακή τους. Ευχαριστούμε θερμά τους γονείς που συμμετείχαν γιατί χάρη σε αυτούς υλοποιήθηκε ο αρχικός σχεδιασμός της εκδρομής που οργάνωσαν οι εκπαιδευτικοί του Νηπιαγωγείου μας.
- Ανδρεάδου, Χ., & Δρακάκη, Μ. (2008). Το μουσείο ως χώρος ιστορικού γραμματισμού των εκπαιδευτικών: Η περίπτωση του «Μουσείου Σχολικής Ζωής Χανίων». Στο Ν. Γεωργιάδης, Κ. Σαραφίδου, & Π. Δεμίρογλου (Επιμ.), 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο, τ. Β΄. Ο Εκπαιδευτικός και το Έργο του. Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον, 17 – 19 Οκτωβρίου 2008 (σσ. 819-825). Δράμα: ΕΤ.Ε.Α.Δ.
- Falk, J., & Adelman, L. (2003). Investigating the impact of prior knowledge and interest on aquarium visitor learning. Journal of Research in Science Teaching, 40(2), 163-176.
- Harkins, H. K. (2013). Influences on practice: a study of teachers who implemented curriculum-based field trips with classroom connections. PHD dissertation. University of Connecticut.
- Καρνέζου, Μ. (2010). Μελέτη της οργάνωσης και της πραγματοποίησης Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 65/2018 Η συμβολή των εκπαιδευτικών εκδρομών στη μάθηση. Απόψεις εκπαιδευτικών 51 μαθητικών επισκέψεων σε επιστημονικά και τεχνολογικά μουσεία (Διδακτορική Διατριβή). Φλώρινα: Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών.
- Xanthoudaki, M. (1998). Is it always worth the trip? The contribution of museum and gallery educational programmes to classroom art education. Cambridge Journal of Education, 28(2), 181-195.