Η Παγκόσμια Ημέρα Αστέγων γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου για να επισημάνει  την προσοχή στις ανάγκες των ανθρώπων που βιώνουν την έλλειψη στέγης,  να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία, αλλά και να κινητοποιήσει την Πολιτεία να αναλάβει ακόμη περισσότερες δράσεις για την καταπολέμηση του φαινομένου.
(Τι παράξενο! Να πρέπει να υπενθυμίσουμε στους άλλους και στον εαυτό μας ότι η στέγαση αποτελεί ένα αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα….)

Η ιδέα της «Παγκόσμιας Ημέρας Αστέγων» προέκυψε από διαδικτυακές συζητήσεις μεταξύ ανθρώπων που εργάζονται για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των αστέγων από διάφορα μέρη του κόσμου. Ο αγώνας επιβίωσης των αστέγων είναι διαρκής και καθημερινός. Όταν καταλήγεις να είσαι άστεγος, δεν έχεις τίποτα να χάσεις. Οπότε τα παίζεις όλα για όλα με την ελπίδα να μπορέσεις να επιβιώσεις με αξιοπρέπεια.
Κάθε άστεγος συμπολίτης μας, κουβαλά μία επώδυνη προσωπική ιστορία στέρησης. Και όμως η ελπίδα τους, όσο φωτίζονται οι ιστορίες αυτές, παραμένει ζωντανή. Οι ιστορίες των ανθρώπων που ζουν στο δρόμο  αναδεικνύουν ακριβώς ότι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία και ότι ακόμη κι αν κάποιοι έχουν φτάσει στο απόλυτο μηδέν, ποτέ δεν είναι αργά για μια νέα αρχή.

Η Παγκόσμια Ημέρα Αστέγων είναι μια ημέρα για να αναγνωρίσουμε και να υποστηρίξουμε τους ανθρώπους που δεν έχουν ένα μόνιμο σπίτι.

Για πρώτη φορά η Παγκόσμια Ημέρα Αστέγων γιορτάστηκε στις 10 Οκτωβρίου 2010, και  γεννήθηκε από συζητήσεις μεταξύ ανθρωπιστικών επιστημόνων σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι βοήθησαν τους αστέγους στις χώρες τους.

Από την καθιέρωσή της, η Παγκόσμια Ημέρα Αστέγων έχει εορταστεί σε όλες τις ηπείρους (εκτός από την Ανταρκτική), σε περισσότερες από 100 χώρες. Η Παγκόσμια Ημέρα Αστέγων δεν έχει ένα καθορισμένο θέμα κάθε χρόνο, αλλά συνεχίζει να επικεντρώνεται στην ανάγκη για προστασία των αστέγων και την προώθηση των
δικαιωμάτων τους.

Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από ένα πρωτοφανές επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης, τεχνολογικών μέσων και οικονομικών πόρων, τα εκατομμύρια των ανθρώπων που ζουν ως άστεγοι και σε συνθήκες ακραίας φτώχειας  συνιστούν  ηθική κατακραυγή. Η αστεγία  δεν αποτελεί μόνο οικονομικό ζήτημα, αλλά ένα πολυδιάστατο φαινόμενο που περικλείει τόσο την έλλειψη στέγης όσο και των βασικών ικανοτήτων για μια αξιοπρεπή ζωή.

Οι άνθρωποι που ζουν σε αυτές τις  συνθήκες  βιώνουν πολλές αλληλένδετες και αλληλοενισχυόμενες στερήσεις που τους εμποδίζουν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους διαιωνίζοντας παράλληλα το προβλήματα που αντιμετωπίζουν.

---

Ποιος είναι ο άστεγος;

Όταν λέμε άστεγος, η πρώτη εικόνα που μας έρχεται αυθόρμητα στο μυαλό είναι ένας ηλικιωμένος άνδρας, ίσως αλκοολικός, ο οποίος κάθεται σε μία βρώμικη γωνία του δρόμου.

Άστεγος άνθρωπος είναι αυτός που ζει σε ένα σπίτι δίχως ρεύμα, που έχει χάσει το σπίτι του λόγω φωτιάς ή φυσικής καταστροφής, που φιλοξενείται σε μια δομή. Μια οικογένεια που έχει χάσει τα πάντα, μια μητέρα που πασχίζει να βρει ελπίδα για τα παιδιά της, ένας έφηβος που δεν ζει σε ασφαλές περιβάλλον, ένας ηλικιωμένος που είναι μόνος στη ζωή.

Σύμφωνα με τον ορισμό της αστεγίας, εκτός από τους διαβιούντες στον δρόμο, άστεγοι θεωρούνται και άνθρωποι ή οικογένειες που ζουν σε συνθήκες επισφαλούς ή ακατάλληλης κατοικίας. Αυτούς δεν τους βλέπει κανείς στον δρόμο, αλλά θεωρούνται άστεγοι και είναι δυνητικά ωφελούμενοι του προγράμματος. Επίσης, συχνά μένουν σε προφυλαγμένα σημεία στους δρόμους, σε εγκαταλελειμμένα κτίρια ή μπροστά από κλειστά καταστήματα. Μια μερίδα αστέγων που επαιτούν συστηματικά βρίσκουν σημεία μπροστά από πολυκαταστήματα.

Η ιστορία της κατοικίας και η  σημασία της για τον άνθρωπο.

Η κατοικία είναι από τις πλέον βασικές ανθρώπινες ανάγκες και η ιστορία της είναι τόσο
παλαιά όσο και η ανθρωπότητα. Από τις πρώτες σπηλιές και τις παραδοσιακές καλύβες
μέχρι τα σύγχρονα σπίτια, η εξέλιξη της κατοικίας αντικατοπτρίζει τις κοινωνικές,
πολιτισμικές και τεχνολογικές εξελίξεις της ανθρωπότητας.

Λήψη αρχείου

Προϊστορικές Εποχές

Στην Παλαιολιθική εποχή (600.000-9/8.000 π.Χ.) οι άνθρωποι ζούσαν από το κυνήγι και γι’ αυτό ήταν αναγκασμένοι να ακολουθούν τα ζώα στις μετακινήσεις τους. Συνήθως κατέφευγαν προσωρινά σε σπήλαια ή σε πρόχειρες καλύβες που έφτιαχναν από κλαδιά. Oι καλύβες αυτές αποτελούν την αρχαιότερη κατασκευή ανθρώπινης κατοικίας.

Στη Νεολιθική εποχή (9/8.000- 3.000 π.Χ.) δημιουργήθηκαν οι πρώτοι μόνιμοι οικισμοί, ως αποτέλεσμα της γενικότερης μεταβολής του τρόπου ζωής των ανθρώπων, οι οποίοι έγιναν γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Oι νεολιθικοί οικισμοί ήταν συχνά οχυρωμένοι και αποτελούνταν από σπίτια κυκλικά ή ορθογώνια με ένα ή δύο δωμάτια, μικρά παράθυρα και εστία.

Οι πρώτες μορφές κατοικίας ήταν απλές και κατασκευάζονταν από φυσικά υλικά όπως ξύλο, πέτρα και λάσπη. Οι άνθρωποι εγκαθίστανταν σε σπηλιές ή κατασκεύαζαν
προσωρινές καλύβες για προστασία από τα καιρικά φαινόμενα και τους θηρευτές.

Αρχαίοι Πολιτισμοί :

Με την ανάπτυξη της γεωργίας και της σταθερής εγκατάστασης, οι πρώτοι πολιτισμοί
άρχισαν να κατασκευάζουν πιο μόνιμες κατοικίες.

Η κατοικία στη Μεσοποταμία και Αίγυπτο

Οι αρχαίες πόλεις όπως η Μεσοποταμία η Αίγυπτος και η Ελλάδα αναπτύχθηκαν γύρω από οργανωμένες κοινωνίες με κατοικίες που αντανακλούσαν την κοινωνική ιεραρχία και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις.

Oι πρώτες πόλεις σχηματίστηκαν στη Μεσοποταμία και στην Αίγυπτο την Εποχή του Χαλκού (3.000-1.200 π.Χ.). Τα σπίτια στη Μεσοποταμία ήταν συνήθως διώροφα, με εσωτερική αυλή (αίθριο), άλλοτε στεγασμένη και άλλοτε όχι. Τα σπίτια των πλουσίων είχαν και δευτερεύουσες αυλές, ιδιωτικά ιερά, λουτρά με αποχέτευση και δωμάτια υποδοχής.

Στην Αίγυπτο, οι φτωχοί κατοικούσαν σε απλά πήλινα ορθογώνια σπίτια. Oι κατοικίες των πλουσίων ήταν ισόγειες και πολύ ευρύχωρες. Διέθεταν και χώρους υγιεινής, καθώς και δωμάτια για τους δούλους.

Η κατοικία στην αρχαία Ελλάδα και Ρώμη

Oι κατοικίες στην αρχαία Ελλάδα (12ος-1ος αι. π.Χ.) ήταν ορθογώνιες, με δωμάτια γύρω από μια ακάλυπτη εσωτερική αυλή (αίθριο) που αποτελούσε και την κύρια πηγή για το φωτισμό και αερισμό των χώρων. Το ισόγειο περιλάμβανε τον ανδρώνα (δωμάτιο όπου τελούνταν τα συμπόσια), το καθημερινό, την τραπεζαρία, την κουζίνα, το λουτρό και ένα κελάρι. Τα υπνοδωμάτια, ο γυναικωνίτης και τα δωμάτια των δούλων βρίσκονταν στον πάνω όροφο. Τα θεμέλια ήταν λίθινα και οι τοίχοι από πηλό και ξύλο, ενώ οι στέγες σκεπάζονταν με κεραμίδια. Γενικά, τα σπίτια ήταν απλά, χωρίς ιδιαίτερη πολυτέλεια, σύμφωνα με το λιτό τρόπο ζωής των αρχαίων Ελλήνων.

Oι Ρωμαίοι (6ος αι. π.Χ.-5ος αι. μ.Χ.) κατοικούσαν σε τριών ειδών σπίτια: μονοκατοικίες, επαύλεις και πολυώροφα κτίρια. Oι μονοκατοικίες προορίζονταν για την αστική τάξη και έμοιαζαν με τα ελληνικά σπίτια, με τη διαφορά ότι διέθεταν κλειστό αίθριο, εξαιτίας του ψυχρότερου κλίματος. Oι επαύλεις ήταν πολυτελέστατες κατοικίες πλουσίων. Τέλος, τα πολυώροφα κτίρια ήταν οι πρώτες πολυκατοικίες στην ιστορία και προορίζονταν για τα μεσαία και κατώτερα κοινωνικά στρώματα.

Η κατοικία στο Βυζάντιο

Tην εποχή του Βυζαντίου (4ος-15ος αι. μ.Χ.), για λόγους προφύλαξης από τις εχθρικές επιδρομές, τα σπίτια κτίζονταν μέσα σε οχυρωμένους οικισμούς (κάστρα), όπου ο χώρος ήταν περιορισμένος. Έτσι ήταν συνήθως πολύ απλά διώροφα. Τα αρχοντικά όμως είχαν συχνά και έναν πύργο για λόγους προστασίας. Στην Κωνσταντινούπολη υπήρχαν και πολυτελέστατες κατοικίες.

Η κατοικία στη Δύση κατά το Μεσαίωνα

Στον Μεσαίωνα, η κατοικία επηρεάστηκε από τη φεουδαρχία και την ανάγκη για άμυνα.
Τα κάστρα και οι πύργοι ήταν κοινά, και οι πόλεις αναπτύχθηκαν γύρω από κεντρικά
σημεία όπως οι εκκλησίες και οι αγορές.

Στη Δυτική Ευρώπη (5ος-15ος αι. μ.Χ.), οι αριστοκράτες ζούσαν στην ύπαιθρο, σε οχυρωμένες κατοικίες. Κάθε κατοικία αποτελούνταν από έναν τριώροφο πέτρινο πύργο όπου ζούσε ο άρχοντας, και διάφορους βοηθητικούς χώρους που βρίσκονταν σε μια αυλή περιφραγμένη με πέτρινο τείχος.

Oι χωρικοί κατοικούσαν σε απλές φτωχικές καλύβες. Αστικές κατοικίες άρχισαν να δημιουργούνται μετά το 1000 μ.Χ., όταν άρχισαν να σχηματίζονται οι πρώτες πόλεις. Τα σπίτια αυτά, συνήθως ξύλινα, ήταν διώροφα ή τριώροφα.

Η κατοικία στους νεότερους χρόνους

Την εποχή της Αναγέννησης (15ος-16ος αι. μ.Χ.), δημιουργήθηκαν δύο τύποι κατοικίας που επέζησαν επί αιώνες στην Ευρώπη, το μέγαρο και η έπαυλη. Κάθε μέγαρο καταλάμβανε ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο. Είχε εσωτερική αυλή με κιονοστοιχίες, ακολουθώντας την ελληνορωμαϊκή αρχιτεκτονική και συνήθως ήταν τριώροφο και πέτρινο. Oι επαύλεις ήταν μεγαλοπρεπή κτίρια που κτίζονταν στην εξοχή.

Κατά το 17ο αιώνα, εποχή του ρυθμού Μπαρόκ, οι αρχοντικές κατοικίες στολίζονταν με πλούσια διακόσμηση και είχαν πολλά μικρά δωμάτια. Κατά το 18ο αιώνα το κίνημα του Νεοκλασικισμού, που εμπνεόταν από την ελληνορωμαϊκή τέχνη, επηρέασε πολύ την κατοικία. Έτσι, η διαρρύθμιση και η διακόσμηση των σπιτιών έγιναν πιο απλές.

Βιομηχανική Επανάσταση

Η βιομηχανική επανάσταση έφερε σημαντικές αλλαγές στις πόλεις και τις κατοικίες.
Κατά το 19ο αιώνα, κυριαρχούσαν τα μεγάλα αστικά σπίτια, με πολυτέλεια και ανέσεις που άρχισε να προσφέρει η τεχνολογία. Συγχρόνως άρχισαν να κτίζονται και πολυκατοικίες, για να στεγαστεί ο μεγάλος αριθμός των εργατών.
Η μαζική μετανάστευση προς τις πόλεις οδήγησε σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και την κατασκευή πολυκατοικιών. Παράλληλα, αναπτύχθηκαν νέες τεχνολογίες που επηρέασαν
την κατασκευή και την άνεση των κατοικιών.

Ωστόσο, οι μεγαλύτερες αλλαγές συνέβησαν κατά τον 20ό αιώνα. Η αύξηση των μεγαλουπόλεων, η μεγάλη τεχνολογική πρόοδος και η χρήση νέων υλικών οικοδομής, κυρίως του μπετόν-αρμέ, άλλαξαν ριζικά την κατοικία. Επικράτησαν οι πολυκατοικίες, σχεδόν ομοιόμορφες, με διαμερίσματα-κουτιά. Αυτά πρόσφεραν ανέσεις, αλλά ήταν σχεδιασμένα χωρίς ενδιαφέρον για την ομορφιά του χώρου και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Από τα τέλη του αιώνα όμως άρχισε να γίνεται προσπάθεια ώστε να κτίζονται κατοικίες που να έχουν καλύτερη σύνδεση με το περιβάλλον και με τον άνθρωπο.

Σύγχρονη Εποχή

Σήμερα, οι κατοικίες είναι αποτέλεσμα εξελιγμένης αρχιτεκτονικής και τεχνολογίας.
Τα σύγχρονα σπίτια προσφέρουν άνεση και ασφάλεια, ενώ παράλληλα αντανακλούν τις
ανάγκες και τις προτιμήσεις των κατοίκων τους. Η βιωσιμότητα και η ενεργειακή
απόδοση είναι πλέον σημαντικοί παράγοντες στο σχεδιασμό και την κατασκευή κατοικιών.

Σημασία της Κατοικίας

Με τη λέξη κατοικία εννοούμε το χώρο, είτε φυσικό καταφύγιο είτε οικοδόμημα, όπου μένει ο άνθρωπος, μόνιμα ή προσωρινά. Πρωταρχικός λόγος δημιουργίας της κατοικίας ήταν η προστασία του ανθρώπου από τις άσχημες καιρικές συνθήκες και από διάφορους κινδύνους που προκαλούσαν τα ζώα ή οι άλλοι άνθρωποι. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, η κατοικία απέκτησε μεγάλη σημασία στη ζωή του ανθρώπου, γιατί συνδέθηκε στενά με τον ψυχικό κόσμο του, με την οικογενειακή και την κοινωνική ζωή του και αποτέλεσε έκφραση του πολιτισμού του.

Κύριος σκοπός της κατοικίας είναι να προφυλάσσει τη ζωή και την υγεία του ανθρώπου. Γι’ αυτό το σπίτι πρέπει να κτίζεται με γερά και συγχρόνως αβλαβή για την υγεία υλικά (οικολογικά) και να είναι ευάερο και ευήλιο. Στο χώρο της κατοικίας εξυπηρετούνται πέντε βασικές λειτουργίες που ανταποκρίνονται σε αντίστοιχες ανθρώπινες ανάγκες: η θέρμανση, η τροφή, η εργασία, ο ύπνος και η ατομική υγιεινή. Βέβαια, στις μέρες μας η τεχνολογική εξέλιξη και ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχουν επιφέρει πολλές αλλαγές. Εκείνο, πάντως, που δεν έχει μεταβληθεί είναι η επιθυμία του ανθρώπου να εξασφαλίζει στο σπίτι του την απαραίτητη ηρεμία και άνεση που χρειάζεται. Μόνο τότε μπορεί να νιώσει ασφαλής και να αισθανθεί το χώρο δικό του.

Η κατοικία δεν έχει πάψει να συνδέεται κυρίως με την οικογένεια και να αποτελεί χώρο αγάπης και συντροφικότητας, αλλά και συγκρούσεων και αντιθέσεων μεταξύ των μελών της.

Στο σπίτι, εξάλλου, διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό η προσωπικότητα του ανθρώπου. Εκεί διαπλάθεται ο χαρακτήρας τα πρώτα χρόνια της ζωής του και εκεί μαθαίνει να ζει μαζί με άλλους, όχι μόνο με μέλη της οικογένειας, αλλά και με ξένους, επισκέπτες ή φιλοξενούμενους.

Η κατοικία δεν είναι απλά ένας χώρος διαβίωσης, αλλά ένα καταφύγιο που προσφέρει ασφάλεια, άνεση και σταθερότητα. Αποτελεί τον πυρήνα της οικογενειακής ζωής και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, ενώ παράλληλα επηρεάζει την ευημερία και την ψυχολογική κατάσταση των ανθρώπων. Η κατοικία αποτελεί επίσης σημαντικό στοιχείο της πολιτισμικής ταυτότητας και κληρονομιάς ενός λαού.

Γιατί οι άνθρωποι γίνονται άστεγοι;

Πολλοί άνθρωποι μπορεί να πιστεύουν ότι η έλλειψη στέγης συμβαίνει μόνο σε συγκεκριμένους τύπους ανθρώπων, αλλά μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε. Εδώ είναι μερικοί συνηθισμένοι λόγοι:

Απώλεια εργασίας: Όταν κάποιος χάνει τη δουλειά του, μπορεί να δυσκολευτεί να πληρώσει για βασικές ανάγκες όπως στέγαση, φαγητό και ρούχα.
Θέματα υγείας: Τα προβλήματα σωματικής ή ψυχικής υγείας μπορεί να δυσκολέψουν τους ανθρώπους να εργαστούν και να φροντίσουν τον εαυτό τους.
Οικογενειακά θέματα: Μερικοί άνθρωποι μπορεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους λόγω ενδοοικογενειακής βίας ή οικογενειακών συγκρούσεων.
Έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγασης: Σε πολλές πόλεις, δεν υπάρχουν αρκετά οικονομικά μέρη για να ζήσουν οι άνθρωποι , γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη στέγης.

Οι άστεγοι άνθρωποι είναι συχνά “αόρατοι” στην κοινωνία μας, παρά τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζουν.

Πώς η έλλειψη στέγης επηρεάζει τους ανθρώπους;

Το να είσαι άστεγος μπορεί να είναι πολύ δύσκολο και αγχωτικό. Οι άνθρωποι χωρίς σπίτι συχνά αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως:

Έλλειψη ασφάλειας: Πολλοί άστεγοι δεν έχουν ασφαλές μέρος για ύπνο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε κίνδυνο και φόβο.
Περιορισμένη πρόσβαση σε τρόφιμα και νερό: Η εύρεση τροφής και καθαρού νερού μπορεί να είναι ένας καθημερινός αγώνας.
Προβλήματα υγείας: Η έλλειψη στέγης μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας λόγω κακών συνθηκών διαβίωσης.

Μεγαλύτερη η θνησιμότητα των αστέγων λόγω καύσωνα ή ακραίων καιρικών συνθηκών

Τα ακραία θερμικά φαινόμενα μπορούν να προκαλέσουν μια ποικιλία ασθενειών που σχετίζονται με τη ζέστη, συμπεριλαμβανομένης της θερμικής εξάντλησης και της θερμοπληξίας, η οποία μπορεί να αποβεί μοιραία.

Κατά τους πολύ ζεστούς μήνες, οι άστεγοι αντιμετωπίζουν σοβαρές απειλές εξαιτίας των
ακραίων θερμοκρασιών και της έλλειψης πρόσβασης σε πόρους που μπορούν να τους προστατεύσουν από τη ζέστη.
Οι κύριοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν:

Αφυδάτωση: Η έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό και σκιά κάνει τους άστεγους ιδιαίτερα ευάλωτους στην αφυδάτωση, που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά ιατρικά προβλήματα

Θερμοπληξία: Ο συνδυασμός υψηλών θερμοκρασιών και έλλειψης καταφυγίων μπορεί
να οδηγήσει σε θερμική εξάντληση ή θερμοπληξία, η οποία είναι δυνητικά θανατηφόρα
αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα.

Έλλειψη πρόσβασης σε καταφύγια: Τα καταφύγια που προσφέρονται κατά τη
διάρκεια των ζεστών μηνών συχνά δεν είναι αρκετά για να καλύψουν τις ανάγκες όλων
των αστέγων, αφήνοντας πολλούς εκτεθειμένους.

Κίνδυνος από πυρκαγιές: Οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν τον κίνδυνο πυρκαγιών,
ιδιαίτερα σε περιοχές όπου οι άστεγοι ζουν σε ανεπαρκείς καταλύσεις, όπως σκηνές ή
αυτοσχέδιες κατασκευές.

Ψυχολογική πίεση: Ο συνεχής αγώνας για επιβίωση σε ακραίες θερμοκρασίες
προσθέτει σημαντική ψυχολογική πίεση, που μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη και άγχος.

Οι άστεγοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν κάποια σχετική με τη ζέστη ασθένεια και να πεθάνουν, εξαιτίας των περιορισμένων πόρων αντιμετώπισης που διαθέτουν, συν του ότι δεν έχουν πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη ή φάρμακα για να αντιμετωπίσουν το οτιδήποτε, αλλά ούτε διαθέτουν αυτοκίνητο για να φτάσουν σε κάποιο νοσοκομείο εν μέσω καύσωνα. Είναι επίσης, πιο επιρρεπείς σε τροφιμογενείς ασθένειες, μιας και δεν έχουν τον τρόπο να συντηρήσουν σωστά τα τρόφιμά τους.

Επιπλέον, η ακραία ζέστη μπορεί να επιδεινώσει προϋπάρχουσες παθήσεις που στατιστικά είναι πιο διαδεδομένες μεταξύ των αστέγων, συμπεριλαμβανομένων των αναπνευστικών προβλημάτων, των καρδιαγγειακών και πνευμονικών παθήσεων.

Οι άστεγοι διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο εγκαυμάτων τρίτου βαθμού από τον ήλιο και τις καυτές επιφάνειες, καθώς και σοβαρής αφυδάτωσης.

Εν μέσω επικίνδυνης ζέστης, «οι άστεγοι είναι συνήθως οι πρώτοι που πεθαίνουν μιας και το 40% ζουν σε δρόμους χωρίς καταφύγιο, σε εγκαταλελειμμένα κτίρια ή σε άλλους χώρους που δεν προορίζονται για ανθρώπινη κατοικία.

Για όλους αυτούς τους λόγους οφείλουμε να δράσουμε, όλοι μαζί, οφείλουμε να αναβιώσουμε και πάλι τις χαμένες ελπίδες τους, να μην τους προσπερνάμε. Γιατί όλοι μπορεί να βρεθούμε στη θέση τους.

---

«Ευρώπη 2020»

Η εξάλειψη του φαινομένου της αστεγίας αρχίζει με μια διαφορετική προσέγγιση πιο εξατομικευμένη θα μπορούσε κάποιος να πει, δεδομένου ότι δεν βιώνουν όλοι οι άστεγοι τις ίδιες συνθήκες και η αναγκαία κοινωνική επανένταξή τους απαιτεί διαφορετικά σε κάθε περίπτωση .

Σύμφωνα με το Social Europe, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με πληθυσμό περίπου 450 εκατομμυρίων, 95 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε συνθήκες φτώχειας.

Η στρατηγική «Ευρώπη 2020» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχε ως στόχο την έξοδο 20 εκατομμυρίων ανθρώπων από τη φτώχεια έως το 2020.

Όμως ο στόχος αυτός δεν επιτεύχθηκε ποτέ. Έτσι, στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων (EPSR), η Επιτροπή έθεσε νέο στόχο μείωσης της φτώχειας κατά τουλάχιστον 15 εκατομμύρια (συμπεριλαμβανομένων 5 εκατομμυρίων παιδιών) έως το 2030.

Η Ευρώπη δυστυχώς, δεν βρίσκεται σε πορεία επίτευξης ούτε αυτού του στόχου.

Η φτώχεια και το αυξανόμενο κόστος ζωής είναι οι κύριες αιτίες της έλλειψης στέγης, η οποία έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία δέκα χρόνια και εκτιμάται ότι φτάνει τα 895.000 άτομα .

Το 2021, η Διακήρυξη της Λισσαβόνας είχε ως στόχο τον τερματισμό της έλλειψης στέγης στην Ευρώπη έως το 2030.

Όμως, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί σε μια μειοψηφία κρατών μελών (κυρίως στη Φινλανδία μέσω της πολιτικής «Πρώτα η στέγαση»), ο στόχος αυτός μοιάζει επίσης με χίμαιρα, παρόλο που σύμφωνα με το άρθρο 25 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων η στέγαση αναγνωρίζεται ως ανθρώπινο δικαίωμα.

Προτεραιότητα στο άτομο

Το Person First, το οποίο ξεκίνησε το 2022, είναι ένα ερευνητικό πρόγραμμα Erasmus+ της ΕΕ που στοχεύει σε μια νέα, πιο αποτελεσματική προσέγγιση για την αντιμετώπιση της έλλειψης στέγης, η οποία περνάει από την απλή υλική βοήθεια στην προώθηση της συμμετοχής και της ένταξης στην κοινωνία.

Το έργο, το οποίο συντονίζεται από το δίκτυο SMES Europa με εταίρους σε εννέα χώρες, διεξήγαγε έρευνα σε 65 εγκαταστάσεις και πραγματοποίησε επιτόπιες επισκέψεις στη Ρίγα, τη Λιουμπλιάνα, την Αθήνα και το Ελσίνκι.

Αποτελεί συνέχεια του Housing First θέτοντας τα άτομα στο επίκεντρο της χάραξης πολιτικής, καθώς ο πληθυσμός των αστέγων είναι όλο και πιο ποικιλόμορφος.

Περιλαμβάνει όχι μόνο ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, αλλά και μετανάστες χωρίς χαρτιά, πρώην παραβάτες, χρήστες ουσιών, νέους με προβλήματα ψυχικής υγείας, γυναίκες που διαφεύγουν από την ενδοοικογενειακή βία στο σπίτι, ψυχιατρικούς ασθενείς…

Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει μια λύση που να ταιριάζει σε όλους, καταλήγουν οι ερευνητές.

 

Ωστόσο στις μέρες μας υπάρχει πια  ένα πολύ διαφορετικό μοντέλο, για παράδειγμα, η περίπτωση μιας ομάδας νέων µε προβλήματα ψυχικής υγείας, που ζουν προσωρινά μαζί σε ένα μικρής κλίμακας στεγαστικό πρόγραμμα, όπου είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση της ζωής τους.

Η αστεγία δεν είναι επιλογή!

Το φαινόμενο των αστέγων που ολοένα  αυξάνεται παγκόσμια και δυστυχώς και στην χώρα μας απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση από κοινωνικούς και πολιτικούς φορείς που να περιλαμβάνει τους τέσσερις τομείς της αναγκαίας υποστήριξης: κοινωνική βοήθεια, σωματική και ψυχική υγεία, στέγαση, συμμετοχή και αποκατάσταση.

Υπάρχουν πολλές έρευνες που ρίχνουν φως στα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όσοι δυστυχώς ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία των συνανθρώπων μας. Ας προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε μερικά από αυτά:

Κέντρα (α)φιλοξενίας

Σε έρευνα θίγονται τα εμπόδια στην είσοδο σε κέντρα φιλοξενίας που οδηγούν τους ανθρώπους να ζουν στους δρόμους.

Οι κανονισμοί και οι διατάξεις που ισχύουν συχνά αποκλείουν τα ζευγάρια, τα παιδιά, τα κατοικίδια ζώα, τους μετανάστες χωρίς χαρτιά και τους χρήστες αλκοόλ και άλλων ναρκωτικών.

Ορισμένοι από αυτούς μπορεί να είναι δικαιολογημένοι, για την προστασία των άλλων ενοίκων. Ωστόσο υπάρχουν και αρκετοί που βασίζονται σε στερεότυπα στα όρια του ρατσισμού και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Οι ξενώνες θα πρέπει να είναι φιλόξενοι χώροι, οι οποίοι όχι μόνο προσφέρουν ένα κρεβάτι για τη νύχτα, αλλά προωθούν την επανένταξη.

Εχθρική Αρχιτεκτονική

Και ενώ η κατάσταση στους ξενώνες είναι κάθε άλλο παρά ιδανική, το να βρουν αυτοί οι άνθρωποι μία θέση στον δημόσιο χώρο ώστε να επιτελέσουν τις βασικές ανάγκες τους – όπως ο ύπνος- καθίσταται όλο και πιο δύσκολο.

Οι ευρωπαϊκές πόλεις γίνονται ολοένα και πιο αφιλόξενες καθότι την τελευταία δεκαετία έχει παρατηρηθεί η επέκταση αυτού που ονομάζεται «εχθρική αρχιτεκτονική».

Η εχθρική αρχιτεκτονική είναι μια στρατηγική αστικού σχεδιασμού που αποσκοπεί ακριβώς στο να εμποδίσει τους άστεγους να χρησιμοποιήσουν το δημόσιο χώρο με «ακατάλληλους» τρόπους.

Πρόκειται για μια τάση που εξαπλώνεται σε όλες τις μεγάλες πόλεις του κόσμου.
Γνωστή και ως αμυντική αρχιτεκτονική, εχθρικός σχεδιασμός ή σχεδιασμός αποκλεισμού, σκοπός της είναι να αποτρέψει τους άστεγους από το να συγκεντρώνονται σε δημόσιους χώρους όπου η παρουσία τους θα μπορούσε να αναστατώσει τους ανθρώπους που συγχρωτίζονται, πήγαιναν στη δουλειά τους ή κάνουν τα ψώνια τους.

Από τους εκτοξευτήρες νερού και τα μυτερά τσιμεντένια κολωνάκια κάτω από τις γέφυρες μέχρι τις μεταλλικές αιχμές στο πεζοδρόμιο έξω από τα πολυκαταστήματα και τα μεταλλικά παγκάκια με τα συμπαγή μπράτσα που μόλις και μετά βίας αφήνουν χώρο για να καθίσει κανείς άνετα, το αστικό τοπίο σίγουρα αλλάζει.

Χωρίς να λείπουν όσοι μιλούν για θετική αλλαγή, καθώς κρατά τους άστεγους μακριά από τα μάτια και το μυαλό τους, για τους περισσότερους αποτελεί ένδειξη σκληρότητας και απανθρωπιάς απέναντι στους αστέγους.

Με την εχθρική αρχιτεκτονική, οι ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι εξαφανίζονται, σαν να στήνονται αόρατοι φραγμοί, και οι άνθρωποι φαίνεται να επιτρέπεται να μένουν μόνο εν κινήσει στους δρόμους της πόλης αντί να σταματούν για να ξεκουραστούν ή να καθίσουν και να συζητήσουν δημόσια.

Από το Λονδίνο έως το Αμβούργο, οι πολεοδόμοι επανασχεδιάζουν τους δημόσιους χώρους για να περιορίσουν τον ανεπιθύμητο ύπνο, αλλά οι καλλιτέχνες και οι πολίτες αντιστέκονται στη λεγόμενη «εχθρική αρχιτεκτονική» σε μια μάχη για να γίνουν οι πόλεις πιο φιλικές προς τους ανθρώπους.

«Μπορούν (τα σχέδια) να είναι αρκετά αόρατα … γι’ αυτό και είναι αρκετά επικίνδυνα», δήλωσε ο Βρετανός καλλιτέχνης και επιμελητής Stuart Semple, προσθέτοντας ότι παρατήρησε για πρώτη φορά το “άσχημο υπόγειο ρεύμα” της εχθρικής αρχιτεκτονικής στη γενέτειρά του, το Μπόρνμουθ, όταν προστέθηκαν μεταλλικές μπάρες στα δημόσια παγκάκια.

Έλλειψη ψυχολογικής υποστήριξης

Το πρόγραμμα «Πρώτα ο άνθρωπος», το οποίο έληξε τον Ιούνιο, είχε συγκεντρώσει μια σειρά από συστάσεις, οι οποίες παρουσιάστηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάρτιο του 2024.

Ζητούταν να σταματήσει η παρενόχληση των ανθρώπων που κοιμούνται στο δρόμο, καταδικάζοντας τις κινήσεις για την κατάσχεση των αντικειμένων τους ή την ποινικοποίησή τους.

Πολλοί άστεγοι έχουν υποστεί τραυματικές εμπειρίες. Αλλά υπάρχει μια παντελή έλλειψη υποστήριξης για την ψυχική υγεία.

Στο κοινοβούλιο, ο καθηγητής Ides Nicaise από το KH Leuven υπογράμμισε την «ανησυχητική» κατάσταση στους προσφυγικούς καταυλισμούς στην Ελλάδα, όπου η έλλειψη προσωπικού φροντίδας έχει επιτρέψει έναν κύκλο βίας και ανασφάλειας μεταξύ των οικογενειών.

Μάλιστα, η έρευνα διαπίστωσε ότι το 60% των αστέγων υποφέρουν από προβλήματα ψυχικής υγείας και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ψυχική περίθαλψη πρέπει να προέρχεται από τους φορείς της κοινότητας γιατί είναι πιο ουσιαστική λιγότερο δαπανηρή και διευκολύνει την κοινωνική επανένταξη.

Μετανάστες χωρίς χαρτιά

Η δεύτερη πρόκληση που διαφαίνεται σε μεγάλο βαθμό στην έρευνα είναι η δεινή θέση των μεταναστών χωρίς χαρτιά, οι οποίοι δεν έχουν δικαίωμα σε στεγαστική υποστήριξη. Στη Φλωρεντία, για παράδειγμα, τα άτομα χωρίς χαρτιά δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε καταφύγια.

Σύμφωνα με την Πλατφόρμα Διεθνούς Συνεργασίας για τους μετανάστες χωρίς χαρτιά (PICUM), οι πρόσφυγες ποινικοποιούνται και υπάρχουν κινήσεις σε ορισμένες χώρες που αναγκάζουν τους παρόχους υπηρεσιών να τους καταγγέλλουν στις αρχές.

Άνθρωποι που προσφέρουν καταφύγιο, τροφή ή υγειονομική περίθαλψη σε μετανάστες χωρίς χαρτιά έχουν επίσης διωχθεί ποινικά.

Ακόμη και πολίτες της ΕΕ μπορεί να αποκλειστούν από τη βοήθεια και να βρεθούν στους δρόμους.

Στο Βέλγιο, οργανώσεις όπως οι Infirmiers de rue (νοσοκόμες του δρόμου) υποστηρίζουν Πολωνούς και άλλους εργαζόμενους οι οποίοι, μετά τη λήξη των συμβάσεών τους, δεν έχουν δικαίωμα σε κοινωνικές παροχές.

Η ελεύθερη κυκλοφορία αποτελεί αρχή της ΕΕ και το συνδικάτο έχει την ευθύνη να προστατεύει τους μετακινούμενους εργαζόμενους.

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Η έλλειψη κοινωνικής στέγασης στην Ελλάδα εξελίσσεται σε σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, καθιστώντας την χώρα απλησίαστη για τα μεσαία νοικοκυριά, με μεγάλες ροές άγνωστων επενδυτών και ανύπαρκτη στεγαστική στρατηγική.

Σήμερα, η Ελλάδα είναι μία από τις 7 χώρες με το σοβαρότερο πρόβλημα αστέγων στην ΕΕ. Η εκτίναξη του κόστους κατασκευής και τα υπερκέρδη από τα ακίνητα, οι μικρής χρονικής διάρκειας  μισθώσεις και τα καινούργια κερδοφόρα  τουριστικά μοντέλα βαθαίνουν το πρόβλημα.

Μετά το 2020, οι άστεγοι στην Ελλάδα έχουν επηρεαστεί σημαντικά από διάφορους παράγοντες, όπως οι οικονομικές προκλήσεις, η πανδημία COVID-19 και η συνεχιζόμενη προσφυγική κρίση.Από το 2010 που ξέσπασε η οικονομική κρίση στη χώρα μας ξεκίνησε και η παρακμή για πολλές επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Αυτό οδήγησε πολλούς ανθρώπους στην ανεργία, στην φτώχεια και δυστυχώς στην έλλειψη στέγης. Είναι θλιβερό να βλέπουμε τους συνανθρώπους μας να διαβιώνουν στους δρόμους ψάχνοντας για τροφή στα σκουπίδια γεμάτοι απελπισία, φόβο και άγχος. Το βίντεο αυτό έχει σκοπό να ευαισθητοποιήσει όλους μας προκειμένου να συμπαρασταθούμε και να βοηθήσουμε υλικά και ψυχικά στο βαθμό που μπορεί ο καθένας μας και να δώσει ένα ερέθισμα για αλλαγή σκέψης, νοοτροπίας και αίσθημα δικαιοσύνης.

Γιατί η κοινωνική αλληλεγγύη είναι ο σημαντικότερος κρίκος που ενώνει τους ανθρώπους σε μια κοινωνία.

https://www.youtube.com/watch?v=CC67VP0q05Y&ab_channel=ProductionsProx

 

Η οικονομία της Ελλάδας, η οποία εξακολουθεί να ανακάμπτει από την κρίση χρέους, αντιμετώπισε πλήγματα λόγω της πανδημίας. Πολλοί άνθρωποι έχασαν τις δουλειές τους ή αντιμετώπισαν μειωμένο εισόδημα, οδηγώντας σε αυξημένα προβλήματα στα οποία γίνονται ευάλωτοι  και έλλειψη στέγης.

Τα κυβερνητικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των προσωρινών στεγαστικών λύσεων, βοήθησε κάποιους, αλλά συχνά δεν ήταν επαρκής για την αντιμετώπιση των ευρύτερων αναγκών.

 

Από το 2023, ο αριθμός των προσφύγων που ζουν σε κακές συνθήκες παρέμεινε υψηλός. Πολλοί βρίσκονται σε υπερπλήρεις καταυλισμούς ή άτυπους οικισμούς, επιδεινώνοντας το ζήτημα της έλλειψης στέγης.

Τέλος ο πληθωρισμός και η αύξηση του ενεργειακού κόστους έχουν επιβαρύνει άνισα την ελληνική κοινωνία, πλήττοντας περισσότερο τα ευάλωτα νοικοκυριά. Αυτό ήταν το βασικό συμπέρασμα της μελέτης που διεξήγαγε η Γεωργία Καπλάνογλου, επίκουρη καθηγήτρια Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, και η οποία ενσωματώθηκε στην ετήσια έκθεση του ΕΑΠΝ.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, το 10% των φτωχότερων νοικοκυριών της χώρας έπρεπε να δαπανήσει 14% περισσότερα για να διατηρήσει ίσα επίπεδα κατανάλωσης τροφίμων και ενέργειας το 2023 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Για τα πλουσιότερα νοικοκυριά, η αντίστοιχη αύξηση ήταν μόλις 5%.

Η μελέτη αποκάλυψε επίσης ότι από τις αρχές του 2022 έως τα μέσα του 2023, τα φτωχότερα νοικοκυριά είδαν την κατάστασή τους να επιδεινώνεται δραματικά, κυρίως λόγω της αύξησης του κόστους των τροφίμων.

«Χρησιμοποιώντας ως μέτρο τις τιμές τον Αύγουστο του 2023, μια τετραμελής οικογένεια, η οποία αποτελούσε τον μέσο όρο, χρειαζόταν επιπλέον 2.200 ευρώ ετησίως για να αγοράσει την ίδια ποσότητα τροφίμων με εκείνη του προηγούμενου έτους», σημειώνει η έκθεση.

Αόρατες Γυναίκες

Η γυναικεία έλλειψη στέγης στην Ευρώπη είναι ένα σημαντικό ζήτημα που συχνά υποβαθμίζεται. Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις σε σύγκριση με τους άνδρες συναδέλφους τους, συμπεριλαμβανομένου του υψηλότερου κινδύνου βίας και εκμετάλλευσης.

Οι παράγοντες που πρέπει να λάβουμε υπόψιν όταν μιλάμε για τη έλλειψη στέγης των γυναικών περιλαμβάνουν:

• Οικονομική κατάσταση 

Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να βιώσουν τη φτώχεια λόγω παραγόντων όπως οι μισθολογικές ελλείψεις, η μερική απασχόληση και η μονογονεϊκότητα.

• Ενδοοικογενειακή βία

Πολλές γυναίκες μένουν άστεγες αφού ξεφύγουν από κακοποιητικές σχέσεις.

Τα καταφύγια μπορεί να είναι περιορισμένα και ορισμένες γυναίκες μπορεί να αποφεύγουν να αναζητήσουν βοήθεια λόγω φόβου για τον θύτη τους.

• Ψυχική υγεία και εθισμός

Οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας ή κατάχρησης ουσιών μπορεί να δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υποστήριξης, οδηγώντας σε έναν κύκλο έλλειψης στέγης.

• Συστημικά εμπόδια

Μπορεί να υπάρχει έλλειψη ειδικών υπηρεσιών για τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένης της επαρκούς στέγασης και της υποστήριξης της ψυχικής υγείας, καθώς και κοινωνικό στίγμα γύρω από τη γυναικεία έλλειψη στέγης.

• Σεξουαλική βία

Οι γυναίκες που βιώνουν την έλλειψη στέγης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να πέσουν θύματα σεξουαλικής βίας.

Οι γυναίκες αυτές είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε πολλαπλές μορφές κινδύνων , συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας από γνωστούς, αγνώστους, σωματέμπορους και στενούς συντρόφους, ενώ βρίσκονται στο δρόμο, σε επικίνδυνες συνθήκες στέγασης ή σε καταφύγιο.

• Υγιεινή:

Έρευνα του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον έχει εντοπίσει κοινά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι άστεγες γυναίκες όταν έχουν περίοδο.

Η λεγόμενη «φτώχεια της περιόδου» αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα

Μια ανασκόπηση της έρευνας που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Women and Health διαπίστωσε ότι οι άστεγες γυναίκες αντιμετώπιζαν πρακτικές προκλήσεις στη διαχείριση της εμμήνου ρύσεως παράλληλα με αισθήματα αμηχανίας και ντροπής, ενώ πολλές από αυτές μόλις που «τα έβγαζαν πέρα» λόγω ανεπαρκών παροχών.

Η Dr Stephanie Barker , διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, δήλωσε: «Η λεγόμενη «φτώχεια της περιόδου» αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα. Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν την ανάγκη να σταματήσουν οι φραγμοί και ο περιορισμός της πρόσβασης σε προϊόντα υγείας της περιόδου. Πρόκειται τόσο για ζήτημα δημόσιας υγείας όσο και για ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

 

Η αντιμετώπιση της έλλειψης στέγης των γυναικών απαιτεί εξατομικευμένες προσεγγίσεις που λαμβάνουν υπόψη αυτές τις προκλήσεις.

Αναδημοσίευση από :

Παγκόσμια Ημέρα των Αστέγων: Οι αφανείς αλήθειες για την Ευρώπη

Κοινωφελείς Οργανώσεις που δρουν στην Ελλάδα 

Στη Θεσσαλονίκη οι Ομάδες Εργασίας στο Δρόμο (Streetwork) της ΑΡΣΙΣ εντοπίζουν ανθρώπους ολοένα και μεγαλύτερης ηλικίας, που αναγκάζονται να διαβιούν στο δρόμο.

Πρόκειται κυρίως για άντρες, ελληνικής καταγωγής, που κατά βάση αντιμετωπίζουν και προβλήματα ψυχικής υγείας, άρα η αντιμετώπισή τους προϋποθέτει διεπιστημονική προσέγγιση και ανάλογες δομές.

Από τον Μάρτιο του 2022 η ΑΡΣΙΣ υλοποιεί το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για τους Άστεγους» υποστηρίζοντας κοινωνικά ευάλωτες οικογένειες και άτομα σε συνολικά 45 διαμερίσματα στο Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης, εκ των οποίων τα είκοσι στον δήμο Θεσσαλονίκης και τα εικοσιπέντε στους δήμους «Παύλου Μελά», Αμπελοκήπων – Μενεμένης και Κορδελιού – Εύοσμου.

Σχετικά με την Ithaca:

H μη κερδοσκοπική Οργάνωση Ithaca ιδρύθηκε το 2015 και στοχεύει στην επανένταξη και στη αύξηση της κοινωνικής ενσωμάτωσης των αστέγων και άλλων ευάλωτων ομάδων. H Ithaca λειτουργεί την, πρώτη στην Ευρώπη, κινητή μονάδα πλυντηρίου ρούχων παρέχοντας υπηρεσίες υγιεινής και ευκαιρίες εργασιακής επανένταξης σε ανθρώπους από κοινωνικά ευάλωτες ομάδες. Μέχρι σήμερα έχει βοηθήσει 9.000+ ανθρώπους, συμπληρώνοντας πάνω από 35.000 επισκέψεις, παραδίδοντας 170+ τόνους καθαρών ρούχων. Με την παροχή ψυχοκοινωνικής υπηρεσίας, έχει ήδη ανταποκριθεί σε πάνω από 1.800 αιτήματα ωφελούμενων, ενώ έχει συμβάλει επιτυχώς στην εργασιακή επανένταξη 48 ατόμων από ευάλωτες ομάδες.

Βάλτε ελληνικούς υπότιτλους και παρακολουθήστε το παρακάτω βίντεο

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε;

Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε και  να υποστηρίξουμε τους άστεγους στις κοινότητές μας:όπως η δωρεά ρούχων, τροφίμων ή χρημάτων σε τοπικά καταφύγια.

Εθελοντής: Μπορούμε ακόμη να ερευνήσουμε για  τοπικές οργανώσεις ή καταφύγια που βοηθούν τους άστεγους ανθρώπους και να σκεφτούμε πώς μπορούν να συμμετάσχουμε ως εθελοντές. Μπορείτε να σερβίρετε γεύματα σε καταφύγια, να οργανώσετε δωρεές ή να συμμετάσχετε σε κοινοτικούς καθαρισμούς.

Δωρείστε: Συλλέξτε αντικείμενα όπως ρούχα, κουβέρτες και προϊόντα περιποίησης για να τα δωρίσετε σε καταφύγια ή τράπεζες τροφίμων. Ακόμη και οι μικρές συνεισφορές μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά.

Εκπαιδεύστε τους άλλους: Μοιραστείτε όσα μαθαίνετε για την έλλειψη στέγης με τους φίλους και την οικογένειά σας. Η ευαισθητοποίηση μπορεί να βοηθήσει τους άλλους να κατανοήσουν καλύτερα το ζήτημα.

Ύπαρξη χώρων προσωρινής φιλοξενίας και  μέτρα αρωγής και υποστήριξης που αναπτύσσονται από την οικεία Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Το έργο της εθελοντικής διακονίας αστέγων

Πώς βλέπουμε τους “αόρατους” ανθρώπους της πόλης μας – τους βλέπουμε στην πραγματικότητα; Γνωρίστε τον Χρήστο, τον Νίκο και τον Κώστα. Ο καθένας τους έχει κάτι πολύ σημαντικό να μοιραστεί.

Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να διαβάσετε το άρθρο

 

---

Μεγαλείο ψυχής ενός αστέγου (Πείραμα – ζητώντας φαγητό)

---

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ

Τι μπορούμε εμείς να κάνουμε μέσω της εκπαίδευσης;

Εν όψει της Παγκόσμιας Ημέρας των Αστέγων θα ήταν σκόπιμο να αδράξουμε την ευκαιρία για να επιμορφωθούμε αλλά και να επανεξετάσουμε την στάση μας ως πολίτες και ως μέλη της κοινωνίας.

Όλοι μας μπορούμε να οργανώσουμε δράσεις ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης στην τάξη ή και στο σχολείο μας, με στόχο  να ενημερωθούν και να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές σχετικά με το ζήτημα των άστεγων συμπολιτών μας , τις μορφές, τα αίτια και τις επιπτώσεις στα άτομα που την βιώνουν. Μπορούμε να παρουσιάσουμε  στοιχεία  σχετικά με την κατάσταση των αστέγων στην περιοχή του δήμου μας, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να τους υποστηρίξουμε και το ρόλο των κοινωνικών υπηρεσιών στην αντιμετώπιση του προβλήματος.

Διότι, ο κάθε ελαχίστως βολεμένος από μας, δύσκολα μπορεί να πιστέψει ότι τα μεγαλύτερα δεινά, η ανίατη αρρώστια, ο θάνατος, η οικονομική κατάρρευση, το ατύχημα ή η φυσική καταστροφή βαδίζουν αόρατα πλάι μας, χέρι-χέρι με την καλή μας μοίρα. Τα πάντα είναι μια στιγμή, αυτή η ρωγμή που αντί να φωτίσει την τύχη, αποφασίζει να ρίξει τους προβολείς της πάνω στην ατυχία.

Ο άστεγος που προσπερνάς βιαστικός στο δρόμο σου, δεν είναι ο «άλλος», είναι ο εν δυνάμει εσύ. 

Η υποστήριξη των αστέγων είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία μιας καλύτερης και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνίας. Δείχνοντας συμπόνια, προσφέροντας εθελοντικά τον χρόνο μας και αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση, μπορούμε να έχουμε σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή όσων αγωνίζονται.
Θυμηθείτε, όλοι αξίζουν ένα ασφαλές και αγαπημένο μέρος για να ζήσουν και να το αποκαλούν σπίτι. Όλοι αξίζουν  την ευκαιρία να ευδοκιμήσουν. Ας εργαστούμε μαζί για να κάνουμε τις κοινότητές μας καλύτερες για όλους!

Μαζί, μπορούμε να βοηθήσουμε να γίνει αυτό πραγματικότητα!

Ας δούμε μερικές εικόνες από όλο τον κόσμο που  αποτυπώνουν τις δυσκολίες του να είσαι άστεγος

Μια έκθεση του ΟΗΕ εκτιμά ότι 100 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο δεν έχουν ένα μέρος το οποίο να αποκαλούν «σπίτι» και δίνουν μια απελπισμένη μάχη καθημερινά για να επιβιώσουν. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αστέγων στις 10/10 μια ιστοσελίδα «έτρεξε» έναν διαγωνισμό φωτογραφίας, στον οποίο οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαθανατίσουν τη ζωή των αστέγων. Ανάμεσα στις φωτογραφίες, μπορεί να δει κανείς άστεγα παιδιά στις Φιλιππίνες, ένα ζευγάρι επαιτών στην Πορτογαλία και άνδρες να ψάχνουν καταφύγιο στις αριστοκρατικές πόρτες των καταστημάτων του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ.

Ανάμεσα σε όλες τις φωτογραφίες, ξεχώρισαν μερικές που χαρακτηρίστηκαν ως κορυφαίες και αποτυπώνουν πλήρως το δράμα των αστέγων σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Σε αυτές μπορεί να δει κανείς ηλικιωμένους ανθρώπους να βιώνουν την εγκατάλειψη και τη μοναξιά την ίδια στιγμή που ένας άνδρας καίει χαρτιά για να ανάψει φωτιά σε ένα προάστιο της Αγγλίας. Μια μητέρα αγκαλιά με την κόρη της ελπίζει για ένα καλύτερο μέλλον στην Ινδία ενώ κάποιος άλλος στην Πράγα ψάχνει στα σκουπίδια για λίγο φαγητό. Συγκλονιστικές είναι και οι εικόνες των ανθρώπων που κοιμούνται έξω από τις καλογυαλισμένες βιτρίνες των καταστημάτων…

Momentos – Nuno Rocha

Αφηγηματική ταινία μικρού μήκους
Προτεινόμενες ηλικίες 12-18
Έννιες: Άστεγοι, Οικογενειακές σχέσεις

Δραστηριότητες προσέγγισης της ταινίας Μοmentos

Λήψη αρχείου

Η ταινία “Ο άστεγος από την Ταϊλάνδη “

Οι Επισκέπτες

Εναλλακτικά δείτε την ταινία πατώντας στην παρακάτω εικόνα

Πληροφορίες προσέγγισης ταινίας

Ποσοι τολμάμε αυτή την κίνηση ενώ τα φαγητά περισσεύουν στο σπίτι μας; Θα ήθελα να ήταν μια συχνή ανθρώπινη  πράξη κι όχι μόνο να το βλέπουμε  σε ταινίες…..

---

Πού θα βρεις το βιβλιοπωλείο των αστέγων

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η μαγεία της προσφοράς και της Ενσυναίσθησης /13 Νοεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Καλοσύνης …..- Ταινίες ευαισθητοποίησης & εννοιολογικής προσέγγισης

©Τα ασυνόδευτα παιδιά &  το δικαίωμα στην ασφαλή στέγη

© 5 Δεκεμβρίου «Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντισμού» / ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ -Προσφορά ή εκμετάλλευση;…. ¨Κανείς δεν είναι μόνος

© “Μικροί ήρωες…ΜΕΓΑΛΟΙ εθελοντές!”-Ο εθελοντισμός δεν είναι “παραμύθι”…
άρθρο της συνεργάτιδας στο blog Κίτσιου Σωτηρίας

© 5 Σεπτεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Φιλανθρωπίας