(Ηφαίστεια.) Ανάγλυφες, αυτοτελείς μορφές της επιφάνειας της Γης, που δημιουργούνται κατά την έξοδο του μάγματος στην επιφάνεια της Γης ή αέριων μειγμάτων που  απελευθερώνονται από το μάγμα, εξέρχονται βίαια στην ατμόσφαιρα και συνοδεύονται συνήθως από εκρήξεις.

Ο ΘΕΟΣ ΗΦΑΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ

Ο όρος ηφαίστεια όρη και αργότερα απλώς ηφαίστεια ετυμολογείται από τον Θεό της φωτιάς και της μεταλλουργίας Ήφαιστο, καθώς πιστευόταν πως μέσα σε αυτά βρισκόταν το σιδηρουργείο του.
Πατήστε στην παρακάτω εκόνα για να δείτε την παρουσίαση

Φυσικές καταστροφές (σεισμοί – ηφαίστεια)/από το κανάλι SchoolForAll

 

Ας μάθουμε περισσότερα για αυτά μέσα από τον ιστότοπο του Αθανάσιου Χαψάλη

πηγή : blogs.sch.gr/axapsalis

Υποθέματα
Τι είναι τα ηφαίστεια
Τύποι ηφαιστείων
Τα μέρη των ηφαιστείων
Εκρήξεις ηφαιστείων
Ενεργά και σβησμένα ηφαίστεια
Ενεργά ηφαίστεια της Ελλάδας
Ετοιμότητα για ηφαιστειακές εκρήξεις
Μύθοι για τα ηφαίστεια
Η επίδραση των ηφαιστείων στον άνθρωπο και το περιβάλλον

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ

Ηφαίστειο είναι η ανοιχτή δίοδος από το εσωτερικό της Γης που επιτρέπει την εκροή ή έκρηξη ρευστών πετρωμάτων και αερίων από το εσωτερικό (μανδύας) στην επιφάνεια του στερεού φλοιoύ με τη μορφή λάβας. Η δραστηριότητα αυτή οδηγεί στη δημιουργία ενός βουνού, το οποίο στην καθημερινή γλώσσα ονομάζουμε ηφαίστειο.
Τα ηφαίστεια μελετά ένας ιδιαίτερος κλάδος της επιστήμης της Γεωλογίας, η Ηφαιστειολογία.

 Γιατί υπάρχουν ηφαίστεια;

Η Γη αποτελείται από τρία διαφορετικά στρώματα τον φλοιό, τον μανδύα και τον πυρήνα, συνολικού πάχους 6.370 χιλιομέτρων περίπου. Ο φλοιός είναι το στερεό, εξωτερικό περίβλημα της Γης. Υπάρχουν δύο είδη φλοιού, ο ηπειρωτικός και ο ωκεάνιος. Το μέσο πάχος του ηπειρωτικού είναι περίπου 35 χιλιόμετρα, κάτω όμως από τις μεγάλες οροσειρές μπορεί να φτάσει τα 60 – 70 χιλιόμετρα. Το μέσο πάχος του ωκεάνιου είναι 7 χιλιόμετρα. Ο μανδύας είναι το αμέσως επόμενο στρώμα και φτάνει μέχρι το βάθος των 2.900 χιλιομέτρων. Ως λιθόσφαιρα χαρακτηρίζεται ένα δύσκαμπτο στρώμα, μέσου πάχους 80 χιλιομέτρων περίπου, που αποτελείται από τον στερεό φλοιό και μέρος του στερεού ανώτερου μανδύα. Το τμήμα του μανδύα που βρίσκεται κάτω από τη λιθόσφαιρα είναι γνωστό ως ασθενόσφαιρα. Κάτω από τον μανδύα υπάρχει ο πυρήνας που φτάνει έως το κέντρο της γης. Ο πυρήνας διακρίνεται σε εξωτερικό (υγρή/ρευστή κατάσταση) και σε εσωτερικό (στερεή κατάσταση).

 

Τα ηφαίστεια (ίδια με τους σεισμούς) σχετίζονται στενά με την εσωτερική δομή του πλανήτη μας. Η Γη έχει έναν κεντρικό πυρήνα που βρίσκεται σε σταθερή κατάσταση σύμφωνα με σεισμικές μετρήσεις με ακτίνα 1220 km. Το εξωτερικό στρώμα του πυρήνα είναι ένα ημιστερεό τμήμα που φτάνει έως και 3400 km σε ακτίνα. Από εκεί έρχεται ο μανδύας, όπου βρίσκεται η λάβα. Διακρίνονται δύο μέρη, ο χαμηλότερος μανδύας, που κυμαίνεται από 700 χιλιόμετρα σε 2885 χιλιόμετρα, και το πάνω, που εκτείνεται από 700 χιλιόμετρα έως το φλοιό, με μέσο πάχος 50 χιλιόμετρα.

Αν και δεν φαίνεται τόσο στην εμφάνιση, ο φλοιός του ο πλανήτης μας αποτελείται από μεγάλες πλάκες τεκτονικές ή λιθοσφαιρικές κλήσεις. Αυτό σημαίνει ότι η κρούστα δεν είναι εντελώς ομοιόμορφη. Οι πλάκες επιπλέουν στον βασάλτη μανδύα, από όπου  προέρχεται η λάβα, και αυτό το φαινόμενο ονομάζεται ηπειρωτική μετατόπιση.

Δες εδώ τις λιθοσφαιρικές πλάκες

Η λιθόσφαιρα δεν είναι ενιαία αλλά αποτελείται από ένα σύνολο μεγάλων και μικρότερων πλακών που ολισθαίνουν (γλιστράνε) πάνω στο παχύρρευστο μανδυακό υλικό (ασθενόσφαιρα) πραγματοποιώντας σχετικές μεταξύ τους κινήσεις. Οι πλάκες αυτές λέγονται λιθοσφαιρικές (τεκτονικές) πλάκες.  Αποτέλεσμα της σχετικής κίνησης των λιθοσφαιρικών πλακών είναι η αργή παραμόρφωση των πετρωμάτων. Για τον λόγο αυτό, στα πετρώματα που βρίσκονται κοντά στις περιοχές αυτές μαζεύονται τεράστια ποσά δυναμικής ενέργειας και προκαλείται θραύση (σπάσιμο). Ταυτόχρονα πραγματοποιείται απότομη σχετική κίνηση των δύο τμημάτων που έχουν προκύψει κατά μία επιφάνεια έως ότου ισορροπήσουν σε νέες θέσεις.

Αυτού του είδους η κίνηση , περιέχει ρωγμές, και είναι πιο αισθητές στην επιφάνεια της θάλασσας. Τεράστιες σειρές ηφαιστείων διασχίζουν τον πυθμένα των ωκεανών, είναι οι κορυφογραμμές του μεσαίου ωκεανού. Αυτές οι τεράστιες οροσειρές με τη σειρά τους σχηματίζονται από τεράστια ηφαίστεια σε σχήμα σχισμής. Κατά μήκος αυτών των σχισμών, χιλιάδων χιλιομέτρων, υλικό αναδύεται συνεχώς από το μανδύα. Αυτό το υλικό, ολισθαίνει σε δύο διαμήκεις λωρίδες και παράγει συνεχώς φλοιό νέας γης. Υπάρχουν μέρη όπου τα κενά μεταξύ των τεκτονικών πλακών είναι σε περιοχές της ηπειρωτικής χώρας, όχι στους ωκεανούς, και εκεί έχουμε την προέλευση των ηφαιστείων.( Στις πιο στενές περιοχές του φλοιού της γης, όπου συναντώνται τεκτονικές πλάκες).

Πώς δημιουργούνται τα ηφαίστεια;

Ο φλοιός, με τη σειρά του, καταστρέφεται τακτικά στις λεγόμενες ζώνες υποαγωγής. Όι τεκτονικές πλάκες δεν«κολλούν» κυριολεκτικά μεταξύ τους  . Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περιοχές στις οποίες μερικές πλάκες βυθίζονται κάτω από άλλες και συγχωνεύονται με το μανδύα. Αυτές οι περιοχές ένωσης των πλακών έχουν τεράστιες πιέσεις, που τις κάνουν να έχουν μεγάλη σεισμική αστάθεια, με αποτέλεσμα σεισμούς και ηφαίστεια.

Οι υποβρύχιες κορυφογραμμές είναι οι πιο ασταθείς περιοχές. Κατ ‘εξαίρεση, μερικά από αυτά τα βίαια ηφαίστεια που βρίσκονται στον πυθμένα των ωκεανών, μπορούν να υψώνονται πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αποτελούν νησιά μεγάλης ηφαιστειακής δραστηριότητας, όπως για παράδειγμα στην Ισλανδία. Οι πιο ασταθείς περιοχές είναι οι περιοχές όπου μια πλάκα οδηγεί σε άλλη, ή ακόμα και όταν τρίβονται πλάγια μεταξύ τους, όπως το περίφημο σφάλμα San Andrés στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό είναι πολύ αναγνωρίσιμο με γυμνό μάτι, λόγω των βαθιών ασυνέχειων που παρουσιάζει στο έδαφος. Λόγω της μεγάλης σεισμικής δραστηριότητας, οι επιστήμονες προβλέπουν έναν μεγάλο σεισμό σε αυτήν την περιοχή.

Τα ηφαίστεια πάνω στη Γη βρίσκονται συνήθως εκεί όπου δύο ή τρεις τεκτονικές πλάκες συγκρούονται ή απομακρύνονται: Μία μεσοωκεάνεια ράχη ή οροσειρά, όπως στο μέσο του Ατλαντικού Ωκεανού, δίνει παραδείγματα ηφαιστείων από «αποκλίνουσες πλάκες», ενώ ο Ειρηνικός Ωκεανός με το «Δαχτυλίδι της φωτιάς» προσφέρει παραδείγματα ηφαιστείων από «συγκλίνουσες πλάκες».

Αντιθέτως, ηφαίστεια δεν δημιουργούνται εκεί όπου δύο τεκτονικές πλάκες κινούνται πλευρικά η μία ως προς την άλλη. Ηφαίστεια μπορούν, επίσης, να σχηματισθούν όπου υπάρχει διάταση του γήινου φλοιού ή όπου ο φλοιός είναι πολύ λεπτός, όπως στην κοιλάδα του Αφρικανικού Ρήγματος. Τέλος, τα ηφαίστεια προκαλούνται πάνω από σημεία στα οποία ο μανδύας της Γης έχει ανοδικά ρεύματα, τα αποκαλούμενα «θερμά σημεία», που μπορεί να βρίσκονται μακριά από τα όρια των τεκτονικών πλακών, όπως είναι τα νησιά της Χαβάης. Τέτοια ηφαίστεια βρίσκονται και σε άλλους πλανήτες ή μεγάλους δορυφόρους στο Ηλιακό Σύστημα.

Τα περισσότερα ηφαίστεια είναι βουνά. Η ηφαιστειακή δράση βοηθά στον σχηματισμό των βουνών. Αν υποθέσουμε ότι ένα ηφαίστειο ξέσπασε σε μια πεδιάδα ή κοιλάδα και όχι στην κορυφή βουνού, η λάβα που θα βγει από τον κρατήρα του μπορεί να χυθεί γύρω, όπου και θα στερεοποιηθεί. Αλλά κι αν εκτιναχθεί ψηλά στον αέρα, πάλι ένα μεγάλο μέρος της θα πέσει γύρω από τον κρατήρα. Έτσι και στις δύο περιπτώσεις σχηματίζεται ένα βουνό γύρω από τον κρατήρα.
Κατά τον ίδιο τρόπο σχηματίζονται και νησιά από ηφαίστεια, όπως η Μικρή και η Μεγάλη Καμένη της Σαντορίνης. Αν στον πυθμένα της θάλασσας γίνει έκρηξη ενός ηφαιστείου, η λάβα που συσσωρεύεται γύρω από τον κρατήρα είναι τόση πολλή, που σχηματίζει βουνό. Το βουνό αυτό μεγαλώνει διαρκώς από τη λάβα, που ολοένα βγαίνει από την επιφάνεια της θάλασσας. Έτσι σχηματίζεται ένα ηφαιστειογενές νησί. Τέτοια νησιά υπάρχουν πολλά και μερικά τόσο μεγάλα, που κατοικήθηκαν. Τα νησιά π.χ. της Χαβάης είναι ηφαιστειογενή.
Η συνηθισμένη εικόνα ενός ηφαιστείου είναι ένα βουνό με κωνικό σχήμα, που στις εκρήξεις του χύνει λάβα, εκτοξεύει πέτρες, στάχτη και δηλητηριώδη ή μη αέρια από τον κρατήρα στην κορυφή του. Η πραγματικότητα βέβαια είναι πιο πολύπλοκη, καθώς αυτός είναι ένας μόνο τύπος ηφαιστείου. Κάποια ηφαίστεια π.χ. έχουν ακανόνιστους θόλους λάβας (χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιου σβησμένου ηφαιστείου ο λόφος στον οποίο είναι κτισμένη η πόλη του Πόρου) για κορυφές αντί για κεντρικό κρατήρα, ενώ άλλα παρουσιάζουν τη γεωμορφολογία ενός υψίπεδου. Οι δίοδοι από όπου βγαίνει το υλικό από το εσωτερικό μπορούν να βρίσκονται οπουδήποτε στο υψίπεδο αυτό. Πολλές από αυτές τις διόδους δημιουργούν τους δικούς τους μικρότερους κώνους, έτσι ώστε να έχουμε δευτερεύοντα ηφαίστεια πάνω σε ένα μεγάλο, όπως συμβαίνει στη Χαβάη.

ΤΥΠΟΙ ΗΦΑΙΣΤΕΙΩΝ

Οι δύο βασικοί τύποι ηφαιστείων από γεωλογικής πλευράς είναι τα:
Ασπιδοειδή ηφαίστεια.
Το ασπιδοειδές ηφαίστειο είναι τύπος ηφαιστείου το οποίο δημιουργείται από ροές λάβας η οποία είχε χαμηλό ιξώδες. Έχει μεγάλο μέγεθος και ήπιο προφίλ, μοιάζοντας με ασπίδα ακουμπισμένη στο έδαφος. Οι εκρήξεις τους είναι ήπιες. Γνωστά ασπιδοειδή ηφαίστεια είναι το Μάουνα Κέα στη Χαβάη και τα νησιά Γκαλαπάγκος.
Στρωματοηφαίστεια ή αλλιώς κωνικά ηφαίστεια.
Έχει ομαλές πλευρές στα χαμηλά, απότομες πλευρές στα ψηλά με εναλλαγές από βασαλτικές έως κρυολιθικές λάβες και τέφρα.
Διάφορα άλλα είδη είναι:
Οι ηφαιστειακοί δόμοι, ένας κυκλικός απομονωμένος λόφος επίγειος ή υποθαλάσσιος ηφαιστειακής προέλευσης με απότομες πλαγιές. Δημιουργείται όταν το μάγμα ανέλθει στην επιφάνεια και ψυχθεί προτού αρχίσει να χύνεται ως λάβα επειδή δεν περιέχει αέρια ή είναι ιδιαίτερα παχύρρευστη. Η λάβα των δόμων πέρα από το γεγονός ότι είναι φτωχή σε αέρια είναι συνήθως ανδεσιτικής σύστασης, δηλαδή πλούσια σε διοξείδιο του πυριτίου. Η λάβα σταδιακά συσσωρεύεται και σχηματίζει ένα θόλο στη θέση έκχυσης, ο οποίος στερεοποιείται.
Οι Κώνοι στάχτης.
Τα Υποθαλάσσια ηφαίστεια.
Τα Υπερηφαίστεια, όπως καλούνται τα πλέον τεράστια ηφαίστεια. Υπερηφαίστειο ονομάζεται ένα ηφαίστειο ικανό να παράξει έκρηξη με ποσότητα ηφαιστειακού υλικού μεγαλύτερη από 1.000 κυβικά χιλιόμετρα. Το μέγεθος αυτό είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτερο από το αντίστοιχο στις περισσότερες καταγεγραμμένες ηφαιστειακές εκρήξεις. Υπερηφαίστεια μπορούν να δημιουργηθούν όταν μάγμα μέσα στη Γη ανεβαίνει από μια θερμή κηλίδα μέχρι τον φλοιό αλλά δεν μπορεί να τον διαπεράσει. Η πίεση δημιουργεί μια μεγάλη και συνεχώς αυξανόμενη ποσότητα μάγματος έως ότου ο φλοιός είναι ανίκανος να συγκρατήσει την πίεση. Μπορεί επίσης να δημιουργηθούν σε ενώσεις συγκλινουσών τεκτονικών πλακών και σε περιοχές του φλοιού όπου βρίσκονται θερμές κηλίδες.
Τα κρυοηφαίστεια ή ηφαίστεια πάγου σε παγωμένα ουράνια σώματα, όπως ο Τρίτωνας και ο Εγκέλαδος.
Τα ηφαίστεια λάσπης απαρτίζουν μία ειδική ξεχωριστή κατηγορία.

ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΩΝ ΗΦΑΙΣΤΕΙΩΝ

Τα μέρη των ηφαιστείων είναι:

1. Ηφαιστειακή περιοχή. Η περιοχή γύρω από το ηφαίστειο σε ακτίνα περίπου 2 χιλιομέτρων. Χαρακτηριστικό της περιοχής αυτής είναι η σύσταση των πετρωμάτων της (ηφαιστειακά πετρώματα), κυρίως ασβεσταλκαλικών (πλούσιων σε ασβέστιο), αλκαλικών (πλούσιων σε νάτριο) και καλιούχων (πλούσιων σε κάλιο).
   2. Κρατήρας. Το κεντρικό σημείο του ηφαιστειακού σχηματισμού, απ’ όπου εξέρχονται τα ηφαιστειακά αναβλήματα, σε υγρή, στερεή ή αέρια μορφή. Οι κρατήρες δεν είναι πάντοτε όμοιοι μεταξύ τους.
   Οι κρατήρες ανάλογα με τη μορφή τους διαιρούνται σε:
   α) Κωνοειδείς, όπου ο κώνος του ηφαιστείου ανυψώνεται από τα αποθέματα της λάβας και στην κορυφή κλείνει απότομα προς το εσωτερικό, για να συνδεθεί με τον πόρο.
   β) Χοανοειδείς, όπου ο κώνος του ηφαιστείου ανυψώνεται από τα αποθέματα της λάβας, στο εσωτερικό όμως σχηματίζει μία χοάνη, η βάση της οποίας συγκοινωνεί με τον ηφαιστειακό πόρο.
   γ) Καλδέρα (λέβητας). Ο τύπος αυτός έχει μεγάλες διαστάσεις και συναντάται στα σύνθετα ηφαίστεια. Σχηματίζεται συνήθως μετά από έντονη διάβρωση του προϋπάρχοντα κρατήρα ή μετά από έκρηξη και διάλυση των κεντρικών σημείων (λεβητοειδής θαλάσσια λεκάνη της Σαντορίνης).
   δ) Μaare. Είναι είδος χοανοειδούς μορφής. Το εσωτερικό της χοάνης έχει τέτοια κατασκευή, ώστε να συγκεντρώνει τα νερά της βροχής και να σχηματίζει λίμνη. Π.χ. εκρηξιγενές κοίλωμα στο Άιφελ της Γαλλίας.
   3. Κώνος. Δημιουργείται από τη λάβα που στερεοποιείται γύρω από το σημείο της εξόδου της. Συνήθως είναι προσωρινός σχηματισμός, που μεταβάλλεται μετά από μία ηφαιστειακή ενέργεια ή καταστρέφεται μετά από μια βίαιη έκρηξη. Στο κέντρο υπάρχει ο κρατήρας.
   4. Πόρος. Είναι το τμήμα απ’ όπου γίνεται η έξοδος του μάγματος από μεγάλα βάθη, μέχρι την επιφάνεια της Γης. Ο πόρος συνδέει τη μαγνητική εστία με την επιφάνεια της Γης και είναι δυνατό σε όλο το μήκος του να διακλαδίζεται (παρασιτικοί πόροι) και να δημιουργεί δευτερεύοντες κρατήρες και κώνους (παρασιτικούς). Ο σχηματισμός τους οφείλεται κυρίως στα αέρια που ελευθερώνει η υπόγεια μαγματική εστία και εξέρχονται με μεγάλη πίεση. Οι διαστάσεις των πόρων (μήκος και πλάτος) είναι διάφορες και συνήθως μεταβάλλονται.
   5. Υποηφαιστειακή περιοχή. Είναι η περιοχή ακριβώς κάτω από την ηφαιστειακή, σε αρκετό βάθος, όπου είναι δυνατό να υπάρχει μαγματικό υλικό σε σχηματισμό κοίτης, λακκόλιθου ή σωρού (δευτερεύουσες μαγματικές εστίες).
   6. Πλουτώνια περιοχή. Βρίσκεται σε μεγάλο βάθος κάτω από την υποηφαιστειακή και αποτελεί την κύρια μαγματική εστία, που δημιουργεί (και συγχρόνως τροφοδοτεί) τις δευτερεύουσες. Το βάθος των εστιών αυτών δεν είναι ακόμα γνωστό. Θεωρητικά όμως τις τοποθετούμε στη βάση του γήινου στερεού φλοιού.

ΕΚΡΗΞΕΙΣ ΗΦΑΙΣΤΕΙΩΝ

Κάποτε πολλοί νόμιζαν ότι ολόκληρο το εσωτερικό της Γης ήταν μία διάπυρη μάζα υγροποιημένων πετρωμάτων και ότι ο στερεός φλοιός της Γης επιπλέει στην υγροποιημένη ολόθερμη αυτή μάζα. Σήμερα οι γεωλόγοι πιστεύουν ότι μόνο σε μερικά μέρη της Γης υπάρχουν τέτοιοι θύλακες. Αν τα στερεά πετρώματα, που βρίσκονται επάνω από αυτούς τους θύλακες, υποστούν ρήγματα ή εξασθενήσουν, το μάγμα μπορεί να βρει διέξοδο ανάμεσά τους. Αυτή η διέξοδος του μάγματος στην επιφάνεια αποτελεί την έκρηξη των ηφαιστείων.
Υπάρχουν εκρήξεις βίαιες και εκρήξεις μικρής δύναμης. Αν το μάγμα, που βγαίνει από τον κρατήρα του ηφαιστείου, δεν είναι πολύ πυκνό, τα αέρια εξέρχονται εύκολα και οι εκρήξεις τότε δεν είναι δυνατές. Αν όμως το μάγμα είναι πυκνόρρευστο, τα αέρια δυσκολεύονται να βγουν και τότε οι εκρήξεις είναι πολύ βίαιες.

Έκρηξη ηφαιστείου – (βίντεο, παρουσίαση)

Το μάγμα που βγαίνει από το ηφαίστειο λέγεται λάβα. Η λάβα όταν βγει από το ηφαίστειο, με τον καιρό κρυώνει και στερεοποιείται. Αν εκτιναχθεί ψηλά στον αέρα, στερεοποιείται σε σκόνη που λέγεται ηφαιστειακή τέφρα ή σποδός.
Σε κάποια ηφαίστεια, στον πλανήτη μας, έχουμε και την άνοδο υλικού που κάποτε ήταν ζωντανοί οργανισμοί. Αυτό συμβαίνει όταν το ηφαίστειο βρίσκεται σε περιοχή που συγκλίνουν οι τεκτονικές πλάκες, και μάλιστα εδρεύει στην πλάκα κάτω από την οποία βυθίζεται η άλλη. Η βυθιζόμενη πλάκα παρασύρει οργανικό υλικό το οποίο τελικά ανακυκλώνεται από το ηφαίστειο στην γήινη ατμόσφαιρα. Τέτοιο παράδειγμα έχουμε όταν η σύγκλιση είναι υποθαλάσσια και παρασύρεται βιομάζα που έχει κατακρημνιστεί στο βυθό της θάλασσας, όπως πλαγκτόν, νεκροί θαλάσσιοι οργανισμοί κλπ. Τα φαινόμενα παραγωγής αερίων και τέφρας στις περιπτώσεις αυτές είναι πολύ έντονα και έχουν άμεση επίδραση στο κλίμα του πλανήτη, το οποίο και ρυθμίζουν είτε με τον μηχανισμό του φαινομένου του θερμοκηπίου (λόγω του διοξειδίου του άνθρακα που εκλύεται από τις πρώην οργανικές ενώσεις) που αυξάνει τη θερμοκρασία, ή τη μείωση της θερμοκρασίας που προκαλείται λόγω των αερίων (θειούχες ενώσεις) ή της τέφρας που έχουν ανακλαστικές ιδιότητες και εμποδίζουν το ηλιακό φως από το να φτάσει στην επιφάνεια του πλανήτη.

Η δράση των ηφαιστείων 

Γενικά στη δράση ενός ηφαιστείου διακρίνουμε τις εξής φάσεις(καταστάσεις):
1. Ηρεμία (ύπνος, λήθαργος). Τα ηφαίστεια δε βρίσκονται πάντοτε σε κατάσταση ενέργειας (δράσης). Πάντοτε μεταξύ δύο διαδοχικών δράσεων υπάρχει ένα χρονικό διάστημα (συνήθως ακανόνιστο), κατά το οποίο η δράση του ηφαιστειου είτε είναι πολύ μικρή είτε δεν υπάρχει καθόλου. Η κατάσταση αυτή λέγεται ηρεμία ή ύπνος ή λήθαργος.
2. Ατμιδική. Είναι η φάση που προαγγέλλει την έκρηξη (δράση) του ηφαιστείου. Ακούγονται υποχθόνιοι κρότοι γίνονται δονήσεις, το έδαφος και τα νερά των πλησιέστερων πηγών θερμαίνονται, η φυτική βλάστηση καταστρέφεται, κυρίως όμως παρατηρούνται ατμοί να εξέρχονται από τον κρατήρα του ηφαιστείου και από δευτερεύουσες ρωγμές. Οι ατμίδες είναι μείγμα αερίων, κυρίως υδρατμών, θείου και θειικών αλάτων, θερμοκρασίας 900-1000 βαθμών C.
3. Μέτρια συνεχόμενη εκρηκτική δράση. Παρατηρούνται σεισμικές δονήσεις, που οφείλονται στην άνοδο του μάγματος. Γίνονται εκρήξεις (περιοδικά) και εκσφενδονίζονται κομμάτια λάβας και διάφορα αναβλήματα. Η δράση του ηφαιστείου αρχίζει πλέον να γίνεται καταστρεπτική και πολλές φορές διαρκεί πολλά χρόνια.
4. Εκρηκτική δράση. Μπορεί να παρουσιάσει, ακόμα και στο ίδιο ηφαίστειο, διάφορους βαθμούς έντασης. Η έκρηξη συνοδεύεται πάντοτε από ηχητικά και σεισμικά φαινόμενα, ενώ ταυτόχρονα εκτινάσσονται στερεά υλικά αέρια και χύνεται λάβα. Το φαινόμενο είναι θεαματικό, αλλά και καταστρεπτικό ταυτόχρονα. Η ενέργεια που ελευθερώνεται μπορεί να είναι από μερικές εκατοντάδες κιλοβάτ μέχρι χιλιάδες δισεκατομμύρια κιλοβάτ. Ανάλογη είναι και η θερμοκρασία.

  Συνήθως, η δράση ενός ηφαιστείου δεν αρχίζει απότομα, αλλά προηγούνται ορισμένα προειδοποιητικά σημάδια.

Το έδαφος, π.χ. γύρο από το ηφαίστειο γίνεται θερμότερο, πολλές πήγες ή πηγάδια στερεύουν, βγαίνουν αναθυμιάσεις από το έδαφος, ακούονται υποχθόνιοι κρότοι όμοιοι με μακρινές βροντές και κεραυνούς , το έδαφος αρχίζει να τρέμει γύρω από το ηφαίστειο ( ηφαιστειογενείς σεισμοί) κ.ά.

Κατά την έκρηξη, σύννεφα υδρατμών και στάχτη εκσφενδονίζονται σε μεγάλα ύψη στον αέρα . Συχνά , οι υδρατμοί συμπυκνώνονται σε βροχή, που πέφτει  καταρραχτώδης γύρο από το ηφαίστειο . Οι ποσότητας της στάχτης , πού εκσφενδονίζεται ψηλά , είναι συχνά τόσο μεγάλες, ώστε σαν μαύρα σύννεφα σκιάζουν και κρύβουν εντελώς τον ήλιο . Κατά την περίφημη έκρηξη, π.χ. του Βεζούβιου, το 79 μ.Χ., η ποσότητα της στάχτης, που εκσφενδονίστηκε, ήταν τόσο μεγάλη, ώστε έκανε την ατμόσφαιρα ολοσκότεινη, σαν να ήταν μεσάνυχτα, σε απόσταση 25 χιλιομέτρων από τον κρατήρα.

Πολλές φορές, η στάχτη αυτή μεταφέρεται από τον αέρα σε μεγάλες αποστάσεις. Παράδειγμα η στάχτη από το ηφαίστειο Κρακατόα, που έκαμε το γύρο της γης. Εκτός από τη στάχτη, εκσφενδονίζονται μέσ’ από τον κρατήρα του ηφαιστείου και μεγάλες ποσότητες από διάπυρα κομμάτια πετρωμάτων, τα οποία ξεκολλούν από τα τοιχώματα του κρατήρα. Αυτά λέγονται μύδροι ή βολίδες. Μερικά έχουν το μέγεθος γροθιάς, αλλά είναι μικρότεροι και λέγονται λιθάρια κι άλλα πολύ μεγάλα που προέρχονται από μερική καταστροφή του κρατήρα. Η εκσφενδονιστική δύναμη των ηφαιστείων είναι τεράστια. Πολλές φορές, οι μύδροι που πετάγονται φτάνουν σε ύψος των 2.000 ή και 3.000 μ.

Το συνηθέστερο όμως υλικό, που βγαίνει από τα ηφαίστεια, είναι η λάβα, μια μάζα ρευστή και διάπυρη, που προέρχεται από λιωμένα στο βάθος της γης πετρώματα. Κυλά σαν κόκκινος χείμαρρος έξω από τα χείλη και καθώς κατεβαίνει προς τα κάτω, καίει ό,τι βρεθεί στο δρόμο της. Η ρευστότητά της εξαρτιέται από το είδος των λιωμένων πετρωμάτων, που την αποτελούν και η ταχύτητά της από την κλίση του εδάφους, πάνω στο οποίο κυλά . Σε ορισμένες περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί να κυλά με ταχύτητα 8 μέτρα το δευτερόλεπτο.

Οι φλόγες, που πετιούνται από το στόμιο του ηφαιστείου, οφείλονται στην ανάφλεξη ορισμένων αερίων, που ξέφυγαν την οξείδωση μέσα στον πόρο του ηφαιστείου, όπως υδρογόνου, υδρόθειου, υδρογονανθράκων κ.α. Τα πυκνά πάλι σύννεφα, που σχηματίζονται πάνω από το  ηφαίστειο, αποτελούνται κυρίως από υδρατμούς, αλλά και από μονοξείδιο του άνθρακα, άζωτο, μεθάνιο, υδρογόνο κ.α.

Βίντεο που κατέγραψε μη επανδρωμένο αεροσκάφος των τοπικών αρχών δείχνει λευκά σύννεφα να υψώνονται πάνω από το νερό, την ώρα που το καυτό, κόκκινο τετηγμένο πέτρωμα γλιστράει από μια πλαγιά προς τον Ατλαντικό Ωκεανό, όπως μεταδίδουν διεθνή πρακτορεία ειδήσεων

Υποθαλάσσια ηφαίστεια

Κάτω από τις θάλασσες και τους ωκεανούς ο στερεός φλοιός της Γης έχει μικρότερο πάχος. Εξάλλου τα ρήγματα που δημιουργούνται στο φλοιό είναι δυνατό να σχηματιστούν και στους πυθμένες των θαλασσών και των ωκεανών και οπωσδήποτε είναι περισσότερα από τα ρήγματα της ξηράς. Δεν υπάρχει λοιπόν κανένα εμπόδιο, για να σχηματιστεί ένα η. κάτω από την επιφάνεια του νερού. Είναι τα λεγόμενα υποβρύχια ή υποθαλάσσια η. Οι εκρήξεις και γενικά η δράση των η. αυτών είναι δύσκολο και να παρατηρηθεί και να μελετηθεί, αλλά πολλές φορές και να γίνει αντιληπτή. Συνήθως, όταν ο κρατήρας ενός υποβρύχιου η. βρίσκεται σε βάθος 200 – 300 μ., παρατηρούνται στην επιφάνεια του νερού “κυπαρισσοειδείς” πίδακες και σχηματίζονται μικρά και μεγάλα επιφανειακά κύματα (μέχρι 300 – 400 μέτρα ύψος), που λέγονται τσουνάμι (3 – 4 – 1881, Χίος, 4.180 νεκροί).

   Τα αναβλήματα των υποβρύχιων η. είναι τα ίδια με της ξηράς και μπορούν να παρατηρηθούν όλοι οι τύποι των προηγούμενων εκρήξεων. Ο σχηματισμός όμως ηφαιστειακών κώνων και θόλων είναι δύσκολος, γιατί γρήγορα παρασέρνονται και καταστρέφονται από θαλάσσια ρεύματα. Σε μερικές όμως περιπτώσεις σχηματίζονται ολόκληρα νησιά, σκόπελοι και ύφαλοι από τη λάβα των η. αυτών, π.χ. η Σαντορίνη.

ΕΝΕΡΓΑ ΚΑΙ ΣΒΗΣΜΕΝΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ

Τα ηφαίστεια, ανάλογα με την εκδήλωση ηφαιστειακής δράσης, χαρακτηρίζονται ως ενεργά, ανενεργά ή σβησμένα.

Ενεργά ηφαίστεια ονομάζονται τα ηφαίστεια, που έχουν παρουσιάσει έκρηξη κατά τους ιστορικούς χρόνους , δηλ. από το 500-600 π.χ. κι έπειτα . Όμως, ο ορισμός αυτός είναι ασαφής, διότι η καταγεγραμμένη ιστορία ξεκινά, για παράδειγμα, πριν κάποιες χιλιάδες χρόνια στην Ευρώπη και την Ασία, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες μόνο πριν από κάποιες εκατοντάδες χρόνια. Γενικά, οι επιστήμονες θεωρούν ένα ηφαίστειο ως ενεργό, εάν εμφανίζει σήμερα εκρηκτική δράση, ή κάποια άλλη δραστηριότητα, όπως σεισμική, ή κάποια τοπογραφική ανύψωση ή εκπομπή αερίων. Το ινστιτούτο Smithsonian έχει καταγράψει 539 ηφαίστεια με ιστορικές εκρήξεις στους ιστορικούς χρόνους.
Ένα ενεργό ηφαίστειο μπορεί να γίνει σβησμένο , έπειτ’ από μακριά περίοδο δράσης. Η μετατροπή του σε σβησμένο γίνεται με το φράξιμο (βούλωμα)  του κρατήρα του με συμπαγή υλικά.

Πάνω στη γη υπάρχουν περίπου 30 ενεργά ηφαίστεια. Τα πιο πολλά  απ’ αυτά είναι υποθαλάσσια, τα λιγότερα μεσογειακά. Στην Ελλάδα, ενεργό ηφαίστειο είναι της Θήρας (Σαντορίνης ). Στην  Ιταλια, ο Βεζούβιος και η Αίτνα.

Σβησμένα ηφαίστεια ονομάζονται τα ηφαίστεια, που δεν έδωσαν σημεία δράσης από τους ιστορικούς χρόνους κι έπειτα . Το αντίθετο δηλ. από τα ενεργά . Συχνά όμως συμβαίνει ένα ηφαίστειο, που τι νόμιζαν σβησμένο, να γίνει ξαφνικά ενεργό. Αυτό συνέβη με το Βεζούβιο στην Ιταλία, ο οποίος ως το79 μ.Χ.  θεωρούνταν ως σβησμένο ηφαίστειο.

Όταν τα ηφαίστεια δεν ενεργούν, λένε ότι βρίσκονται σε ( υπνώττουσα )  ή ληθαργική κατάσταση .

Τα σβησμένα ηφαίστεια στη γη είναι πάρα πολλά. Στην Ελλάδα σβησμένα ηφαίστεια είναι των Μεθάνων, της Αίγινας, της Πάρου, της Μήλου, της Νισύρου κ.ά.

Επιπρόσθετα, υπάρχουν 529 ηφαίστεια που δεν εξερράγησαν κατά τους ιστορικούς χρόνους, υπάρχουν όμως σαφή δεδομένα εκρηκτικής δραστηριότητας κατά τα τελευταία 10.000 χρόνια. Αυτά θεωρούνται ανενεργά, αφού είναι σε θέση να εκραγούν ξανά.
Το αν ένα ανενεργό ηφαίστειο είναι πράγματι σβησμένο ή απλώς βρίσκεται σε περίοδο ηρεμίας, εξαρτάται εν μέρει από τη μέση περίοδο ηρεμίας μεταξύ των εκρήξεων. Μερικά (πχ. ηφαίστεια Toba και Yellowstone) έχουν περιόδους ηρεμίας της τάξης των εκατοντάδων χιλιάδων ετών, ενώ άλλα (πχ. ηφαίστεια Χαβάης) έχουν περιόδους ηρεμίας με μικρή διάρκεια. Εντούτοις, η περιοχή Yellowstone που δεν έχει δώσει έκρηξη τα τελευταία 70.000 χρόνια και θα μπορούσε να θεωρηθεί ανενεργή, στην πραγματικότητα είναι ενεργή διότι εμφανίζει γρήγορο ρυθμό ανύψωσης, συχνούς σεισμούς και φυσικά ένα πολύ εκτεταμένο και ενεργό γεωθερμικό πεδίο. Από την άλλη μεριά, μικροί κώνοι σκωριών που σχηματίζονται σήμερα μπορεί να θεωρηθούν σβησμένοι μετά την έκρηξή τους, διότι συνήθως εκρήγνυνται μόνο μία φορά.

Ας σημειώσουμε όμως και πάλι πως, αυτή η κατάταξη μπορεί να είναι σχετικά υποκειμενική και ίσως ανακριβής, άστοχος και αβέβαιος, γιατί σήμερα ο άνθρωπος με τις περιορισμένες γνώσεις του για το υπέδαφος και με τα φτωχά τεχνικά μέσα που έχει στη διάθεσή του, δεν είναι σε θέση να γνωρίσει και να προβλέψει μία ηφαιστειακή δράση ή να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένα συγκεκριμένο ηφαίστειο δε θα ξαναλειτουργήσει ποτέ ή ακόμα και να στηριχτεί σε ιστορικά δεδομένα για μια τέτοια κατάταξη, π.χ. ο Βεζούβιος μέχρι το 79 μ.Χ. νομιζόταν ως εσβεσμένο η. Η δράση του εκδηλώθηκε πάλι μετά από 1865 χρόνια (1944). Το ηφαίστειο των Μεθάνων στην Ελλάδα θεωρείται ως εσβεσμένο (τελευταία έκρηξη το 282 π.Χ.). Τίποτε όμως δε μας δείχνει ότι δεν πρόκειται να ξαναλειτουργήσει και να θεωρηθεί ως ενεργό. Μεταξύ των ενεργών και των εσβεσμένων ηφαιστείων  διακρίνουμε μια ενδιάμεση μορφή, κατά την οποία ένα ηφαίστειο δε βρίσκεται ούτε σε κατάσταση ενέργειας, αλλά ούτε σε τέλεια ηρεμία. Στην περίπτωση αυτή από το ηφαίστειο βγαίνουν συνεχώς ατμοί και αέρια από τον κρατήρα του ή ακόμα και από ρωγμές του εδάφους σε πολλές ηφαιστειογενείς περιοχές.

 Ηφαιστειακά αναβλήματα.

α) Στερεά:
 1. Όγκοι: έχουν μέγεθος μέχρι 1 κυβικό μέτρο (βεληνεκές μέχρι 200 μ.).
2. Βολίδες: με διάμετρο μέχρι 20 εκατ. (βεληνεκές μέχρι 1000 μ.).
3. Λιθάρια: με διάμετρο 1 εκατ. (βεληνεκές μέχρι 2.000 μ.).
4. Άμμος: συνήθως πυριτική (βεληνεκές μέχρι 3.000 μ.). 5. Σποδός: δηλ. στάχτη.

β) Υγρά.
Λάβα, δηλ. το μάγμα που έχει χάσει τα αέριά του, πριν ακόμη βγει από τον κρατήρα του ηφαιστείου. Όταν η λάβα είναι παχύρρευστη (περιέχει πολύ SiΟ₂), φτάνει σε απόσταση από 3 μέχρι 7 χλμ., όταν είναι λεπτόρευστη (περιέχει λίγο SiΟ₂), φτάνει σε απόσταση μέχρι και 20 χλμ.

γ) Αέρια ή ατμίδες.
1. Φουμαρόλες: είναι μείγμα πολλών και διάφορων αερίων, με κύριο συστατικό τους υδρατμούς. Οι όξινες φουμαρόλες έχουν θερμοκρασία 800 βαθμούς C και οι βασικές 200 βαθμούς C.
2. Σουλφατάρες: μείγμα αερίων, με κύριο συστατικό το θειάφι (S).
3. Μοφέτες: μείγμα αερίων με κύριο συστατικό το διοξίδιο του άνθρακα (CΟ₂).

  Γεωγραφική κατανομή των ηφαιστείων στη Γη.

Η Διεθνής Ένωση Ηφαιστειολογίας αναφέρει 600 περίπου ηφαίστεια , που υπήρξαν ενεργά κατά την ιστορική εποχή. Σήμερα όμως γνωστά ενεργά είναι μόνο 430. Από αυτά τα 275 βρίσκονται στο βόρειο ημισφαίριο και τα 155 στο νότιο. Παρατηρήθηκε ότι τα κυριότερα σημεία (πιο σωστά τα αδύνατα σημεία του φλοιού της Γης), όπου βρίσκονται ηφαίστεια, είναι οι ακτές των μεγάλων ηπείρων, τα κράσπεδα των πτυχώσεων και τα μεγάλα γεωλογικά ρήγματα. Βασικά διακρίνουμε 4 ομάδες, που ονομάζουμε ζώνες, σε όλη την επιφάνεια της Γης.

ΕΝΕΡΓΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Τα ηφαίστεια στην Ελλάδα φτάνουν τα 39, ενώ πέντε από αυτά είναι ακόμα ενεργά. Όλα αυτά τα ηφαιστειακά κέντρα βρίσκονται σ’ ένα νοητό «τόξο» που ξεκινά από την Κόρινθο και καταλήγει στη Νίσυρο.

 

1. Μήλος
   H Mήλος είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου ένα ηφαιστειακό νησί. Tο ηφαίστειο της Φυριπλάκας, έχει ένα εντυπωσιακό κρατήρα με διάμετρο 1700 μέτρα και ύψος 220 μέτρα περίπου, διατηρείται πολύ καλά και βρίσκεται στο κεντρικό και νότιο τμήμα του νησιού. Επίσης το ηφαίστειο του Tράχηλα, στο B.-B.Δ. τμήμα του νησιού, από το οποίο διατηρείται μόνο ένα μικρό τμήμα.
   2.Μέθανα
   Το ηφαίστειο στα Μέθανα είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια και η ηφαιστειακή δραστηριότητά του είναι γνωστή από την περίοδο 276 έως 239 π.χ. από αναφορές που έκαναν οι γνωστοί αρχαίοι ιστορικοί Στράβωνας, Παυσανίας και Οβίδιος. Κοντά στο χωριό Καμένη Χώρα στα Μέθανα βρίσκεται ο πιο γνωστός κρατήρας από τους 30 κρατήρες του ηφαιστείου των Μεθάνων. Το ηφαίστειο στα Μέθανα ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο στο νότιο Αιγαίο, βρισκόταν σε μεγάλη δραστηριότητα στα αρχαία χρόνια και πολλές εκρήξεις εκδηλώθηκαν κυρίως κατά την περίοδο προς το τέλος της τριτογενούς περιόδου και κατά τη διάρκεια της τεταρτογενούς περιόδου. Το μη ενεργό πλέον ηφαίστειο στα Μέθανα εκδήλωσε μια πολύ μεγάλη έκρηξη στο χωριό Καμένη Χώρα κατά την περίοδο 277 έως 240 π.χ. και αναφέρεται από τους ιστορικούς Παυσανία και Στράβωνα. Ο κρατήρας που δημιουργήθηκε ύστερα από τη μεγάλη έκρηξη έχει βάθος περίπου 50 μέτρων και διάμετρο 100 μέτρων.
   3. Σουσάκι
   Στην περιοχή των Αγίων Θεοδώρων στα σύνορα της Αττικής με την Κορινθία , υπάρχει ένα ηφαίστειο χωρίς κρατήρα που ακόμη και σήμερα διατηρεί έντονη μετα-ηφαιστειακή δραστηριότητα. Το Σουσάκι, αποτελεί το βόρειο άκρο του ηφαιστειακού «τόξου». Βρίσκεται σε υψόμετρο 180 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας και σήμερα, περίπου 2,5 εκατομμύρια χρόνια μετά την τελευταία του έκρηξη διατηρεί εντονότατη δραστηριότητα καθώς από αυτό εκλύονται στην ατμόσφαιρα πολλά δεκάδες χιλιάδες κυβικά διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου και υδροθείου ενώ η θερμοκρασία στην πλαγιά του φτάνει ακόμη και τους 42 βαθμούς Κελσίου. Στα στόμια των πολλών στοών (φυσικών και τεχνητών) που υπάρχουν στην περιοχή, συναντώνται συχνά ψόφια έντομα και πουλιά, θανατωμένα από τα δηλητηριώδη αέρια. Στην περιοχή του ηφαιστείου υπάρχουν δύο φαράγγια τα οποία περιβάλλονται από πλαγιές με πολύ εντυπωσιακά ηφαιστειακά πετρώματα ενώ σε αυτά τρέχουν νερά που τροφοδοτούνται από πηγές διάσπαρτες κατά μήκος τους.
   4. Νίσυρος
   Το ηφαίστειο της Νισύρου συγκαταλέγεται και αυτό στα ενεργά ηφαίστεια της χώρας μας. Το ηφαίστειο της Νισύρου βρίσκεται στο χωριό Νικειά και είναι το σημαντικότερο αξιοθέατο του νησιού. Έχει συνολικά πέντε κρατήρες με μεγαλύτερο τον «Στέφανο», διαμέτρου 260 μέτρων και βάθους 30 μέτρων. Οι πέντε κρατήρες του ηφαιστείου σχηματίζουν το οροπέδιο του Λακκίου, το οποίο δημιουργήθηκε από την έκρηξη του ηφαιστείου το 1552. Ο τελευταίος κρατήρας του ηφαιστείου, ο «Μικρός Πολυβώτης», δημιουργήθηκε το 1887, όταν σημειώθηκε και η τελευταία -μέχρι στιγμής- υδροθερμική έκρηξη του ηφαιστείου. Το ηφαίστειο της Νισύρου θεωρείται ενεργό και λόγω της εύκολης προσπέλασης στους κρατήρες του, το επισκέπτονται κάθε χρόνο πολλές χιλιάδες κόσμου αλλά και ειδικοί επιστήμονες. Το μόνο που πρέπει να έχετε κατά νου αν έχετε σκοπό να κατεβείτε στον πυθμένα του ηφαιστείου είναι το κλειστό παπούτσι. Μπορεί η μυρωδιά από το θειάφι να είναι έντονη (μυρίζει σαν κλούβιο αυγό) αλλά πρόκειται για μια εμπειρία μοναδική που κάθε επισκέπτης του νησιού πρέπει να ζήσει.
   5. Σαντορίνη
   Η Σαντορίνη αποτελεί ένα από τα 5 ηφαιστειακά κέντρα που απαρτίζουν το νότιο ηφαιστειακό τόξο του. Είναι χαρακτηριστική η εικόνα των τεράστιων ηφαιστειακών βράχων που είναι γεμάτοι από ολόλευκα σπίτια και εκκλησίες. Το ηφαίστειο της Σαντορίνης είναι από τα μεγαλύτερα υποθαλάσσια ενεργά ηφαίστεια στο κόσμο, το οποίο διαθέτει τον μεγαλύτερο κρατήρα παγκοσμίως. Ίσως το μόνο ηφαίστειο που η Καλντέρα του φθάνει μέχρι τη θάλασσα. Η μεγαλύτερή του έκρηξη συνέβη κατά τη διάρκεια της Μινωικής Εποχής του Χαλκού πριν από 3.600 χρόνια. Ολόκληρο το κέντρο του τότε κυκλικού νησιού βυθίστηκε στη θάλασσα κατά τη διάρκεια της τρομερής ηφαιστειακής έκρηξης. Η έκρηξη προκάλεσε παλιρροιακό κύμα που κυριολεκτικά αφάνισε τον προηγμένο πολιτισμό της Μινωικής Κρήτης, 70 μίλια νότια της Σαντορίνης. Η τεράστια μάζα ελαφρόπετρας που εκτινάχθηκε κατά την ηφαιστειακή έκρηξη κάλυψε την επιφάνεια της θάλασσας σε μία ευρεία περιοχή που εν συνεχεία ξεβράστηκαν στις ακτές σε υψηλότερα επίπεδα από το τσουνάμι που προκλήθηκε από την έκρηξη. Στις περισσότερες από τις γύρω περιοχές του Αιγαίου, βρέθηκαν κομμάτια ελαφρόπετρας που φαίνεται πως είχαν παρασυρθεί στην επιφάνεια της θάλασσας. Ελαφρόπετρα επίσης βρέθηκε στις βόρειες ακτές της Κρήτης, στις ακτές της Ανάφης, της Λήμνου, της Πάρου, της Σαμοθράκης, της Κύπρου, ακόμη και του Ισραήλ. Οι ειδικοί έχουν ανακαλύψει ίχνη αυτής της έκρηξης ακόμη και μέχρι το Δέλτα του Νείλου στην Αίγυπτο.

Το ηφαίστειο της Θήρας και ο Μινωικός Πολιτισμός

Νέα ευρήματα από τα Πανεπιστήμια της Κολούμπια και της Χαβάης επιβεβαιώνουν την άποψη ότι η έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας ήταν η αιτία να καταστραφεί ο μινωικός πολιτισμός. Το ηφαίστειο δημιούργησε παλιρροϊκό κύμα και πυκνά νέφη ηφαιστειακής στάχτης προκαλώντας κλιματικές αλλαγές και καταστρέφοντας τις καλλιέργειες. Επειδή η απόσταση της Θήρας από την Κρήτη είναι μικρή, μόλις 110 χμ., το μεγάλο κύμα τσουνάμι, όπως το απεκάλεσε ο Έλληνας αρχαιολόγος Σ. Μαρινάτος, αφάνισε ολόκληρο τον μινωικό πολιτισμό.

Αυτό που αποτελεί σήμερα τη Σαντορίνη είναι ένα μεγάλο μέρος του (τότε κυκλικού) νησιού σε σχήμα ημισελήνου, που βρίσκεται και η μεγαλύτερη καλντέρα της Γης.

---

“Το Δαχτυλίδι της Φωτιάς” (ring of fire) :
H περιοχή με τους περισσότερους και ισχυρότερους σεισμούς του πλανήτη

Αυτή είναι η ονομασία της περιοχής στη λεκάνη του Ειρηνικού Ωκεανού, όπου λαμβάνουν χώρα μεγάλοι και ανά πυκνά χρονικά διαστήματα σεισμοί, καθώς και ηφαιστειακές εκρήξεις. 

Το “Δαχτυλίδι της Φωτιάς” έχει πεταλοειδές σχήμα και καλύπτει μία απόσταση 40.000 χιλιομέτρων κυκλικά του Ειρηνικού Ωκεανού, στα όριά του με Ασία, Ωκεανία και Αμερική.

ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΑΚΕΤΑΣ ΑΠΟ ΑΧΡΗΣΤΟ ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ ΜΑΣ!

Από τον εκπαιδευτικό ιστότοπο “Εκπαίδευση δίχως όρια “

Πατήστε στην παρακάτω εικόνα &  μεταφερθείτε στο άρθρο

---

Για εικόνες, βίντεο και πανοράματα εικονικής πραγματικότητας QTVR – QuickTime Virtual Reality panoramas) ηφαιστείων,φωτο<γλωσσάρι, applet για «προσομοίωση» εκτίναξης  βολίδων  κ.ά.
μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα  του  προγράμματος  StroboliOnLine

http://www.swisseduc.ch/stromboli/

---

“STEM CHALLENGE – BUILD A VOLCANO”

Νέα πρόταση για Δραστηριότητα STEM για όλες τις τάξεις του Δημοτικού, τις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου και γιατί όχι και για το Νηπιαγωγείο

© κάντε κλικ στον τίτλο ή στην παρακάτω  εικόνα για να μεταφερθείτε στον Ιστότοπο

---

ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑΚΕΣ ΕΚΡΗΞΕΙΣ

Ο ηφαιστειακός κίνδυνος στον Ελλαδικό χώρο περιορίζεται στα ενεργά ηφαίστεια της Σαντορίνης και της Νισύρου και σε ακτίνα μερικών δεκάδων χιλιομέτρων από αυτά.

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΡΗΞΗ

• Να είστε προετοιμασμένοι για τα φαινόμενα που συνοδεύουν τις ηφαιστειακές εκρήξεις, όπως, εκτίναξη αναβλημάτων, πυροκλαστικές ροές (συμπυκνωμένη ηφαιστειακή τέφρα που κινείται με μεγάλες ταχύτητες), λασποροές, κατολισθήσεις, σεισμούς, έκλυση τοξικών αερίων, πτώση ηφαιστειακής στάχτης και τσουνάμι.
• Εάν κατοικείτε σε περιοχή κοντά σε ηφαίστειο καταστρώστε οικογενειακό σχέδιο εκκένωσης και επιλέξτε κατάλληλη οδό διαφυγής σύμφωνα με τις οδηγίες των Αρχών.

ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ

Εάν βρεθείτε σε μικρή απόσταση από την έκρηξη:

• Απομακρυνθείτε άμεσα και κινηθείτε σε περιοχές με σχετικά υψηλό υψόμετρο, διότι είναι πολύ πιθανό να συμβούν εκτινάξεις αναβλημάτων, ροές λάβας και πυροκλαστικές ροές καθώς και έκλυση τοξικών αερίων.
• Ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες εκκένωσης της περιοχής που δίδονται από τις Αρχές.

Εάν βρεθείτε σε ικανή απόσταση από την έκρηξη αλλά υπάρχει πτώση ηφαιστειακής τέφρας:

α) εάν βρίσκεστε σε κλειστό χώρο:

• Ενημερωθείτε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και το διαδίκτυο σχετικά με το αν πρέπει να εκκενώσετε την περιοχή ή να παραμείνετε εντός στεγασμένων χώρων.
• Κλείστε όλες τις πόρτες και τα παράθυρα. Τοποθετήστε βρεγμένες πετσέτες κάτω από τις πόρτες και σφραγίστε με κολλητική ταινία πόρτες και παράθυρα που δεν κλείνουν αεροστεγώς
• Εάν πάσχετε από χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, μείνετε μέσα και αποφύγετε την άσκοπη έκθεση στην ηφαιστειακή τέφρα. Φορέστε μάσκα μιας χρήσεως για να προστατευθείτε από την ηφαιστειακή τέφρα που τυχόν έχει εισχωρήσει στον εσωτερικό χώρο.
• Εάν αισθανθείτε ερεθισμό στα μάτια, την μύτη ή τον λαιμό απομακρυνθείτε αμέσως από την περιοχή, διότι ο ερεθισμός αυτός οφείλεται πιθανότατα στην παρουσία τοξικών αερίων. Όταν βρεθείτε σε περιοχή χωρίς υψηλή συγκέντρωση τοξικών αερίων ο ερεθισμός παύει να υφίσταται.
• Αν μπορείτε αποφύγετε την οδήγηση. Η ηφαιστειακή τέφρα δημιουργεί προβλήματα στους κινητήρες εσωτερικής καύσης και κάνει το οδόστρωμα ιδιαιτέρα ολισθηρό. Εάν η οδήγηση είναι απαραίτητη, οδηγείτε με μειωμένη ταχύτητα, ανεβασμένα παράθυρα και χωρίς κλιματισμό. Χρησιμοποιήστε προβολείς ομίχλης και άφθονο υγρό στους υαλοκαθαριστήρες.
• Εάν βρίσκεστε σε παράκτια περιοχή μετακινηθείτε προς περιοχές με υψηλότερο υψόμετρο καθώς διάφορα φαινόμενα που συνοδεύουν μια ηφαιστειακή έκρηξη μπορεί να προκαλέσουν θαλάσσια κύματα βαρύτητας (τσουνάμι).

β) εάν βρίσκεστε σε ανοιχτό χώρο:

• Φορέστε μακριά ρούχα, προστατευτικά γυαλιά ασφαλείας και μάσκα μιας χρήσεως για να προστατευθείτε από την ηφαιστειακή τέφρα.
• Προσπαθήστε να καλυφθείτε σε στεγασμένο χώρο. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, καλύψτε το κεφάλι σας για να προστατευθείτε από πτώση ηφαιστειακών υλικών μεγαλύτερου μεγέθους.
• Αν μπορείτε αποφύγετε την οδήγηση, διαφορετικά οδηγείτε σύμφωνα με τις οδηγίες που δόθηκαν παραπάνω.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΡΗΞΗ

• Παραμείνετε σε στεγασμένο χώρο, ιδιαίτερα αν υπάρχει χρόνιο αναπνευστικό πρόβλημα.
• Συνεχίστε να φοράτε προστατευτικά γυαλιά ασφαλείας καθώς και μάσκα μιας χρήσης.
• Συνεχίστε να φοράτε μακριά ρούχα.
• Καθαρίστε τις στέγες, των σπιτιών από την ηφαιστειακή τέφρα, η οποία μπορεί να γίνει πολύ βαριά και να προκαλέσει καταπτώσεις.
• Καθαρίστε τους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους των σπιτιών από την ηφαιστειακή τέφρα.

ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ

ΕΥΡΩΠΗ

ΕΛΛΑΔΑ

Ηφαίστειο Νισύρου
Το ηφαίστειο της Νισύρου ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο που αποτελεί μέρος του ελληνικού τόξου του Νοτίου Αιγαίου. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία το ηφαίστειο της Νισύρου δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της περίφημης Γιγαντομαχίας. Οι Γίγαντες που ήταν παιδιά της Γαίας και είχαν μορφή ανθρώπου αλλά ήταν τρομεροί στην όψη, πελώριοι στο ανάστημα και ακαταμάχητοι στη δύναμη, κάποτε συγκρούστηκαν με τους Ολύμπιους θεούς, των οποίων αρχηγός ήταν ο Δίας. Παρότι η δύναμη των Γιγάντων ήταν μεγάλη τελικά νικήθηκαν από τους θεούς. Ο θεός Ποσειδώνας καταδίωξε τον Γίγαντα Πολυβώτη κατόπιν εντολής του Δία έως την Κω. Εκεί ο Ποσειδώνας απέσπασε ένα τμήμα του νησιού και το έριξε πάνω στον Πολυβώτη, δημιουργώντας έτσι τη Νίσυρο. Οι αρχαίοι έλληνες θεωρούσαν ότι η ηφαιστειακή και σεισμική δραστηριότητα του ηφαιστείου της Νισύρου, ο κρατήρας του οποίου ονομάζεται Πολυβώτης, οφείλονταν στις κινήσεις και τους αναστεναγμούς του εγκλωβισμένου Γίγαντα.

Ηφαίστειο Σαντορίνης 
Το ηφαίστειο της Σαντορίνης ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και είναι ένα από τα πιο γνωστά ηφαίστεια της Ευρώπης.

Σύμφωνα με έναν από τους μύθους της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας η έκρηξη του ηφαιστείου προκλήθηκε από τον Φαέθοντα. Ο Φαέθων, γιος του Ήλιου και της Κλυμένης, παράκουσε τις συμβουλές των γονιών του και προσπάθησε να οδηγήσει ο ίδιος για μία ημέρα το άρμα του Ήλιου. Όμως δεν κατάφερε να συγκρατήσει τα αφηνιασμένα άλογα του άρματος, ξέφυγε από την πορεία που έπρεπε να ακολουθήσει και προκάλεσε καταστροφικές επιπτώσεις στη γύρω περιοχή. Αλλού η Γη ξεράθηκε και τα ποτάμια της στέρεψαν, γιατί το άρμα πλησίασε πολύ κοντά της και αλλού καλύφθηκε από χιόνια και πάγους, γιατί το άρμα του Ήλιου απομακρύνθηκε πάρα πολύ. Τότε χρειάστηκε να επέμβει ο Δίας, ο οποίος κατακεραύνωσε τον Φαέθοντα για να μπορέσει να σταματήσει το άρμα και τις επιπτώσεις στη γη. Ένας δεύτερος μύθος θεωρεί τον Τρίτωνα, γιο του Ποσειδώνα και της Αφροδίτης, ως δημιουργό της Σαντορίνης. Κάποτε ο Τρίτωνας αποφάσισε να δημιουργήσει ένα ξεχωριστό κομμάτι γης ανάμεσα στην Κρήτη και στην ηπειρωτική Ελλάδα.  Άπλωσε λοιπόν το χέρι του και τάραξε τα αφρισμένα νερά του πελάγους, ώσπου ξεβράστηκε ένα καινούριο νησί, ανάμεσα σε βουνά πυρωμένης λάβας. Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι ο Ποσειδώνας, ο θεός της θάλασσας, όταν ηττήθηκε από τη θεά Αθηνά στη διεκδίκηση της Αθήνας, δημιούργησε μεγάλα κύματα, που δεν είναι άλλα από τα θαλάσσια κύματα βαρύτητας που εκδηλώθηκαν στο Αιγαίο πέλαγος μετά την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Δεν αποκλείεται επίσης ο μύθος του Δευκαλίωνα και της Πύρρας που γλίτωσαν από τον κατακλυσμό που προκάλεσε ο Δίας για να τιμωρήσει τους ανθρώπους να έχει άμεση σχέση με την έκρηξη της Σαντορίνης.

Ηφαίστεια Αιγαίου Πελάγους 
Οι αρχαίοι Έλληνες συχνά απέδιδαν την ηφαιστειακή δραστηριότητα που παρατηρείται σε διάφορες περιοχές του Αιγαίου πελάγους στον θεό της φωτιάς, τον Ήφαιστο. Σύμφωνα με μία εκδοχή ο Ήφαιστος γεννήθηκε τόσο άσχημος και παραμορφωμένος, που η ίδια η μητέρα του η Ήρα τον πέταξε από τον Όλυμπο. Ο θεός έπεσε στη θάλασσα, όπου τον περισυνέλεξαν η Θέτις και η Ευρυνόμη, οι οποίες τον ανέθρεψαν για εννέα χρόνια. Όταν ο Ήφαιστος μεγάλωσε δημιούργησε το πρώτο του σιδηρουργείο στο βυθό του Αιγαίου πελάγους, σφυρηλατώντας και φτιάχνοντας όμορφα αντικείμενα και όπλα. Κατά μία άλλη εκδοχή ο Δίας θύμωσε με τον Ήφαιστο, γιατί ο τελευταίος πήρε το μέρος της μητέρας του Ήρας κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης και τον πέταξε από την θεϊκή κατοικία στη γη. Ο Ήφαιστος έπεσε στη νήσο Λήμνο, όπου τον βρήκαν εξαντλημένο οι κάτοικοι του νησιού, οι οποίοι και τον περιέθαλψαν. Παρόλη την περιποίηση ο θεός έμεινε κουτσός από εκείνη τη φοβερή πτώση. Η περίθαλψη και η φιλοξενία των κατοίκων της Λήμνου όμως συγκίνησε τον θεό ο οποίος δημιούργησε εκεί το εργαστήρι του. Και στις δύο προαναφερόμενες εκδοχές οι αρχαίοι Έλληνες, προσπαθώντας να ερμηνεύσουν την εκδήλωση ηφαιστειακής και σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή, υποστήριζαν ότι οφειλόταν στον Ήφαιστο, ο οποίος εργαζόταν κατά διαστήματα ασταμάτητα στο σιδηρουργείο του. Παράλληλα όταν δεν παρατηρούσαν έντονη ηφαιστειακή ή σεισμική δραστηριότητα έδιναν την εξήγηση ότι ο Ήφαιστος δεν ζει πάντοτε εξόριστος, αλλά επανέρχεται κάποιες φορές στον Όλυμπο και εκείνο το χρονικό διάστημα τα εργαστήριά του παραμένουν κλειστά. Άλλες εκδοχές του μύθου θέλουν το σιδηρουργείο του Ηφαίστου να φιλοξενείται σε άλλες ηφαιστειογενείς περιοχές, όπως η Αίτνα ή ο Βεζούβιος.

ΙΤΑΛΙΑ

Ηφαίστειο Αίτνα
Η Αίτνα είναι ένα ενεργό ηφαίστειο στις ανατολικές ακτές της Σικελίας, το μεγαλύτερο και υψηλότερο ενεργό ηφαίστειο στην Ευρώπη (ύψος 3.350μ.).
Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, ο θεός Αίολος είχε φυλακίσει τους ανέμους σε σπηλιές κάτω από την Αίτνα. Ένας άλλος μύθος αποδίδει την ηφαιστειακή δραστηριότητα της Αίτνας στο Γίγαντα Τυφώνα. Ο Γίγαντας αυτός είχε δύναμη πολύ μεγαλύτερη από τα άλλα παιδιά της Γαίας. Το σώμα του μέχρι τη μέση έμοιαζε με άνθρωπο, αλλά απ’ τη μέση και κάτω είχε σώματα κουλουριασμένων φιδιών. Από τα μάτια του έβγαινε φωτιά και από τα κεφάλια του κραυγές και συριγμοί. Όταν ο Τυφώνας μεγάλωσε, ανέβηκε στον Όλυμπο για να εκδικηθεί τους θεούς επειδή αποδεκάτισαν τους Γίγαντες. Εκεί εκσφενδόνιζε βράχους και μαινόταν με αφάνταστη οργή και με εκκωφαντικές βοές που έβγαζε από τα εκατό λαρύγγια του, οπότε οι θεοί για να γλυτώσουν κατέφυγαν στην Αίγυπτο, όπου κρύφτηκαν μεταμορφωμένοι σε ζώα. Μετά από αλλεπάλληλες συγκρούσεις με τον Δία, ο Τυφώνας κατέφυγε τελικά στη Σικελία, όπου ο Δίας τον κεραυνοβόλησε, του πέταξε το όρος Αίτνα και τον καταπλάκωσε κλείνοντάς τον για πάντα στα έγκατα της γης. Από τότε ο Τυφώνας οργισμένος συνεχίζει κατά καιρούς να δονεί τη γη, να βγάζει άναρθρες κραυγές και πύρινες γλώσσες στο νησί της Σικελίας.
Σύμφωνα με τη Ρωμαϊκή μυθολογία, ο Vulcan, ο θεός της φωτιάς (αντίστοιχος με τον θεό Ήφαιστο της ελληνικής μυθολογίας), είχε το εργαστήριό του κάτω από την Αίτνα και εξαιτίας των δραστηριοτήτων του προκαλούνταν σεισμοί και ηφαιστειακές εκρήξεις.

ΑΜΕΡΙΚΗ

ΜΕΞΙΚΟ

Ηφαίστεια Iztaccihuatl και Popocatepelt
Το Iztaccihuatl (ύψος 5.230μ.) και το Popocatepelt (ύψος 5.426μ.) είναι δύο ενεργά ηφαίστεια στο Μεξικό.  Ο μύθος των αρχαίων Ναχούας για τα ηφαίστεια αυτά αναφέρει ότι την εποχή που οι Αζτέκοι ζούσαν στο Tenochtitlan, τη σημερινή πόλη του Μεξικού, ο αρχηγός τους είχε μία κόρη την Iztaccihuatl, την οποία και προετοίμαζε για να τον διαδεχθεί. Όταν η Iztaccihuatl ενηλικιώθηκε αγάπησε τον Popoca, έναν νεαρό άνδρα από τη φυλή της. Μια μέρα όμως ξέσπασε πόλεμος και ο αρχηγός των Αζτέκων ζήτησε από τον Popoca να γυρίσει νικητής για να μπορέσει να παντρευτεί την κόρη του. Μετά από πολλούς μήνες μάχης ένας πολεμιστής που μισούσε τον Popoca έστειλε ένα ψεύτικο μήνυμα, το οποίο έλεγε ότι ο στρατός είχε νικήσει στον πόλεμο, αλλά ο Popoca είχε πεθάνει στη μάχη. Όταν η Izta το έμαθε, σταμάτησε να τρώει, αρνήθηκε να βγαίνει έξω, ώσπου κάποια στιγμή αρρώστησε και πέθανε από λύπη. Καθώς ετοίμαζαν την κηδεία της, ο Popoca και οι άνδρες του έφτασαν στην πόλη νικητές. Όταν ο Popoca έμαθε ότι η Izta πέθανε, έφυγε από την πόλη παίρνοντας μαζί του το σώμα της αγαπημένης του. Φτάνοντας σε μία ορεινή περιοχή διέταξε τους άνδρες του να φτιάξουν ένα «νεκρικό κρεβάτι» με λουλούδια για την Izta και έπειτα γονάτισε δίπλα της και πέθανε. Οι θεοί συγκινημένοι από την αγάπη του Popoca και της Izta μετέτρεψαν τα σώματά τους σε ηφαίστεια. Το μεγαλύτερο ηφαίστειο είναι το Popocatepetl, το οποίο στη γλώσσα των Ναχούας σημαίνει «βουνό που καπνίζει», και το μικρότερο το Iztaccihuatl.

ΗΠΑ

Ηφαίστειο Mazama
Το βουνό Mazama είναι ένα ηφαίστειο στην πολιτεία του Oregon των ΗΠΑ, το οποίο έχει μία λίμνη στον κρατήρα του.  Σύμφωνα με έναν ινδιάνικο μύθο οι βίαιες εκρήξεις του Mazama προκαλούνταν από τη σύγκρουση δύο θεών, του La-o και του Skell. Ο La-o ήταν το κυρίαρχο πνεύμα στην περιοχή της λίμνης και κάτω από τον έλεγχό του είχε πολλά μικρότερα πνεύματα, που μπορούσαν να αλλάζουν τη μορφή τους κατά βούληση. Τα πνεύματα αυτά έπαιρναν τη μορφή ζώων, όταν ήθελαν να βγουν έξω στη στεριά. Ο Skell ήταν ένα ισχυρό πνεύμα το οποίο ζούσε σε ένα βάλτο. Είχε πολλούς υπηκόους, οι οποίοι έπαιρναν τη μορφή πουλιών και τεράτων όταν έβγαιναν στη στεριά, όπως: αντιλόπης, φαλακρού αετού, χρυσού αετού και άλλων. Κάποτε σφοδρός πόλεμος ξέσπασε μεταξύ του La-o και του Skell και των ακολούθων τους. Τελικά ο Skell σκοτώθηκε και η καρδιά του αφαιρέθηκε από το σώμα του και μεταφέρθηκε θριαμβευτικά στην περιοχή του La-o. Αμέσως διοργανώθηκε μεγάλη γιορτή για τον θάνατο του Skell και τη νίκη του La-o. Κατά τη διάρκεια της γιορτής η καρδιά του Skell πήγαινε από χέρι σε χέρι, όμως οι πιστοί του ακόλουθοι γνώριζαν ότι εάν τοποθετούσαν την καρδιά στο σώμα του Skell αυτός θα μπορούσε να ζήσει πάλι, γι’ αυτό και περίμεναν την κατάλληλη ευκαιρία. Έτσι όταν η καρδιά έφτασε στα χέρια της αντιλόπης, αυτή έτρεξε γρήγορα προς τα ανατολικά σαν τον άνεμο. Όταν κουράστηκε, πέρασε την καρδιά στον φαλακρό αετό και αυτός με τη σειρά του στον χρυσό αετό και ούτω καθεξής. Μολονότι οι άνθρωποι του La-o τους κατεδίωκαν με μεγάλη ταχύτητα, απέτυχαν να τους προφτάσουν και εγκατέλειψαν την καταδίωξη. Όταν η καρδιά του Skell επέστρεψε στο σώμα του, αυτός ζωντάνεψε και πάλι και ο πόλεμος συνεχίστηκε, καθώς και οι εκρήξεις του ηφαιστείου Mazama.

Ηφαίστειο St. Helen’s 
Το ηφαίστειο St. Helen’s βρίσκεται στη δυτική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και συγκεκριμένα στην πολιτεία Washington. Είναι ένα από τα δεκαπέντε ενεργά ηφαίστεια της οροσειράς Cascade. Σύμφωνα με τη μυθολογία τα βουνά: St Helen’s, Hood και Adams που βρίσκονται στην περιοχή της πολιτείας Washington ήταν κάποτε άνθρωποι.  Το βουνό St. Helen ήταν μια όμορφη κοπέλα που ονομαζόταν Loowit. Δύο αδέλφια, ο Wyeast και ο Klickitat αγάπησαν τη Loowit, αλλά αυτή δεν μπορούσε να διαλέξει έναν από τους δύο, οπότε άρχισε μία σκληρή διαμάχη μεταξύ τους. Ο πατέρας των δύο αγοριών θυμωμένος καθώς ήταν με αυτή τη συνεχή σύγκρουση μετέτρεψε και τους τρεις σε βουνά. Η Loowit έγινε το βουνό της Αγίας Ελένης, ο Wyeast το βουνό Hood, ενώ ο Κlickitat το βουνό Adams.

Ηφαίστειο Kilauea
Το ηφαίστειο Kilauea βρίσκεται στη νότια Χαβάη. Είναι το πιο ενεργό από τα πέντε ηφαίστεια που αποτελούν το νησί της Χαβάης και ένα από τα πιο ενεργά ηφαίστεια του κόσμου. Στη Χαβάη πίστευαν ότι το Kilauea ήταν η κατοικία της όμορφης αλλά και πολύ οξύθυμη θεάς Pele, η οποία ήταν η θεά της φωτιάς, της αστραπής, του χορού, των ηφαιστείων και της βίας. Οι κάτοικοι της περιοχής θεωρούσαν ότι πάνω στο θυμό της προκαλούσε σεισμούς χτυπώντας με τα πόδια της τη γη και δημιουργούσε ηφαιστειακές εκρήξεις σκάβοντας το βουνό με το μαγικό της ραβδί. Υπάρχουν αρκετοί μύθοι και θρύλοι για τη θεά Pele. Σύμφωνα με έναν από αυτούς η Pele έφτασε στη Χαβάη από την Ταϊτή για να ξεφύγει από την οργή της μεγαλύτερης αδελφής της, της οποίας έκλεψε τον σύζυγο. Άλλοι θρύλοι αναφέρουν ότι έφυγε από την Ταϊτή εξαιτίας μιας μεγάλης πλημμύρας ή ότι πήγε στη Χαβάη επειδή ήθελε να ταξιδέψει. Αφού εγκαταστάθηκε στο βουνό Kilauea η Pele ταξίδεψε σε ένα γειτονικό νησί όπου γνώρισε και αγάπησε ένα νεαρό που ονομαζόταν Lohiau. Όταν επέστρεψε πίσω στο σπίτι της, έστειλε τη μικρότερη αδελφή της να πάει και να της φέρει τον Lohiau, ο οποίος όμως στο ενδιάμεσο διάστημα είχε πεθάνει λόγω της αγάπης του για την Pele. Η αδελφή της Pele χρησιμοποίησε τις μαγικές της δυνάμεις για να τον επαναφέρει στη ζωή, ενώ ταυτόχρονα η Pele έστειλε ένα κύμα λάβας και σκότωσε την καλύτερη φίλη της αδελφής της επειδή φαντάστηκε ότι η αδελφή της της έκλεψε τον άντρα. Όταν τελικά η αδελφή της Pele έφερε το νεαρό στο Kilauea, έμαθε για τον θάνατο της φίλης της και λυπημένη όπως ήταν αγκάλιασε τον Lohiau. Η Pele τότε θύμωσε ακόμα περισσότερο και έστειλε λάβα για να σκοτώσει τον Lohiau. Προστατευόμενη από τις μαγικές δυνάμεις της, η αδελφή της Pele μαζί με τον Lohiau έφυγαν για το νησί του. Ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι οι εκρήξεις των ηφαιστείων οφείλονταν στη διαμάχη της Pele και της αδελφής της. Η Pele διώχτηκε από τον πατέρα της από την Ταϊτή, επειδή είχε άσχημο χαρακτήρα και συνεχείς εκρήξεις θυμού, οπότε πήγε στη Χαβάη. Εκεί όμως κάτι έκανε στην αδελφή της και την εξόργισε. Από τότε άρχισαν οι συγκρούσεις των δύο αδερφών αλλά και οι ηφαιστειακές εκρήξεις του Kilauea.

ΑΣΙΑ

ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ

Ηφαίστειο Bromo
Στο ανατολικό άκρο της Ιάβας, κοντά στην πόλη Probolinggo, βρίσκεται το ενεργό ηφαίστειο Bromo, στο κέντρο της ηφαιστειακής καλντέρας Tengger. Σύμφωνα με ένα μύθο η πριγκίπισσα Roro Ateng και ο σύζυγός της, Joko Seger δημιούργησαν ένα πριγκιπάτο, που το ονόμασαν Tengger (από τις τελευταίες συλλαβές των επιθέτων τους -teng και -ger). Το ζευγάρι δεν είχε παιδιά και ήταν τέτοια η λαχτάρα του να αποκτήσει, ώστε ανέβηκε στο βουνό Bromo για να προσευχηθεί στους θεούς. Οι θεοί δέχτηκαν να τους βοηθήσουν, αλλά τους ζήτησαν να υποσχεθούν ότι θα θυσιαστεί σ’ αυτούς το τελευταίο παιδί που θα κάνουν.  Πράγματι η πριγκίπισσα και ο σύζυγός της έκαναν 25 παιδιά, όμως ποτέ δεν κράτησαν την υπόσχεσή τους, επειδή η Roco Anteng αρνήθηκε να θυσιάσει το τελευταίο παιδί της, τον Kusuma, στους θεούς. Ο Joko Seger θυμήθηκε το χρέος του όταν μια πανώλη σκόρπισε τον θάνατο στο χωριό και μόνο τότε αναγκάστηκε να θυσιάσει τον Kusuma. Σύμφωνα λοιπόν με τη μυθολογία στο σημείο όπου έγινε η θυσία ξεπήδησε ένα ηφαίστειο, το Bromo. Οι ορεσίβιοι κάτοικοι της περιοχής πιστεύουν ότι η Roro Ateng και ο Joko Senger ζουν ακόμη σε μια σπηλιά σε ένα άλλο μη ενεργό ηφαίστειο της περιοχής, το Widodaren, γι’ αυτό πηγαίνουν εκεί και προσεύχονται στους προγόνους τους και αφήνουν τάματα.

Ηφαίστειο Semeru
Το βουνό Semeru είναι ένα ενεργό ηφαίστειο στην ανατολική Ιάβα και είναι το υψηλότερο βουνό του νησιού. To ηφαίστειο είναι επίσης γνωστό ως Μαχαμέρου, δηλαδή το μεγάλο βουνό. Σύμφωνα με ένα μύθο του 16ου αιώνα το βουνό Semeru μεταφέρθηκε στην Ιάβα από την Ινδία και τοποθετήθηκε αρχικά στο δυτικό μέρος του νησιού. Όμως αυτό προκάλεσε μια κλίση στο νησί και έτσι αναγκαστικά το βουνό μεταφέρθηκε προς τα ανατολικά, ενώ αποκολλήθηκαν τμήματά του και σχηματίστηκαν τα βουνά Lawu, Wilis, Kelut, Kawi, Arjuno και Welirang. Η εκδήλωση ηφαιστειακής και σεισμικής δραστηριότητας σύμφωνα με τον θρύλο οφείλεται σε αυτή τη διαδικασία μετακινήσεων του Semeru.

ΦΙΛΙΠΠΙΝΕΣ

Ηφαίστειο Pinatubo
Το Pinatubo είναι ένα ενεργό ηφαίστειο που βρίσκεται στο νησί Luzon στις Φιλιππίνες. Σύμφωνα με τους Aetas, τους ιθαγενείς κατοίκους που ζουν σε απομονωμένα ορεινά μέρη του νησιού Luzon, στην κορυφή του ηφαιστείου αυτού κατοικεί ο θεός Apo Mallari. Οι κάτοικοι πιστεύουν ότι ο θεός είναι γενναιόδωρος και τους δίνει όλα όσα έχουν, όταν όμως ο θεός θυμώνει ρίχνει στάχτη στην περιοχή για να δείξει τη δυσαρέσκειά του.

ΩΚΕΑΝΙΑ

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

Ηφαίστειο Schank 
Το ηφαίστειο Schank είναι ένα ανενεργό ηφαίστειο και βρίσκεται στη νότια Αυστραλία.  Οι Αβορίγινες κάτοικοι της περιοχής διηγούνταν ότι κάποτε υπήρχε ένας γίγαντας, ο Craitbul, ο οποίος έψαχνε μαζί με τη γυναίκα του και τους δύο γιους του ένα μέρος για να μείνουν. Στην αρχή εγκαταστάθηκαν στα βουνά Muirhead και Schank, αλλά το βογγητό του πνεύματος ενός πουλιού τούς τρόμαζε και τους ανάγκασε να εγκαταλείψουν και τα δύο αυτά βουνά και να εγκατασταθούν τελικά στο βουνό Gambier. Ύστερα από λίγο καιρό γέμισαν τα ηφαίστεια με νερό και το πνεύμα του πουλιού αναγκάστηκε να φύγει μακριά, γι’ αυτό και σήμερα δεν εκδηλώνονται ηφαιστειακές εκρήξεις και σεισμοί στην περιοχή αυτή.

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΗΦΑΙΣΤΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Τα ηφαίστεια είναι γνωστά για τις φοβερές τους εκρήξεις, οι οποίες προκαλούν πολλές φορές σεισμούς και αντιμετωπίζονται από τους περισσότερους ανθρώπους σαν ένα φοβερό, επικίνδυνο και βλαβερό φυσικό φαινόμενο. Πράγματι, οι ηφαιστειακές εκρήξεις αποτελούν συχνά πρόβλημα και μπορεί να έχουν τρομερές επιπτώσεις τόσο σε ανθρώπινες ζωές και στην οικονομία, όσο και στο περιβάλλον. Από την άλλη πλευρά, πολλές φορές τα ηφαίστεια αποτελούν ισχυρή πηγή πλούτου για τους ντόπιους κατοίκους των τόπων όπου βρίσκονται.
Τουρισμός, εξόρυξη ηφαιστειογενών ορυκτών και μεταλλευμάτων, γεωργικές καλλιέργειες, ιαματική λουτροθεραπεία, γεωθερμική ενέργεια κ.ά. είναι οικονομικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται τόσο σε ευρωπαϊκά κράτη με ηφαιστειακή δράση όσο και στην Ελλάδα. Όσον αφορά τον ευρωπαϊκό χώρο, η Πομπηία δέχεται περίπου δύο εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο και τα εδάφη γύρω από τον Βεζούβιο είναι πολύ εύφορα, ενώ η Ισλανδία και η Ιταλία αξιοποιούν τη γεωθερμία για παραγωγή ενέργειας (θέρμανση κατοικιών και θερμοκηπίων, ηλεκτρική ενέργεια, ζεστό νερό σε κατοικίες κ.ά.). Όσον αφορά την Ελλάδα, σημαντικός είναι ο ορυκτός πλούτος της Σαντορίνης (ελαφρόπετρα κ.ά.) και της Μήλου (μπεντονίτης κ.ά.), ενώ η Σαντορίνη είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς σε παγκόσμιο επίπεδο. Επιπλέον, στις 60 από τις 80 επίσημα αναγνωρισμένες ιαματικές θερμομεταλλικές πηγές της χώρας μας αναπτύσσεται ο ιαματικός τουρισμός (Αριδαία, Λουτράκι Κορινθίας, Αιδηψός, Μέθανα, Τραϊανούπολη Έβρου κ.ά.).
Το 1784 ο Βενιαμίν Φραγκλίνος έκανε αυτό που θα γινόταν η πρώτη σύνδεση μεταξύ ηφαιστείων και παγκόσμιου κλίματος, όταν βρισκόταν στο Παρίσι ως ο πρώτος διπλωματικός εκπρόσωπος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Παρατήρησε πως κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 1873, το κλίμα ήταν ασυνήθιστα κρύο.
Αυτό που είχε παρατηρήσει ο Βενιαμίν Φραγκλίνος ήταν βέβαια το αποτέλεσμα της ηφαιστειακής δραστηριότητας. Μια κολοσσιαία έκρηξη του ηφαιστειακού συστήματος Laki (μια αλυσίδα από ηφαίστεια στην οποία η λάβα ξεσπά μέσω μιας ρωγμής στο έδαφος και όχι από ένα συγκεκριμένο σημείο) στην Ισλανδία προκάλεσε αυτές τις διαταραχές. Οι εκρήξεις του Laki παρήγαγαν περίπου 14 κυβικά χιλιόμετρα από βασάλτη (λεπτή, μαύρη, ρευστή λάβα) κατά τη διάρκεια περισσοτέρων από οκτώ μηνών δραστηριότητας.
Ακόμα σημαντικότερα από την άποψη του παγκόσμιου κλίματος ωστόσο, το συμβάν του Laki παρήγαγε επίσης ένα σύννεφο στάχτης που πιθανότατα είχε φτάσει μέχρι τη στρατόσφαιρα. Αυτό το σύννεφο προκάλεσε μια πυκνή καταχνιά στην Ευρώπη που σκοτείνιασε τον  Ήλιο, ίσως μέχρι και τη Σιβηρία. Μαζί με τη σκόνη, το εκρηκτικό σύννεφο αποτελούνταν κυρίως από τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του θείου, υδροχλωρίου και αερίων υδροφθορίου. Τα αέρια συνδυάστηκαν με νερό στην ατμόσφαιρα και προκάλεσαν όξινη βροχή, καταστρέφοντας σπαρτά και σκοτώνοντας ζώα σε φάρμες. Οι συνέπειες, βέβαια, ήταν περισσότερο σοβαρές στην Ισλανδία. Τελικά περισσότερο από το 75% των κτηνοτροφικών της ζώων και 25% του ανθρώπινου πληθυσμού της πέθαναν από λιμό ή από τις τοξικές επιδράσεις των νεφών που προήλθαν από τις εκρήξεις του Laki.
Το 1991 η έκρηξη του ηφαιστείου Πινατούμπο στις Φιλιππίνες, προκάλεσε την καταστροφή των παρακείμενων οικισμών, αλλά οι επιδράσεις του ηφαιστείου είχαν αντίκτυπο σε όλο τον κόσμο. Οι εκλύσεις χιλιάδων τόνων τέφρας του ηφαιστείου, μείωσαν την ένταση των ηλιακών ακτίνων.
Για τα πρώτα χρόνια μετά την έκρηξη, η θερμοκρασία παγκόσμια έπεσε κατά 0,5 βαθμούς Κελσίου. Γενικά, οι ηφαιστειακές εκρήξεις έχουν σημαντική επίδραση στο κλίμα, αλλά για μικρές χρονικές περιόδους .
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που εξηγούν γιατί οι μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις έχουν τόσο εκτεταμένα αποτελέσματα στο παγκόσμιο κλίμα. Πρώτον, οι ηφαιστειακές εκρήξεις παράγουν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, ένα αέριο που είναι γνωστό ότι συμβάλλει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Τέτοια αέρια θερμοκηπίου παγιδεύουν τη θερμότητα που αντανακλάται από την επιφάνεια της γης σχηματίζοντας ένα είδος μόνωσης γύρω από τον πλανήτη. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι θεμελιώδες για την επιβίωσή μας διότι διατηρεί τη θερμοκρασία του πλανήτη μας σε μια βιώσιμη κλίμακα.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία ότι η παραγωγή μας σε αέρια όπως το διοξείδιο του άνθρακα από την καύση φυσικών καυσίμων μπορεί να πιέζει ακόμα περισσότερο το σύστημα, έχοντας ως αποτέλεσμα την υπέρμετρη θέρμανση σε παγκόσμια κλίμακα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ηφαιστειακές εκρήξεις προσθέτουν διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, αλλά σε σύγκριση με την ποσότητα που παράγεται από ανθρώπινες δραστηριότητες, η επίδρασή τους είναι πρακτικά ασήμαντη: οι ηφαιστειακές εκρήξεις παράγουν περίπου 110 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου κάθε χρόνο, ενώ οι ανθρώπινες δραστηριότητες παράγουν περίπου 10.000 φορές περισσότερη ποσότητα.
Οι μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις έχουν πρόσθετα κλιματικά αποτελέσματα πέρα από τη μείωση της παγκόσμιας θερμοκρασίας και την όξινη βροχή. Η στάχτη και τα αέρια που διατηρούνται στην ατμόσφαιρα διασπούν το φως στο ερυθρό μήκος κύματος, έχοντας συχνά ως αποτέλεσμα υπέροχα χρωματιστά ηλιοβασιλέματα και ξημερώματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα εντυπωσιακά οπτικά αποτελέσματα του σύννεφου της έκρηξης στο Κρακατόα το 1883 παρατηρήθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο και πιθανότατα ενέπνευσαν πολλούς καλλιτέχνες και συγγραφείς στο έργο τους.

ΗΦΑΙΣΤΕΙΑΚΕΣ ΕΚΡΗΞΕΙΣ
– ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΕΣ ΣΤΗΝ ΓΝΩΣΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να δείτε το άρθρο

Πρόσθετο υλικό

Διαδραστικά παιχνίδια

---

Ηφαίστεια

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Φυσικών Καταστροφών στις 13 Οκτωβρίου η Συνεργασία Εκπαιδευτικών Σελίδων ένωσε τις δυνάμεις της και δημιούργησε πλούσιο υλικό με πληροφορίες, βίντεο, χάρτες και φύλλα εργασίας, χρήσιμα επίσης και για τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων στην ενότητα των Φυσικών Καταστροφών.

Πατήστε στην παρακάτω εικόνα και κατεβάστε το ebook με όλο το υλικό συγκεντρωμένο

---

Πατώντας στην παρακάτω εικόνα μπορείτε να βρείτε επιπλέον πληροφορίες από τον Τομέα Ορυκτολογίας-Πετρολογίας-Κοιτασματολογίας του Τμήματος  Γεωλογίας, που ανήκει στη Σχολή Θετικών Επιστημών του Αριστοτελείου  Πανεπιστημίου  Θεσσαλονίκης

---

Ένα ακόμη κείμενο για αξιοποίηση  στα ελληνικά:
 Τα ηφαίστεια η ιστορία και η δράση τους
Πηγή:physics4u» σε δυο συνέχειες.

http://www.physics4u.gr/articles/2003/volcano1.html

http://www.physics4u.gr/articles/2003/volcano2.html

---

Αξιοποίηση Τραγουδιού από το παραμύθι “Λάβα ” της PIXAR

Βίντεο Κινούμενο σχέδιο -Ηφαίστεια

Μιλώντας στα παιδιά  για τα υποθαλάσσια ηφαίστεια, για το πως  αυτά δημιουργούνται  , αλλά και το πως δημιουργούνται τα ηφαιστειογενή νησιά μπορείτε να αξιοποήσετε το παρακάτω τραγούδι από το παραμύθι “Λάβα ” της PIXAR

Παρακάτω οι στίχοι του τραγουδιού

Πριν χρόνια, πριν καιρό Ένα ηφαίστειο Ζούσε μοναχό Στο γαλάζιο ωκεανό.
Κοίταζε από ψηλά Ζευγαράκια ταιριαστά Και ευχότανε Να ερωτευτεί.
Σ’ ένα τραγούδι απλό Τη θλίψη κρύβει, το καημό Κι αυτό, δυνατά Πάντα τραγουδά.
Να’ χα κι εγώ Ηφαίστειο γλυκό Να μου τραγουδά Να της τραγουδώ
Μαζί μια φωνή Σε μια πύρινη οκτάβα Μια αγάπη ζεστή Σαν τη λάβα.
Χρόνια πέρασαν πολλά Πέτρωσε κι η λάβα πια Κι αυτός είχε τόσο απογοητευτεί.
Που να το φανταστεί Πως κάποιο ηφαίστειο ζούσε εκεί
θαμμένο στο βυθό Που άκουγε τη φωνή.
Πέφτανε στα σπλάχνα της Μεγάλωνε η λάβα της Γιατί πίστευε Γι’ αυτήν πως τραγουδά. Ένιωθε έτοιμη Πως ήρθε πια η στιγμή Να γνωρίσει ποιος τραγουδά Τόσο γλυκά.
Να’ χα κι εγώ Ηφαίστειο γλυκό Να μου τραγουδά Να της τραγουδώ
Μαζί μια φωνή Σε μια πύρινη οκτάβα Μια αγάπη ζεστή Σαν τη λάβα.

Τα κατάφερε να βγει Με πλάτη όμως γυριστή Κι έτσι δεν μπορεί Τον φίλο της να δει.
Να τραγουδήσει προσπαθεί Μα δεν του βγαίνει η φωνήΚαι δίχως τη λάβα του Πως ν’ ακουστεί;
Στα δάκρυα βυθίστηκε Και τ’ όνειρο γκρεμίστηκε
Κι αυτή τραγούδησε Με πόνο στην ψυχή.
Να’ χα κι εγώ Ηφαίστειο γλυκό Να μου τραγουδά Να του τραγουδώ
Μαζί μια φωνή Σε μια πύρινη οκτάβα Μια αγάπη ζεστή Σαν τη λάβα.
Τι χαρά είναι αυτή Που είναι τελικά μαζί Η λάβα κι η φωνή Να έχουν ενωθεί.
Αν κάποιος πάει από ‘κει Τα ηφαίστεια αγκαλιά θα δει
Και το τραγούδι τους Παντού να αντηχεί.
Έχω κι εγώ Ηφαίστειο γλυκό Μαζί του να γερνώ Μαζί της να γερνώ
Ζει η αγάπη μας Στη πιο ψηλή οκτάβα Στην ίδια λάβα Στην ίδια λάβα Στην ίδια λάβα.

---

 

Ιστορίες με ηφαίστεια !!!

Το συναχωμένο ηφαίστειο (audio book)

«Ο Κοιμίσης κρυολόγησε». «Εντάξει, θα του περάσει! Πού βλέπετε κάτι ασυνήθιστο;» «Όμως ο Κοιμίσης δεν είναι άνθρωπος». «Αλλά τότε;» «Ηφαίστειο είναι!» «Άντε καλέ! Κρυολογούν και τα ηφαίστεια;»

Μια αλληγορική ιστορία για ένα χαριτωμένο «πιτσιρίκι». Η ανάγκη που έχουμε όλοι μας για μια καλή συντροφιά, μια γερή φιλία. Κι η ομορφιά που απλώνεται πάντα γύρω μας όταν μια μεγάλη καρδιά τη χαρίζει απλόχερα

---

Τέχνη και ηφαίστεια !!!!

Ας γνωρίσουμε   τον Ντάνι Όσμπορν …..

Ο Ντάνι Όσμπορν είναι γνωστός για το μνημείο που φιλοτέχνησε για τον Όσκαρ Ουάιλντ στο Δουβλίνο. Είναι καιρός τώρα που βαδίζει σε άλλα καλλιτεχνικά μονοπάτια, που αναζητεί άλλα εκφραστικά μέσα. Και αυτό το άλλο είναι η λάβα!

Η ιδέα τού ήρθε το 1984, όταν δούλευε στη Χιλή. Και γοητεύτηκε από τη λάβα που ρέει στα ενεργά ηφαίστεια της νοτιοαμερικανικής χώρας, στα σύνορα με την Αργεντινή.

«Όταν μου μπήκε η ιδέα της λάβας, μου φάνηκε ότι ήταν ένας καλός τρόπος να πειραματιστεί κανείς» λέει.

Στην αρχή ταξίδευε στα Κανάρια, κι έφερνε από εκεί βασάλτη, που έλιωνε στο εργαστήριό του. Η ταχύτητα της ψύξης του λιωμένου βασάλτη τον οδήγησε, όμως, στο να αναζητά το υλικό του «ζωντανό», σε πλαγιές ηφαιστείων.

Ας παρατηρήσουμε τον επικίνδυνο τρόπο δουλειάς του και καλλιτεχνικής του έκφρασης …..

Η Χαβάη ήταν η πρώτη επιλογή του. Παρότι επιστράτευσε γεωλόγους και πρεσβευτές δεν εξασφάλισε πρόσβαση στα ενεργά ηφαίστεια εκεί. «Πιθανά, δέχονται πολλές αιτήσεις για περίεργα πράγματα» εξηγεί την αποτυχία του.

Κατέληξε στη Γουατεμάλα, κι εκεί βρήκε τον τέλειο «προμηθευτή»: το ηφαίστειο Πακάγια. «Χρειάζεται να ‘χεις τύχη όταν κάνεις δουλειές μ’ ένα ηφαίστειο. Πρέπει να φτάσεις εκεί την κατάλληλη στιγμή, γιατί η συμπεριφορά τους είναι απρόσμενη. Φορές δεν κάνουν τίποτα ή εκλύουν λίγη λάβα. Ή, μερικές φορές μπορεί να είναι υπερβολική, ή βίαιη» αφηγείται. Ο Ντάνι Όσμπορν εξασφάλισε πρόσβαση, κι εκεί έκανε τα πρώτα γλυπτά του από λάβα: βουτούσε τα καλούπια του στα ρυάκια της λάβας κι εκεί γέμιζαν. Δυστυχώς, το 2010, το Πακάγια θύμωσε, εξερράγη και κάλυψε την περιοχή με στάχτη (οι νεκροί ήταν πολλοί). Έκλεισε την επιχείρηση ο «προμηθευτής».

Μετά από πολλά, ο Ντάνι Όσμπορν κατάφερε ν’ αγοράσει μερικά στρέμματα στην πλαγιά ενός ηφαιστείου στη Χαβάη. Τώρα είχε τις δικές του «σοδειές» λάβας και μπορούσε να δουλεύει ανεμπόδιστα. Για την ώρα, μόνο μικρά εγκαύματα έχει «πληρώσει», άντε και κανέναν σβώλο λάβας να χώνεται στην μπότα του. «Τα ηφαίστεια έχουν κακή φήμη, ότι σκοτώνουν πολλούς ανθρώπους. Και δικαίως, σε ορισμένες περιοχές. Αλλά υπάρχουν περισσότερο επικίνδυνα ηφαίστεια και λιγότερο επικίνδυνα ηφαίστεια» λέει η εμπειρία του.

Προς το παρόν, έχει φιλοτεχνήσει πάνω από 40 γλυπτά από λάβα, αλλά μόνον τα 25 επιβίωσαν. «Ορισμένα από αυτά δεν καταφέρνουν να βγάλουν την κατάβαση απ’ το βουνό» εξηγεί. Λόγω του εύθραυστου της λάβας που έχει ψυχθεί.

Για τον Ντάνι Όσμπορν, η λάβα είναι ένα είδος αρχέγονου υλικού από το οποίο έχουν προέλθει τα πάντα στον κόσμο, ακόμη κι ο άνθρωπος: «Είναι, κατά κάποιον τρόπο, ένα μεγάλο άλμα στον χρόνο. Γι’ αυτόν τον λόγο έχει τόσο μεγάλη συμβολική αξία για μένα. Είναι αυτό το είδος του ουσιαστικού μάτριξ-υλικού των πάντων, σήμερα».

---

Το ελληνικό νησί με τα… σεληνιακά γλυπτά από λάβα

Ένα απόκοσμο σκηνικό στο νησί των αντιθέσεων

 

Τι συμβαίνει όταν καυτή λάβα πέσει σε πάγο; Ενα εντυπωσιακό φυσικό γλυπτό (βίντεο)

Ποιο στοιχείο είναι άραγε πιο ισχυρό; Η φωτιά ή ο πάγος; Την απάντηση έρχονται να δώσουν Αμερικανοί ερευνητές με ένα εντυπωσιακό πείραμα, παρουσιάζοντας την καλλιτεχνική διάθεση της φύσης.

Ο Μπόμπ Βισότσκι και ο γεωλόγος Τζεφ Κάρσον από το Πανεπιστήμιο Syracuse στις ΗΠΑ, συνεργάστηκαν για ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που ονόμασαν «Project Lava».
Στα πλαίσια του προγράμματος, έριξαν καυτή βασαλτική λάβα απευθείας σε στρώματα πάγου παρακολουθώντας τη «φυσική μάχη» που ακολούθησε ανάμεσα στα δύο στοιχεία.

Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να δείτε το βίντεο του πειράματος

Απολαύστε το αποτέλεσμα του πειράματος

---

Έρευνα: Ο Βεζούβιος σκότωσε τους κατοίκους της Πομπηίας μέσα σε 15 λεπτά

Ένα τεράστιο σύννεφο τέφρας και αερίων που απελευθέρωσε ο Βεζούβιος το 79 μ.Χ. εξόντωσε μέσα σε 15 λεπτά όλους τους κατοίκους της Πομπηίας, σύμφωνα με νέα έρευνα. Όπως αναφέρει το σχετικό άρθρο της βρετανικής εφημερίδας “Guardian“, οι περίπου 2.000 άνθρωποι που έχασαν τη ζωή τους στην αρχαία ρωμαϊκή πόλη, δεν κάηκαν ζωντανοί από τη λάβα αλλά πέθαναν από ασφυξία από τα αέρια και τις στάχτες.

Η μελέτη του Πανεπιστημίου του Μπάρι, σε συνεργασία με το Εθνικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας (INGV) και τη Βρετανική Γεωλογική Μελέτη του Εδιμβούργου, αποκάλυψε ότι η πυροκλαστική ροή, ένα πυκνό, γρήγορο ρεύμα στερεοποιημένων κομματιών λάβας, ηφαιστειακής τέφρας και καυτών αερίων, περικύκλωσε την αρχαία ρωμαϊκή πόλη λίγα λεπτά μετά την έκρηξη του ηφαιστείου.

Η νέα μελέτη επιβεβαιώνει ότι οι κάτοικοι δεν μπόρεσαν να διαφύγουν και οι περισσότεροι από αυτούς πέθαναν από ασφυξία στα σπίτια και τα κρεβάτια τους ή στους δρόμους και τις πλατείες της πόλης. Το μοντέλο του ερευνητή εκτιμά ότι τα αέρια, η τέφρα και τα ηφαιστειακά σωματίδια κατέκλυσαν την πόλη μέσα σε 10 με 20 λεπτά.

«Είναι πιθανό ότι δεκάδες άνθρωποι πέθαναν λόγω της βροχής από ηφαιστειακές πέτρες που έπληξε την Πομπηία μετά την έκρηξη, αλλά οι περισσότεροι από αυτούς πέθαναν από ασφυξία», δήλωσε ο ερευνητής, προσθέτοντας ότι η πυροκλαστική ροή χρειάστηκε μόλις λίγα λεπτά για να περικυκλώσει την πόλη. «Αυτά τα 15 λεπτά στο εσωτερικό του πυρωμένου νέφους θα πρέπει να έμοιαζαν ατελείωτα. Οι κάτοικοι δεν θα μπορούσαν να φανταστούν τι συνέβαινε. Μπορεί να ήταν συνηθισμένοι στους σεισμούς, όχι όμως τις ηφαιστειακές εκρήξεις, με αποτέλεσμα να αιφνιδιαστούν και να παρασυρθούν από το πυρακτωμένο σύννεφο τέφρας».

Η έρευνα του INGV περιγράφει τις πυροκλαστικές ροές ως «τον πιο καταστροφικό αντίκτυπο» των ηφαιστειακών εκρήξεων. «Θυμίζουν τις χιονοστιβάδες και προκαλούνται από την κατάρρευση της εκρηκτικής στήλης. Η τέφρα που δημιουργείται μπορεί να διατρέξει τις πλαγιές του ηφαιστείου με ταχύτητες εκατοντάδων χιλιομέτρων την ώρα, σε υψηλές θερμοκρασίες και με υψηλή συγκέντρωση σωματιδίων», αναφέρουν οι ερευνητές στη μελέτη.

Σήμερα, τα ερείπια της Πομπηίας είναι ο δεύτερος δημοφιλέστερος αρχαιολογικός χώρος της Ιταλίας, μετά το Κολοσσαίο στη Ρώμη και, μάλιστα πέρυσι, προσέλκυσε περίπου ένα εκατομμύριο τουρίστες.

«Είναι πολύ σημαντικό να μπορέσουμε να ανακατασκευάσουμε αυτό που συνέβη στις προηγούμενες εκρήξεις του Βεζούβιου, ξεκινώντας από το γεωλογικό αρχείο, προκειμένου να εντοπίσουμε τα χαρακτηριστικά των πυροκλαστικών ρευμάτων και τις επιπτώσεις στον πληθυσμό», δήλωσε ο καθηγητής Πιερφρανσέσκο Ντελίνο του Πανεπιστημίου του Μπάρι.

«Η επιστημονική προσέγγιση της μελέτης αποκαλύπτει πληροφορίες που περιέχονται στα πυροκλαστικά κοιτάσματα και που διευκρινίζει νέες πτυχές της έκρηξης της Πομπηίας και παρέχει πολύτιμες γνώσεις για την ερμηνεία της συμπεριφοράς του Βεζούβιου, μεταξύ άλλων και για στόχους πολιτικής προστασίας»

---

Το Ηφαίστειο της Αρχαίας Θήρας (Σαντορίνης)

Η Σαντορίνη, Θήρα ή Στρογγύλη (παλαιότερη ονομασία) είναι νησί που βρίσκεται στο νότιο Αιγαίο πέλαγος, στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων, νότια της Ίου και δυτικά από την Ανάφη. Η τελευταία ηφαιστειακή δραστηριότητα ήταν το έτος 1950. Η Σαντορίνη καθώς και τα νησιά Θηρασία και Ασπρονήσι είναι απομεινάρια του ηφαιστειογενούς νησιού Στρογγύλη. Η Στρογγύλη ήταν ένας ηφαιστειακός κώνος. Το κεντρικό τμήμα της ανατινάχτηκε μαζί με τον κρατήρα του ηφαιστείου από τη Μινωική έκρηξη που έγινε το 1613 π.Χ. και είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αυτού που σήμερα ονομάζουμε καλδέρα της Σαντορίνης και την καταστροφή του προϊστορικού πολιτισμού του νησιού. Στο θαλάσσιο χάσμα που σχηματίστηκε μεταξύ Θήρας και Θηρασίας, που έχει βάθος 1.500 μέτρων, κατά καιρούς βγήκαν στην επιφάνεια ηφαιστειακοί κώνοι που σχημάτισαν τα εξής νησιά: την Παλαιά, τη Μικρή και τη Νέα Καμένη. Πριν τη μεγάλη ηφαιστειακή καταστροφή των προϊστορικών χρόνων η νήσος ήταν στρογγυλή και είχε το όνομα Στρογγύλη, ενώ αργότερα απέκτησε τα ονόματα Καλλίστη ή Καλλιστώ (από το αρχαίο καλλίστη «η ομορφότερη»), Φιλητέρη ή Φιλωτέρα, Καλαυρία, Καρίστη, Τευσία, Θηραμένη καθώς και Ρήνεια. Το μετέπειτα κλασικό όνομα της νήσου Θήρα προήλθε από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήρα που από τη Σπάρτη προερχόμενος αποίκησε πρώτος τη νήσο αυτή. Το δε όνομα Σαντορίνη προέρχεται από τους διερχόμενους Φράγκους Σταυροφόρους οι οποίοι κατά το πέρασμα τους στέκονταν για ανεφοδιασμό κοντά σε εκκλησία της Αγίας Ειρήνης, που βρίσκεται στη σημερινή περιοχή της Περίσας πίσω από τον ιερό ναό του Τιμίου Σταυρού (την αποκάλεσαν Σάντα Ιρίνα), η οποία υπήρχε στο νησί. Η κατακλυσμική έκρηξη – μία από τις πιο διάσημες στην παγκόσμια ιστορία- θεωρείται για έναν επιπλέον λόγο σημαντική: αποτελεί ένα σταθερό σημείο αναφοράς που επιτρέπει τη χρονολόγηση διαφόρων άλλων συμβάντων της Εποχής του Χαλκού στην ευρύτερη ανατολική Μεσόγειο. Ο ακριβής προσδιορισμός του έτους έκρηξης έχει αποδειχθεί δύσκολη υπόθεση. Η πιο πρόσφατη «χείρα βοηθείας» έχει έλθει από ένα πανάρχαιο κομμάτι ελιάς που βρέθηκε θαμμένο κάτω από τα ηφαιστειακά πετρώματα του νησιού. Βάσει της χρονολόγησης του δέντρου που θάφτηκε από την έκρηξη, η ίδια έκρηξη τοποθετήθηκε μεταξύ του 1632 και του 1615 π.Χ. -ή, με μικρότερη αβεβαιότητα εκτίμησης, μεταξύ του 1656 και του 1609 π.Χ.

---

Τα 10 πιο επικίνδυνα ηφαίστεια στον κόσμο

Το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ έχει καταλήξει σε μια λίστα με τα δέκα πιο επικίνδυνα ηφαίστεια στον κόσμο, που βρίσκονται σε κίνδυνο να εκραγούν. Αυτά έχουν μια ρεαλιστική πιθανότητα να ξεσπάσουν στα επόμενα 100 χρόνια και υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουν το θάνατο 1.000.000 ατόμων και άνω.
Ο κατάλογος δημοσιεύθηκε πρόσφατα και φιλοδοξεί να αναδείξει αυτά τα ηφαίστεια που δεν έχουν μελετηθεί πολύ καλά, αλλά θα μπορούσαν να αποτελέσουν μεγάλη απειλή , σε περίπτωση που ξεσπάσουν.
Δύο χιλιάδες χρόνια πριν, ο Βεζούβιος κατέστρεψε την Πομπηία, αλλά σήμερα πολύ πιο θανατηφόρο είναι το υπερηφαίστειο Campei Flegrei που παραμονεύει στην άλλη πλευρά της Νάπολης.Παρόλο που ξεσπά λιγότερο συχνά από ό, τι ο Βεζούβιος, είναι πολύ πιο κοντά στη Νάπολη, το σπίτι για 4,4 εκατομμύρια ανθρώπους και αποτελεί μεγαλύτερη απειλή.
Ο καθηγητής Albert Zijlstra, δήλωσε: «Υπάρχουν μέρη του κόσμου όπου η παρακολούθηση των ηφαιστείων είναι πολύ κακή, και πολλά από αυτά ελάχιστα παρακολουθούνται αν και βρίσκονται κοντά σε κατοικημένες περιοχές.Η τελευταία φορά που ένας τέτοιος κατάλογος έγινε ήταν πριν από 25 χρόνια και η λίστα περιλάμβανε  κυρίως ηφαίστεια που είναι κοντά σε ανεπτυγμένες χώρες. Η νέα λίστα έχει περιλάβει ηφαίστεια από όλο  τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών.Έχουμε δημιουργήσει αυτή τη λίστα για να τονίσουμε την ανάγκη για καλύτερη παρακολούθηση και την ετοιμότητα σε πολλές περιοχές του κόσμου.Δεν έχει υπάρξει μια μεγάλη έκρηξη για 200 χρόνια, από τότε που ξέσπασε το Tambora, το 1815 , την χρονιά που είναι γνωστή ως χωρίς καλοκαίρι και δεν υπήρξε ποτέ μια μεγάλη έκρηξη σε μια σύγχρονη, αναπτυγμένη χώρα.»
Υπάρχει μια πιθανότητα ίσως μία στις τρεις ότι θα υπάρξει μια τέτοια έκρηξη αυτόν τον αιώνα.Το Όρος Tambora, στο νησί της Sumbawa (Ινδονησία )ήταν η πιο ισχυρή έκρηξη που έχει καταγραφεί ποτέ και προκάλεσε σημαντική αλλαγή του κλίματος.
Ένα ηφαίστειο στο ιαπωνικό νησί της Iwo Jima θεωρείται ως το πιο επικίνδυνο. Σύμφωνα με ηφαιστειολόγους είναι απλά θέμα χρόνου για μια πολύ μεγάλη έκρηξη .Είναι περίπου είκοσι μέτρα ψηλότερα από ό, τι ήταν το 1945, λόγω του αυξανόμενου θαλάμου μάγματος, κάτω από την παραλία, όπου οι αμερικανικές δυνάμεις προσγειώθηκαν το 1945 . Σήμερα είναι 17 μέτρα πάνω από την επιφάνεια του ωκεανού. Το νησί ανυψώνεται ένα μέτρο κάθε τέσσερα χρόνια εδώ και αρκετές εκατοντάδες χρόνια. Όταν μια μεγάλη έκρηξη συμβεί, τότε είναι πιθανόν ένα τσουνάμι 25 μέτρων να καταστρέψει την νότια Ιαπωνία και την Κίνα, συμπεριλαμβανομένων των παράκτιων περιοχών της Σαγκάης και του Χονγκ Κονγκ.
Η έκρηξη ενός ηφαιστείου παρόμοιου μεγέθους, του Kuwae στο Βανουάτου, το 1458 προκάλεσε ένα τσουνάμι ύψους 30 μέτρων στο βόρειο τμήμα της Νέας Ζηλανδίας, και είχε οδηγήσει στην κατάρρευση του πολιτισμού της Πολυνησίας.
Το δεύτερο πιο θανατηφόρο ηφαίστειο  στη λίστα είναι το Apoyeque στη Νικαράγουα, δίπλα στην πρωτεύουσα Μανάγκουα όπου κατοικούν  δύο εκατομμύρια άνθρωποι. Το Apoyeque απειλεί την γύρω περιοχή με μία υποθαλάσσια έκρηξη, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει ένα μεγάλο τσουνάμι στη λίμνη, ενώ μεγάλο κίνδυνο ενέχει και η ίδια η έκρηξη. Συνήθως δίνει μεγάλες εκρήξεις κάθε 2.000 χρόνια και η τελευταία ήταν πριν από 2.000 χρόνια.
Άλλα ηφαίστεια στον κατάλογο είναι στην Ινδονησία, τις Φιλιππίνες, το Μεξικό, και το Καμερούν.
Ο ερασιτέχνης  ηφαιστειολόγος Henrik Lova, δήλωσε:« Θέλουμε να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο , υπάρχουν πολλά ηφαίστεια που θα μπορούσαν να ξεσπάσουν τα οποία δεν παρακολουθούνται σωστά. Ας ελπίσουμε ότι οι άνθρωποι που ζουν κοντά στα ηφαίστεια σε αυτή τη λίστα θα τύχουν περισσότερη βοήθεια και θα προετοιμαστούν για μια έκρηξη.»
​
Η πλήρης πρώτη δεκάδα
1. Iwo Jima, Ιαπωνία
2 .Chiltepe / Apoyeque, Νικαράγουα.
3. Campei Flegrei, Ιταλία.
4. Όρος Aso- Ιαπωνία, απειλεί το Κουμαμότο και το Ναγκασάκι
5 . Μεξικάνικη ηφαιστειακή ζώνη Trans , απειλεί την Πόλη του Μεξικού, το Pueblo, και  την Toluca
6 .Gunung Agung, Ινδονησία απειλεί το Μπαλί
7. Όρος Buea, Καμερούν απειλεί και την Ντουάλα
8 .Taal, Φιλιππίνες απειλεί και την Manilla
9 .Mayon, Φιλιππίνες απειλεί την Legazpi
10 Gunung Κελούτ, Ινδονησία απειλεί την Malang

ΠΗΓΗ: https://www.geodifhs.com/

---

Νήσος Άμστερνταμ, το πιο απομακρυσμένο ενεργό ηφαίστειο στον πλανήτη

Αν ένα ηφαίστειο εκρήγνυται στη μέση του ωκεανού, και δεν υπάρχει κανείς μέσα σε 2 χιλιάδες μίλια για να το δει ή να το ακούσει, μπορεί πραγματικά να το αποκαλέσει ως ενεργό ηφαίστειο; Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν το Άμστερνταμ στο νησί είναι ενεργό, έχει ελάχιστα μελετηθεί, αλλά ένα πράγμα μπορούμε να πούμε ότι είναι απομακρυσμένο.
«Ποιο είναι το πιο απομακρυσμένο ενεργό ηφαίστειο στον πλανήτη, μακρύτερα από ανθρώπους ή ακόμα μακρύτερα από κάθε άλλη στεριά που οι άνθρωποι θα μπορούσαν να ζήσουν;” Ο ηφαιστειολόγος Erik Klemetti έθεσε το ερώτημα σε πρόσφατη ανάρτηση στο blog του. “Αυτό το βραβείο είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα πήγαινε  στο νησί Άμστερνταμ ,νότια από τον Ινδικό Ωκεανό.Το νησί είναι απίστευτα μακριά από οτιδήποτε: Περίπου 4.300 χιλιόμετρα από την Αφρική,3400 χιλιόμετρα από τη Μαδαγασκάρη,5.000 χιλιόμετρα από τη Σρι Λάνκα,3.450 χιλιόμετρα από την Αυστραλία,3.200 χιλιόμετρα από την Ανταρκτική. ”

Το Επιχειρησιακό Land Imager της Landsat 8 έλαβε κοντινό πλάνο από το νησί στις 26 Μαρτίου, 2015. Αυτή η ηφαιστειακή κορυφή βρίσκεται κοντά στην Ανατολική Ράχη του Ινδικού Ωκεανού, και αποτελεί το βορειότερο ηφαίστειο πάνω από τη γραμμή του νερού της πλάκας της Ανταρκτικής. Το υψηλότερο σημείο του νησιού, βρίσκεται 867 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Υπάρχουν δύο κρατήρες σε μια έκταση μόλις 70 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Το νησί ανακαλύφθηκε από τον Ισπανό εξερευνητή Χουάν Σεμπάστιαν Ελκάνο  το 1522, ο οποίος ωστόσο δεν του έδωσε όνομα. Βρίσκοντας το νησί δίχως όνομα, ο Ολλανδός καπετάνιος Άντονι φαν Ντιέμεν το ονόμασε Νέο Άμστερνταμ, από το όνομα του πλοίου του, το 1633. Σήμερα είναι γαλλικό νησί με έκταση 55 χλμ², με μήκος 21 χλμ στη μακρύτερη πλευρά του.

Το ηφαίστειο σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες είναι ανενεργό από το 1792. Μερικοί επιστήμονες προτείνουν ότι το ηφαίστειο η τελευταία φορά που δραστηριοποιήθηκε ήταν περίπου 200.000 έως 400.000 χρόνια πριν. Όμως, σύμφωνα με τον Klemetti, υπάρχουν ενδείξεις ότι έκρηξη μπορεί να έχει συμβεί πρόσφατα. «Κανείς δεν έχει δει ποτέ μια έκρηξη στο νησί Άμστερνταμ, αλλά το ηφαίστειο έχει περιοχές που φαίνονται γεωλογικά πρόσφατες», έγραψε. “Αυτό σημαίνει ότι η λάβα δεν έχει ιδιαίτερα νέα βλάστηση ή αποσαθρωμένη, έτσι θα μπορούσε να έχει εκραγεί πρόσφατα, πριν από 100 χρόνια.”

---

Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.