
Το Θέατρο Σκιών γεννήθηκε μαζί με την ύπαρξη του ανθρώπου και όχι βέβαια του σύγχρονου αλλά του πρωτόγονου που παρατηρούσε γεμάτος περιέργεια, φοβία αλλά και ενθουσιασμό το κάθε τι γύρω του.
Ποιος άνθρωπος δεν έχει παίξει με την σκιά του στο φως του ήλιου;
ΒΡΕΣ ΤΙ ΦΤΙΑΧΝΩ ΣΤΗ ΣΚΙΑ
Το Θέατρο Σκιών, στοιχείο καταχωρημένο στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, αποτελεί μια εξελισσόμενη μορφή τέχνης. Ένα διαχρονικό είδος θεάτρου που αν και οι καταβολές του ανήκουν στο παρελθόν, εντούτοις «συνομιλεί» χωρίς καμμία παύση με το παρόν.
“ Το θέατρο του Καραγκιόζη είναι ένα θέατρο στατικό όπου η δράση βγαίνει απ’το αίσθημα και όχι από τη νευρική κίνηση. Η αγνότης του Καραγκιόζη … είναι η αγνότης του ανθρώπου που δεν έχει πια ανάγκη να λέει ψέματα… Στον Καραγκιόζη συλλαμβάνει κανείς τον Ελληνα επ’αυτοφώρω να πιστεύει σταθερά και με υπερβολή κάποιες ιδέες που ήταν πάντα δικές του”.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΡΟΥΧΗΣ
(ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΕΧΝΗΣ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ – ΜΑΡΤΙΟΣ 1959).
Το Θέατρο Σκιών είναι για όλη την οικογένεια. Είναι σατυρικό και η αναγνώριση του Καραγκιόζη βρίσκεται στην ψυχή του Έλληνα, ο οποίος ανέκαθεν τον αγαπούσε και τον αγκάλιαζε οπουδήποτε και αν εμφανιζόταν.Στις Πείνες και στα Βάσανα του Λαού μας ένας ήρωας χωρίς όπλα… αλλά ισχυρά οπλισμένος με Λόγο και Ευστροφία πάντα κατόρθωνε να Λευτερώνει την ψυχή μας από τις πίκρες… να αντιδρά στα κακώς κείμενα… και να χορταίνει την κοιλιά μας με χαμόγελα!!!
Πότε και πού όμως ξεκίνησε το θέατρο σκιών;
Το θέατρο σκιών είναι μια πανάρχαια τέχνη. Από τότε που γεννήθηκε το φως, γεννήθηκε και η σκιά. Από τότε που κατάλαβε ο άνθρωπος πως μπορεί να παίξει με τις σκιές, γεννήθηκε το θέατρο σκιών. Πότε άρχισαν να πρωτοπαίζουν οι άνθρωποι με τις σκιές δεν μπορούμε να το πούμε με σιγουριά. Η ιστορία όμως ξεκινάει από τότε που υπάρχουν οι γραπτές πηγές. Οι πρώτες γραπτές μαρτυρίες για την ύπαρξη θεάτρου σκιών βρίσκονται τον 11ο αιώνα μ.Χ. στη μακρινή Κίνα. Στην ανατολή λοιπόν και στα θέατρα της Κίνας, της Ινδίας και της Ιάβας αναφέρονται οι παλαιότερες παραστάσεις θεάτρου σκιών. Στην περιοχή μας, στη Μεσόγειο, οι πρώτες γραπτές αναφορές υπάρχουν στην Αίγυπτο. Εκεί βρέθηκαν κείμενα του 13ου αιώνα μ.Χ. που περιγράφουν παραστάσεις θεάτρου σκιών.
Γυρνώντας το ρολόι της γενιάς μας… στα αρχαιοελληνικά χρόνια όπου πρώτη φορά ιστορικά καταγράφεται το πρώτο οργανωμένο Θέατρο Σκιών παρατηρούμε να εμφανίζεται στα Ελευσίνια και Καβείρια Μυστήρια όπου κατά τα Δρώμενα και Θεώμενα παρουσιαζόταν σκιές ανθρώπων σε ρόλο πρωταγωνιστικό που παρίσταναν οντότητες και θεότητες.
Κάπου εκεί λίγο μπρος πίσω… θα γνωρίσουμε και τον Θερσίτη τον πρώτο Καραγκιόζη του κόσμου και την Κωμωδία του Αριστοφάνη να είναι προπομπός των Ελληνικών Παραστάσεων του νεότερου Καραγκιόζη μας!
<ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ ΚΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ>
Το θέατρο σκιών είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θεατρικά είδη αλλά και ένα από τα πιο ελκυστικά θέματα μελέτης που προξενεί πραγματικά την ακαταμάχητη γοητεία της
βαθειάς έρευνας για την ιστορία και την καταγωγή του.Διαβάστε περισσότερα εδώ
Πολυμήχανος ο Έλληνας και αντίγραφο του η Ελληνική Σκιά που δεν μένει μόνο στην Ελλάδα αλλά σπεύδει να διδάξει τον Κόσμο σε ένα μεγάλο ταξίδι υπό την ασφάλεια του Μεγαλύτερου Στρατηλάτη όλων των εποχών, τον Μέγα Αλέξανδρο τον Μακεδόνα! Έτσι ο Ελληνικός Πολιτισμός κομμάτι αυτού και η Ελληνική Σκιά φτάνει μέχρι και τα βάθη της Ασίας μεταδίδοντας τον Ελληνικό Πνεύμα και Ήθος!
Αξιοποιώντας το Αιγυπτιακό θέατρο σκιών και την θεατρική παράδοση που προϋπήρχε στην Βυζαντινή επικράτεια, δηλαδή το βυζαντινό μιμικό θέατρο οι Οθωμανοί δημιούργησαν τον Karagöz.
Μα η ξενιτιά δεν αναπαύει τον Έλληνα… και έτσι ο δρόμος της επιστροφής έφερε την σκιά μας πίσω με μια ουσιαστική στάση στην Οθωμανική Τουρκία όπου μια πανσπερμία Λαών παρακολουθούσαν τον Karagoz της Ανατολής…!
Ο Karagoz που στα τούρκικα σημαίνει μαυρομάτης έρχεται ξανά στην Ελλάδα και κάνει στάση για πρώτη φορά στην Ήπειρο και στην Αυλή του Αλή Πασά στα Γιάννινα. Βραδιές Θεάτρου Σκιών κρατούν συντροφιά στον Αλή διασκεδάζοντας των με το φωτισμένο από κεριά μπερντέ που διαδραματίζει ιστορίες του Ιάκωβου ( αγνώστων λοιπών στοιχείων Γιαννιώτη Εβραϊκής καταγωγής σκιοπαίχτη) και μάλιστα στην Ελληνική γλώσσα!
Σημείωση : «Κάτω από το πέλμα των Τούρκων έζησε μια πλειάδα λαών… καμιά από αυτές τις χώρες δεν έχει σήμερα Καραγκιόζη. Τον αγνοεί ολοκληρωτικά… πώς ήταν δυνατόν να μη δεχθούν αυτοί οι λαοί το ένα και μοναδικό αγαθό του τούρκικου πολιτισμού, τον Καραγκιόζη, και να το δεχθούμε ακριβώς εμείς, που ήμασταν οι πιο προηγμένοι απ’ όλους; Απλούστατα. Γιατί το «τούρκικο» αυτό αγαθό δεν είναι τούρκικο. Δεν εξελληνίσαμε, λοιπόν, εμείς τον τούρκικο Καραγκιόζη. Απλούστατα, τούρκεψε βίαια ένα μέρος από τον ελληνικό καραγκιόζη»γράφει ο Μενέλαος Λουντέμης.
Η καθολική λοιπόν καθιέρωση της φιγούρας του Καραγκιόζη ως Έλληνα ξεκίνησε την περίοδο της εισόδου του Αλή Πασά στα Γιάννενα όπου από το Σαράι του που παιζόταν τούρκικος Καραγκιόζης βγήκε στα Γιαννιώτικα καφενεία και από εκεί περνώντας από την Πρέβεζα και τον Κραβασαρά κατέληξε στο σημείο της ουσιώδης μετάλλαξης του στην Πάτρα που καθολικά μεταμορφώνεται σε Έλληνα με στοιχεία και μορφή από τον εκεί Πατρινό Δημήτρη Σαρδούνη ή αλλιώς Μίμαρο.
Ο Πατρινός Δημήτρης Σαρδούνης μεταμορφώνει τον Καραγκιόζη σε ελληνική τέχνη
Η παλαιότερη μαρτυρία για παράσταση Καραγκιόζη στον ελλαδικό χώρο στην τουρκική γλώσσα όμως, χρονολογείται το 1809 στην περιοχή των Ιωαννίνων . Αφορά παράσταση όπως περιγράφεται από τον ξένο περιηγητή Χόμπχαους, την οποία παρακολούθησε και ο λόρδος Βύρων.
Ωστόσο ο Δημήτρης Σαρδούνης γεννημένος στην Πάτρα το 1859 θεωρείται από τους μεγαλύτερους Έλληνες καραγκιοζοπαίχτες.
Σε αυτόν αποδίδεται η μεταμόρφωση του τουρκικού θεάτρου σκιών σε «ελληνική τέχνη», γι’ αυτό και αναγνωρίστηκε ως «ο εφευρέτης του Καραγκιόζη». Το 1888 τον ανακάλυψε και αφιερώθηκε στην τέχνη του και από το 1894 ήταν ήδη γνωστός και καταξιωμένος καραγκιοζοπαίκτης στην Πάτρα και την ευρύτερη περιοχή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Καραγκιόζης στα πρώτα στάδια του στον ελλαδικό χώρο επειδή είχε πολλά Αριστοφανικά χαρακτηριστικά όπως βωμολοχίες και χειρονομίες τον παρακολουθούσαν αυστηρά μόνο άντρες. Οι γυναίκες και τα παιδιά απαγορεύονταν.
Ο Δημήτρης Σαρδούνης ήταν αυτός που απάλλαξε τον ελληνικό Καραγκιόζη από τις βωμολοχίες και τις ανηθικότητες του τουρκικού προκατόχου του και έκανε μια σειρά από καινοτομίες στην τέχνη του θεάτρου σκιών.
1. χρησιμοποίησε πρώτος την ασετιλίνη ως μέσο φωτισμού,
2.κατασκευάσε φιγούρες από χαρτόνι,
3.πρόσθεσε στον μπερντέ διάφορα τοπία, ανάλογα με την παράσταση,
4. καθιέρωσε την καλύβα του Καραγκιόζη και το σαράι του Πασά και να τα τοποθέτησε αντικριστά, όπως τα γνωρίζουμε σήμερα κ.ά.
Ο Εξελληνισμένος Καραγκιόζης του εξαφανίζει το πλήθος των ύβρεων του… και αρχίζει να γίνεται το θέαμα για όλη την οικογένεια αλλά και το αντίβαρο για κάθε μορφή εξουσίας και σκλαβιάς που δυστυχώς κάθε τόσο σκίαζε την Πατρίδα μας.
Ο Καραγκιόζης αποτελεί πια το κατ’ εξοχήν Ελληνικό Παραδοσιακό Θέατρο Σκιών που μέσα στον μπερντέ του περιλαμβάνει όλη την Ελλάδα τόσο με την συμμετοχή χαρακτήρων όπως ο Ζακυνθινός Σιορ Διονύσιος, ο Βλάχος Μπαρμπαγιώργος, ο Πειραιώτης μάγκας Σταύρακας κ.α όσο και με την λαογραφία των μύθων, των δοξασιών, των ιστοριών και πολλών άλλων δρώμενων της κάθε περιοχής που αναβιώνουν σε κάθε ανάλογη παράσταση του Καραγκιόζη.
Τώρα πλέον ο μπερντές του Έλληνα Καραγκιόζη πυροδοτεί το αίσθημα της Ελευθερίας έτσι που μάλλον μετατρέπεται σε έναν Επαναστάτη που επιτυχημένα μπορεί και οργανώνει Επαναστατικά Κινήματα και να καθοδηγεί μέσα από τα κωδικοποιημένα μηνύματα που μεταδίδει στις Παραστάσεις του τους Καπεταναίους που παρακολουθούν με προσοχή ενώ ο εχθρός γελά με τα αστεία του χωρίς να ξέρει τι τον περιμένει!
Πόσοι Έλληνες δεν ένιωσαν Ανάσταση όταν το αθάνατο τσαρούχι του Μπαρμπαγιώργου ζούσε την τιμητική του χτυπώντας τον Βεληγκέκα;
Ο Καραγκιόζης με τον Καθαρό και Χωρίς Εμπάθειες Επαναστατικό Χαρακτήρα του στάθηκε και στέκεται Εμπόδιο στο Σύστημα που ήθελε και θέλει τον Έλληνα υποταγμένο, σκλάβο και ραγιά του…
28 Μαρτίου τιμούμε τον Έλληνα Καραγκιόζη… αναγνωρίζοντας τον ως Ήρωα που συμμετείχε σε όλους τους Πολέμους… που διασκέδασε και χόρτασε τον καθένας μας έστω και αν “κοιμηθήκαμε νηστικοί” σημειώνοντας πως οι Δάφνες μάλλον είναι εν τέλει ακριβές για τους Ήρωες πόσο δε για την καμπούρα του Καραγκιόζη μας που Δυστυχώς ΠΟΤΕ δεν του αποδόθηκε η Τιμή που του Πρέπει!
Ο Καραγκιόζης που μέχρι αηδίας αυτοσαρκάζεται το χάλι και τα ελαττώματα του… δικαιούται να πιάνει στο Μπερντέ του κάθε στραβό συναπάντημα που συμβαίνει γύρω του… Αυτό του το συνήθειο μάλλον είναι που ενοχλεί αντί να προβληματίζει και έτσι εκείνοι που έχουν τα μέσα να τον αναδείξουν φροντίζουν να τον θάβουν… αγνοώντας πως ο Καραγκιόζης είναι σπόρος που σαν θαφτεί θα φυτρώσει ξανά και μάλιστα όσο βαθύτερο είναι το θάψιμο του τόσο μεγαλύτερες οι νέες ρίζες του!
Ο Καραγκιόζης είναι η Ανάγκη μας για Χαμόγελο, Αυτοσαρκασμό, Ελπίδα… και γι’ αυτό είναι αναγκασμένος να συνεχίζει να υπάρχει και να προσφέρει όσο κοιτώντας γύρω μας θα βλέπουμε Πόλεμο… Πείνα… Εξαθλίωση… Αδικία…
Ο Καραγκιόζης είναι προσωποποίηση του Έλληνα κάθε εποχής που Αγωνίζεται, Επιμένει και Μένει Ζωντανός, έτσι μάλλον τιμή μας είναι αν κάποιος μας αποκαλέσει με το όνομα του παρά προσβολή…!
Η ιστορία του θεάτρου σκιών
δείτε τις πληροφορίες σε ένα αρχείο
Η γέννηση του πασίγνωστου λαϊκού μας ήρωα του ελληνικού θεάτρου σκιών , του αγαπημένου μας Καραγκιόζη, δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένη και έχουν διατυπωθεί πολλές απόψεις πάνω στο θέμα αυτό.
<Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ>
Σαν δρώμενο των μουσουλμανικών μοναχικών ταγμάτων, το Θέατρο Σκιών έστησε το τσαντήρι του στα μοναστήρια, στους τεκέδες, αλλά και στα εργαστήρια των βιοτεχνών του Παζαριού, το οποίο κατάργησε τους μεταπράτες, τους εμπόρους και καθιέρωσε να είναι ο παραγωγός ο ίδιος ανταλλάκτης των προϊόντων του ενώ συγχρόνως έγινε το επίκεντρο της πόλης σ’όλη την Ανατολή.
<Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ >
Ο Καραγκιόζης δεν ήταν άγνωστος στην Ελλάδα πριν από την Απελευθέρωση. Μάλιστα λέγεται ότι, τον καιρό που ετοιμαζόταν η επανάσταση, το θέατρο αυτό εχρησίμευε σαν τόπος συνάντησης των αρχηγών της που κατέστρωναν εκεί τα σχέδιά τους δίχως να τους υποψιαστούν οι Τούρκοι.
Παιζόταν, βέβαια, στην ελληνική γλώσσα αλλά αποτελούσε θέαμα ακατάλληλο, χυδαίο ενώ τα βασικά του στοιχεία ήταν τούρκικα.
Επρόκειτο άλλωστε για θέατρο που περιόδευε από περιοχή σε περιοχή ξεκινώντας κυρίως από την Πόλη.
Ανάμεσα στους καλλιτέχνες που περιόδευαν στον ελληνικό χώρο ήταν και ο Μπάρμπα-Γιάννης Μπράχαλης που, όπως αναφέραμε, θεωρείται και ο πρώτος που έφερε την τέχνη του Καραγκιόζη στην Ελλάδα, (μεταξύ 1850 και 1860).
Μετά την απελευθέρωση, ο Καραγκιόζης εγκαθίσταται μόνιμα στην Ελλάδα και από τις αρχές πλέον του 1900 μπορούμε να μιλάμε για καθαρά ελληνικό Καραγκιόζη.
Αν και ο εξελληνισμός του ξεκίνησε από την Ηπειρο, κορυφαίος δημιουργός του ήταν ο Πατρινός ψάλτης Δημήτριος Σαρδούνης, γνωστός με το ψευδώνυμο Μίμαρος ο οποίος μετέτρεψε το θέαμα σε ελληνικό οικογενειακό θέατρο, γι’αυτό και θεωρείται ο πρώτος “δάσκαλος” του Καραγκιόζη (1890).
Το έργο του συνέχισαν οι τρεις βοηθοί και μαθητές του, Γιάννης Ρούλιας, Μέμος Χριστοδούλου και Θόδωρος Θεοδωρέλλος.
Το 1924 ιδρύεται στην Ελλάδα το Σωματείο Ελλήνων Καραγκιοζοπαικτών που αποτελούνταν από 120 μέλη, μαθητές του Μίμαρου, του Ρούλια και του Μέμου.
Ιδρυτές του Σωματείου ήταν οι γνωστοί παλιοί καλλιτέχνες του θεάτρου σκιών, Σωτήρης Σπαθάρης και Αντώνης Παπούλιας ή Μόλλας. Από τους πιο γνωστούς καραγκιοζοπαίκτες και μέλη του Σωματείου ήταν οι: Ανδρέας Αγιομαυρίτης, Γιάννης Μώρος, Μάρκος Ξανθάκης ή Ξάνθος, Κώστας Νταμαδάκης, Χρήστος Χαρίδημος, Παναγιώτης Μιχόπουλος, Γιάννης Παπούλιας, Σπύρος Κούζαρος, Βασίλης Αγαπητός, Ντίνος Θεοδωρόπουλος, Βασίλης Αγαπητός, Βασίλαρος, Γιάννης Πρεβεζάνος, Λευτέρης Κελαρινόπουλος, Μήτσος Μανωλόπουλος και πολλοί άλλοι που εμπλούτισαν τον ελληνικό Καραγκιόζη με έργα και φιγούρες.
Εκείνη την περίοδο και μέχρι το 1940 η τέχνη του Καραγκιόζηγνώρισε μεγάλη άνθηση σε όλο τον ελληνικό χώρο. Η γερμανική κατοχή κατόπιν προκάλεσε την πρώτη κρίση του θεατρικού αυτού είδους, αλλά, παρ’όλα’αυτά δεν χάθηκε χάρη στον αγώνα των δημιουργών του.
Με την εισβολή του έγχρωμου κινηματογράφου ο Καραγκιόζης και η τέχνη του κόντεψε να ξεχαστεί, ωστόσο η επίπονη και επίμονη προσπάθεια του αξιόλογου καλλιτέχνη Ευγένιου Σπαθάρη ξαναζωντάνεψε τον λαϊκό μας ήρωα.
Σήμερα, η θεατρική αυτή παράδοση συνεχίζεται με ενδιαφέρον από διάφορους παίκτες σε όλη την Ελλάδα και οι θεατές εξακολουθούν να την δέχονται με μεγάλη αγάπη και απέραντη νοσταλγία. Πρόκειται για μια κληρονομιά πολύτιμη που δεν πρέπει να χαθεί και αξίζει γιατί ο ήρωάς της είναι ο καθρέφτης της γνήσιας ελληνικής ψυχής.
Σαν επίλογος
Ο Καραγκιόζης είναι η θεατρική δημιουργία του λαϊκού μας πολιτισμού. Όπως γράφει ο Γιώργος Ιωάννου, η συστηματική μελέτη του λαϊκού αυτού θεάτρου, καθώς και η συντήρησή του, είναι χρέος μας σοβαρό και επείγον.
Γιατί πρόσφερε πολλά ο καραγκιόζης, ψυχαγωγία, κοινωνική διαφώτιση, πατριωτισμό, ήθος, λαϊκή ενότητα.
Και ακόμα θαυμάσια αισθητική παιδεία.
<ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΦΙΓΟΥΡΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ>
Άλλοι βασικοί ήρωες μαζί με τον Καραγκιόζη είναι, ο Κολλητήρης και ο Κοπρίτης, γιοι του Καραγκιόζη, η Αγλαΐα, γυναίκα του Καραγκιόζη, ο Μπαρμπαγιώργος, θείος του Καραγκιόζη, ο Χατζηαβάτης, ο Σιορ-Διονύσιος ή Νιόνιος, ο Σταύρακας, ο Βεληγκέκας, ο Μορφονιός κ.α.
Δείτε και Διαβάστε περισσότερα εδώ
και εδώ σε μορφή pdf
Στις μέρες μας, παρά την κυριαρχία της τηλεόραση, του κινηματογράφου, των ηλεκτρονικών παιχνιδιών και των άλλων θεαμάτων, ο Καραγκιόζης εξακολουθεί να έχει σημαντική θέση στις καρδιές των μικρών του φίλων και να τους δίνει ξεχωριστή χαρά, ενώ νοσταλγικά ξυπνάει και τις μνήμες των μεγαλύτερων.
“ΜΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ
Ξεκινάει σε λίγο η παράσταση.
Δεύτερο κουδούνι, ανάβουν τα φώτα…
Ο Καραγκιόζης μας, με το που ανάβουν τα φώτα του μπερντέ, καταγγέλλει την κοινωνική αδικία. Από τη μια μεριά είναι το σεράι και από την άλλη η παράγκα. Από τη μια μεριά ο πλούσιος και από την άλλη ο φτωχός. Από τη μια μεριά η εξουσία και από την άλλη ο λαός. Και πάντα ο πλούσιος θα εκμεταλλεύεται τον φτωχό και τον αδύνατο. Και πάντοτε η εξουσία θα καταδυναστεύει το λαό. Έτσι ήταν, έτσι είναι και καταπώς φαίνεται έτσι θα είναι.
Τρίτο κουδούνι, ξεκινάει η μουσική…
Βγαίνει ο Καραγκιόζης με τα κολλητήρια και χορεύει, «έξω φτώχεια, μέσα λόρδα». Με τον χορό ο Καραγκιόζης ξορκίζει την πείνα του. Δεν χάνει ποτέ το κέφι του. Δεν περιμένει ποτέ τίποτα, γι’ αυτό δεν απογοητεύεται. Δεν ελπίζει τίποτα, γι’ αυτό δεν φοβάται. Λέει τα πράγματα με τ’ όνομά τους. Αυτή του όμως η ειλικρίνεια έχει και τις συνέπειές της, τον βούρδουλα της εξουσίας. Δε βαριέσαι, συνηθισμένη η πλάτη του καμπούρη από το ξύλο. Κι αν μπλέξει παραπάνω, δεν ανησυχεί γιατί «έχει και μπάρμπα το παιδί». Έρχεται ο θείος του ο Μπαρμπαγιώργος, για να σώσει, σαν «από μηχανής θεός» το ανιψούδι του από τους μπελάδες.Αυτό το ταπεινό θέατρο του Καραγκιόζη είναι το πρώτο νεοελληνικό θέατρο. Στις αρχές του 20ου αιώνα στις μάντρες του συνωστίζονταν άνθρωποι κάθε ηλικίας, για να γελάσουν με τα καμώματά του στις κωμωδίες του και να δακρύσουν στα ηρωικά του δράματα. Το θέατρο σκιών έτυχε μεγάλης αποδοχής, γιατί μέσα σ’ αυτό υπάρχει όλη η νοστιμάδα της ελληνικής φυλής· η εικόνα του, που μοιάζει με τις παραστάσεις των μελανόμορφων αγγείων των προγόνων μας· η ζωγραφική του που θυμίζει βυζαντινή αγιογραφία· οι ήρωες απ’ όλα τα μέρη της πατρίδας μας παρουσιάζουν τις ντοπιολαλιές τους. Οι παραδοσιακές μουσικές από κάθε τόπο έχουν θέση στο πανί του Καραγκιόζη μας. Όλα αυτά μαζί συνδυάζονται από το ταπεινό αυτό θέατρο, που θυμίζει έντονα το αρχαίο δράμα σε κάποιες πτυχές του.
Για 20 και πλέον χρόνια, είναι και παραμένει ο Μόνος Καραγκιόζοπαίχτης με Καταγωγή από την Ήπειρο και με έδρα την Ήπειρο με περιοδείες σε όλη την Ελλάδα και το Εξωτερικό παρουσιάζοντας Παραδοσιακές, Κλασσικές και Επίκαιρες Παραστάσεις , ενώ συνάμα κοσμεί πολλά Μουσεία και Ιδιωτικές Συλλογές σε Ελλάδα και Εξωτερικό με της Ιδιαίτερης Τεχνοτροπίας Χειροποίητες Φιγούρες του . Συντηρεί και αναβιώνει τον Καραγκιόζη της Ηπειρώτικης Σχολής που είχε μείνει ορφανός από το 1966 μετά το θάνατο του Προηγούμενου Ηπειρώτη Καραγκιοζοπαίχτη Τάσου Ασωνίτη που έδρασε στην Πρέβεζα.
Επίσης για περισσότερο από 10 χρόνια είναι Ιδρυτής και Ενεργό Μέλλος στο Δ.Σ. του Μη Κερδοσκοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καραγκιόζη “ο ΗΠΕΙΡΩΤΗΣ” που επίσης εδρεύει στην Ήπειρο και συνδράμει ανιδιοτελώς, για να μπορεί να Προσφέρει τις Πολιτιστικές του Δράσεις Υποστηρίζοντας τον Πολιτισμό αλλά και Ενισχύοντας την Κοινωνική Αλληλεγγύη όπου του έχει ζητηθεί.
Αναμφισβήτητα όσο υπάρχει φως θα υπάρχει και σκιά και όσο θα υπάρχει σκιά θα υπάρχει και ο Καραγκιόζης.
Πατήστε στην παρακάτω εικόνα να δείτε τι είπαν για τον Καραγκιόζη:
Πρόσθετο Υλικό
Στο Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ https://archive.ert.gr/ υπάρχει σειρά μαγνητοσκοπημένων παραστάσεων.
Εικονική περιήγηση στο Σπαθάρειο Μουσείο
Εκπαιδευτικά παιχνίδια
Οι Σκιές του Μπερντέ
Σειρά 6 ημίωρων ντοκιμαντέρ για το Ελληνικό Θέατρο Σκιών παραγωγής ΕΡΤ 1985.
Σκηνοθεσία: Παναγιώτης Αγγελόπουλος
Μουσική τίτλων: Γιάννης Ζουγανέλης
<Χαρτοκοπτική>
Φτιάξε μόνος σου τον Καραγκιόζη και όλες τις φιγούρες του θεάτρου σκιών του Ευγένιου Σπαθάρη.
Μπορείτε ακόμη να τις κατεβάσετε ασπρόμαυρες ή έγχρωμες από το drive εδώ
Τέλος μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις φιγούρες του παρακάτω αρχείου
Θέατρο σκιών – έργα με τον Καραγκιόζη
Χριστούγεννα με τον Καραγκιόζη
από τον ιστότοποΓύρω από τη Μουσική
Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.