Τίτλος με τον οποίον προσφωνείται ο λόγιος Αρχιμανδρίτης.

Από τη λατινική λέξη unitas που σημαίνει ένωση.  Πρόκειται για θεσμό της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας που αποσκοπεί στην ένωση των Ορθοδόξων με τη Ρώμη.  Είναι μια περίεργη μίξη με ορθόδοξο τυπικό και λατινικά δόγματα. Οι Ουνίτες αυτοαποκαλούνται ανατολικοί ή ελληνόρρυθμοι ή Greekatholiek . Ακολουθούν δηλαδή το ορθόδοξο τυπικό και υπάγονται απευθείας στο Πάπα της Ρώμης τον […]

Καθημερινή ακολουθία η οποία ψάλλεται το πρωί. Προηγείται το Μεσονυκτικό και ακολουθούν οι Ώρες.  Τελείται δε πάντα πριν από την Θεία Λειτουργία.  Είναι δε από τις αρχαιότερες ακολουθίες της Εκκλησίας μας.

Είναι το εκκλησιαστικό βιβλίο το οποίο περιέχει τις ακολουθίες τις εβδομάδος στους Οκτώ Ήχους της Βυζαντινής μουσικής οι οποίοι εναλλάσσονται κάθε εβδομάδα, αρχής γενομένης από το Σάββατο το βράδυ με τον Εσπερινό.Όλο το περιεχόμενο της Οκταήχου είναι αναστάσιμο.

Ονομάζεται το ειδικό ξύλο σήμαντρο στα μοναστήρια όπου σημαίνει στις διάφορες ακολουθίες.

Ο Νάρθηκας είναι το τρίτο μέρος του ναού.  Τα άλλα δύο είναι το Ιερό Βήμα και ο Κυρίως Ναός. Στον Νάρθηκα κατά πρωτοχριστιανικά χρόνια παρέμεναν οι Κατηχούμενοι. Χώριζε από τον Κυρίως Ναό με τρεις Πύλες οι οποίες καλύπτονταν με βήλα (κουρτίνες) και ονομάζονταν Τρίβηλο,το οποίο έκλεινε κατά την Θεία Λειτουργία στο σημείο «..Τας θύρας τας […]

Στην εκκλησιαστική γλώσσα ονομάζουμε νυχθήμερον την λειτουργική περίοδο των εικοσιτεσσάρων ωρών η οποία αρχή έχει από τον Εσπερινό και τελειώνει με την Θ΄ Ώρα το απόγευμα της επομένης. Θα πρέπει να έχουμε κατά νουν ότι πάντα στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας η εορτή αρχίζει με τον Εσπερινό της παραμονής.

Ο Νεωκόρος είναι ο λαϊκός ο οποίος επιμελείται και φροντίζει το ναό.  Ονομάζεται και Παρεκκλησιάρχης.

Νυμφίος είναι ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός. Επίσης ονομάζουμε Νυμφίο τις ακολουθίες (της Μεγάλης Εβδομάδος) της Κυριακής των Βαϊων, Μεγάλης Δευτέρας και Μεγάλης Τρίτης βράδυ.

Νάμα ή Άναμμα ονομάζεται το κρασί το οποίο χρησιμοποιείται για την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας. Το κρασί αυτό το οποίο προορίζεται για αυτό το σκοπό παρασκευάζεται κανονικά με ιδιαίτερο και ξεχωριστό τρόπο λόγω της ειδικής χρήσεώς του.

Κάλυμμα που φέρει, σαν στέμμα, στην κεφαλή ο επίσκοπος όταν λειτουργεί. Είναι διακοσμημένο με κεντήματα, παραστάσεις και πετράδια. Ιστορικά πρωτοεμφανίστηκε στην Αλεξάνδρεια περί τον 7ο αιώνα. Γενικεύτηκε η χρήση της μετά την Άλωση και κυρίως τον 16ο αιώνα.

Ειδική ακολουθία που τελείται τα μεσάνυκτα και κατά το συνηθέστερο τα ξημερώματα πριν από τον όρθρο. Υπάρχει μικρή διαφορά στο μεσονυκτικό της καθημερινής, του Σαββάτου και της Κυριακής.

Διοικητικός τίτλος του επισκόπου ο οποίος ποιμαίνει μια εκκλησιαστική περιφέρεια με πολλές ενορίες.  Η περιφέρεια που ποιμαίνει ονομάζεται Μητρόπολη και ο μητροπολίτης προσφωνείται Σεβασμιώτατος.

Ειδικά εγκωμιαστικά τροπάρια τα οποία αναφέρονται κυρίως στο Χριστό και την Παναγία μας και ψάλλονται στις Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές.

Είναι τα 12 εκκλησιαστικά βιβλία τα οποία περιέχουν τις καθημερινές ακολουθίες των δώδεκα μηνών του χρόνου. Αναφέρουν τους αγίους της κάθε μέρας μαζί με την ακολουθία τους και συνοπτικό συναξάρι κάθε αγίου.  Το μηναίο είναι σε καθημερινή χρήση.

Ονομάζεται το μακρύ ένδυμα το οποίο δένεται στο στήθος και πέφτει πίσω με πολλές πτυχές που ονομάζονται ποταμοί.  Το ενδύεται ο επίσκοπος όταν χοροστατεί. Επίσης χρήση του μανδύα κάνουν οι ηγούμενοι στα μοναστήρια.  Σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες ήταν επισκοπικό ένδυμα από τα πρώτα χρόνια και μετεξελίχτηκε σε άμφιο. Κατά κάποια άλλη θεωρία ήταν αυτοκρατορικό ένδυμα […]

Σκεύος της προθέσεως σε σχήμα μικρής λόγχης που χρησιμοποιείται για την εξαγωγή του Αγίου Άρτου κατά την προσκομιδή. Συμβολίζει τη Λόγχη που κέντησε την Πλευρά του Χριστού πάνω στο Σταυρό ο Ρωμαίος στρατιώτης.

Ειδική ακολουθία που σημαίνει παράκληση από το αρχαίο λίτομαι ή λίσσομαι (παρακαλάω).  Συνήθως ψάλλεται στο Νάρθηκα.

Πρόκειται για βιβλίο με βίους και αποφθέγματα ασκητών και οσίων της ερήμου.

Ονομάζεται το μικρό κουταλάκι με το οποίο ο ιερέας μεταδίδει τη Θεία Κοινωνία στους πιστούς. Την ονομασία έλαβε από τη λαβίδα όπου τα πρώτα χριστιανικά χρόνια οι πιστοί μεταλάμβαναν το Σώμα και χωριστά το Αίμα.  Αργότερα μετά τον 4ο αιώνα καθιερώθηκε να μεταλαμβάνουν μαζί Σώμα και Αίμα και μετεξελίχτηκε η λαβίδα σε κουταλάκι και παρέμεινε […]

Ύμνος ο οποίος ψάλεται όταν κοινωνούν οι ιερείς στο ιερό και στη συνέχεια οι πιστοί. Το κοινωνικό είναι διαφορετικό στην Κυριακή και κάθε γιορτή.

Το κάλυμμα της κεφαλής των κληρικών. Συνήθως μαύρου χρώματος. Πάνω στο καλυμμαύχι τοποθετείται από τους Επισκόπους και τους Αρχιμανδρίτες ειδικό μαύρο ύφασμα που πέφτει στους ώμους και ονομάζεται Επανωκαλύμμαυχο.