kantonopou’s blog

ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

Κυριακή ΙΖ’ Ματθαίου. Η ανθρώπινη υγεία

Συγγραφέας: kantonopou στις 6 Φεβρουαρίου, 2011

α) Τα τελευταία χρόνια γνώρισαν μεγάλη πρόοδο οι επιστήμες υγείας, λύθηκαν χρόνια ιατρικά προβλήματα, ανακαλύφθηκαν νέα φάρμακα, εφαρμόσθηκαν νέες θεραπευτικές μέθοδοι, αναπτύχθηκε η ιατρική τεχνολογία, δόθηκε μεγάλη βαρύτητα στην εξειδίκευση και έγινε πιο αποτελεσματικό το έργο των ιατρών. Η έρευνα βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη, ενώ “η επιστήμη διακατέχεται από αβέβαιη πίστη, ποτέ από απατηλή βεβαιότητα”, όπως γράφει σύγχρονος επιστήμονας. Παράλληλα ανεφύησαν πρωτόγνωρα ηθικά διλήμματα, τα οποία είναι δύσκολο να ξεπεραστούν μόνο από τους ιατρούς. Για την αντιμετώπισή τους ζητήθηκε η συνδρομή πολιτικών, φιλοσόφων, νομικών, θεολόγων, θρησκευτικών λειτουργών, κοινωνιολόγων, γενετιστών, βιολόγων κ.ά.

β) Η υγεία θεωρείται το υψηλότερο κοινωνικό αγαθό. Όμως, η υγεία δεν μπορεί να απολυτοποιηθεί και να γίνει αυτοσκοπός. Εξάλλου, πολλοί άνθρωποι στην παγκόσμια ιστορία έπασχαν από κάποια σωματική ή ψυχική ασθένεια, αλλά αυτό δεν τους εμπόδισε να διακριθούν και να πρωτεύσουν σε διάφορους τομείς. Για τη θεολογία της Εκκλησίας η υγεία τοποθετείται σε ευρύτερο πλαίσιο. Παράλληλα προς τη σωματική υγεία έχει μεγάλη αξία η ψυχική και η πνευματική υγεία. Τα ανθρώπινα πάθη λ.χ. χαρακτηρίζονται ως ασθένειες της ψυχής, οι οποίες προέρχονται από τη βούληση του ανθρώπου και έχουν σωματικές επιπτώσεις.

γ) Ο όσιος Ισαάκ Σύρος γράφει: “Τα πάθη είναι αρρώστια της ψυχής, που εισήλθαν στην ανθρώπινη φύση, βγάζοντας έξω την υγεία”. Σύμφωνα με τη θεολογία των αγίων Πατέρων, τα πάθη χαρακτηρίζονται “παρά φύσιν” κατάσταση, ενώ οι αρετές “κατά φύσιν”. Όταν δεν επισημαίνεται αυτή η διάσταση και τα πάθη θεωρούνται ως φυσιολογικές λειτουργίες, δημιουργείται σύγχυση για την ψυχοσωματική θεώρηση του ανθρώπου και τη συνακόλουθη υγεία του.

δ) Ας αναφερθεί ως παράδειγμα το πάθος της φιλαυτίας, που σχετίζεται άμεσα με αυτό που στη σύγχρονη γλώσσα αποκαλείται ναρκισσισμός. Φιλαυτία είναι “η προς το σώμα εμπαθής και άλογος φιλία”. Αυτή γεννά την οργή, τη μνησικακία, τη θρασύτητα, τη φιλαργυρία, τη γαστριμαργία και την κενοδοξία. Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην έλλογη φροντίδα του σώματος και στην ειδωλοποίησή του, που γίνεται με διάφορους τρόπους και εμπεδώνει τη φιλαυτία. Επίσης, είναι άλλο πράγμα η λήψη υγιεινής και εύπεπτης τροφής και άλλο η γαστριμαργία, η πολυφαγία, η κραιπάλη και η μέθη, που οδηγούν και σε σωματικές ασθένειες.

ε) Ο σύγχρονος πολιτισμός, αλλά μέχρις ενός σημείου και η σύγχρονη επιστήμη, βλέπουν τον άνθρωπο μονοδιάστατα. Με τη θεώρηση αυτή απολυτοποιείται η σωματική υγεία. Αγνοείται ή δε λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η πνευματική του υπόσταση. Το ανθρώπινο σώμα χάνει την ιερότητά του και αντιμετωπίζεται μηχανιστικά.

Για τη βιβλική όμως παράδοση ο άνθρωπος δημιουργήθηκε “κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν” Θεού, διαθέτοντας λογικό και αυτεξούσιο. Προέρχεται από τη δημιουργική αγάπη του Θεού και εκεί βρίσκεται και ο τελικός του προορισμός. Κάθε κίνηση διακοπής της κοινωνίας με την πηγή της ζωής οδηγεί σε πνευματικό μαρασμό.

στ) Στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα (Β’ Κορ. 6, 16-7,1) λέγονται τα εξής: “Είμαστε ναός του ζωντανού Θεού. Ο Θεός ενοικεί στον καθένα και πορεύεται μαζί του”. Η ενοίκηση αυτή διευκολύνεται από τη βούληση του καθενός. Όταν όμως αυτή δεν λειτουργεί σωστά, αφήνει τον άνθρωπο να γίνει έρμαιο των παθών. Γι’ αυτό χρειάζεται ισχυρή βούληση, που ενισχυμένη από τη χάρη του Θεού οδηγεί στην εν Χριστώ σωτηρία. Η αίσθηση της πατρικής αγάπης του Θεού και ταυτόχρονα η συνειδητοποίηση ότι στον καθένα Εκείνος “περιπατεί” μυστικά, βοηθούν προς την κατεύθυνση αυτή.

ζ) Η υπόσχεση του Θεού ότι θα συμπορεύεται και θα συμπαραστέκεται σε κάθε ανθρώπινη προσπάθεια, που δεν έρχεται σε αντίθεση με το άγιο θέλημά του, ενισχύει τον πνευματικό αγώνα. Πιο άνετα και με ενισχυμένη τη θέλησή του ο άνθρωπος “καθαρίζει τον εαυτό του από καθετί που μολύνει το σώμα και την ψυχή του, και ζει άγια ζωή με φόβο Θεού”. Τότε πράγματι βρίσκεται σε κατάσταση πνευματικής υγείας και αν τον επισκεφθούν σωματικές ασθένειες, τις αντιμετωπίζει με υπομονή, χωρίς να χάνει την ελπίδα του στον ιατρό των ψυχών και των σωμάτων, τον Κύριο Ιησού Χριστό.

Γράφει ο π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης

http://www.makthes.gr/news/opinions/69222/

Αφήστε μια απάντηση