kantonopou’s blog

Γράφει ο π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης

α) Ο Απόστολος Πέτρος συνδεόταν στενά με τον Χριστό. Τον ακολουθούσε σχεδόν παντού. Τον βλέπουμε να πρωτοστατεί σε πολλά επεισόδια, τα οποία διασώζουν οι ιεροί ευαγγελιστές. Πολλές φορές είναι τολμηρός, ριψοκίνδυνος, ορμητικός και θαρραλέος, ενώ άλλες φοβισμένος και δειλός. Από τη μια μεριά, ομολογεί με παρρησία τη θεότητα του Ιησού εισπράττοντας τον έπαινό Του. Από την άλλη, προβάλλει εμπόδια στην πορεία προς το πάθος, για να δεχθεί την έντονη επιτίμησή Του: “Ύπαγε οπίσω μου, σατανά, ότι ου φρονείς τα του Θεού αλλά τα των ανθρώπων” (βλ. Ματθ. 16, 23).

β) Ο Πέτρος προσβάλλεται εύκολα από τους πειρασμούς, αλλά είναι έτοιμος να μετανοήσει και να κλάψει πικρά. Σε πολλές περιπτώσεις προτρέχει πριν από τους άλλους μαθητές και εκφράζει αυθόρμητα τη σκέψη του, χωρίς να σκέπτεται τις επιπτώσεις. Δεν είναι “τυπικός” σαν τον Ιούδα. Η ζωή του Πέτρου μοιάζει με τρικυμισμένη θάλασσα. Άλλοτε γαλήνια και άλλοτε απειλητική. Άλλοτε ήρεμη και άλλοτε αναστατωμένη. Στο σημερινό ευαγγέλιο (Ματθ. 14, 22-34) τον βλέπουμε πάλι να πρωταγωνιστεί. Κι αναφερόμαστε σε αυτόν, γιατί στο πρόσωπό του βρίσκουμε τον εαυτό μας. Είθε να τύχουμε και της μετοχής του στον παράδεισο της βασιλείας του Θεού.

γ) Ο Κύριος, ως καλός ποιμένας, επειδή θέλει να τιθασεύσει και να φέρει σε ισορροπία τον ορμητικό του μαθητή, ακολουθεί διπλή μεθοδολογία. Αφενός, τον περιλαμβάνει στον στενό κύκλο των τριών μαθητών και του αποκαλύπτει τα μυστήρια της βασιλείας του Θεού, όπως έγινε στη Μεταμόρφωση. Αφετέρου, τον αφήνει να κάμει το θέλημά του. Του επιτρέπει να μπει στη φουρτουνιασμένη θάλασσα. “Να κολυμπήσει στα βαθιά”. Παρότι γνωρίζει τον κίνδυνο, τον παιδαγωγεί θεανθρώπινα. Διότι ο Πέτρος, όπως και κάθε χριστιανός, καταλαβαίνει τα όριά του μόνον όταν βρεθεί σε μεγάλη τρικυμία. Και τότε μπορεί να αναζητήσει το προστατευτικό χέρι του Θεού, φωνάζοντας: “Κύριε, σώσον με”.

δ) Αλλά ας δούμε το πλαίσιο και ορισμένα ακόμη σημεία του σημερινού ευαγγελίου: Μετά το θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων, επειδή ο Χριστός διέβλεπε ότι οι όχλοι ήθελαν να τον ανακηρύξουν κοσμικό βασιλέα, “ανάγκασε” τους μαθητές να μπουν στο πλοιάριο και να τον περιμένουν στην απέναντι όχθη. Εκείνος, αφού διέλυσε τα πλήθη, ανέβηκε στο βουνό να προσευχηθεί, διδάσκοντας ότι στους πειρασμούς της ζωής ασφαλές καταφύγιο αποτελεί η προσευχή. Κι ο πειρασμός μετά το θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων ήταν μεγάλος. Πειρασμός ανάλογος με εκείνον της ερήμου. Πειρασμός κοσμικής εξουσίας! (βλ. Ματθ. 4, 8). Αλλά και η προσευχή ολονύκτια, εκτενής.

ε) Τρεις ώρες περίπου πριν ξημερώσει, οι μαθητές με το καΐκι κινδυνεύουν. Ο άνεμος είναι αντίθετος. Τότε ο Ιησούς εμφανίζεται να περπατά στα κύματα, κι εκείνοι τον θεωρούν ως φάντασμα. Προσπαθεί να τους ενθαρρύνει λέγοντας: “Έχετε θάρρος, εγώ είμαι, μη φοβάστε”. “Αν είσαι εσύ, δώσε μου εντολή να έρθω κοντά σου περπατώντας στα νερά”, αποκρίνεται ο Πέτρος. “Έλα”, του λέει ο Ιησούς. Κι εκείνος μπαίνει στα νερά και αρχίζει να περπατάει προς το μέρος Του. Βλέποντας όμως τον ισχυρό άνεμο, φοβάται και άρχισε να καταποντίζεται. Τότε κραύγασε: “Κύριε, σώσε με”.

στ) Αμέσως ο Ιησούς άπλωσε το χέρι, τον έπιασε και του λέει: “Ολιγόπιστε, γιατί δίστασες;”. Και μόλις ανέβηκαν στο καΐκι, κόπασε ο άνεμος. Τα μηνύματα της σημερινής περικοπής είναι πολλά, όπως φάνηκε και πιο πάνω. Φαίνεται όμως καθαρά ότι, όταν ο άνθρωπος ταπεινωθεί, έλκει τη θεία χάρη. Όταν ομολογήσει την αδυναμία του και ζητήσει το έλεος του Θεού, σώζεται. Και δεν σώζεται μόνος του. Είναι το χέρι του Θεού που τον σώζει και τον οδηγεί στο λιμάνι της θείας αγάπης. Θα κλείσουμε με δύο χαρακτηριστικές εικόνες που θυμίζουν το σωτήριο χέρι του Θεού του σημερινού ευαγγελίου. Η μία προέρχεται από τη βυζαντινή τέχνη και η άλλη από τη «Φιλοκαλία».

ζ) Η πρώτη εικόνα αποτυπώνεται στο παρεκκλήσι της Μονής της Χώρας, στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο αναστάς Κύριος κρατάει από το χέρι τους γενάρχες του ανθρωπίνου γένους, τον Αδάμ και την Εύα, και τους ανασύρει από τον Άδη στο φως. Από τον θάνατο και την απώλεια, στη ζωή και τη σωτηρία. Στα πρόσωπά τους ο θείος φόβος, αλλά και η ελπίδα. Η δεύτερη εικόνα περιγράφει τον θείο φόβο ως κυβερνήτη του πλοίου της μετάνοιας που οδηγεί στο λιμάνι της αγάπης του Θεού. Διδάσκουν οι ιεροί νηπτικοί: “Ο φόβος μάς επιβιβάζει στο πλοίο της μετάνοιας, μας περνά από τη βρομερή θάλασσα του βίου και μας οδηγεί στο θεϊκό λιμάνι. Κι όταν φτάσουμε εκεί, ολοκληρώνεται ο δρόμος μας, και περνούμε στη νήσο που βρίσκεται πέρα από τον κόσμο, όπου είναι ο Πατέρας, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα”. Μόνη προϋπόθεση; Η ενδεικτική κραυγή της ανθρώπινης προαίρεσης: “Κύριε, σώσε μας!”.

Μακεδονία -25/07/2010