Μαρία η Μαγδαληνή, η πλέον παρεξηγημένη και συκοφαντημένη γυναίκα της Καινής Διαθήκης
Συγγραφέας: kantonopou στις 20 Ιουλίου, 2010
Μια προσπάθεια συνοπτικής ενημερώσεως των αναγνωστών μας για το εξ’ αγνοίας και αμάθειας σπιλωμένο και δυσφημισμένο πρόσωπο Μαρίας της Μαγδαληνής. Τα ευαγγέλια και η υμνογραφία της ορθοδόξου εκκλησίας μας θα καθοδηγήσουν την γραφίδα μας.
Γράφει ο θεολόγος – εκκλησιαστικός ιστορικός – νομικός Ιωάννης Σιδηράς
Μεταξύ των γυναικών, οι οποίες περιλαμβάνονται στην Καινή Διαθήκη, η Μαρία η Μαγδαληνή καταλαμβάνει περιφανή θέση. Είναι γυναίκα «θαυμασία», κατά τον χαρακτηρισμό του Νικηφόρου Καλλίστου Ξανθοπούλου. Στην δε ζωή της υπάρχουν πολλά θαυμαστά, όπως ο θαυμαστός τρόπος της απαλλαγής της εκ των επτά δαιμονίων, η θαυμαστή προσήλωση και διακονία της προς τον Ιησού, αλλά και η θαυμαστή αγάπη και τόλμη, την οποία επέδειξε κατά την σταύρωση του Κυρίου και κατά την επίσκεψή της στο κενό μνημείο του.
Το πρόσωπο της Μαγδαληνής κατέλαβε σπουδαία θέση στις σελίδες της εκκλησιαστικής γραμματείας και της υμνογραφίας της Ανατολής και της Δύσεως, επέρασε ακόμη και στη σφαίρα του θρύλου. Εθαυμάσθη και εξυμνήθη υπό πολλών, αλλά και παρεξηγήθη και εσπιλώθη. Υπήρξε, όντως, για πολλούς – κυρίως αδαείς – η πέτρα του σκανδάλου.
Από τα κακόβουλα μυθεύματα της ραββινικής φιλολογίας μέχρι και των μυθιστορημάτων της εποχής μας, το πρόσωπο της Μαγδαληνής έγινε αντικείμενο βαναύσου δυσφημήσεως και αισχράς κατασυκοφαντήσεως.
Έτσι, οι άτοπες και φαντασιόπληκτες των δήθεν εμπνευσμένων ζωγράφων εικόνες της Μαγδαληνής, ως πόρνης μετανοούσης, τα διάφορα μυθιστορήματα και κινηματογραφικά έργα, όπως και η προσωνυμία των κακόφημων γυναικών με το όνομα της αγίας ισαποστόλου Μαρίας της Μαγδαληνής, συντηρούν μέχρι και σήμερα την πεπλανημένη γνώμη περί αυτής. Γι’ αυτό επαληθεύεται η ρήση του αειμνήστου κ. Δυοβουνιώτη, ότι «η δυσφημία και όταν ακόμη είναι ψευδής, δυσκόλως εξαλείφεται ακόμη και από τους ίδιους τους Αγίους».
Η Αγία Ισαπόστολος Μαρία η Μαγδαληνή κατήγετο από την Κώμη Μαγδαλά εξ’ ού και η ονομασία αυτής «Μαγδαληνή». Προφανώς η Μαρία Μαγδαληνή εγνώρισε τον Ιησού κατά την μετάβασή του στα όρια της Κώμης Μαγαδάν (Μαγδαλά). Η φήμη του Ιησού ως διδασκάλου και θεραπευτού οδήγησε τα βήματα της Μαγδαληνής να συναντήσει τον Χριστό, ο οποίος την εθεράπευσε και από την στιγμή εκείνη τον ακολούθησε και έγινε μαθήτριά του.
Σχετικά με την δράση της Μαγδαληνής στη Γαλιλαία ελάχιστες πληροφορίες έχουμε. Οι περισσότερες πληροφορίες των Ευαγγελιστών για την Μαγδαληνή αναφέρονται στην δράση αυτής στα Ιεροσόλυμα. Βασικά δε γεγονότα στα οποία μαρτυρείται η παρουσία της Μαγδαληνής από όλους τους Ευαγγελιστές είναι η σταύρωση επί του Γολγοθά του Ιησού και η συμμετοχή της στο γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου, όταν επεσκέφθη το κενό μνημείο αυτού.
Σε διάφορες άλλες σποραδικές περιπτώσεις οι ευαγγελιστές αναφέρουν πρώτο το όνομα της οσίας Μαρίας της Μαγδαληνής μεταξύ των υπολοίπων γυναικών. Υπάρχουν όμως και περιστατικά στα οποία Μαρία η Μαγδαληνή μνημονεύεται μόνη της. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης συγκεκριμένα αναφέρει:
1) ότι αυτή ήλθε πολύ πρωΐ στο μνημείο και είδε απομακρυσμένο τον λίθο του μνημείου.
2) Ότι η Μαγδαληνή έσπευσε και ανήγγειλε στον Πέτρο και τον Ιωάννη ότι απεμάκρυναν τον Κύριο εκ του μνημείου.
3) Ότι η Μαρία Μαγδαληνή ενώ ίστατο προ του μνημείου κλαίουσα και συνομιλούσε με τους αγγέλους, είδε και άκουσε τον Ιησού, νομίζοντας μάλιστα ότι είναι κηπουρός. Αργότερα δε αναγνωρίζοντας αυτόν, τον προσεκύνησε και ενώ απεπειράθη να τον αγγίξει άκουσε το γνωστό «μη μου άπτου» και έλαβε την εντολή να πληροφορήσει το γεγονός της Αναστάσεως στους μαθητές.
Μέγα ζήτημα όμως γεννάται κατά πόσο Μαρία η Μαγδαληνή ταυτίζεται με κάποια εκ των δύο γυναικών που ήλειψαν τους πόδες του Ιησού με μύρο, αλλά και με το εάν είναι η πόρνη γυναίκα που ευεργετήθηκε υπό του Ιησού.
Η πλάνη λοιπόν περί της Μαρίας της Μαγδαληνής έχει την αρχή της στην κακόβουλη, χριστόμαχη και θεόμαχη ραββινική φιλολογία, η οποία παρουσιάζει συκοφαντικώς την Μαγδαληνή ως μοιχαλίδα. Το δε γεγονός επιπλέον της μυρώσεως του Ιησού Χριστού από μια γυναίκα κατά τη διάρκεια κάποιου δείπνου, απετέλεσε τελείως αυθαίρετα την βάση για την ταύτιση αυτής με κάποιο άλλο γυναικείο πρόσωπο. Σημειωτέον εν προκειμένω ότι το γεγονός της μυρώσεως του Ιησού ιστορούν και οι τέσσερεις ευαγγελιστές.
Έτσι, εταυτίσθη τελείως αυθαίρετα η μυραλείψασα τον Ιησού αμαρτωλή γυναίκα στην διήγηση του Ευαγγελιστού Λουκά (ΛΚ. 7, 36-50), κατ’ αρχάς μεν προς την Μαρία, την αδελφή της Μάρθας και του Λαζάρου, επειδή ομοιάζουν περιγραφικά τα στοιχεία των δύο μυρώσεων, αργότερα όμως εταυτίσθη προς την Μαρία την Μαγδαληνή, επειδή αυτή πάντοτε εξεδήλωνε ενθουσιωδώς την ευγνωμοσύνη της προς τον Ιησού, τον οποίο ακολουθούσε παντού και πάντοτε. Έφθασε μάλιστα η ύπουλη και ραββινική ύπουλη φιλολογία να γράψει ότι η απαλλαγή της Μαγδαληνής από τα επτά δαιμόνια ήταν στην πραγματικότητα η απαλλαγή της από την σαρκική αμαρτία και η επιστροφή της στην οδό της μετανοίας και της αγνότητος. Μεγάλη όντως φαντασιοπληξία.
Ένα είναι το γεγονός: ότι όντως υπήρξαν δύο γυναίκες, οι οποίες μυράλειψαν τους παναχράντους πόδες του Ιησού Χριστού και ότι μια εξ’ αυτών υπήρξε γυναίκα αμαρτωλή που είχε μετανοήσει και είχε αλλάξει βιοτή. Σε καμία όμως περίπτωση η γυναίκα αυτή, που το όνομά της δεν μαρτυρείται στα ιερά ευαγγέλια, δεν ταυτίζεται με την οσία Μαρία την Μαγδαληνή, ούτε και με την Μαρία, την αδελφή του Λαζάρου.
Σημειωτέον εν προκειμένω ότι κατά τον Στ’ αιώνα ο πάπας της Ρώμης Γρηγόριος ο Α’ εταύτισε την αμαρτωλή γυναίκα της διηγήσεως του Λουκά προς την Μαρία του Λαζάρου και προς την Μαρία την Μαγδαληνή. Μέγα λάθος. Άλλοι πάλι εταύτισαν Μαρία την Μαγδαληνή προς την Μαρία, αδελφή του Λαζάρου. Και τούτο όμως είναι τελείως αβάσιμο και αυθαίρετο. Σε κάθε περίπτωση Μαρία η Μαγδαληνή είναι τελείως διάφορο πρόσωπο προς τις δύο προαναφερθείσες γυναίκες.
Όσον αφορά την προσωπικότητα της οσίας Μαρίας της Μαγδαληνής υπογραμμίσαμε παραπάνω ότι δεν υπήρξε αμαρτωλή γυναίκα, αλλά δαιμονιζομένη, που ελευθερώθη από τον Ιησού Χριστό. Παρέστη δε η Μαγδαληνή ως μαθήτρια του Κυρίου σε όλες σχεδόν τις δημόσιες εμφανίσεις του, κατά την σταύρωση και την ταφή του, αλλά και στο γεγονός της Αναστάσεως κατά την επίσκεψή της στο κενό μνημείο του κυρίου, όπου επληροφορήθη την ανάστασή του.
Στα ιερά ευαγγέλια βεβαίως δεν αναφέρεται εάν Μαρία η Μαγδαληνή ήταν παρθένος ή έγγαμος, αλλά κατά την παράδοση της ορθοδόξου εκκλησίας η Μαγδαληνή θεωρείται παρθένος, διότι στα ιερά ευαγγέλια δεν αναφέρεται ως ύπανδρος και μετά τέκνων. Ίσως τούτο το γεγονός να εξηγεί και την συνεχή παρουσία αυτής πλησίον του Ιησού. Αλλά και στην υμνογραφία της ορθοδόξου ανατολικής Εκκλησίας δεν τίθεται θέμα αμαρτωλότητος Μαρίας της Μαγδαληνής, ούτε γάμου αυτής.
Ο χαρακτηρισμός της Μαγδαληνής ως «Παρθένου» απαντάται και στην ορθόδοξη υμνογραφία μόνο μια φορά στο απολυτίκιο αυτής, που αποδίδεται στον Άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό. Υπάρχει όμως και άλλος χαρακτηρισμός που αποδίδεται στην Μαγδαληνή. Ο χαρακτηρισμός αυτός εκφράζεται με τον όρο «κόρη», που σημαίνει κοράσιο, παρθένος κοπέλα. Ο όρος αυτός αποδίδεται από τον Ρωμανό τον Μελωδό στην Μαγδαληνή, σε κάποιο ύμνο του.
Αξιοσημείωτο πάντως είναι το γεγονός ότι επί τη βάσει των ευαγγελικών μαρτυριών πληροφορούμεθα την εμφάνιση του Αναστάντος Κυρίου μας πρώτον ενώπιον της Μαρίας Μαγδαληνής και έπειτα στις υπόλοιπες μυροφόρους γυναίκες.
Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω, όσα γράφονται στο προ ολίγου καιρού τυπωθέν βιβλίο υπό τον τίτλο «Κώδικας Νταβίντσι» αναφορικά με το πρόσωπο Μαρίας της Μαγδαληνής, καθίστανται μυθεύματα νοσηρής φαντασιοπληξίας. Αλλά και η απεικόνιση της Μαρίας της Μαγδαληνής από τον γνωστό ζωγράφο Λεονάρντο Νταβίντσι μεταξύ των μαθητών κατά τον Μυστικό Δείπνο είναι επίσης αβάσιμη και αυθαίρετη. Επί τόσους αιώνες η προπαγάνδα της κακόβουλης ραββινικής φιλολογίας, αλλά και αβάσιμες και αυθαίρετες εικασίες της παπικής αιρέσεως έχουν παγιώσει στους πιστούς μια στρεβλωμένη άποψη περί του αγνού προσώπου της οσίας Μαρίας της Μαγδαληνής.
Είναι δε χαρακτηριστικό ότι τόσο μεγάλη άγνοια επικρατεί, ώστε πολλοί ταυτίζουν ακόμη και την γυναίκα που αναφέρεται στο τροπάριο της Κασσιανής με το πρόσωπο της Μαγδαληνής. Είναι όμως μέγα λάθος, διότι στο τροπάριο της Κασσιανής η γυναίκα που αναφέρεται είναι όντως η αμαρτωλή ανώνυμη γυναίκα του Ευαγγελίου που μυράλειψε τους πόδες του Ιησού Χριστού, αλλά σε καμία απολύτως περίπτωση η Μαγδαληνή.
Το τραγικότερο είναι ότι οι αδαείς ταυτίζουν και το όνομα ακόμη της υμνογράφου Κασσιανής με το πρόσωπο της αμαρτωλού γυναίκας, ενώ η αλήθεια είναι πως η Κασσιανή συνέγραψε απλώς το τροπάριο λαμβάνοντας ως θέμα την μετανοούσα αμαρτωλή γυναίκα που μυράλειψε τους πόδες του Χριστού.
Είναι ακροτάτη συκοφαντία, βλασφημία και αμαρτία, να χαρακτηρίζεται η οσία Μαρία Μαγδαληνή ως πόρνη, ενώ είναι μια εκ των Αγίων γυναικών της εκκλησίας μας που εορτάζουμε την ιερά μνήμη της στις 22 Ιουλίου εκάστου έτους. Φαίνεται πάντως πως επαληθεύεται η γραφή του αειμνήστου κ. Δυοβουνιώτη, ότι «η δυσφημία και όταν ακόμη είναι ψευδής, δυσκόλως εξαλείφεται ακόμη και από τους ίδιους τους Αγίους».
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.