kantonopou’s blog

ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

Δεσμώτες της ηρωίνης…

Συγγραφέας: kantonopou στις 20 Απριλίου, 2010

narkotika.jpgΟικογένειες που βιώνουν την κόλαση της εξάρτησης των παιδιών τους

Μητέρες χρηστών σκληρών ναρκωτικών περιγράφουν την καθημερινή κόλαση των παιδιών τους, αλλά και ολόκληρης της οικογένειας, που υποφέρει την ανεξέλεγκτη βία τους ως συνέπεια της χρήσης, αλλά και τον κοινωνικό στιγματισμό.

Ρήξη στον οικογενειακό ιστό για τις πέντε περίπου χιλιάδες οικογένειες χρηστών σκληρών ναρκωτικών στην Κύπρο, προκαλεί η χρήση κυρίως ηρωίνης, λόγω της βίας, ψυχολογικής αλλά συχνά και σωματικής, που οι χρήστες ασκούν σε βάρος στενών συγγενών τους -ιδιαίτερα των μητέρων τους- αλλά και λόγω της κοινωνικής απομόνωσης που βιώνουν. Σε αποκαλυπτική συνέντευξη στην εβδομαδιαία εφημερίδα «CITY», δύο μητέρες χρηστών ηρωίνης περιγράφουν την καθημερινή κόλαση από τον αργό θάνατο των παιδιών τους.

Δεμένοι στο ζυγό των ουσιών

Οι ζωές τους διασταυρώθηκαν στο Σύνδεσμο Συγγενών και Φίλων Εξαρτημένων Ατόμων, στον αγώνα τους να σώσουν τη ζωή των τριαντάχρονων γιων τους και στον κοινό Γολγοθά της βίας, που υποφέρουν από αυτούς ως συνέπεια της χρήσης ναρκωτικών – ξυλοδαρμών, κακοποίησης, βανδαλισμών, αφόρητης ψυχολογικής πίεσης και κοινωνικής απομόνωσης. Η κοινή συνέντευξή τους με αφορμή την πρόσφατη πρόκληση θανατηφόρων δυστυχημάτων από χρήστες ναρκωτικών, ενώ βρίσκονταν υπό την επήρεια ηρωίνης, αποκαλύπτει ότι η χρήση και εξάρτηση από σκληρά ναρκωτικά δεν καταστρέφει μόνο τους νεαρούς χρήστες, αλλά επηρεάζει καταστροφικά και τους γονείς, τα αδέλφια και όλη την οικογένειά τους. Και όπως το θέτει στην εφημερίδα μας ο γνωστός εμπειρογνώμονας σε θέματα εξαρτήσεων, ψυχίατρος δρ Βερεσιές, «το εξαρτημένο άτομο δένει όλη την οικογένεια πάνω στο ζυγό των ναρκωτικών και την κουβαλεί μαζί του. Και όποιος αντέξει!».

Τα θανατηφόρα των χρηστών

Στις 8 Μαρτίου, 23χρονος χρήστης, που οδηγούσε προφανώς υπό την επήρεια ναρκωτικών στον αυτοκινητόδρομο Λάρνακας-Λευκωσίας, υπέπεσε σε σταθμευμένο όχημα, ενώ αυτό βρισκόταν στη διαδικασία ρυμούλκησης λόγω βλάβης, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί, τόσο ο ίδιος όσο και ο οδηγός του ρυμουλκού, Ρολάνδος Πάλμας, από τα Λειβάδια Λάρνακας, 35 χρονών, πατέρας τεσσάρων ανήλικων παιδιών,

Την επόμενη ημέρα, σε ξεχωριστό περιστατικό, χρόνιος χρήστης ηρωίνης 31 ετών, οδηγώντας το αυτοκίνητό του υπό την επήρεια ναρκωτικών, «θέρισε» τρεις υπαλλήλους της Υδατοπρομήθειας, ενώ εργάζονταν στην άκρη του δρόμου Λακατάμιας-Δευτεράς κοντά στη Στράκκα. Ο ένας από τους τρεις, ο 54χρονος Κούλης Μιχαήλ, πατέρας ενός γιου (του 27χρονου συναδέλφου Γιώργου Μιχαήλ) και μιας 24χρονης κόρης, ξεψύχησε λίγες ώρες αργότερα, ενώ οι άλλοι δύο νοσηλεύονται με σοβαρά τραύματα στο νοσοκομείο. Ο οδηγός δεν ήταν σε θέση να αντιληφθεί τη σοβαρότητα του περιστατικού, δεν ήξερε πού βρισκόταν, ούτε πώς προκάλεσε το δυστύχημα. Η μητέρα έκανε την ίδια μέρα μέσω των ΜΜΕ δήλωση ότι ο γιος της χρειαζόταν βοήθεια ειδικών, αναγνωρίζοντας ότι αιτία της ανεξέλεγκτης οδικής συμπεριφοράς του γιου της ήταν η χρήση ναρκωτικών (ο γιος της βρίσκεται τώρα για θεραπεία στο κυβερνητικό κλειστό πρόγραμμα αποτοξίνωσης «Άνωση» στο παλιό νοσοκομείο της Λεμεσού).

Οδυνηρά γεγονότα

Στην πραγματικότητα αυτά τα θανατηφόρα αυτοκινητιστικά ατυχήματα υπήρξαν μεμονωμένα επεισόδια στη ζωή των εξαρτημένων χρηστών από τα αμέτρητα οδυνηρά γεγονότα που συνθέτουν την καθημερινότητα των ιδίων και των οικογενειών τους στην απελπισμένη αναζήτηση της επόμενης δόσης τους. Συζητήσαμε το πρόβλημα με την Ελένη Γ., μητέρα χρόνιου χρήστη ηρωίνης από τη Λεμεσό, που τώρα βρίσκεται στο κλειστό κρατικό πρόγραμμα «Άνωση» στη Λεμεσό και με τη Μαρία Α., από το Στρόβολο, επίσης μητέρα ηρωινομανούς, που τώρα κάνει θεραπεία στην Αγία Σκέπη.

Οι γονείς το μαθαίνουν τελευταίοι…

Μαρία Α: Αμέτρητες φορές με χτύπησε ο γιος μου, αλλά το κάνει πάνω στη χρήση, δεν τον κατηγορώ. Μετά που συνέρχεται, έρχεται και με αγκαλιάζει, με φιλά και μου ζητά συγγνώμη. Ξέρω ότι δεν έχει κανέναν άλλο από τότε που πέθανε ο άντρας μου. Η κόρη μου παντρεύτηκε, έφυγε, έχει τη δική της οικογένεια. Είμαστε οι δυο μας και πρέπει ο ένας να βοηθήσει τον άλλο. Έμαθα εντελώς τυχαία ότι ήταν χρήστης στα 17 του χρόνια, μόλις τέλειωσε το Λύκειο και θα πήγαινε στρατιώτης. (Οι γονείς το μαθαίνουν πάντα τελευταίοι…). Είχε ξεκινήσει καπνίζοντας τσιγάρο, μετά χασίς και μετά μια μέρα πήγα να καθαρίσω το δωμάτιό του και κατά λάθος μετακίνησα ένα μαρμαράκι κάτω από το χαλί, ακούστηκε κούφιο, το σήκωσα και βρήκα σύριγγες της ηρωίνης. Από τότε άρχισαν τα βάσανά μας, που τα περάσαμε μόνοι μας, γιατί δεν έχουμε κλειστά κρατικά κέντρα απεξάρτησης, δεν μπορεί να μας βοηθήσει η Αστυνομία -κι εμάς και τα παιδιά μας- δεν μας βοηθά το κράτος.

Ελένη Γ: Ο κάθε γονιός κάνει σπασμωδικές κινήσεις, χωρίς να παίρνει βοήθεια από πουθενά. Υπάρχουν τώρα κάποια κρατικά προγράμματα αποτοξίνωσης, όμως το πρόβλημα είναι ότι θέλουν τη συγκατάθεση του χρήστη. Όμως ο χρήστης δεν θέλει. Καλά την έχει να είναι αραγμένος στον καναπέ, να τρώει, να πίνει στο σπίτι του…

Φιλοξενία χωρίς αντίκρισμα

Μαρία Α: …Και βέβαια να παίρνει τη δόση του παρέα με τους φίλους του…

Οι φίλοι του γιου μου είναι όλοι χρήστες, γιατί οι παλιοί φίλοι και συμμαθητές του τον εγκατέλειψαν. Υπήρξε περίοδος που φιλοξενούσα για πολλές ημέρες 3-4 χρήστες από την περιοχή, φίλους του, που οι δικοί τους τούς έβγαλαν έξω γιατί απελπίστηκαν μαζί τους. Πίστευα ότι θα μπορούσα έτσι να τους βοηθήσω, να τους προστατεύσω από τα χειρότερα. Έλεγα, παρά να βγουν έξω «φτιαγμένοι» και να παν να σκοτωθούν, καλύτερα να μένουν μέσα. Τους έπλενα τα ρούχα, τους τάιζα, τους πότιζα… Έφτασα στο σημείο να τους δίνω να φορούν τις γυναικείες πιτζάμες μου, μέχρι να στεγνώσουν τα ρούχα τους. Μετά που κατάλαβα ότι δεν είχαν θέληση να βοηθήσουν τον εαυτό τους, τους είπα να μην ξανάρθουν στο σπίτι… Γι’ αυτό ζητούμε άμεσα, να δημιουργήσει το κράτος κλειστά κέντρα απεξάρτησης.

Ελένη Γ: Υπάρχουν παιδιά 19-20 χρονών που τώρα ξεκίνησαν τη χρήση και πρέπει να βοηθηθούν πριν φτάσουν στην άθλια κατάσταση που είναι οι δικοί μας. Για να καταλάβετε, ο γιος μου είναι τριάντα χρονών και το σώμα του είναι 50-60 χρονών.

Μαρία Α: Αν δεις το Μιχάλη στα καλά του, είναι ένας λεβέντης μέχρι εκεί πάνω. Τώρα είναι σαν ένας καμπούρης γέρος, που τρέμει και δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια του… Εγώ φαίνομαι πιο νέα από αυτόν, περπατώ πιο ίσια από αυτόν που είμαι σχεδόν 60.

Μια βάρκα χωρίς κουπιά στη θάλασσα…

ΔΡ ΚΥΡΙΑΚΟΣ Βερεσιές, Επιστημονικός Διευθυντής ΚΕΝΘΕΑ: Παλιά υπήρχαν τα βόδια και ο ζυγός από πάνω. Ο χρήστης, λοιπόν, δένει όλη την οικογένεια πάνω στο ζυγό και τους κουβαλεί μαζί του. Είχα περίπτωση κοπέλας που ο πατέρας της πέθανε στα χέρια της, λέγοντάς της ότι δεν αντέχει να τη βλέπει σε αυτήν την κατάσταση. ‘Εκανε χρήση ηρωίνης, και για να εξασφαλίσει τη δόση της πουλιόταν, εγκατέλειψε το σπίτι της, έκανε θεραπείες, συναναστρεφόταν με άτομα που δεν ενέκρινε ο πατέρας της…

Πόσα στοιχίζει η χρήση ηρωίνης;

Δεν φτάνουν το χρήστη 500 ευρώ την ημέρα. Η κοπέλα αυτή κάνει χρήση 3-4 γραμμάρια καπνιστή ηρωίνη, που πωλείται περίπου 170 ευρώ το γραμμάριο.

Γιατί φτάνουν σε αυτήν την κατάσταση;

Ένα άτομο που μπαίνει στην εξάρτηση, σιγά-σιγά αποκτά έναν δεύτερο εαυτό. Ας πούμε ότι ο μισός εαυτός μετατρέπεται σε εξαρτητικό και αγωνίζεται ενάντια στον καλό εαυτό. Και πάντα νικά ο εξαρτητικός εαυτός. Οι χρήστες ηρωίνης και κοκαΐνης θεωρούν όλους όσοι βρίσκονται στον περίγυρό τους και προσπαθούν να τους βοηθήσουν -γονείς, συγγενείς, φίλους, γιατρούς, θεραπευτές, νοσηλευτές- όχι ως ανθρώπους, αλλά ως αντικείμενα που τα χρησιμοποιούν χειριστικά μέχρι να βρουν την επόμενη δόση. Για τους χρήστες είμαστε αντικείμενα όπως είναι η σύριγγα, που θα χρησιμοποιήσουν και θα πετάξουν… Και εδώ είναι η όλη τραγωδία. Οι άνθρωποι αυτοί δεν φταίνε. Αλλάζει τόσο πολύ ο τρόπος της σκέψης τους, η προσωπικότητά τους, που η μόνη έγνοια τους είναι πώς να βρουν την επόμενη δόση τους. Χρησιμοποιούν ψέματα ανήκουστα και τα παρουσιάζουν με εκπληκτική πειστικότητα για να εξασφαλίσουν λεφτά.

Λίγα δόθηκαν στην πρόληψη

Τι κάνει το κράτος για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα;

Η πολιτική όλων αυτών των είκοσι χρόνων έχει στραφεί αποκλειστικά στην καταστολή και πολύ λίγα δόθηκαν στην πρόληψη. Η καταστολή συνίσταται στο ότι η πώληση και διάθεση ενός προϊόντος καθορίζεται από το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Η ζήτηση είναι πάνω, κανένας δεν ασχολείται να τη μειώσει, ασχολούμαστε μόνο να μειώσουμε την προσφορά. Με το να μειώνουμε την προσφορά, ανεβαίνουν οι τιμές. Και όταν ανέβουν οι τιμές, αρχίζουν τα προβλήματα της εγκληματικότητας, της αναζήτησης χρημάτων κ.λπ. Αλλά έπρεπε να κάνουμε μακροχρόνια προγράμματα που να έχουν συνέχεια για ν’ αποδώσουν. Όλα όσα κάναμε μέχρι τώρα είναι ωραίες φωτοβολίδες, αλλά χωρίς συνέχεια στον τομέα της πρόληψης. Η πρόληψη απαιτεί μακροχρόνια επένδυση. Αυτήν τη στιγμή δίνουμε στην καταστολή 90 και στην πρόληψη 10. Δεν μπορείς να το βλέπεις μονόπλευρα. Έχουμε αυτήν τη στιγμή κατά τις δικές μας εκτιμήσεις, ημερήσιο τζίρο που κυμαίνεται μεταξύ 1-2 εκατομμυρίων ευρώ την ημέρα στη χρήση παράνομων ουσιών-ναρκωτικών. Και έρχεται το κράτος με 300 χιλιάδες ευρώ για τα προγράμματα της πρόληψης… Το κράτος δεν βοηθά τους χρήστες και τις οικογένειές τους. Δεν διαθέτει κλειστό πρόγραμμα και δεν υπάρχει, παγκύπρια, ούτε ένας εξειδικευμένος κοινωνικός λειτουργός που να μπορεί να βοηθήσει μιαν οικογένεια να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα. Έστειλαν τώρα έναν κοινωνικό λειτουργό σε κάθε επαρχία που εξειδικεύτηκε σε θέματα βίας. Για τα ναρκωτικά δεν υπάρχει κανένας. Οι οικογένειες τώρα είναι μια βάρκα μέσα στη θάλασσα χωρίς κουπιά κι όπου σε πάρει. Αν έχεις τύχη θα επιβιώσεις, αν όχι πεθαίνεις.

Χρειάζεται πλουραλισμός θεραπευτικών προτάσεων

Τι μπορεί να σώσει τη ζωή των ηρωινομανών που κινδυνεύουν άμεσα;

Κάποιοι ελπίζουν ότι θα θεραπευτούν καταφεύγοντας στα μοναστήρια, αλλά δεν δουλεύουν με τον εαυτό τους. Το μοναστήρι δεν κάνει θεραπεία, είναι απλώς ένα απομονωτήριο. Υπάρχει ο νόμος του 1992, που προβλέπει θεραπεία αντί φυλακή για τους χρήστες, αλλά δεν τηρήθηκε τίποτε από τότε μέχρι σήμερα. Στη νέα εθνική στρατηγική δεν υπάρχει καμιά πρόνοια για εφαρμογή αυτού του νόμου, δεν υπάρχει προγραμματισμός. Αυτό που χρειάζεται είναι πλουραλισμός θεραπευτικών προτάσεων. Κάποιοι χρήστες χρειάζονται να μπουν σε κλειστό πρόγραμμα και το κράτος είναι υποχρεωμένο να τους το εξασφαλίσει. Αλλά αυτήν τη στιγμή δεν έχει ούτε μια θέση. Κάποιοι άλλοι χρειάζονται ανοικτό ημερήσιο πρόγραμμα, ή απογευματινό για να δουλεύουν το πρωί. Άλλοι χρειάζονται το βουνό και άλλοι τη θάλασσα. Πρέπει να δοθούν κίνητρα να δημιουργηθούν τέτοια προγράμματα από το κράτος. Ο μη κυβερνητικός τομέας δεν τυγχάνει καμιάς βοήθειας. Να μην ξεχνούμε ότι οι οικογένειες των χρηστών δεν μπορούν να σηκωθούν να φωνάξουν γιατί υπάρχει το θέμα της ντροπής και του στίγματος.

Ο καρκινοπαθής βγαίνει στη δημοσιότητα, στην τηλεόραση και δεν ντρέπεται, λέει το όνομά του. Όμως οι γονείς των χρηστών δεν βγαίνουν, δεν μπορούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους και εδώ χρειάζεται το κράτος. Εμείς ως ΚΕΝΘΕΑ επιμένουμε για δημιουργία θέσεως Επιτρόπου για τα Ναρκωτικά, αξίωμα του κράτους, πολιτικό πρόσωπο, δίπλα στον Πρόεδρο, που να λαμβάνει αποφάσεις άμεσα. Έχουμε στην Κύπρο αυτήν τη στιγμή τουλάχιστον 5 χιλιάδες εξαρτημένους. (Η διεθνής εμπειρία λέει ότι το 10% των υφιστάμενων χρηστών στην κοινωνία ζητούν βοήθεια κάθε χρόνο. Πέρσι ζήτησαν βοήθεια περίπου 800 άτομα. Άρα, λοιπόν, έχουμε περίπου 8 χιλιάδες). Αυτήν τη στιγμή υπάρχει μια διαφοροποίηση λόγω των ξένων που ζουν στην Κύπρο. Τουλάχιστον το ένα τέταρτο ή πέμπτο που ζητούν βοήθεια τώρα, είναι ξένοι που είναι και αυτοί εντελώς αβοήθητοι. Ζουν μαζί μας, την ηρωίνη την αγοράζουν από εμάς, κάνουν χρήση με τους δικούς μας χρήστες, διαδίδουν τις μολυσματικές ασθένειες που πιθανόν φέρουν μαζί τους….

 «Σημερινή»28/03/2010 -ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Αφήστε μια απάντηση