kantonopou’s blog

 Διπλή υποδοχή, διπλή είσοδο και διπλά συναισθήματα διακρίνουμε τις τελευταίες μέρες της δημόσιας δράσης του Κυρίου, όπως μας περιγράφει το σημερινό Ευαγγέλιο.

Διπλή υποδοχή, σε επίπεδο οικογένειας αλλά και σε επίπεδο κοινωνίας. Υποδοχή στη Βηθανία από την οικογένεια του αναστημένου Λαζάρου, όπου ήλθεν ο Ιησούς «προ εξ ημερών του Πάσχα». Μια υποδοχή θερμή, ειλικρινής, με εκδηλώσεις αφοσίωσης και λατρείας, όπως ταιριάζουν στον Ιησού σαν Θεό.

Η δεύτερη υποδοχή είναι ευρύτερη, είναι μαζική και εκδηλώνεται σε επίπεδο κοινωνίας. Διακρίνεται για το στιγμιαίο, απουσιάζει όμως από αυτήν το πνευματικό βάθος και η χρονική διάρκεια. Ενώ τώρα τον υποδέχονται με «τα βαΐα των φοινίκων» και επευφημούν στο πρόσωπο του Ιησού τον απεσταλμένο από το Θεό Μεσσία, λίγες μέρες μετά, πολλά από τα πρόσωπα αυτά, δε θα διστάσουν να φωνάξουν το «σταυρωθήτω».

Παρά το ότι η υποδοχή της οποίας τυγχάνει ο Ιησούς στη Βηθανία και στα Ιεροσόλυμα διαφέρουν σε πνευματικό βάθος, εν τούτοις ο τρόπος αποδοχής του Ιησού και στις δύο περιπτώσεις αποκαλύπτει την αποδοχή της ιδιότητάς του ως Μεσσία και Λυτρωτή. Αυτή η αποδοχή του ως Μεσσία και Λυτρωτή εκφράζεται με την απάντηση στον Ιούδα «Άφες αυτήν εις την ημέραν του ενταφιασμού μου τετήρηκεν αυτό». Άφησέ την ήσυχη. Αυτό που κάνει είναι για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Αλλά και η αποδοχή της μεγαλόφωνης κραυγής του κόσμου: «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου, βασιλεύς του Ισραήλ» εκφράζεται μέσα από τη δική του σιωπή.

Πέρα από τη διπλή υποδοχή, η είσοδος του Ιησού στα Ιεροσόλυμα έχει διπλό χαρακτήρα. Είναι ταπεινή, αφού «ευρών ο Ιησούς ονάριον εκάθισεν επ’ αυτώ» εκπληρώνοντας έτσι τη σχετική προφητεία που έλεγε «Μη φοβάσαι θυγατέρα μου, πόλη της Σιών· νάτος έρχεται σ’ εσένα ο βασιλιάς σου σε γαϊδουράκι πάνω καθισμένος». Με την εκπλήρωση της σχετικής προφητείας και ιδιαίτερα της αποδοχής των έργων και των λόγων του λαού, που είναι ενθουσιώδης και πανηγυρική, η είσοδός του στα Ιεροσόλυμα αποκτά και ένδοξο χαρακτήρα. Τα βαΐα των φοινίκων, κι ακόμη περισσότερο οι λόγοι που ζητωκραύγαζε ο κόσμος, επιβεβαιώνουν το ένδοξο αυτής της υποδοχής.

Όμως, πέρα από το διπλό χαρακτήρα και το διπλό περιεχόμενο αυτής της υποδοχής, που επιβεβαιώνονται στη συνέχεια με τη Σταύρωση και την Ανάσταση, διπλή παρουσιάζεται και η φύση των συναισθημάτων. Συναισθήματα πίστης, αγάπης και αφοσίωσης από τη μια, που εκδηλώνονται από τις αδελφές του Λαζάρου, Μάρθα και Μαρία, σαν έκφραση ευχαριστίας στο μεγάλο τους ευεργέτη, τον Ιησού. Αλλά και εδώ τα συναισθήματα εκδηλώνονται με τρόπο διαφορετικό. «Η Μάρθα διηκόνει», υπηρετούσε κοπιαστικά, στη διάρκεια του δείπνου που πρόσφεραν στον Ιησού. Η Μαρία από την άλλη,, στη διάρκεια του δείπνου «πήρε μια φιάλη από το πιο ακριβό άρωμα της νάρδου κι άλειψε τα πόδια του Ιησού. Έπειτα σκούπισε με τα μαλλιά της τα πόδια Του κι όλο το σπίτι γέμισε με την ευωδιά του μύρου».

Το άρωμα της αγάπης και του μύρου ενώθηκαν αρμονικά. Όμως το άρωμα της πράξης της Μαρίας ξεπερνά σε δύναμη και διάρκεια το φυσικό άρωμα του μύρου. Αυτό ξεπερνά το σπίτι και την εποχή που εκδηλώθηκε η πράξη. Αυτό γίνεται διαχρονικό. Η πράξη της Μαρίας θα διαλαλεί μέσα από τους αιώνες ότι καμιά πράξη και καμιά υπηρεσία δεν θεωρείται πολύτιμη, ούτε και εξευτελιστική όταν από αγάπη προσφέρεται στον Ιησού. Αυτή η πράξη της Μαρίας αποκαλύπτει σε όλους και ιδιαίτερα τους χριστιανούς, πόσο σπουδαίο και σημαντικό είναι το να ξέρουμε να ευχαριστούμε το Θεό για τις πολλές και καθημερινές δωρεές του και ξέχωρα για την εκπλήρωση κάποιων ειδικότερων παρακλήσεών μας.

Δυστυχώς, όμως, η πολύτιμη πράξη της Μαρίας δεν έγινε αποδεκτή ούτε και βρήκε μιμητές. Αντίθετα, βρήκε επικριτές. Επαναλαμβάνω, δυστυχώς η πράξη της Μαρίας βρήκε επικριτές και μάλιστα από την ομάδα των μαθητών του Ιησού. Ο Ιούδας κοστολογεί το πολύτιμο μύρο και θυμάται τους φτωχούς, όπως τους θυμούνται κατά καιρούς και κάποιοι χριστιανοί που επικρίνουν την Εκκλησία για «άσκοπες σπατάλες»! Εύκολα συγχύζουν τη θεοσέβεια με την υποκρισία, όπως έκαναν λίγο αργότερα και οι αρχιερείς του Ιουδαϊκού λαού. Συγχύζουν ακόμα την φιλανθρωπία με την υποκρισία. Γιατί «φιλάνθρωπα» συναισθήματα που εκδηλώνονται καιροσκοπικά δεν είναι στοιχείο φιλανθρωπίας αλλά καθαρή υποκρισία και απανθρωπιά.

Τούτο το επιβεβαιώνει και η συνέχεια του Ευαγγελίου με την απάντηση του ίδιου του Ιησού στον Ιούδα. Πως, καθήκον που μπορεί να γίνει οποτεδήποτε και μάλιστα σε μεγάλη χρονική περίοδο θα πρέπει να παραχωρεί τη θέση του στο καθήκον που επιβάλλεται να γίνει σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή, πολύ δε περισσότερο όταν αυτό έχει σχέση με το Θεό. Είπε τότε ο Ιησούς, απαντώντας στον Ιούδα: «Άφησέ την ήσυχη· αυτό που κάνει είναι για την ημέρα του ενταφιασμού μου. Οι φτωχοί πάντοτε θα υπάρχουν κοντά σας, εμένα όμως δε θα με έχετε πάντοτε».

Η φιλανθρωπία είναι πολύ αξιόλογη, τονίζει και ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, όταν όμως είναι αναγκαία να γίνει η λατρεία, τότε θα πρέπει να προηγείται το καθήκον της λατρείας και μετά να ακολουθεί η φιλανθρωπία. «Ότε ουν χρεία λατρείας ή υμνωδίας, δει προτιμάν ταύτας της εις τους πτωχούς αγάπης· δυνατόν γαρ ευ ποιείν μετά τας πνευματικάς λειτουργίας».

Μια τέτοια αντίληψη δεν αποστρέφεται την φιλανθρωπία. Πολύ δε περισσότερο δεν καταργεί την φιλανθρωπία. Αντίθετα, την ενισχύει. Όσο περισσότερο «φιλόθεοι» γίνουμε, τόσο πιο φιλάνθρωποι θα είμαστε.

Αδελφοί μου, η Εκκλησία, μέσω του Ευαγγελίου, μας μεταφέρει τα γεγονότα όπως διαδραματίστηκαν «προ εξ ημερών του Πάσχα». Την ίδια στιγμή μεταφέρει τα γεγονότα χρονικά και τοπικά στην εποχή μας, με στόχο να γίνουμε συμμέτοχοι σ’ αυτά και όχι θεατές εκ του μακρόθεν. Για τούτο, σήμερα, κρατώντας τα δικά μας «βαΐα», τα κλαδιά της ελιάς, θα υποδεχθούμε σε λίγο τον Ιησού και μαζί με το δικό μας «ωσαννά» θα υποσχεθούμε ότι συμπορευόμαστε και συσταυρωνόμαστε μαζί του. Και συμπόρευση και συσταύρωση τότε μόνον υπάρχει, όταν συνοδεύεται με ειλικρίνεια προθέσεων, αλλά και ειλικρίνεια συναισθημάτων. Ιδιαίτερα δε, όταν οι ειλικρινείς προθέσεις γίνουν πράξεις, τα δε συναισθήματα καθημερινός τρόπος ζωής. Το «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται» ας μην είναι μια φραστική αναμονή, αλλά ας γίνει ενδόμυχη προσευχή που θα διαρκεί τόσο, όσο και η ζωή μας. Είθε ο Κύριος να βρει τον καθένα από μας «γρηγορούντα». Αμήν.

Θεόδωρος Αντωνιάδης-Ιερά Μητρόπολη Πάφου