Το νόημα της ανθρώπινης προσπάθειας – Pierre Teilhard de Chardin
Συγγραφέας: kantonopou στις 17 Μαΐου, 2009
Η δυνατότητα της συνεργασίας σ’ ένα έργο, σε μια πραγματικότητα διαρκέστερη από μένα με γεμίζει ενθουσιασμό στη ζωή: μ’ αυτό το πνεύμα κι απ’ αυτή την άποψη προσπαθώ να γίνωμαι τελειότερος και να κυριαρχώ κάπως περισσότερο στα πράγματα. Όταν ο θάνατος έρχεται να μ’ αγγίξη, αφήνει ανέπαφα τα πράγματα τούτα, τις ιδέες, τις πραγματικότητες, πούναι πιο στέρεες και πιο πολύτιμες από μένα. Η πίστη στη θεία Πρόνοια, εξ άλλου, με κάνει να πιστεύω, πως ο θάνατος αυτός έρχεται στην ώρα του, με τη δική του ξεχωριστή, μυστηριώδη γονιμότητα (όχι μόνον για το υπερφυσικό πεπρωμένο της ψυχής, αλλά και για την κατοπινή πρόοδο της Γης). Γιατί λοιπόν να φοβούμαι και ν’ απελπίζομαι, όταν το ουσιώδες της ζωής μου μένη ανέγγιχτο, όταν το ίδιο σχέδιο προεκτείνεται χωρίς ρήγμα ούτε διάλειψη καταστρεπτική;… Οι πραγματικότητες της πίστης δεν έχουν την ίδια αισθητή σταθερότητα, που έχουν οι πραγματικότητες της εμπειρίας. Γι’ αυτό αναπόφευκτα, όταν πρέπει να εγκαταλείψωμε τις δεύτερες για τις πρώτες, νιώθομε τρόμο και ίλιγγο. Αυτή όμως ακριβώς τη στιγμή ταιριάζει να κάνωμε να θριαμβεύσουν η λατρεία, η εμπιστοσύνη κι η χαρά της συμμετοχής σ’ ένα σύνολο μεγαλύτερο από τον εαυτό μας.Ο Χριστός μας αποκαλύπτει στους άλλους και μας συνδέει μαζί τους.Όσα το στόμα μου δεν μπορεί να κάνη να καταλάβουν ο αδελφός μου και η αδελφή μου, Εκείνος θα τους τα πη καλύτερα από μένα. Όσα η καρδιά μου ποθεί γι’ αυτούς, μ’ ανήσυχη κι ανήμπορη θέρμη, Εκείνος θα τους τα δώση, αν είναι αγαθά. Έχω τον τρόπο να εμπιστευθώ στο Χριστό, όσα οι άνθρωποι δεν ακούν από την πολύ ασθενική φωνή μου κι όσα κλείνουν τ’ αυτιά τους, για να μην ακούσουν. Εκείνος θα τα ξαναπή μια μέρα στην καρδιά τους. Κι αφού είναι έτσι, μπορώ θαυμάσια να πεθάνω μαζί με το ιδανικό μου, να ταφώ μαζί με το δράμα, που ήθελα να μοιραστώ με τους άλλους. Ο Χριστός συναθροίζει για την ερχόμενη ζωή τις πνιγμένες φιλοδοξίες, τα λειψά φώτα, τις αδέξιες, αλλά ειλικρινείς προσπάθειες κι’ αυτές, που έμειναν ημιτελείς. Νυν Απολύοις τον δούλον σου, Δέσποτα, εν ειρήνη…Τα λουλούδια μιας ανθοδέσμης κόβονται ένα-ένα και συνταιριάζονται με τρόπο τεχνητό. Γι’ αυτό θα ξαφνιαζόμασταν. Αν βλέπαμε ανάμεσα τους λουλούδια, που «πάσχουν» ή έχουν ατέλειες. Αντίθετα, σ’ ένα δέντρο, που χρειάστηκε να παλέψει με τα εσωτερικά ατυχήματα της ανάπτυξής του και τις εξωτερικές δυσχέρειες των καιρικών συνθηκών, τα σπασμένα κλαδιά, τα ξεσχισμένα φύλλα, τα ξερά, καχεκτικά η μάραινα λουλούδια έχουν τη θέση τους: ερμηνεύουν τις μεγάλες η μικρές δυσκολίες, που αντάμωσε ο κορμός στο μεγάλωμά του.Έτσι και |μέσα σ’ ένα σύμπαν, όπου κάθε πλάσμα θα σχημάτιζε ένα μικρό, κλειστό σύνολο, ηθελημένο για τον εαυτό του, και θεωρητικά κατά βούλησιν μεταθετό, ο νους μας δύσκολα θα δικαιολογούμε την παρουσία ατόμων, που αναχαιτίζονται οδυνηρά στις δυνατότητες και στα πετάγματά τους.Γιατί η άσκοπη αυτή ανισότητα και οι άσκοποι, περιορισμοί;Τουναντίον, αν στ’ αλήθεια ο κόσμος παριστά έργο κατάκτησης, που γίνεται ώρα την ώρα — Αν, στ’ αλήθεια, με τη γέννησή μας βρισκόμαστε ριγμένοι στην καρδιά της μάχης — διαισθανόμαστε, πως χρειάζεται πόνος αναπόφευκτα για να επιτύχη η παγκόσμια προσπάθεια, όπου είμαστε αντικείμενο μαζί και συνεργοί. Ο Κόσμος, όταν τον ιδούμε πειραματικά στην κλίμακά μας, είναι μια απέραντη ψηλάφηση, μια απέραντη αναζήτηση, μια τεράστια έφοδος: η προκοπή του εξαγοράζεται με πολλές αποτυχίες και πολλές πληγές. Αυτοί που υποφέρουν, εκφράζουν τον αυστηρό, αλλά ευγενικόν αυτόν όρο… Πληρώνουν μόνον για την πρόοδο και τον θρίαμβο όλων. Είναι πεσόντες εις το πεδίον της τιμής.Ο εγωισμός, είτε είναι ιδιωτικός είτε φυλετικός, δικαίως επαίρεται με την ιδέα, ότι το στοιχείο, από πίστη στη ζωή, ανυψώνεται ως τ’ ακρότατα του μοναδικού, που κρύβει εντός του. Αισθάνεται δηλαδή σωστά ο εγωισμός. Το μόνο του λάθος, που όμως τον βγάζει ολότελα απ’ τον ίσιο δρόμο, είναι τούτο: συγχέει την Ατομικότητα με την προσωπικότητα. Το στοιχείο, προσπαθώντας να χωριστή απ’ τους άλλους, όσο γίνεται πιο πολύ, εξατομικεύεται. Έτσι όμως ξαναπέφτει και ζητάει να παρασύρη τον κόσμο προς τα πίσω, προς την πολλαπλότητα, μέσα στην Ύλη. Στην ουσία μικραίνει και χάνεται. Για να επιτύχουμε την πληρότητά μας, πρέπει να κινηθούμε προς την αντίστροφη κατεύθυνση, σε γραμμή συγκλίνουσα με όλα τα άλλα, να προχωρήσωμε προς τον Άλλον. Η κορύφωση του εαυτού μας, το πλήρωμα της πρωτοτυπίας μας δεν είναι η ατομικότητα — είναι το πρόσωπο μας. Και το πρόσωπό μας, καθώς η υφή του Κόσμου είναι εξελικτική, μπορούμε να το βρούμε μόνον με την ενότητα. Χωρίς σύνθεση πνεύμα δεν υπάρχει.Μέσα στις χριστιανικές μας προοπτικές, ο μέγας θρίαμβος του Δημιουργού και του Λυτρωτού είναι, ότι έκανε ουσιαστικό, ζωοποιό παράγοντα εκείνο, που, καθ’ εαυτό, αποτελεί παγκόσμια δύναμη αφανισμού. Για να εισχώρηση οριστικά μέσα μας ο Θεός πρέπει να μας σκάψη, να μας αδειάση, να βρή μια θέση. Για να μας αφομοίωση εντός του, χρειάζεται να μας ανασκευάση, να μας ξαναχύση, να σπάση τα μόρια της ύπαρξής μας. Ο θάνατος είναι επιφορτισμένος να επιτελέση, ως τα κατάβαθά μας, το επιθυμητό άνοιγα. Με το θάνατο θα υποστούμε την προσδοκώμενη αποσύνθεση, θα περιέλθωμε στην κατάσταση, που απαιτείται οργανικά, για να ορμήση κατεπάνω μας το θείον Πυρ. Κι έτσι η ολέθρια δύναμή του, να διαλύη και ν’ αποσυνθέτη, θα βρεθή δεσμευμένη για την υψηλότερη από τις ενέργειες της Ζωής. Ο,τι κατά φύσιν ήταν κενό, χάσμα, επιστροφή στην πολλαπλότητα, μπορεί να γίνη, σε κάθε ανθρώπινη ύπαρξη, πληρότης και ενότης εν τω Θεώ.
Αναδημοσίευση από το περιοδικό ΣΥΝΟΡΟ (Άνοιξη 1964)
Μετάφραση από τα γαλλικά Δ. Κ.—Χ.
Πηγή:http://www.egolpio.com/PLOUTOS_ORTHOD/to_nohma_ths_an8rwpinhs_prospa8eias.htm
Από:http://orthodoxipisti-gr.blogspot.com/2009/05/pierre-teilhard-de-chardin.html
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.