kantonopou’s blog

Αποσπάσματα από την εισήγηση του Επίκ. Καθηγητή Διονυσίου Βαλαή στο πλαίσιο των τριήμερων εκδηλώσεων του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ για την επέτειο των 1150 χρόνων από την αποστολή των Θεσσαλονικέων ιεραποστόλων Κυρίλλου και Μεθοδίου, φωτιστών των Σλάβων στη Μεγάλη Μοραβία

Η Ιεραποστολή των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου στη Μ. Μοραβία το 863 αποτελεί γεγονός κοσμοϊστορικής σημασίας. Με το οικουμενικό χριστιανικό κήρυγμά τους και τις μεταφράσεις των ιερών κειμένων στη σλαβική γλώσσα έθεσαν τα θεμέλια του πνευματικού βίου του σλαβικού κόσμου. Η προσφορά τους αυτή και η αγιότητα του βίου τους αναγνωρίστηκαν ευθύς αμέσως μετά την κοίμησή τους. (…)  Έτσι, στη γενέτειρά τους Θεσσαλονίκη η εκκλησιαστική τιμή στους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο εισήχθη για πρώτη φορά κατά το β΄ μισό του 19^ου αι. από τη Βουλγαρική Κοινότητα που είχε συσταθεί σ’ αυτή. Περί το 1876 ιδρύθηκε προς τιμήν τους ομώνυμος ναός, ο οποίος πανηγύριζε κάθε χρόνο την ημέρα της μνήμης τους με ξεχωριστή λαμπρότητα. Το γεγονός όμως ότι τα μέλη της κοινότητας αυτής ήταν ενταγμένα στη Βουλγαρική Εξαρχία και πρόβαλλαν τους δύο Αγίους ως σύμβολα της εθνικής του ιδέας εξυπηρετώντας εθνικιστικές τους επιδιώξεις, δεν βοήθησε να υιοθετηθεί την εποχή εκείνη ο εορτασμός τους και από την Ορθόδοξη Ελληνική Κοινότητα της πόλης. Ως εκ τούτου, η εορτή έλαβε τέλος το 1913 με την αποχώρηση των Βουλγάρων από τη Θεσσαλονίκη λόγω των γεγονότων του Β΄ Βαλκανικού πολέμου.

(…) Στο εορτολόγιο της Εκκλησίας Θεσσαλονίκης, η μνήμη των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου εντάχθηκε το 1957, όταν ο Μητροπολίτης Παντελεήμων ο Α΄ καθιέρωσε τον εορτασμό της «Σύναξης» όλων των Αγίων της πόλης.

(…) Με στόχο την ενίσχυση της λαϊκής ευσέβειας της πόλης προς τους Αγίους, καθιερώθηκαν το  1972 τα «Κυρίλλεια». Επρόκειτο για φιλανθρωπικές δράσεις και αθλητικούς αγώνες με τη συμμετοχή ευρωπαϊκών ομάδων, που διοργανώνονταν κατά την περίοδο του εορτασμού τους από τη Σχολή «Δημόκριτος».

(…) Ανταποκρινόμενος στο αίτημα αυτό, ο Πάπας Παύλος ο ΣΤ΄ επέδωσε στις 30 Νοεμ. 1974 το ιερό λείψανο του Αγίου Κυρίλλου στον Πατριάρχη Δημήτριο, μέσω του απεσταλμένου του π. Πέτρου Ντυπρέ. Ο Πατριάρχης το διαφύλαξε στο πατριαρχικό παρεκκλήσι και στις 7 Φεβρ. 1976 το παρέδωσε μέσω του Μητροπολίτη Χαλκηδόνος Μελίτωνος στον Θεσσαλονίκης Παντελεήμονα τον Β΄. Η μετακομιδή του έγινε με ιδιαίτερες τιμές και εναποτέθηκε προσωρινά στον Ι. Ναό του Αγίου Δημητρίου, μέχρι την ανέγερση του νέου ναού.

(…) Παρά τις αντιδράσεις μερίδας πολιτών, τέθηκε στις 17 Ιουνίου 1981 ο θεμέλιος λίθος και ξεκίνησαν οι εργασίες ανέγερσης του Ι. Ναού των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, με βάση το αρχιτεκτονικό σχέδιο της Παναγίας του Φάρου, παλιού ναού της Κων/πολης. Στις 27 Μαρτίου 1983, Κυριακή της Ορθοδοξίας, έγιναν τα θυρανοίξια με την τέλεση Διορθόδοξης θ. Λειτουργίας, ενώ τα εγκαίνιά του τελέστηκαν στις 12 Μαΐου 1985, κατά την περίοδο του τριήμερου λαμπρού εορτασμού των Αγίων, που συνέπεσε με τα 1100 χρόνια από την κοίμηση του Αγίου Μεθοδίου και την επέτειο των 2300 χρόνων της Θεσσαλονίκης.

(…) Η Θεσσαλονίκη, ως γενέτειρα των Αγίων Φωτιστών των Σλάβων διαθέτοντας πλέον το ιερό λείψανο του Αγίου Κυρίλλου και περικαλλή ναό στη μνήμη τους, καλείται να επιτελέσει έναν ιδιαίτερο πνευματικό ρόλο στον ευρωπαϊκό χώρο, καθιστάμενη διεθνές κέντρο απόδοσης τιμής στους δύο Αγίους. Σ’ αυτό συνηγορεί και η ανακήρυξή τους, στις 31 Δεκ. 1980, από τον Πάπα Ιωάννη-Παύλο τον Β΄ σε συμπροστάτες Αγίους της Ευρώπης, μαζί με τον Άγιο Βενέδικτο.

(…) Εκτός, βεβαίως, από τα πνευματικά, μπορούν να προκύψουν και σημαντικά οικονομικά οφέλη μέσω της ενίσχυσης του προσκυνηματικού τουρισμού προς τη Θεσσαλονίκη, η οποία αποτελεί επιπλέον ένα «ζωντανό» μουσείο του βυζαντινού πολιτισμού, μέσα στον οποίο γαλουχήθηκαν οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος. Τα πλεονεκτήματα αυτά καλούνται να αξιοποιήσουν δημιουργικά στις μέρες μας οι πνευματικοί και πολιτικοί ταγοί αλλά και οι οικονομικοί φορείς της πόλης μας.

http://blogs.auth.gr/moschosg