kantonopou’s blog

«Η  χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και Πατρός και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος είη μετά πάντων υμών».

Με τα λόγια αυτά της Τριαδικής ευλογίας, α.,α., αρχίζει η αγία Αναφορά που είναι το κύριο μέρος της θείας Λειτουργίας. Το τμήμα αυτό αρχίζει, όπως έχουμε πει, από τη διακονική προτροπή «Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φοβού» έως και την ιερατική ευλογία «Και έσται τα ελέη του μεγάλου Θεού». Όλα τα άλλα μέχρις εδώ ήταν σαν ένας μεγάλος πρόλογος και μία εισαγωγή, ένα προοδευτικό ανέβασμα στη θεία Λειτουργία, για να φτάσουμε στην αγία Αναφορά, που δεν είναι πια τελετή, αλλά το ίδιο το γεγονός και η θυσία του Ιησού Χριστού, που με την εντολή του συνεχίζεται στην Εκκλησία «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν». Στην ευλογία αυτή εκφράζεται με συντομία η ουσία και το περιεχόμενο της θείας οικονομίας, της σωτηρίας μας δηλαδή, καθώς και η συμμετοχή των Τριών θείων Προσώπων της Θεότητας στο έργο αυτής της οικονομίας.

Τα λόγια αυτά είναι του αποστόλου Παύλου, είναι ο χαιρετισμός και η ευλογία, με την οποία κλείνει η δεύτερη προς Κορινθίους επιστολή. Περιέχουν μέσα τους ολόκληρη τη διδασκαλία του μεγάλου Αποστόλου. Και πράγματι, η διδασκαλία του αποστόλου Παύλου αποτελεί ένα λειτουργικό ύμνο, μία παναρμόνια θεία Λειτουργία, που αναφέρεται στον τρισυπόστατο Θεό, το Σωτήρα του κόσμου και δικό μας. Μέσα σ’ αυτή την οικονομία, τόσο κατά τον Απόστολο, όσο και στη θεία Λειτουργία, όλα πηγάζουν από τη Ζωαρχική Τριάδα. Κάνοντας το σημείο του Σταυρού με το δεξί χέρι, ο λειτουργός ιερέας, και βλέποντας εμπρός του όλους τους πιστούς δίνει την ευλογία του Αποστόλου: «Η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και Πατρός και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος είη μετά πάντων υμών».

Στη θεία Λειτουργία γινόμαστε μέτοχοι των δωρεών της Αγίας Τριάδας. Από την πηγή, που είναι η Αγάπη του Πατρός, δια της οδού και της θύρας , που είναι η χάρη του Υιού, έρχεται στη σύναξη της Εκκλησίας και στον καθένα μας η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος. Μέσα στην οικονομία της σωτηρίας, καθώς το ακούμε, κάθε μία από τις θείες Υποστάσεις της μίας, αδιαίρετης και φιλάνθρωπης Τριάδας έχει δική της συμμετοχή και δική της «συντέλεια». Ο Υιός προσφέρει τη Χάρη, τη συγγνώμη την αλήθεια, ο Θεός Πατέρας την αγάπη, το Άγιο Πνεύμα την κοινωνία.

Εδώ, την ώρα αυτή, μεταξύ του λειτουργού ιερέα και των πιστών, γίνεται ένας διάλογος από τους πιο δραματικούς θα λέγαμε, της θείας Λειτουργίας. «Είη μετά πάντων υμών», εύχεται ο λειτουργός και ευλογεί το λαό, κι ο λαός με μία φωνή αποκρίνεται: «Και μετά του πνεύματός σου». Η χάρη του Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και Πατέρα και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος να είναι μαζί και με σένα.

Ακολουθεί η εκφώνηση- προτροπή του ιερέα «Άνω σχώμεν τας καρδίας», και θέλει να πει πάνω ψηλά προς το Θεό ας υψώσουμε το νου μας και τις καρδιές μας, τη σκέψη μας και τα αισθήματά μας, και ανήκει αποκλειστικά στη θεία Λειτουργία αφού δεν τη βρίσκουμε σε καμιά από τις άλλες ακολουθίες. Η προτροπή αυτή του λειτουργού «Άνω σχώμεν τας καρδίας», ακούγεται και ως κάποια τελευταία και επίσημη προειδοποίηση. «Να έχουμε φόβο, ώστε να μη μείνουμε στη γη», όπως μας λέγει ο ιερός Χρυσόστομος. Μπορούμε, είμαστε ελεύθεροι να μείνουμε κάτω, χαμηλά, να μην ακούσουμε, να μη δούμε, να μη δεχθούμε αυτή την αληθινά δύσκολη ανύψωση. Αλλά για ‘κείνον που παραμένει στη γη δεν υπάρχει θέση σ’ αυτή την ουράνια Ευχαριστία.

Στην προτροπή του ιερέα «άνω σχώμεν τας καρδίας», αγαπητοί μου αδελφοί, οι πιστοί μ’ ένα στόμα απαντούν προς το Λειτουργό «Έχομεν προς τον Κύριον». Και με την απάντησή τους αυτή βεβαιώνουν το Λειτουργό ότι πράγματι οι καρδιές τους είναι πάνω στον ουρανό, εκεί όπου ο Χριστός είναι στα δεξιά του Θεού. Με την απάντηση «Έχομεν προς τον Κύριον» πραγματοποιείται η κρίση μας.  Γιατί δεν μπορεί να στρέψει την καρδιά προς τα άνω, ακόμα κι εκείνη τη στιγμή, εκείνος που, παρότι πεσμένος και αμαρτωλός, δεν είναι στραμμένος προς τον ουρανό σ’ όλη του τη ζωή, εκείνος που δεν υπολογίζει τη γη πάντοτε για ουρανό. Γι’ αυτό, ακούγοντας αυτή την εκφώνηση, διερωτόμαστε, είναι άραγε στραμμένη η καρδία μας προς τον Κύριο, βρίσκει άραγε στο Θεό, στον ουρανό τον έσχατο θησαυρό της; Εάν ναι, τότε, παρ’ όλη την αδυναμία μας και την πτώση μας, είμαστε δεκτοί στον ουρανό, βλέπουμε από τώρα το φως και τη δόξα της Βασιλείας. Εάν όχι, τότε το μυστήριο της Παρουσίας του Κυρίου σ αυτούς που τον αγαπούν θα είναι για μας το μυστήριο της μέλλουσας κρίσης. ΑΜΗΝ.

Μητρόπολη Κοζάνης

Κ. Μ.