Το υπόδειγμα των ελάχιστων ομάδων (minimal group paradigm)

           Στο κλασικό πείραμα του υποδείγματος των ελάχιστων ομάδων ο Tajfel και οι συνεργάτες του (Tajfel, Flament, Billig and Bundy, 1971) προσπάθησαν να εξηγήσουν για πιο λόγο εμφανίζεται ανταγωνισμός ανάμεσα σε ομάδες χωρίς να υπάρχει πραγματική σύγκρουση συμφερόντων. Σε αυτό το πείραμα εξετάστηκαν οι ελάχιστες προϋποθέσεις που ήταν αναγκαίες για την εμφάνιση διομαδικού ανταγωνισμού. Τα αποτελέσματα ήταν συγκλονιστικά: η ύπαρξη και μόνο ομάδων, ανεξάρτητα αν έχουν νόημα για κάποιον ή όχι, αρκεί για να δημιουργηθεί διάκριση!

        Συγκεκριμένα, στους συμμετέχοντες στο πείραμα δόθηκε η οδηγία πως συμμετείχαν σε μια μελέτη για τη λήψη αποφάσεων. Αφού συμπλήρωσαν ένα τεστ το οποίο υποτίθεται πως μετρά τις αισθητικές τους προτιμήσεις χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: την ομάδα Klee και την ομάδα Kandinsky. Στην πραγματικότητα η κατάταξη έγινε με τυχαίο τρόπο. Οι συμμετέχοντες γνώριζαν σε ποια ομάδα ανήκαν ενώ για τους άλλους γνώριζαν μόνο έναν κωδικό αριθμό και την ομάδα στην οποία ανήκαν. Ζητήθηκε από καθέναν από τους συμμετέχοντες στο πείραμα να μοιράσουν βαθμούς σε ζεύγη άλλων συμμετεχόντων. Το ένα μέλος του ζεύγους ανήκε στην ίδια ομάδα με τον ερωτώμενο και το άλλο στην άλλη ομάδα. Για τη βαθμολόγηση οι συμμετέχοντες έπρεπε να διαλέξουν ένα ζεύγος αριθμών από πίνακες που είχαν ετοιμάσει οι ερευνητές. Τα ζεύγη των βαθμών ήταν για παράδειγμα:

           Το πιο λογικό θα ήταν να περιμένουμε πως οι βαθμοί θα μοιραστούν εξίσου στα μέλη των δύο ομάδων. Παρόλα αυτά τα αποτελέσματα έδειξαν πως οι συμμετέχοντες είχαν την τάση να δίνουν περισσότερους βαθμούς στην ομάδα τους από ότι στα μέλη της άλλης ομάδας, έδειχναν δηλαδή εύνοια στα μέλη της ομάδας τους. Τα πειράματα αυτά έδειξαν πως μια απλή κατηγοριοποίηση, ακόμη κι αν στηρίζεται σε ένα αυθαίρετο και χωρίς σημασία κριτήριο, είναι ικανή να προκαλέσει διάκριση.

Πηγή: Κοινωνική Ψυχολογία, http://socialpsychology.wordpress.com/2007/11/18/%cf%84%ce%bf-%cf%85%cf%80%cf%8c%ce%b4%ce%b5%ce%b9%ce%b3%ce%bc%ce%b1-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b5%ce%bb%ce%ac%cf%87%ce%b9%cf%83%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%bf%ce%bc%ce%ac%ce%b4%cf%89%ce%bd-minimal-group-paradi/