Αρχεία για ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ

Σταμάτα. Σκέψου. Σεβάσου

.

.

.

Σταμάτα. Σκέψου. Σεβάσου

Ένα συγκινητικό διαφημιστικό για τον κοινωνικό και φυλετικό ρατσισμό…

Το Πείραμα του Ρατσισμού

 

 

Το Πείραμα του Ρατσισμού

πατήστε εδώ για να το δείτε…

Μπλε μάτια, καφέ μάτια. Ενα σχολικό πείραμα για το ρατσισμό.

Η πρώτη δουλειά του δασκάλου δεν είναι να σε μάθει γράμματα. Η πραγματική του δουλειά είναι αυτό που έλεγαν οι παππούδες μας προσπαθώντας να στείλουν τα παιδιά στο σχολείο: “Να γίνεις άνθρωπος”.

Στο παρακάτω εξαιρετικά ενδιαφέρον πείραμα που έκανε το 1970 η κ. Jane Elliott, δασκάλα της 3ης δημοτικού το οποίο κινηματογραφήθηκε για λογαριασμό του ABC News, βλέπουμε πως μέσα σε μια εβδομάδα η δασκάλα δίδαξε τα παιδιά έμπρακτα τι σημαίνει ρατσισμός και πόσο άδικος κι ανόητος είναι.

Το πείραμα ξεκινάει ρωτώντας τα παιδιά αν φερόμαστε σε όλους με τον ίδιο τρόπο. Εκείνα ξέρουν πως όχι. Ξέρουν πως δεν φερόμαστε το ίδιο στους μαύρους, στους κίτρινους, στους κόκκινους… γενικά σε όσους δεν μας μοιάζουν. Ήξεραν πως τους αποκαλούμε με διάφορα υποτιμητικά ονόματα όπως “βρωμονέγρος”, “κιτρινιάρης”, “κοκκινομούρης” κ.α.

Η δασκάλα λέει τότε, ότι θα πρέπει να χωριστούν σε δύο ομάδες, εκείνους που έχουν μπλε μάτια κι εκείνους που έχουν καφέ μάτια. Αμέσως άρχισε να τους εξηγεί τους κανόνες:

Εφόσον η ίδια ήταν γαλανομάτα, οι Γαλανομάτηδες:

  • θα έχουν προτεραιότητα σε όλα.
  • Θα είναι ανώτεροι από τους άλλους γιατί είναι πιο έξυπνοι και πιο σπουδαίοι.
  • Θα έχουν την εύνοια της δασκάλας.
  • Θα έχουν μεγαλύτερο διάλειμμα.
  • Θα πηγαίνουν πρώτοι στην καφετέρια.
  • Θα έχουν καλύτερη μεταχείριση.

Από την άλλη, οι Καστανομάτηδες:

  • απαγορευόταν να παίζουν μαζί τους στο διάλειμμα
  • απαγορευόταν να χρησιμοποιούν τα παιχνίδια της παιδικής χαράς
  • θα είχαν πιο μικρό διάλειμμα σαν χαζοί που είναι
  • θα έπρεπε να περιμένουν για να φάνε στο εστιατόριο μετά από τους Γαλανομάτηδες.
  • για να ξεχωρίζουν θα έπρεπε να φοράνε έναν γιακά που θα έδειχνε πως είναι κατώτεροι και είναι πιο ανόητοι από τους Γαλανομάτηδες.

Ήδη, από την πρώτη κι όλας μέρα που εφαρμόστηκε το μέτρο, οι γαλανομάτηδες άρχισαν να πιστεύουν πως όντως ήταν ανώτεροι και η συμπεριφορά τους άλλαξε. Άρχισαν να προσβάλλουν ανοιχτά τους άλλους απολαμβάνοντας παράλληλα τα προνόμιά τους. Οι Καστανομάτηδες ένοιωθαν απαίσια. Χωρίστηκαν από παιδιά με τα οποία μέχρι χτες ήταν φίλοι κολλητοί και το όνομα “Καστανομάτης” ξαφνικά έγινε βρισιά! Τους έπνιγε η αδικία.

Δυο μέρες μετά το συζήτησαν στην τάξη. Αφού μίλησαν όλοι η δασκάλα τότε τους είπε ότι τελικά οι Καστανομάτηδες ήταν οι πιο έξυπνοι και σπουδαίοι και θα έπρεπε να βγάλουν τα κολάρα τους και να πάρουν τα προνόμια των Γαλανοματηδων! Πλήρης ανακατάταξη! Οι Γαλανομάτηδες ένοιωθαν ακόμη πιο κατάφωρη την αδικία, κι ας είχαν αδικήσει τους φίλους τους και οι ίδιοι προηγουμένως.

Στο τέλος του πειράματος, άρχισαν να συζητάνε όλοι για το αν είναι σωστό να κρίνουμε κάποιον μόνο και μόνο επειδή έχει διαφορετικό χρώμα δέρματος από εμάς, ή ματιών, ή τέλος πάντων με γνώμονα τη διαφορετικότητά του από εμάς. Ολα τα παιδιά φώναξαν έντονα πως ΟΧΙ. Δεν πρέπει να γίνεται αυτό. Μάλιστα, θέλησαν και να πετάξουν τα κολάρα τους στο καλάθι των αχρήστων.

Τέλος, η δασκάλα επαναλάμβανε σε τακτά διαστήματα, εφόσον τους είχε διδάξει έμπρακτα και πείσει ποιο ήταν το σωστό, εφόσον το είχαν δει και οι ίδιοι “μετά μάτια τους” ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ίσοι και πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα παντού.Ότι είναι εύκολο να συνηθίσουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε ανώτεροι από κάποιους άλλους μόνο και μόνο με βάση κάποια χαρακτηριστικά τους και όχι την συμπεριφορά τους. Ότι η διαφορετικότητά τους είναι πηγή ομορφιάς και δεν πρέπει να αποτελεί βρισιά. Ότι οι φίλοι μας είναι αδύνατον να είναι ολόιδιοι με μας και αυτό είναι ωραίο. Και το σημαντικότερο: Πρέπει να προσπαθείς να έρθεις στη θέση του άλλου και να καταλάβεις πως νοιώθει

Συνεπώς, το πως γαλουχείται ένας άνθρωπος και με τι ιδέες μεγαλώνει, παίζει τεράστιο ρόλο στην μετέπειτα ζωή του αλλά και στην παγκόσμια ιστορία.

 

Πηγή: http://e-fungus.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=409%3Ablye-eyes-brown-eyes&catid=65%3Ahuman-rights&Itemid=90

 

Σχολικός φυλετικός ρατσισμός

 

Ο όρος «κοινωνικός ρατσισμός» δημιουργεί σαφώς δυσάρεστους συνειρμούς, αλλά είναι μια φράση που θα μπορούσαμε εύκολα να ακούσουμε σε μια συζήτηση ή ανάλυση. Αντιθέτως, ο όρος «θεσμικός ρατσισμός» είναι ιδιαίτερα δύσπεπτος για μια κοινωνία που θέλει να λέγεται πολυ-πολιτισμική και δίκαιη. Οταν μάλιστα αφορά κάτι τόσο θεμελιώδες όπως το σχολείο, είναι σχεδόν αφόρητος. Η βρετανική κυβέρνηση βρέθηκε προσφάτως αντιμέτωπη μ’ αυτή τη δυσάρεστη διαπίστωση, διαβάζοντας τα συμπεράσματα μιας εσωτερικής έκθεσης που η ίδια είχε διατάξει για τις καταγγελλόμενες φυλετικές διακρίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.

Το βασικό ερώτημα δεν συνοψιζόταν σε μια γενική διατύπωση του τύπου «γιατί οι μαύροι μαθητές δεν τα πάνε καλά στο σχολείο» αλλά γιατί έχουν τριπλάσιες πιθανότητες από τους λευκούς ν’ αποκλειστούν από αυτό. Η σχετική έκθεση που συντάχθηκε από τον Πίτερ Γουόνλες, διευθυντή σχολικής επίδοσης και μεταρρύθμισης, και δύο ακόμη ανώτατους αξιωματούχους, παραδόθηκε στους αρμόδιους υπουργούς πριν από περίπου τρεις μήνες και δημοσιεύθηκε πριν από λίγο καιρό στην κυριακάτικη «Ιντιπέντεντ». Αποκαλύπτει μεταξύ άλλων ότι οι μαύροι μαθητές έχουν πέντε φορές λιγότερες πιθανότητες να χαρακτηριστούν επισήμως «χαρισματικοί ή ταλαντούχοι». Οτι κάθε χρόνο αποκλείονται οριστικώς από το σχολείο 1.000 μαύροι μαθητές και αποβάλλονται προσωρινώς 30.000. Και ότι το πρόβλημα μπορεί να είναι πολύ χειρότερο απ’ ό,τι δείχνουν οι επίσημοι αριθμοί εξ αιτίας των «ανεπίσημων αποκλεισμών», όπου καθηγητές και διευθυντές είτε πείθουν τους γονείς να πάρουν τα παιδιά τους από το σχολείο είτε απλώς δεν αναφέρουν τους αποκλεισμούς στα κεντρικά όργανα.

Η έκθεση κάνει λόγο για συστηματικές φυλετικές διακρίσεις στα βρετανικά σχολεία οι οποίες δεν είναι κατ’ ανάγκη σκόπιμες αλλά σαφώς επιζήμιες: «Το χάσμα αποκλεισμού (μεταξύ λευκών και μαύρων μαθητών) προκαλείται κατά ένα μεγάλο μέρος, από ασυνείδητες αλλά συστηματικές φυλετικές διακρίσεις στην εφαρμογή της πειθαρχικής πολιτικής. (…) Το χάσμα του αποκλεισμού οφείλεται στο θεσμικό ρατσισμό -αποφάσεις που λαμβάνονται από τα σχολεία και το προσωπικό τους και οδηγούν αθροιστικά σε ρατσιστικά φαινόμενα (…). Ακόμη και με τις καλύτερες προσπάθειες για τη βελτίωση των μετέπειτα επιλογών των αποκλεισμένων μαθητών, η συνεχιζόμενη ύπαρξη του χάσματος αποκλεισμού σημαίνει ότι οι μαύροι μαθητές στερούνται σε δυσανάλογο βαθμό την κανονική εκπαίδευση και τις προοπτικές που τη συνοδεύουν».

Οι συνέπειες είναι καταστροφικές για τα ίδια τα παιδιά αλλά και την κοινωνία. Οι νέοι εκτός σχολείου έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να μείνουν αργότερα άνεργοι και ν’ αντιμετωπίσουν οικονομικά προβλήματα. Επίσης έχουν περισσότερες πιθανότητες να διαπράξουν σοβαρά εγκλήματα και να καταφύγουν στο αλκοόλ και τα ναρκωτικά.

Αν όμως οι διακρίσεις στα σχολεία δεν είναι σκόπιμες, τότε πού οφείλονται; Οι συντάκτες της έκθεσης επικαλούνται το επιχείρημα ειδικών ότι ο ασυνείδητος ρατσισμός έχει τις ρίζες του σε κοινωνικά στερεότυπα που παρουσιάζουν τους μαύρους, ιδίως του άνδρες, ως επιθετικούς και βίαιους. Αυτού του είδους το ψυχο-κοινωνικό ντοπάρισμα ενισχύεται από τον τρόπο που τα μέσα ενημέρωσης παρουσιάζουν τη «μαύρη κουλτούρα του δρόμου». Στην πραγματικότητα όμως, υποστηρίζεται στην έκθεση, δεν υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που να δείχνουν ότι η κουλτούρα του δρόμου έχει εντονότερη επιρροή στους μαύρους απ’ ό,τι στους άλλους νέους. Υπάρχουν όμως σοβαρές ενδείξεις ότι διευθυντές και καθηγητές στα σχολεία έχουν την ενδόμυχη υποψία ότι οι μαύροι μαθητές θα είναι πιο απείθαρχοι, αντιδραστικοί και λιγότερο αφοσιωμένοι στο στόχο τους από τους υπόλοιπους.

Οι συντάκτες έχουν εντοπίσει περίπου 100 σχολεία και 20 τοπικές αρχές που δίνουν λόγους ιδιαίτερης ανησυχίας και ενδέχεται να ευθύνονται για παραβίαση των καθηκόντων τους όπως ορίζονται από το Νόμο για τις Φυλετικές Σχέσεις του 2000, ο οποίος απαιτεί από τις δημόσιες υπηρεσίες να εξαλείψουν τις φυλετικές διακρίσεις. Τονίζουν ότι ανεξαρτήτως από το εάν η κυβέρνηση υιοθετήσει επισήμως τον ομολογουμένως εμπρηστικό όρο «θεσμικός ρατσισμός», το μήνυμά της προς τα σχολεία πρέπει να είναι ηχηρό και ξεκάθαρο. Προχωρούν έτσι σε μια σειρά συστάσεων προς αυτή την κατεύθυνση, με έμφαση στην ευθύνη των καθηγητών και της διεύθυνσης αλλά και σε στρατηγικές υποστήριξης των μαθητών που για διάφορους λόγους κινδυνεύουν με αποκλεισμό.

Προειδοποιούν τέλος ότι εάν δε γίνει τίποτα για την αντιμετώπιση του χάσματος αποκλεισμού, θα ενισχυθεί η υποσυνείδητη άποψη ότι η αποτυχία των μαύρων παιδιών στο σχολείο και ο επακόλουθος γενικότερος κοινωνικός αποκλεισμός τους είναι κάτι «αναμενόμενο». Κι αυτός θα ήταν ο μεγαλύτερος κίνδυνος.

 

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 05/01/2007

Επιμέλεια: ΛΗΔΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ lidan@enet.gr

Πηγή:http://archive.enet.gr/online/online_text/c=111,id=71419108

Πολιτιστικά και Μειονοτικά Δικαιώματα στη Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού

 

 

Μπορούμε να ξεχωρίσουμε τα παρακάτω άρθρα της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού που συγκεκριμένα αναφέρονται σε πολιτιστικά και μειονοτικά δικαιώματα: 

Άρθρο 2: Τα Συμβαλλόμενα Κράτη υποχρεούνται να σέβονται τα δικαιώματα, που αναφέρονται στην παρούσα Σύμβαση και να τα εγγυώνται σε κάθε παιδί που υπάγεται στη δικαιοδοσία τους, χωρίς καμία διάκριση φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων του παιδιού ή των γονέων του…… ή της εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής τους,……  

,Άρθρο 4: …… Στην περίπτωση των οικονομικών κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων, παίρνουν τα μέτρα αυτά μέσα στα όρια των πόρων που διαθέτουν και, όπου είναι αναγκαίο, μέσα στα πλαίσια της διεθνούς συνεργασίας. 

Άρθρο 5: Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται την ευθύνη, το δικαίωμα και το καθήκον που έχουν οι γονείς ή, κατά περίπτωση, τα μέλη της διευρυμένης οικογένειας, όπως προβλέπεται από τα τοπικά έθιμα…… να του παράσχουν, κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στην ανάπτυξη των ικανοτήτων του, τον προσανατολισμό και τις κατάλληλες συμβουλές για την άσκηση των δικαιωμάτων που του αναγνωρίζει η παρούσα Σύμβαση. 

Άρθρο 8: Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να σέβονται το δικαίωμα του παιδιού για διατήρηση της ταυτότητάς του, συμπεριλαμβανομένων της ιθαγένειάς του, του ονόματός τους και των οικογενειακών σχέσεών του,……… 

Άρθρο 14: Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται το δικαίωμα του παιδιού για ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας.
………………………………
 

Άρθρο 20: ……λαμβάνεται δεόντως υπόψη η ανάγκη μιας συνέχειας στην εκπαίδευση του παιδιού, καθώς και η εθνική, θρησκευτική, πολιτιστική και γλωσσολογική καταγωγή του. (το άρθρο αφορά στην παροχή φροντίδας σε παιδιά που έχουν αποστερηθεί του οικογενειακού τους περιβάλλοντος) 

Άρθρο 29: ……η εκπαίδευση του παιδιού πρέπει να αποσκοπεί…… Στην ανάπτυξη του σεβασμού για τους γονείς του παιδιού, την ταυτότητά του, τη γλώσσα του και τις πολιτιστικές του αξίες…… Στην προετοιμασία του παιδιού για μια υπεύθυνη ζωή σε μία ελεύθερη κοινωνία μέσα σε πνεύμα κατανόησης, ειρήνης, ανοχής, ισότητας των φύλων και φιλίας ανάμεσα σε όλους τους λαούς και τις εθνικές και θρησκευτικές ομάδες και στα πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής.
……………………………….
 

Άρθρο 30: Στα Κράτη όπου υπάρχουν εθνικές, θρησκευτικές γλωσσικές μειονότητες ή πρόσωπα αυτόχθονης καταγωγής, ένα παιδί αυτόχθονας ή που ανήκει σε μία από αυτές τις μειονότητες δεν μπορεί να στερηθεί το δικαίωμα να έχει τη δική του πολιτιστική ζωή, να πρεσβεύει και να ασκεί τη δική του θρησκεία ή να χρησιμοποιεί τη δική του γλώσσα από κοινού με τα άλλα μέλη της ομάδας του. 

Άρθρο 31: …… Τα Συμβαλλόμενα Κράτη σέβονται και προάγουν το δικαίωμα του παιδιού να συμμετέχει πλήρως στην πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή και ενθαρρύνουν την προσφορά κατάλληλων και ίσων ευκαιριών για πολιτιστικές, καλλιτεχνικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες και για δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου. 

Η επιλογή των άρθρων της Σύμβασης έγινε από το Κέντρο Ερευνών Innocenti της UNICEF όπως αναφέρονται στην συνοπτική αναφορά του Παγκόσμιου Σεμιναρίου “CHILDREN AND FAMILIES OF ETHNIC MINORITIES, IMMIGRANTS AND INDIGENOUS PEOPLES” που έγινε στη Φλωρεντία της Ιταλίας και δημοσιεύθηκε το 1997.

 

Πηγή: http://www.unicef.gr/reports/racism.php

Έρευνα της UNICEF στο Ελληνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα

 

Οι οικονομικές και γεωπολιτικές αλλαγές που συντελούνται στην Ευρώπη κατά την τελευταία δεκαετία δεν ήταν δυνατό να αφήσουν ανέπαφη τη χώρα μας. Η Ελλάδα που παραδοσιακά ήταν χώρα “εξαγωγής” μεταναστών μεταβλήθηκε σε χώρα “υποδοχής” όλων όσοι εγκατέλειψαν τις εστίες τους για να αναζητήσουν μια καλύτερη τύχη.

Τα πολυπολιτισμικά στοιχεία που προσέδιδαν στην ελληνική κοινωνία οι τσιγγάνοι και οι μουσουλμάνοι Έλληνες πολίτες, και αργότερα οι παλιννοστούντες, πολλαπλασιάστηκαν με την έλευση μεγάλου αριθμού οικονομικών μεταναστών από διάφορες χώρες που πλέον εργάζονται και ζουν μόνιμα στη χώρα μας.

Η εκπαίδευση ως η βασικότερη διαδικασία διαμόρφωσης του χαρακτήρα, των στάσεων και της συμπεριφοράς του ατόμου, είναι ίσως το καταλληλότερο εργαλείο διαχείρισης αυτής της νέας πολυπολιτισμικής πραγματικότητας της ελληνικής κοινωνίας.

Με την παρούσα έρευνα κοινής γνώμης επιχειρείται η καταγραφή των απόψεων, του βαθμού ανοχής και αποδοχής των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των γονέων, ως προς τη διαφορετικότητα των αλλοδαπών μαθητών που φοιτούν στις ελληνικές σχολικές κοινότητες.

  • Οι μαθητές που προέρχονται από άλλες χώρες φοιτούν στη μεγάλη πλειοψηφία των σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ η μεγαλύτερη συχνότητα φοίτησης αλλοδαπών μαθητών εμφανίζεται στο δημοτικό σχολείο.
  • Σε πολλές περιπτώσεις, τα σχολεία αποτελούν χώρο διακρίσεων εις βάρος των αλλοδαπών μαθητών, που γίνονται τόσο από τους υπόλοιπους μαθητές και τους γονείς όσο και από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς και τις διευθύνσεις των σχολείων.
  • Υψηλά καταγράφονται τα ποσοστά ξενοφοβικής συμπεριφοράς και απόψεων που απέχουν κατά πολύ από τις έννοιες της ισότητας και του σεβασμού της διαφορετικότητας, σε όλα τα κοινά που συνθέτουν την εκπαιδευτική κοινότητα.
  • Οι φορείς κοινωνικοποίησης των μαθητών, δάσκαλοι, καθηγητές και γονείς, εμφανίζονται στις απαντήσεις τους πιο αρνητικοί τόσο απέναντι στην παρουσία των παιδιών των μεταναστών στα ελληνικά σχολεία, όσο και εν γένει απέναντι στην παρουσία των αλλοδαπών στη χώρα μας, σε σχέση με το υποκείμενο της κοινωνικοποίησης, τους μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ιδιαίτερα οι μαθητές του δημοτικού εμφανίζουν την καλύτερη γνώμη και συμπεριφορά απέναντι στους αλλοδαπούς συμμαθητές τους.

Σύμφωνα με τη συγκριτική ανάλυση των στοιχείων της έρευνας, η ξενοφοβική συμπεριφορά παρουσιάζει ισχυρή σχέση εξάρτησης με τις εξής μεταβλητές:

Το βαθμό Γνωριμίας / Συναναστροφής:
Όσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός προσέγγισης Ελλήνων και αλλοδαπών τόσο μειώνονται οι ξενοφοβικές αντιλήψεις. Το στοιχείο αυτό είναι ιδιαίτερα ορατό στους μαθητές του δημοτικού από τους οποίους όσοι συνυπάρχουν, στην τάξη, με αλλοδαπούς μαθητές εμφανίζουν πολύ μεγαλύτερα ποσοστά αποδοχής και ανεκτικότητας του “διαφορετικού” από εκείνους που πηγαίνουν στο ίδιο σχολείο με τα παιδιά των μεταναστών, και ακόμη μεγαλύτερα από όσους μαθητές δεν γνωρίζουν – και δεν συναναστρέφονται – παιδιά από άλλες χώρες.

Το μορφωτικό επίπεδο:
Μόρφωση και ξενοφοβία είναι μεγέθη αντιστρόφως ανάλογα. Όπως προκύπτει από την έρευνα στο κοινό των γονέων, οι γονείς με ανώτερη / ανώτατη μόρφωση εμφανίζουν χαρακτηριστικά περιορισμένη ξενοφοβική συμπεριφορά από τους γονείς με στοιχειώδη μόρφωση.
Η διαφορά αυτή αντανακλάται και στα παιδιά τους: τα παιδιά γονέων με υψηλότερο επίπεδο μόρφωσης είναι εμφανώς πιο δεκτικά στη διαφορετικότητα από τα παιδιά γονέων με χαμηλό επίπεδο μόρφωσης.

Το φύλο:
Σημαντικές διαφοροποιήσεις ως προς την αποδοχή των αλλοδαπών μαθητών εμφανίζονται με βάση το φύλο των ερωτηθέντων στην έρευνα. Μητέρες και γυναίκες εκπαιδευτικοί φαίνεται να έχουν αντιλήψεις διακρίσεων σε μεγαλύτερο βαθμό από τους πατέρες και τους άντρες εκπαιδευτικούς. Ωστόσο, η διαφορά αυτή αντιστρέφεται στο μαθητικό κοινό, όπου οι μαθήτριες είναι πολύ περισσότερο δεκτικές έναντι των αλλοδαπών συμμαθητών τους, από τους μαθητές.

Την εκπαιδευτική βαθμίδα:
Οι γονείς των παιδιών του δημοτικού και οι δάσκαλοι είναι πιο ανήσυχοι και πιο επιρρεπείς στις διακρίσεις εις βάρος των αλλοδαπών μαθητών αλλά και των αλλοδαπών εν γένει, από τους γονείς των παιδιών των γυμνασίων και λυκείων και τους καθηγητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Εντούτοις, και στο σημείο αυτό, η διαφορά αντιστρέφεται στο μαθητικό κοινό όπου οι μαθητές του δημοτικού είναι πολύ περισσότερο ανοιχτοί στην πολυπολιτισμικότητα συγκριτικά με τους μαθητές των γυμνασίων και των λυκείων.

  • Ένα άλλο συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα είναι το γεγονός ότι τα σχολεία λειτουργούν ως καθρέφτης της κοινωνίας στον οποίο προβάλλονται τα ξενοφοβικά στερεότυπα για τον ” αλλοδαπό μετανάστη”, στερεότυπα που, ωστόσο, δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Παρά την ανησυχία γονέων και καθηγητών σχετικά με την παρουσία των αλλοδαπών μαθητών στα σχολεία, τα προβλήματα που δημιουργούν οι μαθητές αυτοί είναι, κατά την κρίση τους, περιορισμένα.
  • Ένα κοινό σημείο των τριών κοινών της έρευνας αφορά στη φύση των προβλημάτων που εκτιμάται ότι αντιμετωπίζουν ή προκαλούν οι αλλοδαποί μαθητές. Πρόκειται κυρίως για μαθησιακά προβλήματα, αλλά και προβλήματα ένταξης και συμπεριφοράς των αλλοδαπών μαθητών.
  • Αυτό το τελευταίο στοιχείο κάνει ακόμη πιο επιτακτικό το ρόλο της εκπαίδευσης στην καταπολέμηση των διακρίσεων και στην προσπάθεια αρμονικής ένταξης των αλλοδαπών μαθητών. Η εκπαίδευση δεν αφορά μόνο στους μαθητές αλλά και στους εκπαιδευτικούς, όπου οι ίδιοι εκτιμούν ότι δεν είναι επαρκώς καταρτισμένοι για να διδάξουν τους αλλοδαπούς μαθητές.
  • Την ανάγκη καλύτερης κατάρτισης των εκπαιδευτικών υπογραμμίζουν και οι γονείς που εκτιμούν ότι είναι το κλειδί για την καλύτερη ένταξη των αλλοδαπών μαθητών στις σχολικές κοινότητες, και δευτερευόντως η ευαισθητοποίηση γονέων και μαθητών στις έννοιες της ισότητας και του σεβασμού της διαφορετικότητας.
  • Τα παραπάνω συμπεράσματα καθίστανται ακόμη πιο σοβαρά αν αναλογιστούμε την ίδια γενική εκτίμηση γονέων και εκπαιδευτικών για την ολοένα και αυξανόμενη – κατά την επόμενη πενταετία – παρουσία αλλοδαπών μαθητών στα σχολεία της χώρας μας.

 

 

(Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Περίοδος διεξαγωγής: Η συλλογή των στοιχείων έγινε από 6 έως 13 /03/2001

Περιοχή διεξαγωγής: Στα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της Ελλάδας, λεκανοπέδιο Αττικής και Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης, όπου συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των αλλοδαπών που διαμένουν μόνιμα στη χώρα μας.

Πληθυσμός: Γονείς μαθητών που φοιτούν σε Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια. Δάσκαλοι και Καθηγητές, καθώς επίσης και μαθητές που φοιτούν στις τρεις τελευταίες τάξεις του Δημοτικού, σε Γυμνάσια και Λύκεια.

Δείγμα: 2343 συνεντεύξεις.

Τεχνική συλλογής πληροφοριών: Η συλλογή των στοιχείων έγινε με 2 τρόπους. Με την μέθοδο των συνεντεύξεων βάσει ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου, με το ειδικό λογισμικό CTIS (Computer Telephone Interview System) και με την μέθοδο των προσωπικών συνεντεύξεων βάσει έντυπου ερωτηματολογίου, κατόπιν επίσκεψης των ερευνητών σε αντιπροσωπευτικά επιλεγμένα σχολεία. Για κάθε ένα από τα τρία κοινά (γονείς, εκπαιδευτικοί, μαθητές ) σχεδιάστηκε ειδικό ερωτηματολόγιο με κλειστές και ανοιχτές ερωτήσεις. Μέρος των ερωτηματολογίων ήταν κοινό ώστε να εξασφαλιστεί η συγκριτική ανάλυση των απόψεων και οι τυχόν διαφοροποιήσεις σε βασικές παραμέτρους. Για την συλλογή των στοιχείων της έρευνας εργάσθηκαν 93 ερευνητές ( 88 συνεντευκτές και 5 επόπτες/ ελεγκτές).

Μέθοδος δειγματοληψίας: Τυχαία πολυσταδιακή δειγματοληψία με χρήση quota ανάλογα με τα αντιπροσωπευτικά χαρακτηριστικά του κάθε κοινού.

Η ΚΑΠΑ RESEARCH Είναι μέλος της ESOMAR και του ΣΕΔΕΑ και τηρεί τους κώδικες δεοντολογίας για την διεξαγωγή και δημοσιοποίηση ερευνών κοινής γνώμης).

 

Πηγή:http://www.unicef.gr/reports/racism.php

Διαχρονικός αποκλεισμός των Ρομά από την εκπαίδευση

 

του Παναγιώτη Δημητρά

«Η σχολική φοίτηση των παιδιών Ρομά, παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί τα τελευταία χρόνια, χαρακτηρίζεται από απουσία ή περιορισμένη παρακολούθηση στην προσχολική εκπαίδευση, μικρό ποσοστό εγγραφής στο δημοτικό σχολείο, καθυστερημένη συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία σε προχωρημένη ηλικία, πρόωρη διακοπή πριν την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και χαμηλή επίδοση σε σχέση με τον υπόλοιπο μαθητικό πληθυσμό.»
Με σπάνια ειλικρίνεια, η νέα εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας για την ένταξη των παιδιών Ρομά στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση που δημοσιοποιήθηκε στις 24 Αυγούστου 2010 ομολογεί την αποτυχία των πανάκριβων προγραμμάτων των Πανεπιστημίων Ιωαννίνων (1997-2004) και Θεσσαλίας (2006-2007).
Βέβαια, οι εξωτερικοί αξιολογητές είχαν ήδη διαπιστώσει το 2004 για το πρώτο πως «διαπιστώθηκε και στην έρευνα πεδίου, όπου σε σχολεία με μεγάλο αριθμό εγγεγραμμένων Τσιγγανοπαίδων, οι ερευνητές δεν έβρισκαν παιδιά να παρακολουθούν κανονικά τα μαθήματα».
Το επανέλαβαν με στατιστικά στοιχεία οι εξωτερικοί αξιολογητές για το δεύτερο πρόγραμμα: «Δυστυχώς η διαρροή των μαθητών συνεχίζεται. Κατά μέσο όρο η διαρροή των τσιγγάνων μαθητών φτάνει το 77% για το προηγούμενο σχολικό έτος ποσοστό το οποίο κρίνεται αρκετά υψηλό παρά τα μέτρα τα οποία έχει λάβει το πρόγραμμα σ’ αυτή τη φάση υλοποίησής του.»

Όπως φαίνεται επίσης στις δύο αυτές αξιολογήσεις, τα προγράμματα παρήγαγαν κυρίως αμοιβές στελεχών. Όμως, όπως επανειλημμένα τόνισαν στο Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ) εκπρόσωποι των κοινοτήτων Ρομά, όμορων σχολείων και ιατροκοινωνικών κέντρων για τους Ρομά, τα στελέχη αυτά δεν τα είδαν ποτέ ή μόνο ελάχιστες φορές. Ουσιαστικά, και με συνενοχή της ΕΕ που τα χρηματοδότησε, τα προγράμματα αυτά παρήγαγαν γραφειοκρατία και όχι ουσιαστική παρέμβαση για την ένταξη των παιδιών.

Έτσι, σήμερα, όπως παραδέχεται το Υπουργείο Παιδείας, είμαστε περίπου εκεί όπου ήμασταν το 1996 όταν ξεκίνησαν τα προγράμματα για τους Ρομά. Εκτιμήσεις του ΕΠΣΕ δείχνουν ότι λιγότερα από τα μισά παιδιά Ρομά ηλικίας δημοτικού σχολείου γράφονται στα σχολεία το φθινόπωρο και μόλις ένα στα δέκα παραμένει στις τάξεις το Μάιο. Πολλές από αυτές τις τάξεις δε είναι τάξεις μόνο για Ρομά λόγω ρατσιστικού διαχωρισμού που ισοδυναμεί με ουσιαστικό αποκλεισμό των Ρομά, αφού σε αυτές σπάνια γίνεται ουσιαστικό μάθημα. Αλλά και πάρα πολλά παιδιά που είναι σε κανονικές τάξεις κάθονται στο βάθος και παραμένουν λειτουργικά αγράμματα. Το ΕΠΣΕ έχει δείγμα γραφής από παιδί που έχει προαχθεί στην τετάρτη δημοτικού και μπορεί να γράψει το όνομα αλλά όχι και το επώνυμό του.
«Οι Προϊστάμενοι και οι Δ/ντές των Σχολικών Μονάδων όχι μόνο ενθαρρύνουν την προσέλευση των μαθητών Ρομά στο σχολείο, αλλά και αναζητούν τα παιδιά Ρομά που μένουν στην περιοχή τους και φροντίζουν για την εγγραφή και τη φοίτησή τους, όπως προβλέπουν οι σχετικές διατάξεις για την υποχρεωτική φοίτηση» υπενθυμίζει η εγκύκλιος. Σχεδόν κανένας εκπαιδευτικός δεν το κάνει αυτό ακόμα και φέτος, παρά τις προσπάθειες ακτιβιστών να τους πείσουν να εφαρμόσουν την εγκύκλιο.

Υπενθυμίζεται ότι αποτελεί πάγια βούληση και επιδίωξη του Υπουργείου Παιδείας η ένταξη των παιδιών Ρομά στις κανονικές τάξεις, ενώ ο αποκλεισμός και/ή διαχωρισμός τους από τους λοιπούς μαθητές και η περιθωριοποίησή τους αντίκειται στο ελληνικό Σύνταγμα» αναφέρει τέλος με μαύρα γράμματα η εγκύκλιος. Όμως, το Υπουργείο Παιδείας δεν έκανε απολύτως τίποτα για να μην ξαναλειτουργήσουν φέτος τα σχολεία-γκέττο (μόνο για Ρομά) στον Ασπρόπυργο, στις Σοφάδες, στην Καστέλλα Ψαχνών, στη Γαστούνη, στην Κομοτηνή, στο Ζεφύρι και αλλού. Μόνο στη Βέροια, μετά από πεντάωρη σύσκεψη υπό την Ειδική Γραμματέα του Υπουργείου Θάλεια Δραγώνα, ματαιώθηκε η λειτουργία του «παραρτήματος» για τα παιδιά Ρομά.
Η Ελλάδα έχει ήδη μια καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) για το σχολικό αποκλεισμό των παιδιών Ρομά στον Ασπρόπυργο, ενώ εκκρεμούν δύο νέες προσφυγές πάλι για τον Ασπρόπυργο και για τις Σοφάδες. Αν δε η πολιτεία δεν φροντίσει φέτος να εντάξει κάθε παιδί στο όμορο δημόσιο σχολείο, παρά τις αλλεπάλληλες εκκλήσεις που έγιναν στην Υπουργό Παιδείας (αλλά έμειναν αναπάντητες), θα υποβληθούν πολλές νέες προσφυγές στο ΕΔΔΑ και θα καταγραφεί η Ελλάδα ως «πρωταθλήτρια Ευρώπης» (και) στο σχολικό αποκλεισμό των Ρομά.

 Πηγή:http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=3344

Ρομά

 

Σύμφωνα με επίσημα έγγραφα, όπως το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Δράσης για την Κοινωνική Ένταξη των Ελλήνων Τσιγγάνων (ΟΠΔ), ο πληθυσμός των Ρομά στην Ελλάδα αριθμεί περίπου 250.000-300.000 άτομα, ήτοι ποσοστό 2,5% περίπου επί του συνολικού πληθυσμού. Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) υπολόγισε, το 2001, ότι το 15% περίπου αυτού του πληθυσμού (40.000) διαμένει σε αντίσκηνα, η εκτίμηση αυτή ωστόσο αφορά μόνο τους Έλληνες πολίτες. Οι Ρομά, στη συντριπτική τους πλειονότητα, είναι χριστιανοί (ορθόδοξοι), ενώ περίπου 35.000 άτομα είναι μέλη της επίσημα αναγνωρισμένης «μουσουλμανικής μειονότητας», η οποία προστατεύεται από τη Συνθήκη της Λωζάνης). Οι χριστιανοί Ρομά απέκτησαν για πρώτη φορά ελληνική υπηκοότητα στα μέσα της δεκαετίας του 1970, καθώς παλαιότερα θεωρούνταν ‘αλλοδαποί αθιγγανικής καταγωγής’, ενώ έχουν παρουσία στην Ελλάδα εδώ και 600 χρόνια.

Οι Ρομά αποτελούν ίσως την πιο αδικημένη-αποκλεισμένη μειονότητα στην Ευρώπη, η οποία εξαιτίας της φιλοσοφίας της, των παραδόσεών της και του τρόπου ζωής της έχει υποστεί μεγάλο αποκλεισμό. Τα μέλη της μειονότητας των Ρομά παραδοσιακά έχουν υιοθετήσει το νομαδικό τρόπο ζωής, ο οποίος αποκλίνει πολύ από τον σύγχρονο τρόπο ζωής, με αποτέλεσμα οι Ρομά να παραμένουν ευάλωτοι σε θέματα ρατσισμού και προκατάληψης.

Πηγή: Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

Οι Ρομά ως έλληνες πολίτες δικαιούνται δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης χωρίς καμία απολύτως εις βάρος τους διάκριση. Εντούτοις, ο βαθμός ένταξης τους στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα ενώ μελέτες αναφέρουν ότι αγνοούν τα περισσότερο από τα δικαιώματα τους στο τομέα της περίθαλψης. Όλες οι άλλες συνιστώσες του κοινωνικού αποκλεισμού των τσιγγάνων φαίνεται ότι έχουν κλονίσει σημαντικά και την εμπιστοσύνη τους απέναντι στο δημόσιο σύστημα υγείας.

Ενδεικτικά αξίζει να αναφερθεί ότι παρόλο που συνήθως οι τσιγγάνες γεννούν σε ένα δημόσιο νοσοκομείο δεν είναι σχεδόν ποτέ πρόθυμες να αναπτύξουν μία σταθερή σχέση με το προσωπικό των κλινικών μετά την γέννα. Όσον αφορά στην διάρκεια της εγκυμοσύνης, ένα μικρό ποσοστό των εγκύων υποβάλλεται σε προγεννετικό ιατρικό έλεγχο σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε από την “Εύξεινη Πόλη” ανάμεσα σε επαγγελματίες της υγείας.

Στα πλαίσια μιας άλλης έρευνας βασισμένης αποκλειστικά σε συνεντεύξεις με τσιγγάνους και τσιγγάνες διαφόρων περιοχών προκύπτουν ανάλογα συμπεράσματα. Σε σχετικές ερωτήσεις αποκλειστικά σε τσιγγάνες δόθηκαν οι εξής απαντήσεις: το 96% δηλώνει ως τόπο τοκετού το Νοσοκομείο, ενώ το 3,5% το σπίτι. Το 46% παρακολουθούνταν από γιατρό του Νοσοκομείου, το 20% από ιδιώτη γιατρό και το 32% δεν είχε καμία παρακολούθηση. Το 60% γνωρίζει τι είναι το Τεστ-Παπ και οι μισές το έχουν κάνει τουλάχιστον μία φορά, τη μαστογραφία γνωρίζει το 45% και την έχει κάνει μόνο το 10%.

Στην μελέτη που εκπόνησε το Κέντρο Πληροφόρησης και Υποστήριξης η “Εύξεινη Πόλη” εκτιμάται ότι σε γενικές γραμμές οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι Ρομ δεν επισκέπτονται τα εξωτερικά ιατρεία των Νοσοκομείων είναι η δυσπιστία απέναντι στις υπηρεσίες υγείας, η μη ιδιαίτερα φιλική υποδοχή, η προκατάληψη και η άγνοια σε σχέση με τα κοινωνικά τους δικαιώματα. Παρόλα αυτά στη προαναφερθείσα έρευνα του Υπουργείου Εργασίας, το 70% των ερωτηθέντων απάντησε ότι έχει βιβλιάριο υγείας ενώ το 77,8% δηλώνει ότι έχει βιβλιάριο υγείας των παιδιών του.

Οι λόγοι αυτοί αποτελούν παράγοντες που συντείνουν σε μία διαδικασία κοινωνικού αποκλεισμού με ανυπολόγιστες συνέπειες για την σωματική και ψυχική υγεία των τσιγγάνων.

Πηγή: Απόστολος Καψάλης (2003) Εθνική Έκθεση για την Ελλάδα, Ευρωπαϊκό Δίκτυο για Συνεργασία και Ανταλλαγές σε Θέματα Κοινωνικού Αποκλεισμού και Υγείας Μεταναστών

Σημαντικό πρόβλημα που δυσχεραίνει την πρόσβαση των μελών της κοινότητας των Ρομ στο εθνικό σύστημα υγείας είναι η μη-ιατροφαρμακευτική κάλυψη από ασφαλιστικό ταμείο ή από την Πρόνοια. Από την μία πλευρά , συναντούμε μέλη της κοινότητας κυρίως μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας χωρίς να διαθέτουν δελτίο αστυνομικό ταυτότητας, ένα από τα μείζονα προβλήματα που εντείνει και αναπαράγει τον αποκλεισμό της κοινότητας των Ρομ. Συνεπώς στερούμενοι/ες της πολιτογράφησης, αποκλείονται από το δικαίωμα στην υγεία και την πρόσβαση στο σύστημα υγείας.

Η δεύτερη προβληματική της κατάστασης αφορά τη σχέση σε επίπεδο θεσμών επάγγελμα-εφορία-πρόνοια. Το επαγγελματικό ΙΧ αποτελεί το κύριο εργαλείο δουλειάς για τους Ρομ. Για την εφορία, βάσει της φορολογικής νομοθεσίας, το επαγγελματικό αυτοκίνητο συνιστά την σύσταση εταιρείας με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος των μελών της κοινότητας να δηλώνει ψευδή εισοδηματικά στοιχεία ώστε να αγοράσει το αυτοκίνητο. Έτσι λοιπόν σύμφωνα με τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις (π.χ. εκκαθαριστικό σημείωμα) για τον χαρακτηρισμό ενός/μιας πολίτη και της οικογένειας του/της ως άπορο/η από την πλευρά της κοινωνικής πρόνοιας, οι Ρομ κατέχοντες επαγγελματικό αυτοκίνητο, που όπως αναφέραμε προηγουμένως αφορά την πλειοψηφία, δεν εντάσσονται στους δικαιούχους ιατροφαρμακευτικής κάλυψης.

Ως αποτέλεσμα των όσων παρατέθηκαν, γίνεται χρήση βιβλιαρίων υγείας άλλων συγγενών και ψευδής δήλωση προσωπικών στοιχείων στα νοσοκομεία ειδικά στα μαιευτήρια π.χ. μία ανήλικη μητέρα χωρίς ταυτότητα δηλώνει τα στοιχεία άλλου συγγενή, που μπορεί να είναι η μητέρα της ή η αδερφή της και διαθέτει ταυτότητα ώστε να πάρει εξιτήριο με το παιδί. Επίσης το δίλημμα που συχνά αντιμετωπίζει η κοινότητα όπως εκείνο της φορολογικής εκκαθάρισης ή της παράδοσης του αυτοκινήτου κ.α. για την ιατροφαρμακευτική κάλυψη από την Πρόνοια , απαντάται με τη στροφή της κοινότητας στη χρήση των υπηρεσιών υγείας του ιδιωτικού τομέα.

Όσον αφορά τη σχέση των Ρομ με το προσωπικό των υπηρεσιών υγείας και με την ιατρική επιστήμη ευρύτερα καταγράφεται μια βελτίωση της αντιμετώπισης του νοσοκομειακού προσωπικού προς τους Ρομ χωρίς να σημαίνει ότι οι διακρίσεις έχουν εξ’ ολοκλήρου εκλείψει. Μία παράμετρος που δυσχεραίνει τη σχέση είναι οι διαφορετικές επικοινωνιακές και πολιτισμικές προσλαμβάνουσες. Η μη-τήρηση των κανόνων καλής συμπεριφοράς ως προς το επάγγελμα του ιατρού εκλαμβάνεται από μέρος της ιατρικής κοινότητας ως έλλειψη σεβασμού.

Επίσης σύμφωνα με τον κανονισμό των νοσοκομείων, κατά τις εφημερίες, επιτρέπεται ένας συνοδός στα ιατρεία εξέτασης των ασθενών. Οι φύλακες ασφαλείας από την μία πλευρά εκτελώντας το ρόλο τους για την εφαρμογή του κανονισμού και οι οικογένειες των Ρομ από την άλλη πλευρά ζητώντας να συνοδεύσουν το παιδί τους περισσότερα μέλη όπως οι γονείς, γιαγιάδες και παππούδες, οδηγούν στην εκδήλωση σκηνικών σύγκρουσης και έντονης λογομαχίας. ΄

Επιπλέον, η ιατρική προληπτική αποκτά σημασία για την κοινότητα των Ρομ τα τελευταία χρόνια μέσω ποικίλλων προγραμμάτων και δράσεων ενημέρωσης που υλοποιούνται, όσο και από θεσμικούς και κοινωνικούς φορείς σε πανελλαδική κλίμακα. Ωστόσο, λόγω των συχνών μετακινήσεων ομάδων του εν λόγω πληθυσμού, των νομικών κωλυμάτων που αναφέραμε παραπάνω, του χαμηλού επιπέδου μόρφωσης κ.α. γίνεται χρήση των υπηρεσιών υγείας, πολλές φορές μεταγενέστερα της εκδήλωσης ιατρικών συμπτωμάτων. Μεταξύ των λόγων μη-έγκαιρης ιατρικής επίσκεψης στο νοσοκομείο περιλαμβάνεται και η γεωγραφική απόσταση όπου μόνο το 25% ειδοποιεί ασθενοφόρο του Ε.Κ.Α.Β. στην περίπτωση που δεν έχει πρόσφορο μέσο μεταφοράς (ΙΧ) ενώ το 50% απευθύνεται σε ιδιώτη ιατρό, πλησίον του τόπου κατοικίας του.

Εν τούτοις στο πεδίο της πρόσβασης των Ρομά και της χρήσης των υπηρεσιών του συστήματος υγείας, έχουν σημειωθεί θετικές μεταβολές όπως:

1.η τακτική παρακολούθηση της εμβολιαστικής κατάστασης των παιδιών

2. η εξοικείωση των γυναικών με την εξέταση Π.Α.Π.

3. η χρήση των αποκεντρωμένων υπηρεσιών υγείας όπως κέντρα υγείας, Π.Ι.Κ.Π.Α.

4. τη βελτίωση της αντιμετώπισης του/της Ρομ από το προσωπικό των νοσοκομείων ως ισότιμο/η ασθενή.

Πηγή: Μαρίνα Τσάφου,(2007) “Οι δυσκολίες πρόσβασης των Ρομά στις υπηρεσίες Υγείας και Πρόνοιας”, 6η Εθνική Στρογγυλή Τράπεζα: «Προβλήματα διακρίσεων στους τομείς της αγοράς εργασίας και της πρόσβασης στην Υγεία και την Κοινωνική Πρόνοια, Τετάρτη 12 Δεκεμβρίου 2007, Αντιγόνη

 

Πηγή:http://mighealth.net/el/index.php/%CE%A1%CE%BF%CE%BC%CE%AC

Ρατσισμός – Ορισμός

 

Ο ρατσισμός είναι το δόγμα που αναπτύσσεται με σύνδεσμο συγκεκριμένα γνωρίσματα (εθνικά, θρησκευτικά, πολιτιστικά κ.λπ.) προκειμένου να αναγάγει μια ομάδα (κοινωνική, φυλετική, θρησκευτική, ως υπέρτερη άλλων. Το πιο συνηθισμένο είδος ρατσισμού, και αυτό που έχει δώσει την αρχική ονομασία στην λέξη (από την αγγλική race = φυλή), – λεγόμενος “ρασιαλισμός”, ή εκ της ιταλικής “ράτσα” (razza) ο φυλετικός ρατσισμός.

Οι ρατσιστές πιστεύουν σε βιολογικές διαφορές μεταξύ των φυλών, βάσει των οποίων και προσδιορίζουν αυτές σε ανώτερες και κατώτερες. Έτσι, με την θεωρία αυτή υποστηρίζουν ότι η φυλή με συγκεκριμένα (ανώτερα) εξωτερικά ή ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά, έχει το δικαίωμα να θεωρεί εαυτόν της ανώτερη από τις άλλες.

Παλαιότερα συγγραφείς και κοινωνιολόγοι αντί του σύγχρονου όρου χρησιμοποιούσαν, ιδιαίτερα στις αγγλόφωνες χώρες, τον όρο ρασιαλισμός (racialism), που όλοι όμως συμφωνούν ότι πρόκειται για όρο δόγματος φυλετικής υπεροχής. Ο νεότερος όμως όρος (εκ της ιταλικής) επικράτησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, περισσότερο για λόγους προπαγάνδας. Συγκεκριμένα η Ρ. Μπένεντικτ (R. Benedict) ορίζει τον ρατσισμό ως:”…το δόγμα όπου μία εθνική ομάδα (ethnic group) έχει καταδικαστεί από τη Φύση σε κληρονομική κατωτερότητα (hereditary interiority) ενώ μια άλλη σε κληρονομική ανωτερότητα (hereditary superiority)“*¹.

Γενικά ο ρατσισμός θεωρείται κάτι περισσότερο από τη φυλετική προκατάληψη (race prejudice).Η τυπική θεωρία του σε σύγχρονες αναζητήσεις και σχετικές έρευνες, έχει τις ρίζες της στο πολυθρύλητο έργο του Ζοζέφ Αρτύρ ντε Γκομπινώ (Joseph Arthur De Gobineau): “Essai sur l’ inegalite des races humaines” (Δοκίμιο επί της ανισότητας των ανθρωπίνων φυλών), που δημοσιεύτηκε το 1853 και κυριολεκτικά αποτέλεσε την θεωρητική κάλυψη και “ευλογία” των αποικιοκρατών. Ο πλέον εξέχων σύγχρονος υποστηρικτής του δόγματος αυτού κατά τον 20ο αιώνα θεωρείται ο Βρετανός δημοσιολόγος (πολιτογραφήθηκε Γερμανός το 1916), Χιούστον Στιούαρτ Τσάμπερλεν (Houston Stewart Chamberlain).

Σήμερα, η λέξη ρατσισμός χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις πράξεις μιας ομάδας ανθρώπων εναντίον μίας άλλης ομάδας. Έτσι, οι ρατσιστές υποστηρίζουν την διαφορετικότητα των φυλών. Επίσης, οι φυλετικοί ρατσιστές θεωρούν μία συγκεκριμένη ομοιογενή ομάδα ανθρώπων ως ανώτερη, π.χ. θεωρούν τους “λευκούς” ανθρώπους ανώτερους από τους “μαύρους”. Ο ρατσισμός θεωρείται παραβίαση του θεμελιώδους δικαιώματος του ανθρώπου στην ισότητα στους τομείς της εργασίας, της πολιτικής, της οικονομίας και άλλων παραγόντων της καθημερινότητας.

Από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα ρατσισμού αποτελούν οι πεποιθήσεις του Αδόλφου Χίτλερ, ο οποίος πίστευε ότι η ξανθή Άρεια φυλή (άνθρωποι που κατάγονται από τη φυλή των Αρείων) έχει δικαίωμα να κυριαρχεί στον πλανήτη, εις βάρος όλων των άλλων.

Παραδείγματα ατόμων κατά του ρατσισμού είναι ο Νέλσον Μαντέλα και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ που έκαναν αγώνα κατά του ρατσισμού χωρίς την χρήση βίας.

Τέτοιες πεποιθήσεις έχουν αποδειχτεί λανθασμένες από επιστημονική και ανθρωπολογική έρευνα, η οποία αποδεικνύει πώς όλοι οι άνθρωποι έχουν τον ίδιο πρόγονο, με αποτέλεσμα να έχουν τις ίδιες νοητικές και φυσιολογικές ικανότητες.

 

Παρατηρήσεις

Όπως σημειώνει ο J Comas, :”…ο ρατσισμός διαφέρει σημαντικά της απλής παραδοχής ή επιστημονικής και αντικειμενικής μελέτης του γεγονότος της ύπαρξης των φυλών καθώς και ανθρωπίνων ομάδων με ίσως βιολογικές ανισότητες. Το επικίνδυνο σημείο του ρατσισμού είναι ότι την όποια ίσως ανισότητα τη θεωρεί απόλυτη και αμετάβλητη και ότι μια φυλή (ράτσα) είναι εγγενώς από την ιδια τη φύση της ανώτερη ή κατώτερη από μία άλλη, ανεξάρτητα των φυσικών συνθηκών περιβάλλοντος ή άλλων κοινωνικών συντελεστών ενός τέτοιου φαινομενικού αποτελέσματος”.

 

Σημειώσεις

Στην Ελλάδα υπάρχει το Εθνικό Παρατηρητήριο του Ρατσισμού & της Ξενοφοβίας HLHR-KEMO (ΕΝΩΣΗ-ΚΕΜΟ). [1] [2] Φορείς υλοποίησής του στο πλαίσιο του Δικτύου RAXEN είναι η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου [3] το ΚΕΜΟ (Κέντρο Ερευνών Μειονοτικών Ομάδων) [4] και το Ινστιτούτο για τα Δικαιώματα την Ισότητα και την Ετερότητα i-RED (Institute for Rights Equality & Diversity)[5]

(*¹) Race, Science and Politics (Φυλή, Επιστήμη και Πολιτική) New York – Viking Press, 1943 σ.98

 

 

Πηγή: Βικιπαίδεια, η ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια:

 http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%B1%CF%84%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82