THE BOX»/«Το κουτί»
THE BOX – From Playhouse to Lifeboat
«Το κουτί» – Μια πολυβραβευμένη ταινία μικρού μήκους για τα προσφυγόπουλα της Συρίας
Ταινία του Τούρκου σχεδιαστή κινουμένων σχεδίων Merve Cirisoglu Cotur, 2017 (Διάρκεια: 6:48΄)
Σύνοψη ταινίας
Η βία και ο παραλογισμός του πολέμου διακόπτει μια ήσυχη, φυσιολογική ενός παιδιού που πρέπει να ξεριζωθεί από τον τόπο του. Το μόνο σημείο αναφοράς είναι ένα κουτί που αρχικά χρησιμοποιούσε για τα παιχνίδια του, σε μια διαδρομή που χάνει κυριολεκτικά τα πάντα.
Πολυβραβευμένη ταινία μικρού μήκους (animation) χωρίς λόγια για τον πόλεμο στη Συρία και τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα. Η βία, ο παραλογισμός και η σκληρότητα του πολέμου παρουσιάζεται μέσα από την ταινία ”Το κουτί” η οποία είναι κινούμενα σχέδια και εστιάζει στη ζωή ενός παιδιού που αναγκάζεται να εγκαταλείψει τον τόπο του και να ψάξει να βρει αλλού ειρηνική πατρίδα να το φιλοξενήσει! Αντικατοπτρίζει τις πραγματικότητες που αντιμετωπίζουν αμέτρητα παιδιά σε περιοχές που έχουν υποστεί πόλεμο και αποτελεί μια τέλεια απεικόνιση του τι κάνει ο πόλεμος στους ανθρώπους. Μια ιστορία χωρίς λόγια , που όμως λέει χίλιες λέξεις ….
Η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός παιδιού του οποίου η χαρούμενη ύπαρξη συντρίβεται από την απότομη έναρξη του πολέμου, ωθώντας το σε μια αδυσώπητη μάχη για επιβίωση. Καθώς η σύγκρουση μεταμορφώνει ζωές, αλλάζει επίσης τη σημασία του κουτιού του – από ένα σπίτι παιχνιδιών φιλοτεχνημένο με αγάπη σε ένα αυτοσχέδιο καταφύγιο ανάμεσα στους κινδύνους ενός προσφυγικού καταυλισμού και τελικά σε ένα σκάφος διαφυγής, που χαράσσει μια πορεία προς την ελπίδα.
Μπορούμε να δούμε ότι η πρώτη του ελπίδα ήταν να έχει ένα ευτυχισμένο σπίτι, αλλά τελικά μετά το ξέσπασμα του πολέμου η ελπίδα του αλλάζει ανάλογα με όποιες αντιξοότητες αντιμετωπίζει με την μεγαλύτερη να είναι η ελπίδα να δραπετεύσει από τον πόλεμο και όσες συμφορές φαίρνει στην ζωή του….
Υπόθεση
Ένα μικρό αγόρι παίζει χαρούμενο μέσα σε μια χάρτινη κούτα με το γατάκι του. Αποκοιμιέται την ίδια ώρα που τα γιορτινά πυροτεχνήματα στην πόλη του μετατρέπονται σε βομβαρδισμούς. Ξυπνά σε στρατόπεδο προσφύγων όπου οι συνθήκες είναι άθλιες: φτώχεια, πείνα και κίνδυνοι πολλοί. Είναι μόνος με μόνη συντροφιά το γατάκι. Το κουτί γίνεται τώρα το καταφύγιο του. Κι όταν το κουτί το παίρνει ο αέρας μακριά δεν διστάζει να τρέξει πίσω του για να το φτάσει και να το μετατρέψει σε βάρκα που θα τον οδηγήσει μακριά από κει, στην ελπίδα και ίσως στην ασφάλεια πέρα από τη θάλασσα… αφήνοντας πίσω ότι πιο αγαπημένο, το γατάκι του!
Η ταινία μικρού μήκους για τα προσφυγόπουλα της Συρίας έχει παρουσιαστεί σε περισσότερα από 250 φεστιβάλ κινηματογράφου σε 52 χώρες, αποσπώντας 44 διεθνή βραβεία.
Θέματα που αναδεικνύει
– Την καταστροφή, το φόβο και τις απώλειες του πολέμου
– Το προσφυγικό και τα ανθρώπινα δικαιώματα
– Τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα και το ταξίδι τους
Σκέψεις – Προβληματισμοί
Η ιστορία του μικρού αγοριού είναι η ιστορία κάθε πρόσφυγα που ξεριζώνεται από την πατρίδα του και φεύγει μακριά για να βρει ασφάλεια. Κάθε πρόσφυγα που χάνει ότι πολύτιμο έχει στον πόλεμο ή στη διαδρομή προς τη σωτηρία. Κάθε ασυνόδευτου προσφυγόπουλου που χάνει την ανεμελιά και το παιχνίδι του και βρίσκεται μόνο να παλεύει για την επιβίωση του σε ένα άγνωστο κόσμο. Ο μικρός ήρωας μόνος του παίρνει τη ζωή στα χέρια του, βρίσκει τη δύναμη να αφήσει πίσω ότι αγαπά και μπαίνει στη βάρκα. Χωρίς να γνωρίζει τι του επιφυλάσσει το ταξίδι. Ο συμβολικός ρόλος του κουτιού κυρίαρχος: αλλάζει καθώς αλλάζει η ζωή και τα συναισθήματα του ήρωα. Και το γατάκι δίπλα του να εκπροσωπεί όλα εκείνα το υπέροχα και σημαντικά στη ζωή μας. Το ανοιχτό πέλαγος στο τέλος με τη βάρκα να απομακρύνεται και τον γλάρο ελεύθερο στον ουρανό, εναποθέτει τις ελπίδες και την ευθύνη σε μας. Να είμαστε στην άλλη πλευρά, να τον υποδεχτούμε, να τον ακούσουμε, να τον φροντίσουμε. Τέλος τα στοιχεία στο τέλος της ταινίας έρχονται σκληρά να μας υπενθυμίσουν ότι τα νούμερα είναι μεγάλα. Εκατομμύρια παιδιά είναι σαν τον μικρό ήρωα και κάποια από αυτά βρίσκονται δίπλα μας.
Σημειώνεται πως 8,4 εκατομμύρια παιδιά έχουν επηρεαστεί από την βία του πολέμου, ενώ 6,1 εκατομμύρια παιδιά χρειάζονται εκπαιδευτική υποστήριξη. Περισσότερα από 6 εκατομμύρια παιδιά έχουν απομακρυνθεί από τις εστίες τους, ενώ περισσότερα από 16.000 εγκατέλειψαν την χώρα ασυνόδευτα.
Τρόποι αξιοποίησης στην τάξη
Αυτή η δυνατή ταινία μικρού μήκους είναι ιδανική για να εισάγουμε τους μαθητές μας τόσο στο θέμα του προσφυγικού όσο και των ασυνόδευτων ανήλικων προσφυγόπουλων με σκοπό την ευαισθητοποίηση των παιδιών στα θέματα που η ταινία αναδεικνύει. Tο τέλος της ταινίας ανοίγει το δρόμο και για αναζήτηση ασυνόδευτων προσφυγόπουλων στην περιοχή μας και επιπλέον δραστηριότητες διάδρασης.
Το “The Box: From Playhouse to Lifeboat” είναι μια animation ταινία που παρουσιάζει ένα συναισθηματικά φορτισμένο θέμα μέσα από ένα μοναδικό στυλ animation. Για να αξιοποιήσετε αυτήν την ταινία σε ένα πρόγραμμα κινηματογραφικής λέσχης σε ένα δημοτικό σχολείο και να δουλέψετε περισσότερο με τους κινηματογραφικούς κώδικες, μπορείτε να εφαρμόσετε τις παρακάτω ιδέες:
- Ανάλυση Σκηνών: Οργανώστε συζητήσεις με τους μαθητές για τις διάφορες σκηνές της ταινίας. Μπορείτε να εξετάσετε το σκηνοθετικό στυλ, τη χρήση χρωμάτων, την κίνηση της κάμερας και άλλα στοιχεία που καθορίζουν την αισθητική και το νόημα κάθε σκηνής.
- Ανάλυση Χαρακτήρων: Εξετάστε τους χαρακτήρες της ταινίας και την ανάπτυξή τους κατά τη διάρκεια της πλοκής. Συζητήστε τα κινηματογραφικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται για να αναδειχθούν οι χαρακτήρες και οι σχέσεις τους.
- Ανάλυση Θεμάτων: Συζητήστε τα θέματα που παρουσιάζονται στην ταινία, όπως η φιλία, η αυτογνωσία και η ανάγκη για αλληλοβοήθεια. Αναλύστε πώς αυτά τα θέματα εκφράζονται μέσα από την animation και πώς μπορούν να συνδεθούν με την καθημερινή ζωή των μαθητών.
- Δημιουργία Ιστορίας: Προτείνετε στους μαθητές να δημιουργήσουν τις δικές τους ιστορίες ή σκηνές animation, εμπνευσμένες από την ταινία. Αυτό μπορεί να τους βοηθήσει να εξασκήσουν τη δημιουργικότητά τους και να κατανοήσουν τη δομή και την αφήγηση της animation.
- Κινηματογραφική Τεχνική: Οργανώστε εργαστήρια όπου οι μαθητές μπορούν να εξασκηθούν σε κινηματογραφικές τεχνικές όπως η δημιουργία storyboard, η χρήση διαφόρων τεχνικών animation και η φωτογραφία κινουμένων σχεδίων (stop-motion).
Οι συμβολισμοί της ταινίας
Η θάλασσα συμβολίζει το ταξίδι της ζωής. Για το αγόρι, η γάτα είναι η μόνη του οικογένεια που έχει απομείνει, αλλά δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα άλλο εκτός από αγάπη, φροντίδα και ανησυχία. Και οι δύο νοιάζονται πραγματικά ο ένας για τον άλλον, αλλά το αγόρι πρέπει να αφήσει την οικογένειά του για να προχωρήσει μπροστά και η γάτα πρέπει να δεχτεί και να τον αφήσει να φύγει καθώς ξέρει ότι πρέπει να προχωρήσει και να είναι ανεξάρτητος για να επιβιώσει. Η εγκατάλειψη της γάτας συμβολίζει το γεγονός πως δεν μπορούμε να είμαστε κοντά στους αγαπημένους μας όταν οι συνθήκες ορίζουν πως πρέπει να συνεχίσεις στο ταξίδι σου και να προχωρήσεις με δική σου ευθύνη.. Οι γονείς του είναι σύμβολο των αναμνήσεων και της πραγματικότητας που φοβόμαστε να χάσουμε. Το κουτί συμβολίζει την ελπίδα.. Να μετατρέψεις τις απειλές σε ευκαιρίες και να συνεχίσεις… που συμβολικά αναπαριστούσε μέσα από ένα κουτί, το οποίο το αγόρι έφτιαξε αρχικά για σκοπούς παιχνιδιού.. αλλά αργότερα έγινε μια βάρκα που ίσως του έσωζε τη ζωή.
Το κουτί στην ταινία μπορεί να αντιπροσωπεύει πολλαπλά σύμβολα και να φέρει διάφορα νοήματα, ειδικά όταν σχετίζεται με ένα προσφυγόπουλο. Ακολουθούν μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να εξερευνήσετε το νόημα και τους συμβολισμούς του κουτιού στην ταινία:
- Το Κουτί ως Κλειδί του Μυστηρίου: Το κουτί μπορεί να αντιπροσωπεύει ένα μυστήριο ή μια αναζήτηση για την ταυτότητα και την καταγωγή του προσφυγόπουλου. Μπορείτε να συζητήσετε το πώς οι χαρακτήρες αντιλαμβάνονται το κουτί και πώς αυτό επηρεάζει την πορεία της πλοκής.
- Το Κουτί ως Σύμβολο της Ασφάλειας και της Απώλειας: Το κουτί μπορεί να αντιπροσωπεύει την ασφάλεια και την προστασία, καθώς είναι ένα μέρος όπου το προσφυγόπουλο βρίσκει καταφύγιο. Ταυτόχρονα, όμως, μπορεί να αντιπροσωπεύει και την απώλεια, καθώς η ανάγκη να φύγει από αυτό μπορεί να συνδέεται με την απώλεια της πατρίδας ή της οικογένειάς του.
- Το Κουτί ως Σύμβολο της Ελπίδας και της Ανανέωσης: Μπορείτε να εξετάσετε το κουτί ως ένα σύμβολο της ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον. Αντιπροσωπεύει τη δυνατότητα να ξεφύγει κάποιος από δύσκολες συνθήκες και να ξαναρχίσει από την αρχή.
- Το Κουτί ως Σύμβολο της Προσωπικής Ανάπτυξης και Ανακάλυψης: Μπορείτε να εξετάσετε το κουτί ως ένα σύμβολο της προσωπικής ανάπτυξης και ανακάλυψης του προσφυγόπουλου. Αντιπροσωπεύει την ευκαιρία να ανακαλύψει νέες δυνατότητες και να αναπτύξει νέες ικανότητες.
Αυτές οι προσεγγίσεις μπορούν να βοηθήσουν τους μαθητές να κατανοήσουν το βάθος και τη σημασία του κουτιού στην ταινία και να αναδείξουν το νόημα και τους συμβολισμούς του.
Ø Προβληματισμός- συζήτηση:
- Ποιο είναι το θέμα της ταινίας;
- Ποια σκηνή σας εντυπωσίασε και γιατί;
- Υπήρξε κάτι απρόβλεπτο στην ταινία;
- Ποιες σκέψεις σας δημιούργησε το τέλος της ταινίας;
- Ο ρυθμός της ταινίας πώς σας φάνηκε;
- Υπάρχουν πράγματα που σας φάνηκαν μη ρεαλιστικά; Περιγράψτε τα.
Ø Έκφραση συναισθημάτων και σκέψεων:
Ποιες σκέψεις και συναισθήματα σας δημιουργήθηκαν μόλις την είδατε;
Ø Ανάλυση συμβόλων:
Τι νομίζετε ότι συμβολίζουν: Το κουτί, το γατάκι, η θάλασσα, η βάρκα…
Ø Δημιουργική γραφή:
- Γράψτε τις σκέψεις του αγοριού μόλις βγαίνει από το κουτί και βλέπει την καταστροφή που επήλθε.
- Γράψτε του ένα γράμμα.
- Τι θα του λέγατε αν το συναντούσατε στον καταυλισμό;
Ø Παγωμένες εικόνες:
Δημιουργήστε με τα σώμα σας μια εικόνα σχετική με την ταινία.
Αν μιλούσε ο χαρακτήρας που υποδύεστε τι θα έλεγε;
Ø Ανακριτική καρέκλα:
Τι θα θέλατε να μάθετε γι’ αυτόν;
Ø Δραματοποίηση:
ØΑυτοσχεδιάστε ένα διάλογο μεταξύ των παιδιών στον καταυλισμό , όπου δειλά συμμετέχει και ο ήρωας.
ØΑυτοσχεδιάστε μία συνάντηση του μαζί σας στην έρημο καθώς περπατάει προς τη θάλασσα. Τι θα του λέγατε;
Φύλλο προσέγγισης ταινίας – THE BOX
Από τον Συνήγορο του πολίτη έχουμε παρακάτω ένα πολύ όμορφο τετράδιο για τα παιδιά που μετακινούνται . Χρησιμοποιείστε το για να δουλέψετε την ταινία σε συνδυασμό με τα δικαιώματα του παιδιού.
Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.
Η γνώση είναι μαγική δύναμη!