Προαγωγή της υγείας στα σχολεία και στην κοινότητα

Η αναγκαιότητα της Αγωγής και Προαγωγής της Υγείας είναι σήμερα ίσως περισσότερο από ποτέ άλλοτε αδιαμφισβήτητη. Η εξασφάλιση της υγείας του μεγαλύτερου ανθρώπινου αγαθού, καθορίζεται αποφασιστικά από τις θετικές ή αρνητικές επιδράσεις που δέχεται κάθε άτομο από το περιβάλλον του.
Ωστόσο, καμιά συνολική πολιτική πάνω σε αυτά τα ζητήματα δεν μπορεί να έχει αποτελεσματικότητα αν δε λαμβάνει υπόψη της το ρόλο του σχολείου.
Τα παιδιά σχολικής ηλικίας μεγαλώνουν και αναπτύσσονται σε μια κοινωνική πραγματικότητα με ολοένα αυξανόμενες απειλές για τα ίδια.
Η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, η σεξουαλική εκμετάλλευση, η εφηβική εγκυμοσύνη, η βία, η παραβατικότητα και τα Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι μερικά από τα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη κοινωνία και συνδέονται σε υψηλό ποσοστό µε τη σχολική αποτυχία και διαρροή, καθώς επίσης και µε τον κοινωνικό αποκλεισμό και τον αποκλεισμό από την αγορά εργασίας.
Η αντιμετώπιση αυτών των κοινωνικών προβλημάτων, καθώς και του AIDS, της παχυσαρκίας και άλλων πολλών, έχει άμεση σχέση µε την ανθρώπινη συμπεριφορά και την ανάπτυξη ατομικών και κοινωνικών δεξιοτήτων.
Συνδέεται ταυτόχρονα µε την Αγωγή Υγείας στα σχολεία, αφού το σχολείο ως φυσικός χώρος μάθησης και συστηματικής διαπαιδαγώγησης μαθητών/- τριών συμβάλλει στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους και στην υιοθέτηση αξιών, στάσεων και συμπεριφορών.
Η Παιδεία ποτέ δεν ήταν και δεν μπορεί να είναι αποκομμένη από την υπόλοιπη
κοινωνία, από το τι γίνεται έξω από το σχολείο.  Ο χώρος των σχολείων είναι ένας χώρος όπου η αναγκαιότητα της εκπαίδευσης των  μαθητών στην απόκτηση γνώσεων – δεξιοτήτων θεωρείται ιδιαίτερα χρήσιμη και αποδοτική.
Θεωρώντας παράλειψη την ευαισθητοποίηση της  κοινωνίας μας από την εκκλησία και την πολιτεία στοχεύουμε να βοηθήσουμε σε κάτι που πρέπει να  μας προβληματίσει .Η κοινωνία μας, επειδή είναι εγωιστική, έμαθε να αντιμετωπίζει επώδυνα και απάνθρωπα τα δράματα των άλλων, να αναζητεί εξιλαστήρια θύματα,  για να τους φορτώσει τις ανομίες της και να αισθανθεί κατόπιν ανακουφισμένη από το βάρος της ενοχής.. Είναι τραγικό το να σκέπτεται κανείς πως σε περιπτώσεις μόλυνσης των εφήβων από κάποιο Σ.Μ.Ν.,  κάποιοι μπορούν να βρουν το κουράγιο να κατακεραυνώσουν τους «ενόχους» .  Δεν μας αφορά -λένε – το πρόβλημα του άλλου, αρκεί εμείς να μη θιγόμαστε. Από μας εξαρτάται να μεταβάλουμε την κατάρα σε ευκαιρία για ανάδειξη της ανθρωπιάς μας!!!

Ο εφιάλτης του AIDS επιστρέφει

Τι προκαλεί τις μολύνσεις στο γεννητικό μας σύστημα και πώς μπορείτε να απαλλαγείτε από αυτές; 

Ο κόλπος φιλοξενεί εκατοντάδες διαφορετικά είδη μικροοργανισμών. Οι ζύμες Candida συνήθως υπάρχουν σε μικρές ποσότητες και τις περισσότερες φορές αυτοί οι μύκητες είναι αβλαβείς. Όμως, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, οι ζύμες Candida μπορούν να προκαλέσουν λοιμώξεις. Ένα είδος συγκεκριμένα είναι ο συνήθης ένοχος των κολπικών μολύνσεων ζύμης. Λοιπόν, πώς ακριβώς συμβαίνει μια μόλυνση ζύμης; Η Liesbeth Demuyser ερευνά.

Εξερευνήστε τις κοινές αιτίες και τις θεραπείες των λοιμώξεων από ζυμομύκητες, οι οποίες επηρεάζουν 3 στις 4 γυναίκες παρακολουθώντας το μάθημα – βίντεο  από τη Liesbeth Demuyser, σε σκηνοθεσία Mette Ilene Holmriis,

Θεραπεiα HPV | Όλα όσα θες να ρωτήσεις για τα κονδυλώματα

Η λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων HPV ή αλλιώς Human Pappiloma Virus είναι μια ιογενής λοίμωξη η οποία μεταδίδεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Υπάρχει θεραπεία για τον HPV;

00:00 – Τι είναι τα κονδυλώματα;

00:24 – Πώς μεταδίδονται τα κονδυλώματα;

00:42 – Είναι επικίνδυνα τα κονδυλώματα;

01:18 – Τρόποι αντιμετώπισης & θεραπείας των κονδυλωμάτων

Δεν υπάρχει θεραπεία για τον ίδιο τον ιό, όμως υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης των επιπλοκών υγείας που προκαλούνται από τον HPV. Τα κονδυλώματα είναι μια από τις συνηθέστερες σεξουαλικώς μεταδιδόμενες παθήσεις και αποτελούν το κύριο σύμπτωμα μόλυνσης από τον ιό HPV. Μεταδίδονται με την απευθείας επαφή με την προσβεβλημένη περιοχή αλλά και με την έμμεση επαφή μέσω των χεριών ή των αντικειμένων. Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία, θεωρείται ότι τα κονδυλώματα αφορούν περίπου το 1/3 του πληθυσμού των ενεργά σεξουαλικών ατόμων. Η μόνη θεραπεία που εγγυάται την πλήρη εξαφάνισή των υπαρχόντων κονδυλωμάτων σε μία μόνο συνεδρία και ειδικά σε μικρού μεγέθους βλάβες, είναι το CO2 laser. Περισσότερες πληροφορίες για τα κονδυλώματα και την αντιμετώπισή τους: http://bit.ly/Θεραπεία-Κονδυλωμάτων.

HPV – Η πρόληψη είναι στο χέρι σου

Το πιο κοινό ΣΜΝ (Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα )στον κόσμο – Emma Bryce

Κάποια στιγμή, τα περισσότερα σεξουαλικά ενεργά άτομα θα μολυνθούν από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων ή HPV. Υπάρχουν πάνω από 100 τύποι HPV και τις περισσότερες φορές το σώμα εξαλείφει τις λοιμώξεις χωρίς συμπτώματα—αλλά ορισμένα στελέχη μπορεί να εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. Πώς μπορείτε να προστατευθείτε από τον HPV; Η Emma Bryce εξηγεί πώς ο ιός προκαλεί βλάβη, ποιος κινδυνεύει και πώς να ελαχιστοποιηθούν αυτοί οι κίνδυνοι.

Ενημερωθείτε για τα αίτια και τους κινδύνους του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων, του HPV και πώς να προστατευτείτε από τη μόλυνση, παρακολουθώντας το μάθημα – βίντεο  από την Emma Bryce, σε σκηνοθεσία Sharon Colman.

(HIV / AIDS)

Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να δείτε μια παρουσίαση

Ο HIV (ιός της ανοσοανεπάρκειας του ανθρώπου) είναι ο ιός που  προκαλεί το AIDS (σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας). Mολύνοντας τον ανθρώπινο οργανισμό, καταστρέφει σταδιακά το αμυντικό ή ανοσοποιητικό σύστημα με αποτέλεσμα να τον αφήνει εκτεθειμένο σε βαριές λοιμώξεις ή διάφορες μορφές καρκίνου γιατί ο ιός επιτίθεται στο ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο είναι η άμυνα μας εναντίον των λοιμώξεων).

Είναι σπουδαίο να καταλάβουμε ότι ο HIV είναι ο υπεύθυνος ιός ή το αίτιο, ενώ το AIDS είναι αυτό που συμβαίνει όταν ένα άτομο μολυνθεί με το HIV. Το AIDS είναι μια ομάδα νόσων και συμπτωμάτων τα οποία ένα άτομα αποκτά χρόνια μετά την μόλυνση με τον HIV.

HIV ή AIDS?

HIV σημαίνει Human Immunodeficiency Virus δηλαδή Ιός της Ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας.

Μερικοί ιοί, όπως αυτοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα ή την γρίπη, παραμένουν στο σώμα μόνο για μερικές μέρες. Μερικοί ιοί, όπως ο HIV, δεν φεύγουν ποτέ. Ο ιός του AIDS είναι ένας ρετροϊός· έχει δηλαδή γενετικό υλικό το RNA, το οποίο με τη δράση ενός ενζύμου που λέγεται αντίστροφη μεταγραφάση μετατρέπεται σε DNA για να ενσωματωθεί στο γονιδίωμα του ανθρώπου. Ενα χαρακτηριστικό του ιού HIV, είναι η πολύ μεγάλη μεταλλακτικότητά του· κάπου δύο εκατομμύρια υψηλότερη από εκείνη που παρατηρείται στα γονίδια του πυρήνα. Και αυτό οφείλεται στο ότι η αντίστροφη μεταγραφάση που μετατρέπει το RNA σε DNA είναι πολύ επιρρεπής στα λάθη κατά την αντιγραφή· της ξεφεύγουν δηλαδή αντιγραφικά λάθη όταν προστίθενται τα νουκλεοτίδια στη σειρά για να γίνει το DNA και προκύπτουν μεταλλάξεις. Όταν κάποιος μολύνεται με τον HIV, γίνεται «HIV οροθετικός» και θα είναι για πάντα HIV οροθετικός. Με την πάροδο του χρόνου, η HIV νόσος μολύνει και εξοντώνει τα λευκά αιμοσφαίρια που λέγονται CD4 λεμφοκύτταρα (ή «Τ κύτταρα») και μπορεί να αφήσουν το σώμα ανίκανο να καταπολεμήσει κάποιες μολύνσεις και καρκινογενέσεις..

AIDS σημαίνει Acquired Immune Deficiency Syndrome δηλαδή Σύνδρομο της Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας και προκαλείται από τον HIV.

Οι ονομασίες HIV και AIDS μπορεί να συγχέονται γιατί και οι δύο αυτοί όροι περιγράφουν την ίδια νόσο. Σκεφτείτε το AIDS σαν μια προχωρημένη HIV νόσο. Ένα άτομο με AIDS έχει ένα ανοσοποιητικό σύστημα τόσο αποδυναμωμένο από τη δράση του HIV που συνήθως αρρωσταίνει από μία ή περισσότερες ευκαιριακές λοιμώξεις όπως πνευμονία (PCP) ή Σάρκωμα Καπόζι (KS), Σύνδρομο Επίσχνασης (απώλεια βάρους), βλάβες στην μνήμη, ή καρκίνους. Αν κάποιο άτομο με HIV διαγνωσθεί με κάποιες από αυτές τις ευκαιριακές λοιμώξεις (ακόμα και αν τα CD4 είναι πάνω από 200), τότε λέμε ότι έχει AIDS. Το AIDS συνήθως παίρνει καιρό για να αναπτυχθεί από την στιγμή που το άτομο μολυνθεί με HIV — συνήθως μεταξύ 2 έως 10 χρόνια ή και περισσότερο.
Όταν ένα άτομο διαγνωσθεί με AIDS, τότε θεωρείται ότι αυτό το άτομα έχει AIDS, ακόμα και αν τα CD4 του ανέβουν και πάλι ή αναρρώσει από την ασθένεια που καθόρισε ότι έχει AIDS.

Ο HIV έχει την ικανότητα να εξασθενεί το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Φυσιολογικά, το ανοσοποιητικό μας σύστημα μάχεται τα βακτηρίδια, τους ιούς, τα παράσιτα, και τα καρκινικά κύτταρα τα οποία προσπαθούν να αναπτυχθούν στο σώμα μας. Όταν ο HIV καταστρέφει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, όλοι αυτοί οι εισβολείς μπορούν εύκολα να αναπτυχθούν μέσα στο σώμα μας. Όλοι αυτοί οι εισβολείς προκαλούν ασθένειες οι οποίες αθροιζόμενες ονομάζονται AIDS, το οποίο είναι ένα “σύνδρομο”. Ένα σύνδρομο σε αυτή την περίπτωση, είναι μια ομάδα από ευκαιριακές λοιμώξεις και συμπτώματα.
Ο HIV από μόνος του δεν σκοτώνει κόσμο, αλλά το κάνουν αυτές οι άλλες λοιμώξεις!     
Το AIDS είναι το τελευταίο στάδιο της λοίμωξης από HIV και είναι απειλητικό για τη ζωή. Οι άνθρωποι που ζουν με τον ιό μπορεί να μολυνθούν από ασυνήθιστους τύπους πνευμονίας ή αναπτύξουν καρκίνο του δέρματος ή άλλους τύπους καρκίνου.
Από το 1981 που πρωτοεμφανίστηκε ο ιός έως σήμερα, επιστήμονες σ’ όλο τον κόσμο αγωνίζονται εντατικά κατά του AIDS. Γνωρίζουμε πολλά για τον ιό και είναι απολύτως γνωστό το πως προκαλείται και πως προλαμβάνεται η μόλυνση.
Το AIDS δεν περιορίζεται σε κάποιο συγκεκριμένο σύστημα του οργανισμού. Μπορεί να εκδηλωθεί με πολλές μορφές και οι άρρωστοι αντιμετωπίζονται ανάλογα με την κλινική εικόνα που παρουσιάζουν.
Ο ιός, μολύνοντας τον άνθρωπο, τον καθιστά φορέα για όλη του τη ζωή.
Ο φορέας δεν παρουσιάζει συμπτώματα και είναι άτομο ικανό για κοινωνική δραστηριότητα έχοντας κάθε δικαίωμα να συνεχίσει την επαγγελματική και κοινωνική του ζωή ανάμεσά μας.

Γιατί όμως ο HIV και το AIDS είναι τόσο επικίνδυνα; Σας το εξηγούμε σ το παρακάτω βίντεο

Παρακολουθήστε τα παρακάτω βίντεο βάζοντας Ελληνικούς υπότιτλους, από τις ρυθμίσεις των βίντεο.

Ο ιός του AIDS δεν μεταδίδεται με την καθημερινή επαφή. Γενικά, δεν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης κατά την κοινή οικογενειακή, σχολική, εργασιακή ή αθλητική συμβίωση με φορείς του ιού του AIDS.
Ο ιός του AIDS ζει ελάχιστα στον αέρα και στο νερό και καταστρέφεται πολύ εύκολα με κοινά απολυμαντικά ή καθαριστικά μέσα, όπως το οινόπνευμα ή αραιό διάλυμα χλωρίνης.

Πορεία και Εξέλιξη της Επιδημίας Παγκοσμίως

Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς εμφανίστηκε το AIDS. Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι εμφανίστηκε κάποια στιγμή ανάμεσα στο 1926 και στο 1946, ενώ υπάρχουν και εκείνοι που πιστεύουν ότι είχε μεταπηδήσει από τους χιμπατζήδες στους ανθρώπους ήδη από το 1675 (Garret, 2000). Οι επιστήμονες υποψιάζονταν ότι ο ιός HIV είχε κάποια σχέση με τα θηλαστικά της Αφρικής πολύ πριν αποδειχθεί η σχέση του με τους χιμπατζήδες. Η Beatrice Hahn του University of Alabama at Birmingham, η οποία εστιάζει τις έρευνές της στον HIV1, ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια του 6ου Συνεδρίου για τους Ρετροϊούς και τις Ευκαιριακές Λοιμώξεις στο Σικάγο την προέλευση του ιού από τους χιμπατζήδες (Beil, 1999). O Marx, του Tulane University Medical Center in N. Orleans, βοήθησε στον εντοπισμό της προέλευσης του HIV2 σε ένα άλλο θηλαστικό, τον πίθηκο sooty mangabey .

Η λοίμωξη HIV άρχισε να παίρνει τη μορφή επιδημίας στην Κεντρική Αφρική στις αρχές της δεκαετίας του ΄70. Το AIDS εξαπλώθηκε ραγδαία στο Ζαΐρ, την Ουγκάντα και άλλα κράτη της Κεντρικής Αφρικής. Από την Αφρική, η ασθένεια φαίνεται ότι εξαπλώθηκε αργά στην Ευρώπη και στην Αϊτή και στις Η.Π.Α (Taylor, 1995).

Ακόμη δεν έχει δοθεί πλήρης εξήγηση στο φαινόμενο της έντονης εξάπλωσης της επιδημίας στην εποχή μας. Οι εκδοχές που υπάρχουν (Ινστιτούτο Παστέρ, 1998) είναι κυρίως τρεις:
α. Η εκδοχή της μετάλλαξης που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της παθογόνου δράσης  του ιού, είναι μάλλον απίθανη.
β. Η εκδοχή της παρασκευής του ιού από τον άνθρωπο αποκλείεται, καθώς η τεχνολογία που θα απαιτούσε ένα τέτοιο εγχείρημα δεν είχε ακόμη ανακαλυφθεί.
γ. Η πιθανότερη εκδοχή είναι ότι οι HIV υπήρχαν στη φύση από πολύ παλιά και μόνο η ευρεία διασπορά τους είναι καινούρια.

Όταν η Αμερικανική κυβέρνηση με σύντομη δημόσια ανακοίνωση ανέφερε μια παράξενη ασθένεια η οποία παρατηρήθηκε σε ομοφυλόφιλους άνδρες στο Λος Άντζελες, στις 5 Ιουνίου 1981, λίγοι άνθρωποι αντελήφθησαν το γεγονός (Balasegaram, 2001). Τα πρώτα θύματα της νόσου (εννοούμε εδώ, τα πρώτα θύματα από τη στιγμή που έγινε αντιληπτή η νόσος στην Αμερική και στην Ευρώπη) ήταν νεαροί ομοφυλόφιλοι. Έτσι οι επιστήμονες ονόμασαν αρχικά την ασθένεια Gay Syndrome ή νόσο των ομοφυλοφίλων. Σε κάποιες περιπτώσεις απάντησε και ως Gay Cancer (Καρκίνος των Ομοφυλοφίλων) και ως Gay Plague (Πανώλη των Ομοφυλοφίλων). Λίγο αργότερα άρχισε να επικρατεί η ονομασία GRID (Gay Related Immune Deficiency/Ανοσολογική Ανεπάρκεια των Ομοφυλοφίλων)(Δαρδαβέσης, 1999). Οι επιδημιολογικές μελέτες που ακολούθησαν και τα συμπεράσματα στα οποία οδήγησαν τους επιστήμονες κατάστησαν τους παραπάνω όρους άχρηστους. Έτσι χρησιμοποιήθηκε, ως πιο ικανοποιητικός, o όρος AIDS.

Το γεγονός ότι οι πρώτοι ασθενείς του AIDS στην Αμερική και στην Ευρώπη ήταν άνδρες ομοφυλόφιλοι ή τοξικομανείς, οδήγησε στη δημιουργία της εντύπωσης ότι η νόσος συνδέεται με συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες (συνήθως περιθωριακές). Καθώς όμως αποδείχτηκε ότι η νόσος μεταδίδεται και με την ετεροφυλοφιλική ερωτική επαφή, αποδείχτηκε ταυτόχρονα και το γεγονός ότι το AIDS δε συνδέεται μόνο με τη σεξουαλική συμπεριφορά .

ΠΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ ΤΟ HIV/AIDS

Οι φορείς, όπως και οι ασθενείς, μπορούν να μεταδώσουν τον ιό στους άλλους, μέσω των σωματικών υγρών όπως το αίμα, το σπέρμα, τα κολπικά υγρά και το μητρικό γάλα.
Ο ιός HIV είναι επίσης δυνατό να βρεθεί στο σάλιο, στον ιδρώτα και στα δάκρυα αλλά σε πολύ χαμηλά ποσοστά. Αυτά τα σωματικά υγρά δεν είναι γνωστό αν διασπείρουν την λοίμωξη.

Τα σωματικά υγρά που περιέχουν HIV είναι:
1. Αίμα (συμπεριλαμβανομένου του αίματος περιόδου)
2. Σπέρμα και πιθανώς τα προσπερματικά υγρά
3. Κολπικά υγρά
4. Μητρικό γάλα

Για να μεταδοθεί ο HIV πρέπει:
• να είναι παρόν σε κάποιο από αυτά τα υγρά
• να εισχωρήσει μέσα στο σώμα

Στην πραγματικότητα το σάλιο περιέχει τουλάχιστον δύο πρωτεΐνες, οι οποίες αδρανοποιούν τον ιό. Έτσι δεν κολλάτε τον ιό με το φιλί ενός ατόμου με AIDS .
Για να μολυνθείς με HIV, ο ιός θα πρέπει να βρει τρόπο να εισέλθει στο σώμα σου, κάτι που μπορεί να γίνει κατά τη διάρκεια του σεξ (στοματικό, κολπικό, πρωκτικό) χωρίς προφύλαξη ή όταν μοιράζεσαι βελόνες ή άλλου είδους ενέσιμο υλικό. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί από τον ένα σύντροφο στον άλλο με τα ερωτικά βοηθήματα (sex toys).
Ο HIV μεταφέρεται από μία HIV θετική μητέρα στο μωρό της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού ή αργότερα-κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό για κάθε γυναίκα που είναι έγκυος να εξετάζεται για AIDS. Ρώτησε τον γιατρό σου για την εξέταση για AIDS.
Προσωπικά αντικείμενα όπως οδοντόβουρτσες και ξυράφια ίσως να έχουν μικρές ποσότητες αίματος από ματωμένα ούλα και κοψίματα από το ξύρισμα. Έτσι, ακόμα κι αν ο κίνδυνος μόλυνσης είναι πολύ μικρός, είναι επικίνδυνο να μοιράζεσαι προσωπικά αντικείμενα όπως οδοντόβουρτσες και ξυράφια με κάποιον που είναι μολυσμένος.
Μερικοί άνθρωποι ανησυχούν ότι μπορεί να κολλήσουν AIDS αν γίνουν δωρητές αίματος, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Μία καινούρια, αποστειρωμένη σύριγγα χρησιμοποιείται κάθε φορά που κάποιος δωρίζει αίμα.
Το αίμα πάντοτε ελέγχεται για HIV και έτσι οι πιθανότητες μετάδοσης από μετάγγιση αίματος είναι πολύ μικρές.
Αν έχεις κάποιο άλλο ΣΜΝ αυξάνονται οι πιθανότητες να:

•  Κολλήσεις HIV από HIV θετικό σύντροφο
• Μεταδώσεις τον HIV στον/στην σύντροφο σου, αν είσαι εσύ HIV θετικός.

Ο ιός δε μεταδίδεται:

• Ο ιός του AIDS δεν μεταδίδεται με την καθημερινή επαφή, ούτε με τα βιολογικά υγρά όπως σάλιο, τον ιδρώτα, δάκρυα κλπ.
• Δεν μεταδίδεται με την κοινή χρήση αντικειμένων. Γενικά, δεν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης κατά την κοινή οικογενειακή, σχολική, εργασιακή ή αθλητική συμβίωση με φορείς του ιού του AIDS.
• Από κοινωνικές επαφές όπως χειραψία, αγκάλιασμα ή φιλί στο μάγουλο.
• Στο χώρο της δουλειάς ή σε οποιοδήποτε άλλο χώρο στον οποίο συναθροίζονται άνθρωποι όπως θέατρα, στάδια, σχολεία, γραφεία κτλ.
• Από την θάλασσα ή την πισίνα
• Από ρούχα, σκεπάσματα, πιάτα,
• ποτήρια και μαχαιροπήρουνα, τηλέφωνα
• Από τις τουαλέτες
• Από  τσιμπήματα εντόμων (κουνούπια ή άλλα έντομα)

Ο HIV δεν μεταδίδεται με:

• Αγκαλιά
• Φιλί
• Μασάζ
• Χειραψία
• Συγκατοίκηση με κάποιον οροθετικό
• Κοινή χρήση τουαλέτας ή ντους
• Συνύπαρξη σε εργασιακούς χώρους, σε γυμναστήρια, πισίνες, εστιατόρια, συναυλιακούς χώρους κλπ.

• Η άγνοια για το AIDS προκαλεί πανικό. Η ελλιπής ενημέρωση μας κάνει να ξεχνάμε το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Όταν η κοινωνία είναι απορριπτική προς τους φορείς και του ασθενείς με AIDS, αυτοί προτιμούν να μην καταφεύγουν στο γιατρό, να κρύβουν τη μόλυνσή τους φοβούμενοι τον κοινωνικό αποκλεισμό. Είναι απαραίτητο, ο φορέας να μπορεί να υπολογίζει στη συμπαράσταση και βοήθεια των συνανθρώπων του. Η συμπαράσταση αυτή, όχι μόνο δε μας εκθέτει σε κίνδυνο αλλά συμβάλλει στον περιορισμό της εξάπλωσης της νόσου.

ΠΩΣ ΘΑ ΜΑΘΕΙΣ ΑΝ ΕΧΕΙΣ HIV

Από την ημέρα της μόλυνσης με τον ιό, περνούν από τρία έως δέκα χρόνια για να αναπτύξει ένα άτομο AIDS. Σε μερικά άτομα περνά ακόμη περισσότερος χρόνος (μέχρι και 15 χρόνια) για να εμφανίσουν κάποιο σύμπτωμα.

Περίοδος επώασης

Δυστυχώς, μια εξέταση για HIV δεν είναι ακριβής αμέσως μετά την έκθεση, επειδή ο οργανισμός χρειάζεται χρόνο για να αναπτύξει αντισώματα. Μπορεί να χρειαστούν έως και έξι μήνες, για να εντοπιστεί αυτή η αντισωματική ανταπόκριση.

Η λοίμωξη, δηλαδή η κυκλοφορία του ιού στον οργανισμό και η ανάπτυξη αντισωμάτων (οροθετικότητα), μπορεί να διαπιστωθεί σε 2 – 6 μήνες μετά την μόλυνση με εξέταση αίματος. Το AIDS εκδηλώνεται σε οροθετικά άτομα (φορείς) ακόμα και μετά από πολλά χρόνια (7 -15) μετά την μόλυνση από τον ιό.
Μια απλή εξέταση αίματος μπορεί να δείξει αν έχεις HIV. Πρόκειται για ένα τεστ ανίχνευσης αντισωμάτων έναντι του HIV. Ωστόσο, υπάρχει μια νεκρή περίοδος τριών έως έξη μηνών Αυτός είναι ο χρόνος που απαιτείται πριν η εξέταση δείξει την πραγματική αλήθεια. Έτσι δεν μπορείτε να έχετε σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη την μια μέρα και να πάτε για εξέταση την άλλη μέρα. Χρειάζεται να περιμένετε.
Αν κάνετε εξέταση, τα αποτελέσματα θα αφορούν επεισόδιο πριν από έξι μήνες.
Θετικό αποτέλεσμα σημαίνει ότι έχεις HIV
Aρνητικό αποτέλεσμα σημαίνει ότι δεν βρέθηκαν αντισώματα του HIV στο αίμα σου τη στιγμή της εξέτασης.

Τα περισσότερα θετικά τεστ θα εμφανιστούν τρεις μήνες μετά τη μόλυνση με τον HIV. Ο καθένας μπορεί να διαπιστώσει εάν έχει μολυνθεί με τον ιό του AIDS, κάνοντας το τεστ αντισωμάτων του ιού, στο αίμα. Απαιτούνται συνήθως 2 ή 3 μήνες από τη στιγμή που κάποιος μολύνθηκε έως τη στιγμή που αντισώματα μπορούν να ανιχνευθούν στο αίμα, αν και το μολυσμένο άτομο μπορεί να μεταδώσει τον ιό σ΄ αυτό το χρονικό διάστημα. Εάν κάποιος πιστεύει ότι έχει μολυνθεί πρέπει να περιμένει 2 έως 3 μήνες πριν κάνει το τεστ. Θετικό αποτέλεσμα δε σημαίνει ότι κάποιος έχει AIDS μόνο ότι μολύνθηκε από τον ιό του AIDS. Το τεστ δεν μπορεί να προσδιορίσει εάν και πότε κάποιος θα εκδηλώσει την ασθένεια. Το αρνητικό αποτέλεσμα δεν προφυλάσσει κάποιον από μελλοντική λοίμωξη. Η εξέταση γίνεται εμπιστευτικά και δωρεάν στα Κέντρα Αναφοράς και Ελέγχου του AIDS, σε όλα τα μεγάλα νοσοκομεία και τις κλινικές της χώρας.

Συμπτώματα

 Πώς θα ξέρετε ότι είστε φορέας;

Εκτός από την εξέταση αίματος, υπάρχουν κάποια σημάδια που πρέπει να σας βάλουν σε υποψία. Τους πρώτους μήνες εμφανίζονται διάφορα συμπτώματα όπως:

• Επίμονη και ανεξήγητη κόπωση
• Ιδρώτας τη νύχτα σε σημείο που να μουσκεύουν τα ρούχα
• Ρίγη και πυρετός υψηλότερος των 37,8 για αρκετές εβδομάδες
• Οίδημα των λεμφαδένων για περισσότερο από 3 μήνες
• Χρόνια διάρροια
• Επίμονοι πονοκέφαλοι
• Ξηρός βήχας και δύσπνοια

 Σχετικά με τη νόσο

Ο HIV εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα στο σημείο που ευκαιριακές λοιμώξεις (Λοιμώξεις δηλ που ο οργανισμός υπό κανονικές συνθήκες αντιμετωπίζει χωρίς πρόβλημα) αρχίζουν να πλήττουν τον πάσχοντα. Το AIDS είναι θανατηφόρο νόσημα, παρόλο που υπάρχουν σημαντικές πρόσφατες πρόοδοι για τη θεραπεία του.

Για το AIDS δεν πρέπει να ξεχνάς: 

• Το να έχεις σεξουαλικές σχέσεις με κάποιον, ουσιαστικά σημαίνει ότι έχεις σεξουαλικές σχέσεις με όλους τους προηγούμενους ερωτικούς συντρόφους του.
• Οι περισσότεροι φορείς του ιού του ΑΙDS παραμένουν απολύτως υγιείς για αρκετά χρόνια
• Ο καθένας μπορεί να έχει μολυνθεί από τον ιό του AIDS και να μην το γνωρίζει

 ΜΕΙΩΣΕ ΤΙΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΝΑ ΚΟΛΛΗΣΕΙΣ HIV

• Συζήτησε για τον HIV και τα άλλα ΣΜΝ με τον/την σύντροφό(ους) σου.
• Κάντε εξετάσεις για HIV εσύ και ο νέος/α σου σύντροφος πριν κάνετε σεξ.
• Κάνε σεξ με ένα σύντροφο που συμφωνεί να προστατέψει και τους δύο σας.
• Θυμήσου να μη μοιράζεσαι αντικείμενα που θα έχουν ως αποτέλεσμα την ανταλλαγή αίματος, σπέρματος ή κολπικών υγρών. Τέτοια αντικείμενα είναι ενέσεις, εργαλεία για piercing και τατουάζ, ερωτικά βοηθήματα (sex toys), οδοντόβουρτσες και ξυράφια.

 ΑΝ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΟΤΙ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙΣ…
Αν πιστεύεις ότι έχεις HIV επισκέψου τον γιατρό σου ή το Κέντρο Πρόληψης και Υγείας των Εφήβων (ΚΕΠΥΕ) για να εξεταστείς. Ζήτησε να γίνει ανώνυμα η εξέταση.
Αν έχεις γίνει HIV θετικός, τότε οι ερωτικοί σου σύντροφοι ή όποιοι άλλοι έχουν μοιραστεί μαζί σου βελόνες ή άλλο ενέσιμο υλικό θα πρέπει να μάθουν ότι ίσως έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό. Αυτοί θα αποφασίσουν αν επιθυμούν να ελεγχθούν για HIV.
Ίσως θελήσεις να τους το πεις μόνος σου, αλλά αν δεν αισθάνεσαι άνετα, μίλησε στο γιατρό σου – μπορεί να βοηθήσει.
Προστάτεψε τους ερωτικούς σου συντρόφους από τον HIV.

 Αντιμετώπιση – Θεραπεία

Προς το παρόν δεν υπάρχει εμβόλιο για το AIDS. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει θεραπεία.  Όμως, πολλές από τις εκδηλώσεις της λοίμωξης αντιμετωπίζονται, και οι φορείς της νόσου εμφανίζουν τα συμπτώματα της ασθένειας πολλά χρόνια μετά τη μόλυνσή τους. Αν μολυνθείς, θα έχεις HIV για όλη σου ζωή.

Από την ανακάλυψη του AIDS το 1981 και την αιτία του, τον ρετροϊό HIV, το 1983, έχουν αναπτυχθεί δεκάδες νέα αντιρετροϊκά φάρμακα για τη θεραπεία του HIV. Διαφορετικές κατηγορίες αντιρετροϊκών φαρμάκων δρουν κατά του HIV με διαφορετικούς τρόπους και όταν συνδυάζονται είναι πολύ πιο αποτελεσματικά στον έλεγχο του ιού και λιγότερο πιθανό να προάγουν την ανθεκτικότητα στα φάρμακα από ό,τι όταν χορηγούνται μεμονωμένα. Η συνδυαστική θεραπεία με τουλάχιστον τρία διαφορετικά αντιρετροϊκά φάρμακα είναι πλέον καθιερωμένη θεραπεία για όλα τα άτομα που έχουν πρόσφατα διαγνωστεί με HIV. Η συνδυασμένη αντιρετροϊκή θεραπεία σταματά τον πολλαπλασιασμό του HIV και μπορεί να καταστείλει τον HIV σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα στο αίμα. Αυτό επιτρέπει στο ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου να ανακάμψει, να ξεπεράσει τις λοιμώξεις και να αποτρέψει την ανάπτυξη του AIDS και άλλων μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της λοίμωξης HIV.

Ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών, σε στενή συνεργασία με ερευνητές και εθνικές ρυθμιστικές αρχές, προώθησαν άνευ προηγουμένου επενδύσεις στην έρευνα για το AIDS και επιτάχυναν την πρόσβαση σε νέα φάρμακα. Αυτό επέτρεψε σε νέα φάρμακα και συνδυασμούς να φτάσουν στους ασθενείς πιο γρήγορα από ποτέ. Η πίεση από το παγκόσμιο κίνημα για το AIDS εξασφάλισε επίσης ότι οι τιμές των νέων φαρμάκων μειώθηκαν γρήγορα για να γίνουν προσιτά σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου.

Επί του παρόντος, υπάρχουν 23,3 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως σε θεραπεία για τον HIV. Ένα άτομο που ζει με HIV που ξεκινά σήμερα αντιρετροϊκή θεραπεία θα έχει το ίδιο προσδόκιμο ζωής με ένα HIV-αρνητικό άτομο της ίδιας ηλικίας. Η αντιρετροϊκή θεραπεία έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν ξεκινά νωρίς μετά τη μόλυνση από τον ιό HIV αντί να καθυστερεί τη θεραπεία μέχρι να εμφανιστούν τα συμπτώματα. Η αντιρετροϊκή θεραπεία προλαμβάνει ασθένειες και αναπηρίες που σχετίζονται με τον HIV και σώζει ζωές. Οι θάνατοι που σχετίζονται με το AIDS έχουν μειωθεί παγκοσμίως κατά 43% από το 2003. Η αντιρετροϊκή θεραπεία έχει επίσης όφελος πρόληψης. Τα στοιχεία είναι πλέον ξεκάθαρα ότι τα άτομα που ζουν με HIV με μη ανιχνεύσιμο  ( αμετάδοτο ) ιικό φορτίο δεν μπορούν να μεταδώσουν τον HIV σεξουαλικά.

Ζω με τον HIV, βάζω στόχους και σχεδιάζω το μέλλον μου !

Ασφαλέστερα και αποτελεσματικότερα αντιρετροϊκά φάρμακα και συνδυασμοί είναι ολοένα και πιο διαθέσιμα και οικονομικά προσιτά για χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας για τον HIV παρακολουθείται καλύτερα με τη μέτρηση της ποσότητας του HIV στο αίμα ενός ατόμου. Εάν ο ιός δεν μπορεί να ανιχνευθεί, λέγεται ότι έχουν καταστολή του ιικού φορτίου – υποδεικνύοντας ότι η μόλυνση από τον ιό HIV είναι απίθανο να προχωρήσει και δεν διατρέχουν κανέναν κίνδυνο να μεταδώσουν τον ιό στον σύντροφό τους. Συνιστάται δοκιμή ιικού φορτίου έξι μήνες μετά την έναρξη της αντιρετροϊκής θεραπείας και στη συνέχεια ετησίως για να διασφαλιστεί ότι λαμβάνεται θεραπεία και ότι δεν έχει αναπτυχθεί ανθεκτικότητα στα φάρμακα.

Τι μας εμποδίζει λοιπόν να βάλουμε τέλος στο AIDS;

Χρονολογικά Στοιχεία για την Εξέλιξης της Επιδημίας

• 1926-1946 Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι ο HIV μεταδόθηκε στους ανθρώπους από τους πιθήκους στο διάστημα 1926-1946.
  Οι πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν ότι ο HIV είχε πιθανότατα μεταπηδήσει από τους χιμπατζήδες στους ανθρώπους ήδη το 1675.
  Όμως, μέχρι το1930 δεν είχε αποκτήσει πανδημικό χαρακτήρα στην Αφρική (Garrett, 2000).
• 1959 Σημειώθηκε ο πρώτος αποδεδειγμένος από τους ερευνητές θάνατος από aids. Πρόκειται για το θάνατο ενός άνδρα στη χώρα που σήμερα ονομάζεται Κονγκό (Zhu, Tuofu, et al., 1998). Το 1983, μια ομάδα Βρετανών ερευνητών ανακοίνωσε ότι ένας ναύτης από το Manchester πέθανε το 1959 με συμπτώματα AIDS (Williams et al., 1983). Η καλλιέργεια ιστών του έδειξε την ύπαρξη HIV (Balter, 1998).
  1969 Ένας Αφρο-αμερικανός έφηβος από το St. Louis πεθαίνει από έναν ιό που μοιάζει με τον HIV (Garry et al.,1988).
  1976 Η οικογένεια ενός Νορβηγού ναύτη πεθαίνει εξαιτίας του HIV1 (Froland et al., 1988).
• 1978 Ομοφυλόφιλοι άνδρες στις Η.Π.Α και στη Σουηδία και ετεροφυλόφιλοι στην Τανζανία και στην Αϊτή, εμφανίζουν συμπτώματα της ασθένειας που αργότερα θα ονομαστεί AIDS.
• 1981 Στις Η.Π.Α. οι ερευνητές του C.D.C. (Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών/Center for Disease Control) διαπίστωσαν μια ανησυχητικά μεγάλη συχνότητα μιας σπάνιας μορφής καρκίνου που ονομάζεται αγγειοσαρκωμάτωση (Kaposi’s sarcoma) σε ομοφυλόφιλους άνδρες που ήταν κατά τα άλλα υγιείς. Αρχικά ονόμασαν την ασθένεια Καρκίνο των Ομοφυλοφίλων (Gay Cancer) αλλά γρήγορα τη μετονόμασαν σε GRID [Gay Related Immune Deficiency](Taylor, 1995). O Michael Gottlieb, στο Λος Άντζελες, περιέγραψε τα πρώτα περιστατικά AIDS σε ομοφυλόφιλους (Ινστιτούτο Παστέρ, 1998).
• 1982 Στις Η.Π.Α, οι ερευνητές του Κέντρου Ελέγχου Ασθενειών (C.D.C/Center for Disease Control/Κέντρο Ελέγχου Νόσων) συνέδεσαν την ασθένεια με το αίμα.
  Χρησιμοποιείται για πρώτη φορά ο όρος AIDS.
• 1983 To Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών των Η.Π.Α προειδοποίησε τις τράπεζες αίματος για ένα πιθανό πρόβλημα με τις προμήθειες αίματος.
  Στο Ινστιτούτο Παστέρ (Institut Pasteur), στη Γαλλία, οι ερευνητές απομονώνουν τον HIV.
• 1984 O Gaetan Dugas, χαρακτηρίζεται ως ο ασθενής μηδέν (patient zero) στις Η.Π.Α .
• 1985 Εγκρίθηκε στις Η.Π.Α από την FDA (Food and Drug Administration/Διεύθυνση Διατροφής και Φαρμάκων) το πρώτο τεστ ανίχνευσης των αντισωμάτων του HIV. Ξεκίνησε στις Η.Π.Α και στην Ιαπωνία ο έλεγχος των προϊόντων αίματος.
  Πραγματοποιήθηκε η πρώτη Διεθνής Συνδιάσκεψη για το AIDS στη Ατλάντα των Η.Π.Α.
• 1986 Ξεκίνησε και στη Σουηδία ο έλεγχος των προϊόντων αίματος.Ανακαλύφθηκε στο Ινστιτούτο Παστέρ, ο HIV2 (Ινστιτούτο Παστέρ, 1998).
• 1987 Στις 28 Σεπτεμβρίου εγκρίθηκε στις Η.Π.Α το πρώτο αντί-HIV φάρμακο. Πρόκειται για το πασίγνωστο πλέον ΑΖΤ (αζιθοθυμιδίνη) της εταιρείας Glaxo Wellcome.
  Ο Καναδάς σταμάτησε τη διανομή μολυσμένου αίματος.
  Οι Η.Π.Α έκλεισαν τα σύνορά τους για τους προσβεβλημένους από τον ιό μετανάστες και τουρίστες.
  Ο WHO (World Health Organization/Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας) ανακήρυξε την Πρώτη Δεκεμβρίου σε Παγκόσμια Ημέρα AIDS (World Aids Day).
  Εγκρίθηκε στις Η.Π.Α το πρώτο διαγνωστικό τεστ, το οποίο ανιχνεύει την παρουσία του HIV-1 εντοπίζοντας κατευθείαν τις πρωτείνες ή τα αντιγόνα του ιού.
• 1991 Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO) τα κρούσματα της επιδημίας ανέρχονταν σε περισσότερα από 10 εκατομμύρια. Ξεκινά στις Η.Π.Α η κλινική δοκιμή συνδυασμού φαρμάκων κατά του ιού. Εγκρίθηκε στις Η.Π.Α το γυναικείο προφυλακτικό.
• 1993-1996 Πραγματοποιούνται οι πρώτες κλινικές δοκιμές εμβολίων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στον άνθρωπο. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι συχγορηγήσεις αντιικών σκευασμάτων είναι αποτελεσματικότερες από τις μονοθεραπείες (Ινστιτούτο Παστέρ, 1998).
• 2001 Πραγματοποιείται το Σεπτέμβριο στη Φιλαδέλφεια, διάσκεψη με θέμα τα εμβόλια κατά του AIDS (AIDS Vaccine 2001). Με 20 διαφορετικά πρότυπα εμβολίων να δοκιμάζονται αυτή τη στιγμή και πολύ περισσότερα να αναμένονται, οι επιστήμονες είναι για πρώτη φορά αισιόδοξοι και πιστεύουν ότι θα βρουν σύντομα το κατάλληλο εμβόλιο που θα σταματά την καταστροφική δράση του ιού ακόμα κι αν δεν καταφέρνει να προφυλάξει τον οργανισμό από τη μόλυνση (Sternberg, 2001).

UNAIDS

Το Κοινό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το HIV/AIDS (UNAIDS) οδηγεί και εμπνέει τον κόσμο να επιτύχει το κοινό του όραμα για μηδενικές νέες μολύνσεις HIV, μηδενικές διακρίσεις και μηδενικούς θανάτους που σχετίζονται με το AIDS. Το UNAIDS ενώνει τις προσπάθειες 11 οργανώσεων των Ηνωμένων Εθνών—UNHCR, UNICEF, WFP, UNDP, UNFPA, UNODC, UN Women, ILO, UNESCO, WHO και την Παγκόσμια Τράπεζα—και συνεργάζεται στενά με παγκόσμιους και εθνικούς εταίρους για τον τερματισμό της επιδημίας του AIDS έως το 2030 ( μέρος των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης).

 

ΕΦΗΒΕΙΑ  ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Η σημασία των προφυλακτικών για την πρόληψη σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων.   Η γνώση… σώζει!

Ο πιο αποτελεσματικός, εύκολος, αλλά μάλλον και μοναδικός τρόπος πρόληψης των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, αν αποκλείσουμε τη σεξουαλική αποχή, είναι το προφυλακτικό.

Περιορισμένη η χρήση προφυλακτικού στην Ελλάδα

Από έρευνες που διενεργήθηκαν από το Ελληνικό Σεξολογικό Ινστιτούτο,   μόνο πέντε στους δέκα άνδρες χρησιμοποιούν προφυλακτικό κατά την πρώτη τους σεξουαλική επαφή. Προφυλακτικό χρησιμοποιούν περισσότερο όσοι είναι νεότεροι σε ηλικία, με ανώτερη μόρφωση και ζουν μέσα ή γύρω από πόλεις.

Τα προφυλακτικά με διασφάλιση ποιότητας είναι τα μόνα προϊόντα που όταν χρησιμοποιούνται σωστά, είναι ένα αποδεδειγμένο και αποτελεσματικό μέσο πρόληψης της μόλυνσης από τον ιό HIV μεταξύ γυναικών και ανδρών. Για να επιτευχθεί η προστατευτική δράση των προφυλακτικών, πρέπει να χρησιμοποιούνται σωστά και με συνέπεια. Η λανθασμένη χρήση μπορεί να οδηγήσει σε ολίσθηση ή σπάσιμο του προφυλακτικού, μειώνοντας έτσι την προστατευτική τους δράση.
Αξίζει να τονιστεί πως η  χρήση του προφυλακτικού  βοηθά  προκειμένου να μειωθούν στο ελάχιστο χωρίς και να αποκλείονται παντελώς, οι κίνδυνοι μόλυνσης. Αυτή την τοποθέτηση έχει πάρει και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας διατυπώνοντας την πρόταση της. Η πρόταση αυτή εκφράζει τις σωστές νέες αντιλήψεις για το θέμα της προφύλαξης και αναφέρει διαδοχικά και αξιοκρατικά τους τρόπους προφύλαξης: «Τα πιο αποτελεσματικά μέσα για να απαλλαγεί κανείς από τη μετάδοση του AIDS δια της σεξουαλικής επαφής είναι να διατηρεί σχέση με έναν πιστό μη μολυσμένο σύντροφο ή να μην έχει καθόλου σεξουαλική επαφή.
Διαφορετικά θα πρέπει να αποφεύγει τη σεξουαλική επαφή με πόρνες και με άλλους ανθρώπους, που έχουν πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους. Οποτεδήποτε έχει κανείς σεξουαλικές σχέσεις με κάποιον ο οποίος είναι προσβεβλημένος από AIDS θα πρέπει να χρησιμοποιείται προφυλακτικό από την αρχή μέχρι το τέλος της σεξουαλικής πράξεως».

 Το προφυλακτικό χρησιμοποιείται μόνο μια φορά
και πετιέται μετά από κάθε χρήση.

Ο λόγος ο οποίος ευθύνεται για ένα ποσοστό της έξαρσης των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων είναι η λάθος χρήση του προφυλακτικού. Πρέπει να χρησιμοποιείται από την αρχή της σεξουαλικής πράξης και όχι μόνον κατά τη στιγμή της εκσπερμάτισης    (όπως γίνεται για την αποφυγή   μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης).  ΠΡΕΠΕΙ να τονιστεί ότι η χρήση των προφυλακτικών δεν μπορεί να προφυλάξει από όλα τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα..
Πλήρης προστασία κατά των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων επιτυγχάνεται  μόνο με την αποχή από το σεξ.

Οι περισσότεροι θεωρούμε πως το AIDS είναι «κάτι» που αφορά στους «άλλους».
Έτσι, άλλωστε, εξηγείται η καθημερινή δραματική αύξηση των κρουσμάτων. Oταν ο τρόπος προφύλαξης είναι τόσο απλός, ενώ τα αποτελέσματα της επιπολαιότητας λίγων μόνο λεπτών μπορούν να αποβούν μοιραία για την υπόλοιπη ζωή. Ας μάθουμε, λοιπόν, τα κρίσιμα «γιατί»…

Οι άντρες δεν χρησιμοποιούν προφυλακτικό επειδή:

•  Ισχυρίζονται πως χάνουν μέρος της απόλαυσης.
•  Θεωρούν πως δεν κινδυνεύουν από ετεροφυλοφιλικές επαφές.
•  Ντρέπονται ν’ αγοράσουν προφυλακτικά.
• Δεν ξέρουν να τοποθετούν τα προφυλακτικά σωστά.

Οι γυναίκες δεν το απαιτούν επειδή:

• Δέχονται, υποχωρούν ή συμφωνούν με τους λόγους που προβάλλουν οι άντρες
• Ντρέπονται, καθώς θεωρούν πως η χρήση του ή μη είναι καθαρά αντρική απόφαση.
• Φοβούνται πως, αν το απαιτήσουν, θα θεωρηθούν «περπατημένες».

Άντρες και γυναίκες, όμως, έχουν και κοινούς λόγους που δεν χρησιμοποιούν προφυλακτικό:

• Το έχουν στο μυαλό τους ως μέσο αντισύλληψης και όχι ως τρόπο προστασίας από ασθένειες.
•  Πιστεύουν πως το AIDS είναι κάτι φοβερό αλλά μακρινό για τους ίδιους.
•  Δεν έχουν συζητήσει εκ των προτέρων μεταξύ τους το αν θα πάρουν μέτρα προφύλαξης, οπότε όταν φτάνει η ώρα της χρήσης του αισθάνονται αμήχανα να το θίξουν.
•  Έπειτα από ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα «ονομάζουν» τη σχέση τους μόνιμη και καταργούν τη χρήση του, χωρίς να έχουν εξεταστεί και οι δύο, ώστε να αποκλείσουν την πιθανότητα οροθετικότητάς τους.

Το ανδρικό προφυλακτικό 

Το Προφυλακτικό (κόντομ) είναι το κατεξοχήν αντρικό αντισυλληπτικό. Είχε ήδη εμφανιστεί στα 1700 και οφείλει το όνομά του στον εφευρέτη του, έναν Άγγλο υγιεινολόγο οποίος δεν το σκέφτηκε σαν αντιγονιμοποιό μέσο, αλλά σαν προφυλακτικό κατά των αφροδίσιων νοσημάτων που ήταν τότε αρκετά.
Άλλες κοινές του ονομασίες είναι «γάντι ασφαλείας» ή «καπότα» από τα γαλλικά και είναι η πιο εφαρμοσμένη μέθοδος στον πολιτισμένο κόσμο.
Είναι ένα είδος μικρού σακουλιού με 3 εκ. διάμετρο περίπου και μήκος 16 εκ. περίπου από πολύ λεπτό λάστιχο (σαν τα χειρουργικά γάντια) που καλύπτοντας το πέος εμποδίζει το σπέρμα να πλησιάσει τον κόλπο, αλλά και την άμεση δερματική επαφή του πέους με τα γυναικεία σεξουαλικά όργανα.

Σήμερα το ανδρικό προφυλακτικό κατασκευάζεται από latex και είναι συνήθως επιστρωμένο με λιπαντικές ουσίες. Τοποθετείται στο πέος πριν από τη σεξουαλική επαφή και εμποδίζει το σπέρμα να εισχωρήσει στον κόλπο. Η αποτελεσματικότητά του φτάνει στο 88% όταν χρησιμοποιείται σωστά.

Πλεονεκτήματα:

• Μειώνει δραματικά τον κίνδυνο των ΣΜΝ.
• Δεν απαιτεί ιατρικό έλεγχο και δεν έχει αντενδείξεις.
• Βρίσκονται εύκολα σε όλα τα φαρμακεία και τα περίπτερα.
• Σταματάει την ανταλλαγή των υγρών του σώματος τα οποία μπορεί να είναι μολυσμένα .
• Μεγαλύτερη προστασία είναι δυνατόν να επιτευχθεί με την ταυτόχρονη χρήση αφρού, κρέμας, ή υπόθετων. Αυτά μπορεί να ακινητοποιήσουν τα σπερματοζωάρια αν τυχόν σπάσει το προφυλακτικό. Μερικά προφυλακτικά επικαλύπτονται με σπερματοκτόνες ουσίες προκειμένου να αυξηθεί η αντισυλληπτική τους δράση.

Μειονεκτήματα:

• Σκίσιμο κατά την εφαρμογή ή ρήξη κατά τη συνουσία οδηγεί σε αποτυχία της μεθόδου.
• Η τοποθέτηση του προφυλακτικού πρέπει να γίνεται πριν οποιαδήποτε επαφή του πέους με τον κόλπο.
• Υπάρχουν περιπτώσεις αλλεργικών αντιδράσεων στο υλικό κατασκευής (latex).
• Εάν το προφυλακτικό σπάσει…
  .. κατά την διάρκεια της επαφής, σταματήστε αμέσως και αντικαταστήστε το. Οι άνδρες θα πρέπει να μπορούν να καταλάβουν αν το προφυλακτικό έσπασε κατά τη διάρκεια της επαφής.
  …και το σπέρμα χυθεί έξω, πλύνετε το σπέρμα με νερό και σαπούνι.
  … και το σπέρμα χυθεί στον κόλπο κατά τι γόνιμες μέρες της γυναίκας, ρωτήστε έναν γιατρό για επείγουσα αντισύλληψη.

Επιλογή και αγορά ενός προφυλακτικού

• Όλα τα προφυλακτικά ελέγχονται για ελαττώματα αλλά όλα φθείρονται με τον καιρό. Εάν αποθηκευτούν σωστά, τα προφυλακτικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέχρι την αναγραφόμενη ημερομηνία λήξεως.
• Να μην συγχύζεστε με την σκέψη ότι θα πρέπει να πάτε σε ένα μαγαζί και να ζητήσετε ένα προφυλακτικό. Να είστε αγέρωχοι. Αγοράζοντας προφυλακτικά σημαίνει ότι είστε υπεύθυνος και ότι δέχεστε την σεξουαλικότητα σαν ένα φυσιολογικό μέρος της ζωής σας.
• Είμαστε όλοι ερωτικοί από την γέννηση έως το θάνατο. Όταν αποφασίσουμε να έχουμε ερωτική ζωή, θέλουμε αυτή να είναι ευχάριστη , είτε είμαστε άνδρες ή γυναίκες, παντρεμένοι ή όχι, νέοι ή ηλικιωμένοι, ετεροφυλόφιλοι ή όχι.
• Τελευταία, πολλές γυναίκες όπως και οι άνδρες αγοράζουν και έχουν μαζί τους προφυλακτικά και πολλοί άνθρωποι τα χρησιμοποιούν κάθε φορά που κάνουν έρωτα.
• Εάν αισθάνεστε αμηχανία να μιλήσετε με τον σύντροφό σας για τη χρήση του προφυλακτικού, εξασκηθείτε πριν βρεθείτε σε μια σεξουαλική διέγερση. Τότε επιλέξτε το σωστό χρόνο για να μιλήσετε. Μην περιμένετε μέχρι που η θέρμη του πάθους σας καταλάβει. Αυτό μπορεί να ανατρέψει τις καλές σας προθέσεις.
• Συζητώντας με το σύντροφό σας γύρω από τη χρήση του προφυλακτικού, το κάνει πιο εύκολο και για τους δύο. Αυτό μπορεί να βοηθήσει να κάνει τον έρωτα περισσότερο απολαυστικό.Μην δειλιάσετε, να είστε ευθείς. Να είστε ειλικρινείς γύρω από τα αισθήματά σας και τις προτιμήσεις σας.
• Σε κάθε περίπτωση μην αφήνετε την αμηχανία να γίνει κίνδυνος για την υγεία σας. 

Πώς χρησιμοποιείτε ένα ανδρικό προφυλακτικό;

• Τα προφυλακτικά με λίπανση είναι λιγότερο πιθανό να σχιστούν κατά τον χειρισμό ή τη χρήση. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται λιπαντικά με βάση το λάδι, όπως η βαζελίνη, καθώς μπορεί να βλάψουν το προφυλακτικό.
• Ανοίξτε τη συσκευασία που περιέχει το προφυλακτικό μόνο όταν είστε έτοιμοι να το χρησιμοποιήσετε. Διαφορετικά, το προφυλακτικό θα στεγνώσει. Προσέξτε να μην σκίσετε ή καταστρέψετε το προφυλακτικό όταν ανοίγετε τη συσκευασία. Αν όντως σκιστεί, πετάξτε το και ανοίξτε μια νέα συσκευασία.

Προφυλακτικό (γυναικείο)
Το γυναικείο προφυλακτικό είναι μια γυναικεία ελεγχόμενη αντισυλληπτική μέθοδος φραγμού. Το γυναικείο προφυλακτικό έχει τη μορφή ελαστικής θήκης επιστρωμένης με λιπαντική ουσία που προσαρμόζεται στο γυναικείο κόλπο και δημιουργεί ένα φυσικό εμπόδιο ενάντια στο σπέρμα και στα ΣΜΝ, περιβάλλοντας το πέος κατά τη επαφή. Είναι μια ισχυρή, μαλακή, διαφανής θήκη πολυουρεθάνης που γεμίζει  εξ ολοκλήρου τον κόλπο και, επομένως, με σωστή και συνεπή χρήση, παρέχει προστασία τόσο από την εγκυμοσύνη όσο και από πολλές σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις, συμπεριλαμβανομένου του HIV. Το γυναικείο προφυλακτικό δεν έχει γνωστές παρενέργειες ή κινδύνους και δεν απαιτεί ιατρική συνταγή ή παρέμβαση παρόχου υγειονομικής περίθαλψης. Τοποθετείται στον κόλπο πριν από τη συνουσία. Η αποτελεσματικότητά του φτάνει στο 82% με τη σωστή χρήση.

Πλεονεκτήματα:
1. Μειώνει δραματικά τον κίνδυνο των ΣΜΝ.
2. Δεν απαιτεί ιατρικό έλεγχο και δεν έχει αντενδείξεις.
3. Το υλικό κατασκευής του είναι ανθεκτικότερο από αυτό του ανδρικού προφυλακτικού.
Μειονεκτήματα:
1. Πρέπει να τοποθετείται πριν από οποιαδήποτε επαφή του πέους με τον κόλπο.
2. Υπάρχουν περιπτώσεις αλλεργικών αντιδράσεων στο υλικό κατασκευής.

Πώς και πού αγοράζουμε προφυλακτικά

Αγοράζουμε προφυλακτικά κατασκευασμένα από λατέξ τα οποία στην άκρη τους καταλήγουν σε έναν κενό χώρο σε σχήμα θηλής. Προτιμάμε προφυλακτικά που έχουν επαλειφθεί με λιπαντικές ουσίες, ώστε η διείσδυση να γίνεται πιο εύκολα. Ποτέ δεν διαλέγουμε μεγαλύτερο προφυλακτικό από αυτό που μας ταιριάζει, διότι υπάρχει κίνδυνος να φύγει κατά την ερωτική πράξη. Ελέγχουμε ότι είναι ηλεκτρονικά ελεγμένα. Ελέγχουμε την ημερομηνία λήξεως και τη σφραγίδα CE στη συσκευασία.
Αποφεύγουμε ν’ αγοράζουμε προφυλακτικά από περίπτερα, διότι ίσως είναι πολυκαιρισμένα ή έχουν εκτεθεί στον ήλιο ή μεγάλη ζέστη. Προτιμάμε να αγοράζουμε από φαρμακεία ή σούπερ μάρκετ. Δεν φυλάμε τα προφυλακτικά κοντά σε εστίες θερμότητας (π.χ. πάνω στην τηλεόραση, πλάι σε καλοριφέρ) ή σε μέρη που βλέπει άμεσα ο ήλιος διότι η ζέστη τα καταστρέφει. Κουβαλάμε πάντα μαζί μας ένα προφυλακτικό – δεν ξέρουμε πότε θα μας φανεί χρήσιμο. Ποτέ δεν το βάζουμε σε πορτοφόλια ή στην κωλότσεπη, γιατί χαλάει εύκολα.

Η συζήτηση με τον σύντροφό σας σημαίνει υγεία

Σκέφτεστε ότι είστε έτοιμοι να κάνετε έρωτα με κάποιο ξεχωριστό άτομο; Οτι είδους σεξ κι αν έχετε κατά νου, πρέπει να σκεφτείτε καταρχήν τη σεξουαλική σας υγεία και το επίπεδο άνεσής σας. Πριν προχωρήσετε, σιγουρευτείτε ότι έχετε σκεφτεί όλα τα ζητήματα και τα έχετε συζητήσει με το σύντροφό σας. Εξάλλου, η απόφαση εξαρτάται πάντα! και από τους δύο. Ας αναλύσουμε τρία πιθανά σενάρια γύρω από το σεξ και να βρούμε λύσεις για το πώς μπορείτε να τα χειριστείτε:
Σενάριο 1: Σκέφτεστε να κάνετε έρωτα αλλά δεν νιώθετε άνετα να μιλήσετε γι’αυτό.
Λύση: Πρώτα-πρώτα, εάν δεν μπορείτε να μιλήσετε γι’αυτό, πώς θα αισθανθείτε άνετα να το κάνετε; Ισως σκέφτεστε ότι μιλώντας για το σεξ «σκοτώνετε» τη διάθεση, ή ότι πρέπει να συμβεί φυσικά την κατάλληλη στιγμή. Αυτό είναι μεγάλο λάθος. Συζητώντας για το σεξ μπορεί πραγματικά να σας βοηθήσει να εμπιστευθείτε ο ένας τον άλλο περισσότερο και να αισθανθείτε πιό κοντά. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι σας βοηθά να πάρετε σωστές αποφάσεις, και εάν αποφασίσετε να ξεκινήσετε μια σεξουαλική σχέση, να ξέρετε να προστατευθείτε από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Στην πραγματικότητα, πρέπει να ξεκαθαρίσετε τι είστε πρόθυμοι να κάνετε και τι όχι, και να συμφωνήσετε να χρησιμοποιείτε προφυλακτικό για την αμοιβαία προστασία σας.
Σενάριο 2: Ο/Η σύντροφός σας δεν θέλει να χρησιμοποιήσει προφυλακτικό.
Λύση: Μερικοί άνθρωποι θα χρησιμοποιήσουν εκατομμύρια γελοίες δικαιολογίες προκειμένου να μην χρησιμοποιήσουν προφυλακτικό. Έτσι πρέπει να είστε προετοιμασμένοι με μια έξυπνη απάντηση. Εάν πει, “Διώχνει το ρομαντισμό” θα μπορούσατε να πείτε, “έτσι διώχνει και τα ΣΜΝ”. Εάν πει, “δεν αισθάνομαι τίποτα με το προφυλακτικό,” απαντήστε ότι, “θα αισθανθείς ακόμα λιγότερα γιατί χωρίς προφυλακτικό δεν θα κάνουμε σεξ”. Εάν ορκίζεται οτι δεν έχει καμία νόσο, εξηγείστε ότι δεν είναι τίποτα προσωπικό αλλά θέλετε να σιγουρευτείτε ότι και οι δύο θα παραμείνετε υγιής. Το σημαντικό είναι: Μην νιώθετε άσχημα λέγοντας “Όχι προφυλακτικό, όχι σεξ”.
Σενάριο 3: Είχατε ήδη την πρώτη σας επαφή μαζί του/της αλλά τώρα νιώθετε ότι είναι πολύ νωρίς για σας, και δεν θέλετε να προχωρήσετε μέχρι να το νιώσετε.
Λύση: Δεν είναι πολύ αργά για να κάνετε πίσω. Έχετε στο νου σας ότι ακριβώς επειδή το έχετε κάνει μια ή δύο φορές δεν σημαίνει ότι πρέπει να το κάνετε επανειλημμένως. Δεν είναι κακό να πείτε όχι σε οποιοδήποτε είδους σεξ,  οποιαδήποτε στιγμή, ανεξάρτητα αν το έχετε κάνει στο παρελθόν. Το κλειδί είναι να είσαι σταθερός και σαφής – καλό θα ήταν πριν προχωρήσετε πολύ – για το πώς αισθάνεστε και τι θέλετε για το μέλλον. Εάν ο σύντροφός σας προσπαθεί να πιέσει καταστάσεις, ξεκαθαρίστε του πως θέλετε να πάνε τα πράγματα πιο αργά. Αν ενδιαφέρεται πραγματικά για σας θα σεβαστεί την επιθυμία σας.

Μερικές κοινές δικαιολογίες για να μην χρησιμοποιούν κάποιοι προφυλακτικό και μερικές απαντήσεις είναι οι παρακάτω:

Δικαιολογία: «Δεν αισθάνομαι καλά ή δεν εφαρμόζει κατάλληλα.»
Απάντηση: «Ας δοκιμάσουμε κάποιο άλλο είδος. Αν έχεις αλλεργία στο latex, υπάρχουν προφυλακτικά από πολυουρεθάνη.»

Δικαιολογία: «Ντρέπομαι να τα αγοράσω.»
Απάντηση: «Θα τα αγοράσω εγώ.»

Δικαιολογία: «Δεν έχω μαζί μου.»
Απάντηση: «Θα φέρω εγώ την επόμενη φορά, αλλά προς το παρόν όχι σεξ.»

Δικαιολογία: «Δεν νιώθω άνετα όταν χρησιμοποιώ προφυλακτικό.»
Απάντηση: «Το καταλαβαίνω, αλλά είναι πολύ σημαντικό και για τους δυο μας. Υπάρχουν οδηγίες επάνω στο κουτί. Ας το δοκιμάσουμε μερικές φορές και ίσως γίνει μέρος του παιχνιδιού.»

Δικαιολογία: «Χαλάνε τη διάθεση. Διακόπτουν τα πράγματα.»
Απάντηση: «Θα ευχαριστηθούμε περισσότερο, γιατί θα ανησυχούμε λιγότερο για κάποια εγκυμοσύνη ή αρρώστιες.»

Δικαιολογία: «Μάλλον νομίζεις ότι έχω κάποια αρρώστια.»
Απάντηση:  «Έχω ακούσει ότι κάποιες λοιμώξεις δεν έχουν συμπτώματα.
Μπορούμε να ρωτήσουμε έναν γιατρό. Προς το παρόν ας είμαστε ασφαλείς χρησιμοποιώντας το προφυλακτικό.»

 ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ  

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ από τη ΝΟΣΗΣΗ ΣΤΟ ΑΤΟΜΟ

Η ανακοίνωση της διάγνωση μια σοβαρής ή απειλητικής για τη ζωή ασθένειας επηρεάζει με μοναδικό τρόπο το άτομο και την οικογένειά του. Οι αντιδράσεις από την ανακοίνωση μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Συνήθως εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες οι οποίοι θα μπορούσαν να ταξινομηθούν στις εξής κατηγορίες:
α. τους παράγοντες που συνδέονται άμεσα με την ασθένεια (πχ. σοβαρότητα, είδος θεραπείας, τις κοινωνικές προκαταλήψεις που τη συνοδεύουν κλπ.),
β. τους παράγοντες που συνδέονται με το εξελικτικό στάδιο στο οποίο βρίσκεται το άτομο κατά την εμφάνιση της νόσου (πχ. εφηβεία, νεότητα, μέση ηλικία κλπ.) και
γ. τους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες (π.χ. φύλο, ηλικία, κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο, υποστηρικτικό δίκτυο κλπ.).
Οι παράγοντες αυτοί βρίσκονται σε αλληλεπίδραση και επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το άτομο αντιλαμβάνεται την ασθένεια καθώς και τον τρόπο που προσαρμόζεται σ’ αυτή (αποδοχή η άρνηση της κλπ.) (Παπαδάτου και Αναγνωστόπουλος, 1999).

ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Μπρος στη διάγνωση μιας χρόνιας ή ανίατης ασθένειας, είναι λογικό οι οικογενειακές και φιλικές σχέσεις να δοκιμάζονται και κάποιες φορές να τροποποιούνται. Αρκετές φορές χαρακτηρίζονται από μια τάση προσέγγισης ενώ κάποιες άλλες από μια τάση απομάκρυνσης. Η διαδικασία αυτή επηρεάζεται τόσο από τις κοινωνικές προκαταλήψεις σχετικά με την ασθένεια, όσο και από τον πάσχοντα και την οικογένειά του (Παπαδάτου και Αναγνωστόπουλος, 1999). Η αντίληψη της πλειοψηφίας των ατόμων μιας κοινωνίας για κάποιες ασθένειες συντελεί στην περιθωριοποίηση των ατόμων που πάσχουν από αυτές. Το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας είναι μία από αυτές.

Θέματα Εαυτοεικόνας: Τα ορατά αποτελέσματα της νόσου μπορεί να προσθέτουν φόβους σχετικά με τον στιγματισμό ή την απόρριψη του ατόμου από το κοινωνικό περιβάλλον. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται η υπερβολική αδυναμία, οι δερματικές βλάβες (αλλοιώσεις) όπως η αγγειοσαρκωμάτωση (Kaposi’s sarcoma) κ.α. Θα πρέπει να βρεθούν και να συζητηθούν τρόποι για να αντεπεξέλθει το άτομο στην ασθένεια του τόσο φυσικά όσο και συναισθηματικά. Θα πρέπει επίσης να προταθούν στο άτομο τρόποι οι οποίοι θα το βοηθήσουν να αισθανθεί καλύτερα με το σώμα του. Μπορεί για παράδειγμα να γίνουν προτάσεις για χρήση καλλυντικών ή ρούχων που θα καλύπτουν την υπερβολική αδυναμία του ατόμου.

To Θέμα της Αυτοκτονίας: Τα άτομα με λοίμωξη HIV είναι πολύ πιθανό να σκέπτονται την αυτοκτονία και σε κάποιες περιπτώσεις να αποπειρώνται να την πραγματοποιήσουν. Η έκφραση τέτοιων σκέψεων πρέπει πάντα να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και να συζητιέται με τον ασθενή. Όπου χρειάζεται πρέπει να γίνεται παραπομπή σε ψυχολόγο ή ψυχίατρο. Σύμφωνα με τους Miller & Bor (1991), ορισμένοι παράγοντες που προκαλούν αυτές τις σκέψεις στο άτομο είναι:
α. η γνώση μιας ανίατης και θανατηφόρας ασθένειας,
β. η προσπάθεια να μην γίνει βάρος στους άλλους,
γ. ο φόβος της ασθένειας, του πόνου και του θανάτου,
δ. η προσπάθεια να προκαλέσει την προσοχή των άλλων,
ε. η προσπάθεια να ελέγξει μια ασθένεια η οποία μπορεί να τον ελέγξει ολοκληρωτικά,
στ. το άγχος που προκύπτει απ’ όλα τα παραπάνω,
ζ. θρησκευτικές ή άλλου είδους πεποιθήσεις.

Μερικά άτομα έχουν δυνατά θρησκευτικά πιστεύω τα οποία μπορεί να επηρεάσουν την αντίληψη τους σχετικά με:
α. την σεξουαλική συμπεριφορά,
β. την ασθένεια και τη θεραπεία,
γ. το θάνατο,
δ. τη ζωή μετά το θάνατο,
ε. την αυτοκτονία.

 Προσωπικά –Ψυχολογικά Θέματα

Τα περισσότερα από τα άτομα με λοίμωξη ή νόσο HIV, αντιμετωπίζουν προβλήματα που περιστρέφονται γύρω από την αβεβαιότητα και την προσαρμογή. Έχουν προταθεί διάφορα μοντέλα τα οποία προσπαθούν να εξηγήσουν την ψυχική διεργασία που βιώνει το άτομο από τη στιγμή που μαθαίνει ότι πάσχει από μια ασθένεια που θεωρείται ανίατη και σε όλη τη διάρκεια της εξέλιξή της. Ένα από τα δημοφιλέστερα, προτάθηκε από την Kubler – Ross το 1969 (Παπαδάτου, Αναγνωστόπουλος, 1999). Η Kubler – Ross εστίασε την προσοχή της κυρίως σ’ αυτούς που πεθαίνουν και όχι σ’ αυτούς που διέρχονται τη διαδικασία της θλίψης έπειτα από μια σημαντική απώλεια. Στήριξε τη θεωρία της σε παρατηρήσεις ασθενών που έπασχαν από ανίατες ασθένειες. Σύμφωνα μ’ αυτή, τα άτομα που πρόκειται να πεθάνουν περνούν από διάφορα στάδια -τα οποία παρουσιάζουμε παρακάτω- τα οποία περιλαμβάνουν πολλά και συχνά αντιφατικά συναισθήματα.

Στάδιο της άρνησης: Η αρχική αντίδραση κάποιου που πληροφορείται ότι πάσχει από μια απειλητική για τη ζωή ασθένεια ( μετά το σοκ που ίσως προκληθεί) είναι αυτή της άρνησης. Η άρνηση, σ’ αυτή την περίπτωση, αποτελεί ένα φυσιολογικό μηχανισμό άμυνας που λειτουργεί προστατευτικά για το άτομο το οποίο αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα ως απειλητική. Έτσι λοιπόν αρνείται το γεγονός της αρρώστιας του καθώς και των επιπτώσεων της.

Στάδιο του θυμού: Η άρνηση του ασθενούς αντικαθίσταται από συναισθήματα οργής και θυμού τα οποία προβάλλονται και σε άλλους. Ο θυμός του ασθενούς μπορεί να έχει σαν στόχο το θεό, τη μοίρα ή μπορεί να απευθύνεται σε κάποιο μέλος της οικογένειας ή στο γιατρό. Όταν ο θυμός του ασθενή διοχετεύεται στον ίδιο του τον εαυτό, τότε ο ασθενής βιώνει ενοχές οι οποίες σύμφωνα με τον Doka (Παπαδάτου και Αναγνωστόπουλος, 1999), μπορεί να πάρουν τις εξής μορφές:
α. Το άτομο αισθάνεται ένοχο γιατί το ίδιο, με τον τρόπο ζωής του προκάλεσε την ασθένεια (causation guilt).
β. Το άτομο νιώθει ενοχή ερμηνεύοντας την αρρώστια του ως “τιμωρία” για κάποιες πράξεις του μη ηθικές τις οποίες αξιολογεί αρνητικά (moral guilt).
γ. Νιώθει ενοχές για τις ευκαιρίες που έχασε στη ζωή του και όσα δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει. Παράλληλα νιώθει ένοχο επειδή ίσως αποτελεί βάρος για την οικογένειά του (role guilt).

Αυτές οι μορφές ενοχής είναι συνηθισμένες σε άτομα τα όποια μαθαίνουν ότι είναι φορείς της λοίμωξης HIV (Παπαδάτου και Αναγνωστόπουλος, 1999).

Στάδιο της διαπραγμάτευσης: Σ’ αυτό το στάδιο το άτομο εύχεται να είχε περισσότερο χρόνο ζωής και κάνει κάποια είδη “συμφωνίας” προσπαθώντας να αναβάλει το αναπόφευκτο. Οι συμφωνίες ή διαπραγματεύσεις αυτές δίνουν στο άτομο την ψευδαίσθηση ότι η αποφυγή ή η επιδίωξη κάποιων πράξεων μπορεί να αλλάξουν την άσχημη εξέλιξη της ασθένειας. Σ’ αυτό το στάδιο, οι αμφιθυμικές σχέσεις είναι καλό να επεξεργαστούν τόσο από το ίδιο το άτομο, όσο και από την οικογένεια και (όσο αυτό είναι δυνατόν) να αντικατασταθούν.

Στάδιο της κατάθλιψης: Καθώς το άτομο συνειδητοποιεί το γεγονός του επερχόμενου θανάτου και της απώλειας, βιώνει αισθήματα κατάθλιψης. Σύμφωνα με την Kubler -Ross η κατάθλιψη αυτού του σταδίου μπορεί να είναι:
α. αντιδραστική (όταν σχετίζεται με απώλειες που ο ασθενής βιώνει μέσα στο παρόν καθώς αναλογίζεται πως ήταν στο παρελθόν) ή
β. προπαρασκευαστική – όταν ο ασθενής σκέφτεται τις απώλειες οι οποίες πρόκειται να έλθουν εν’ όψει του επικείμενου θανάτου.

Η κατάθλιψη εκδηλώνεται με ποικίλα συμπτώματα όπως θλίψη, απαισιοδοξία, απόγνωση. Οι αντιδράσεις αυτές είναι φυσιολογικές και το άτομο πρέπει να ενθαρρύνεται να εκφράζει τα συναισθήματα του γιατί έτσι έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να τα κατανοήσει και να τα αποδεχθεί (Παπαδάτου, Αναγνωστόπουλος, 1999).

Στάδιο της αποδοχής: Έχοντας περάσει απ’ όλα τα παραπάνω στάδια, το άτομο συμβιβάζεται με το γεγονός και δέχεται την πραγματικότητα του επικείμενου θανάτου του. Στο στάδιο αυτό ο άρρωστος έχει αποκτήσει εσωτερική γαλήνη και ηρεμία. Έχει συμφιλιωθεί με την ιδέα του θανάτου και νιώθει ψυχολογικά ήρεμος (Παπαδάτου, Αναγνωστόπουλος, 1999). Σύμφωνα με την Kubler-Ross, τα στάδια αυτά δεν διαδέχονται αυστηρά το ένα το άλλο, αλλά μπορεί να συνυπάρχουν ή να εμφανίζονται σε διάφορες φάσεις της ασθένειας. Οι ατομικές διαφορές και η προσωπικότητα του ασθενούς παίζουν σημαντικό ρόλο στον τρόπο που θα βιώσει και θα αντιμετωπίσει κάποιος μια τέτοια κατάσταση, γενεσιουργό άγχους.

Η μόλυνση από τον HIV ταυτίζεται με την έναρξη του πρώτου σταδίου της ασθένειας ενώ υπάρχει μια λανθάνουσα περίοδος, το μεσοδιάστημα, έως ότου να εμφανισθούν τα συμπτώματα με την οποία εκδηλώνεται. Το AIDS θεωρείται ως το τελευταίο από τα τρία στάδια της νόσου. Η λανθάνουσα αυτή περίοδος, η οποία μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια, κάνει την περίπτωση των μολυσμένων από τον HIV ατόμων ιδιαίτερη, από την άποψη ότι πάσχουν από μια ασθένεια μη ιάσιμη ακόμη και χρόνια.

Η χρόνια φάση μιας ασθένεια μπορεί να ορισθεί ως μια περίοδος που ξεκινά από τη στιγμή της διάγνωσης της ασθένειας και εκτείνεται ως την τελική έκβαση της ασθένειας είτε αυτή είναι η ίαση είτε ο θάνατος του ατόμου (Παπαδάτου, Αναγνωστόπουλος, 1999). Η χρόνια αυτή φάση είναι αρκετά δύσκολη περίοδος για τα άτομα με λοίμωξη HIV, κυρίως επειδή η έκβαση της νόσου είναι αβέβαιη. Το επακόλουθο είναι να συνοδεύεται από χρόνιο άγχος.

Τι πρέπει να γίνει;

Για να καταπολεμήσουμε το ρατσισμό, τις διακρίσεις, την ξενοφοβία και όλες τις μορφές μη ανεκτικότητας απέναντι στους πάσχοντες από Σ.Μ.Ν., χρειάζεται να ενεργήσουμε σε πολλά διαφορετικά επίπεδα καθιστώντας συμμέτοχους τις κυβερνήσεις, τους πολίτες, τις τοπικές κοινότητες και το κάθε άτομο ξεχωριστά. Έτσι θα διασφαλίσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου μας.