
Πολλά εκατομμύρια χρόνια πριν, οι δεινόσαυροι κυβερνούσαν τη Γη και οι θαλάσσιοι δράκοι, δεν ήταν απλά δημιουργήματα ταινιών του Χόλυγουντ, αλλά τρομακτικά αρπακτικά που έλεγχαν και κυρίευαν τους ωκεανούς. Τα πλάσματα αυτά ανήκουν σε έναν κόσμο που εξαφανίστηκε πριν από πολύ καιρό, αλλά παρόλα αυτά συνεχίζει να ενθουσιάζει αυτούς που προσπαθούν να κατανοήσουν την προέλευση της ζωής στον πλανήτη μας.
Οι δεινόσαυροι αποτελούν έναν συναρπαστικό γρίφο της προϊστορίας, που αναπτύχθηκε και εξαφανίστηκε εκατομμύρια χρόνια πριν.
Με την εντυπωσιακή τους ποικιλία σε μεγέθη και σχήματα, από τον μικροσκοπικό Velociraptor μέχρι τον επιβλητικό Tyrannosaurus rex, οι δεινόσαυροι αποτελούν μια πηγή θαυμασμού και μυστηρίου για επιστήμονες και ερευνητές.
Η αφήγηση της ιστορίας τους ανοίγει παράθυρα σε έναν παλιό κόσμο, πλούσιο σε ανακαλύψεις και μας βοηθά να φανταστούμε πώς ήταν η Γη όταν αυτά τα εκπληκτικά πλάσματα κυριαρχούσαν στη φύση.
Οι δεινόσαυροι συνδέονται με την ανθρώπινη περιέργεια, προσφέροντας ένα ταξίδι στο παρελθόν και μια ανεξερεύνητη ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για τον κόσμο που βρισκόταν πριν από εκατομμύρια χρόνια.
Η διδασκαλία των δεινοσαύρων στο πλαίσιο της εκπαίδευσης μπορεί να επιτύχει πολλούς διδακτικούς στόχους. Παρακάτω είναι μερικοί από αυτούς:
- Ενθαρρύνει το Ενδιαφέρον για την Επιστήμη: Η μελέτη των δεινοσαύρων μπορεί να ενθαρρύνει το πάθος για την παλαιοντολογία και την εξερεύνηση της επιστήμης.
- Αναπτύσσει τη Δεξιότητα της Έρευνας: Οι μαθητές μπορούν να μάθουν πώς οι επιστήμονες μελετούν τα απολιθώματα και το παρελθόν μέσω της αρχαιολογίας.
- Προωθεί τη Διαπολιτισμική Κατανόηση: Οι δεινόσαυροι υπήρξαν πλάσματα παγκοσμίως, επομένως, η διδασκαλία αυτού του θέματος μπορεί να προωθήσει την κατανόηση των διαφορετικών πολιτισμών και των εποχών που υπήρξαν σε διάφορα μέρη του κόσμου.
- Αναπτύσσει τις Δεξιότητες της Κριτικής Σκέψης: Οι μαθητές μπορούν να αναπτύξουν τη δεξιότητα να εξετάζουν και να αξιολογούν επιστημονικές αποδείξεις και επιχειρήματα.
- Προωθεί την Ανάπτυξη της Γλωσσικής Δεξιότητας: Οι μαθητές μπορούν να αναπτύξουν τη γλωσσική τους επιδεξιότητα μέσω της ανάγνωσης, της συγγραφής και της παρουσίασης εργασιών σχετικά με τους δεινόσαυρους.
- Διδάσκει τη Σημασία της Διατήρησης: Μελετώντας εξαφανισμένα είδη, οι μαθητές μπορούν να κατανοήσουν τη σημασία της διατήρησης των σημερινών ειδών και του φυσικού περιβάλλοντος.
Ο κόσμος των Δεινοσαύρων! Πώς ζούσαν, τι έτρωγαν, πώς εξαφανίστηκαν;
Ας κάνουμε ένα ταξίδι στο πολύ μακρινό παρελθόν του πλανήτη μας.
🌎 Πότε υπήρξαν οι δεινόσαυροι;
🌱 Πώς ζούσανε, τι τρώγανε, πώς αμύνονταν;
🦕 Ποιος πασίγνωστος δεινόσαυρος είναι απλά μία.. απάτη;
🦖 Ποιος ήταν ο αγαπημένος σου και γιατί;
Ας δούμε και ένα φύλλο εργασίας που μας δίνει tosakidio :
Πηγή : tosakidio
Οι δεινόσαυροι ήταν σπονδυλωτά ζώα. Kυριάρχησαν στο γήινο οικοσύστημα για πάνω από 160 εκατομμύρια χρόνια και πρωτοεμφανίστηκαν πριν 230 εκατομμύρια χρόνια.
Στα χρόνια που ζούσαν οι δεινόσαυροι όλες οι ήπειροι ήταν ενωμένες σε μία την Παγγαία. Δεινόσαυροι ζούσαν σε όλη την Παγγαία, γι’ αυτό και τα κόκαλά τους ανακαλύφθηκαν σε όλες τις ηπείρους που την αποτελούσαν (έτσι οι παλαιοντολόγοι βρίσκουν απολιθώματά τους ακόμη και σήμερα σε όλη τη γη).
Φυσικά υπήρχαν δύο γένη δεινοσαύρων αρσενικά και θηλυκά. Όταν ερχόταν η εποχή για ζευγάρωμα πολλά αρσενικά ερχόταν σε σύγκρουση για την διεκδίκηση των θηλυκών όπως για παράδειγμα ο παχυκεφαλόσαυρος ο οποίος είχε πολύ χοντρό κρανίο. Για να κερδίσει μία θηλυκή, έπρεπε να παλεύει με το μέτωπο.
Οι δεινόσαυροι ήταν ζώα που έζησαν στη γη για περισσότερα από 160 εκατομμύρια χρόνια.
Παρά τα όσα εμφανίζονται στις κινηματογραφικές ταινίες και στα κόμικς, οι δεινόσαυροι και οι άνθρωποι δεν συνυπήρξαν ποτέ.
Κι αφού εξαφανίστηκαν πριν τόσα πολλά χρόνια πως γνωρίζουμε γι΄αυτούς;
Κανένας άνθρωπος δεν είδε ποτέ ζωντανούς δεινόσαυρους, γιατί πριν 65 περίπου εκατομμύρια χρόνια εξαφανίστηκαν. Στην εποχή των δεινοσαύρων, δεν υπήρχαν ακόμη άνθρωποι στη γη και τα πάντα σκέπαζαν τα δάση. Σε μουσεία όμως, μπορείς να δεις αληθινούς σκελετούς ή αναπαραστάσεις τους σε φυσικό μέγεθος.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα αυτά τα φανταστικά πλάσματα αναζητούμε στοιχεία και απολιθώματα που θα συμπληρώσουν την εικόνα που έχουμε για τον κόσμο των δεινοσαύρων και τη ζωή τους στη Γη.
Την μελέτη των δεινοσαύρων έχουν αναλάβει οι παλαιοντολόγοι, οι επιστήμονες που ασχολούνται με τη μελέτη οργανισμών που έζησαν τα παλιά χρόνια και συνέλεξαν πολύτιμες πληροφορίες από τα απολιθώματα που βρέθηκαν σε όλες τις ηπείρους.
Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν απολιθώματα, όπως οστά και αποτυπώματα, για να ανακαλύψουν πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή, την αναπαραγωγή και το περιβάλλον διαβίωσης των δεινοσαύρων. Με αυτόν τον τρόπο, μαθαίνουμε πολλά για την εξέλιξη της ζωής στη Γη και πώς οι δεινόσαυροι συνέβαλαν σε αυτήν.
Οι δεινόσαυροι άφησαν διάφορα ίχνη και από αυτά γνωρίζουμε την ύπαρξή τους. Το ήξερες ότι δεν εξαφανίστηκαν όλοι και κάποιοι έγιναν σαύρες, κάποιοι κροκόδειλοι και κάποιοι πουλιά”;
Γνωρίζουμε τους δεινόσαυρους χάρη στα κόκαλά τους, που διατηρήθηκαν καλά. Απ’ αυτά, αλλά και από άλλα στοιχεία, οι επιστήμονες βγάζουν συμπεράσματα για το πώς έμοιαζαν και ζούσανε, πχ.: Πριν από εκατομμύρια χρόνια, σημάδια από το δέρμα τους αποτυπώθηκε στη λάσπη, που μετά σκλήρυνε κι έγινε πέτρα, τα δόντια και τα νύχια μας δίνουν πληροφορίες για το πώς έτρωγαν οι δεινόσαυροι. Οι πατημασιές τους μας δείχνουν το σχήμα των πελμάτων τους. Έχουν βρεθεί ακόμα και φωλιές. Μερικές φορές, μέσα στ’ αυγά υπάρχει ο σκελετός ενός μωρού δεινόσαυρου.
Η ανακάλυψη των απολιθωμάτων
Τα πρώτα απολιθώματα δεινοσαύρων ανακαλύφθηκαν πριν περίπου 2 αιώνες . Μόλις το 1842, ο ανατόμος Richard Owen ονόμασε «δεινόσαυρο» ένα νέο είδος απολιθωμένου σαυροειδούς ερπετού. Η λέξη έχει ελληνική προέλευση και προέρχεται από τις λέξεις ¨δεινός¨ και ¨σαύρα¨ δηλαδή σημαίνει μεγάλη, φοβερή σαύρα.
Το παράξενο απολιθωμένο πλάσμα βρέθηκε τυχαία σε πετρώματα της Αγγλίας. Από τότε η μελέτη των γιγαντιαίων αυτών οργανισμών ενθουσίασε τόσο τους επιστήμονες όσο και το ευρύ κοινό. Οι παλαιοντολόγοι έχουν εντοπίσει μέχρι σήμερα περισσότερα από 1.000 διαφορετικά είδη δεινοσαύρων.
Από τότε που ανακαλύφθηκε ο πρώτος απολιθωμένος σκελετός δεινόσαυρου, τον 19ο αιώνα, οι παλαιοντολόγοι έχουν ανακαλύψει περισσότερα από 500 διαφορετικά γένη δεινοσαύρων. Τα περισσότερα απολιθώματα βρέθηκαν στην έρημο, γιατί εκεί δεν πέφτουν πολλές βροχές και έτσι δεν διαβρώνονται τα απολιθώματα.
Τι εργαλεία χρειάζεται ένας Παλαιοντολόγος για να ανακαλύψει τα απολιθώματα;
https://learningapps.org/watch?v=pjknzbncn21
Μαθαίνω τα ονόματα των δεινοσαύρων
Ένα μικρό βίντεο με χαρακτήρες που θα λατρέψουν τα παιδιά απευθείας από την Disney μεταγλωτισμένο στα Ελληνικά που θα σας μάθει μερικά από τα είδη των δεινοσαύρων! Δείτε το.
Πολλοί φυτοφάγοι δεινόσαυροι συγκεντρώνονταν σε μεγάλα κοπάδια και διάνυαν μακρινές αποστάσεις, ψάχνοντας καινούριας περιοχές για να εξασφαλίσουν την τροφή τους. Αυτό το γνωρίζουμε επειδή παρατηρήσαμε πετρώματα γεμάτα με ίχνη από πατημασιές.
Ένα ποιοτικό ντοκιμαντέρ είναι το παρακάτω. Σαν παλαιοντολόγοι θα μάθετε πολλά. Είναι μισή ώρα και περιγράφει τις διαδικασίες που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες για να βρουν τα απολιθώματα των δεινόσαυρων.
Στη συνέχεια αναφέρει για τα μουσεία, τα είδη των δεινοσαύρων καθώς και πολλές λεπτομέρειες για αυτούς. Αν έχετε παιδιά πάνω από 6 ετών θα το απολαύσετε.
Η ζωή των δεινοσαύρων, όπως και όλων των ζώων, όπως και κάθε έμβιου όντος, εξαρτώνταν από το νερό. Οι πηγές, οι λίμνες και τα ποτάμια ήταν, από την εποχή των δεινοσαύρων, τόποι όπου δίνονταν μάχες. Όλοι διεκδικούσαν το δικαίωμά τους στο νερό και στη διεκδίκηση αυτή πάντα κέρδιζαν οι δυνατότεροι.
Σε μία από τις ανασκαφές τους, οι παλαιοντολόγοι ανακάλυψαν πολλά απολιθώματα δεινοσαύρων, συγκεντρωμένα σε ένα σημείο. Όλα τα απολιθώματα ήταν από φυτοφάγους δεινόσαυρους εκτός από ένα που ήταν από σαρκοφάγο. Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι στο σημείο εκείνο υπήρχε νερό. Οι φυτοφάγοι, πήγαν για να πιούν νερό και ο σαρκοφάγος όρμησε να τους φάει. Τότε, ίσως μια ξαφνική αμμοθύελλα, εγκλώβισε και σκότωσε όλα τα ζώα που είχαν συγκεντρωθεί εκεί.
Ο Παταγοτιτάν είναι πλέον ο μεγαλύτερος δεινόσαυρος που υπήρξε στη Γη
Τον τίτλο του πρωταθλητή βαρέων βαρών μεταξύ των δεινοσαύρων φέρει πλέον ο «Παταγοτιτάν» (Τιτάνας της Παταγονίας), ο μεγαλύτερος δεινόσαυρος και πιθανότατα το μεγαλύτερο σε μήκος ζώο που περπάτησε ποτέ πάνω στη Γη.
Αλλά στις 21.04.2021 η ενδελεχής επιστημονική μελέτη των απολιθωμάτων του κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μέγεθος του δεν συγκρινόταν με κανενός άλλου δεινοσαύρου. Οι επιστήμονες για πρώτη φορά του έδωσαν και ένα επίσημο επιστημονικό όνομα Patagotitan mayorum (ο δεύτερος προσδιορισμός δόθηκε προς τιμή της οικογένειας Mayo, στο κτήμα της οποίας βρέθηκαν τα απολιθώματα). Έως τώρα μεγαλύτερος δεινόσαυρος θεωρείτο ο Αργεντινόσαυρος, ο οποίος επίσης είχε βρεθεί στην Αργεντινή.
Ο τρομερός Τυρανόσαυρος (T.rex) μπροστά του θα ωχριούσε, αν και εκείνος ήταν ένας επιθετικός θηρευτής, ενώ ο θηριώδης Παταγοτιτάν ήταν ένα άκακο φυτοφάγο πλάσμα, που ανήκε σε μια υποκατηγορία των σαυροπόδων, συγκεκριμένα στην οικογένεια των τιτανοσαύρων, η οποία περιλαμβάνει τον Αργεντινόσαυρο και άλλους γιγάντιους νοτιοαμερικανικούς δεινόσαυρους.
O Παταγοτιτάν είχε περίπου διπλάσιο βάρος από γνωστότερους γίγαντες όπως ο Βραχιόσαυρος και ο Απατόσαυρος. Εκτιμάται ότι είχε βάρος περίπου 69 τόνων, μήκος 37 μέτρων (όσο 14 ασιατικοί ελέφαντες ο ένας πίσω από τον άλλο ή δύο μεγάλες νταλίκες ή ένα επταόροφο κτίριο) και ύψος σώματος γύρω στα έξι μέτρα, ενώ ο μακρύς λαιμός του μπορεί να έφθανε και τα 15 μέτρα.
Όσο τρομεροί κι αν σου φαίνονται οι δεινόσαυροι, οι περισσότεροι από αυτούς ήταν φυτοφάγοι κι αν και δεν υπήρχε την εποχή εκείνη χόρτο, έτρωγαν φύλλα, καρπούς, ρίζες, κουκουνάρες και κατάπιναν κι αρκετά χαλίκια (ναι σωστά διάβασες) όπως κάνουν σήμερα κάποια πουλιά για να πολτοποιήσουν την τροφή μέσα στο στομάχι τους.
Υπήρχαν όμως και οι σαρκοφάγοι. Οι μικρόσωμοι σαρκοφάγοι τρέφονταν με σαύρες, βατράχια κι άλλα ζώα παρόμοιου μεγέθους. Οι μεγάλοι σαρκοφάγοι κατασπάραζαν άλλους δεινόσαυρους. Για να αμύνονται στις επιθέσεις των σαρκοφάγων, οι φυτοφάγοι δεινόσαυροι είχαν αναπτύξει πολύ αποτελεσματικούς τρόπους. Ο τρικεράτοψ είχε τρία κέρατα για να αμύνεται, ο αντίχειρας κάθε χεριού του ιγουανόδοντα ήταν σαν ένα στιλέτο.
Ποιος ήταν όμως ο μεγαλύτερος σαρκοφάγος δεινόσαυρος; Μα φυσικά ο γνωστός σε όλους σας, Τ-rex που θα μπορούσε να μας κάνει δυο μπουκιές!
Πως μπορείς να ξεχωρίσεις τους φυτοφάγους από τους σαρκοφάγους; Από τα πόδια τους! Οι φυτοφάγοι χρησιμοποιούσαν και τα 4 πόδια τους ενώ οι σαρκοφάγοι έτρεχαν με τα 2 πίσω τους πόδια.
Αυτό που σίγουρα γνωρίζουμε από την μελέτη των απολιθωμάτων, είναι ότι όλοι οι δεινόσαυροι γεννούσαν αυγά, όπως και τα σημερινά ερπετά. Όταν ερχόταν η εποχή του ζευγαρώματος πολλές φορές οι αρσενικοί μάλωναν άγρια μεταξύ τους. Η μαμά δεινόσαυρος έκρυβε τα αυγά της στο χώμα. Έτσι για παράδειγμα ο μαγιόσαυρος έξυνε το χώμα για να σκάβει μια μεγάλη φωλιά όπου γεννούσε μέχρι 30 αυγά, μετά την σκέπαζε με φύλλα, φτέρες και χώμα και έφτιαχνε έτσι ένα μίγμα που διατηρούσε τα αυγά ζεστά.
Πολλοί δεινόσαυροι μεγάλωναν και ζούσαν σε αγέλες για να προστατεύσουν ο ένας τον άλλο, πχ. Ένας τυρανόσαυρος επιτίθεται σε τρικεράτωπες. Πως θα αμυνθεί το κοπάδι; Τα μικρά των δεινοσαύρων και οι πιο αδύναμοι συγκεντρώνονται στη μέση για να προφυλαχτούν. Τα μεγάλα αρσενικά κάνουν κύκλο γύρω απ’ το κοπάδι και στυλώνουν τα σουβλερά τους κέρατα, έτοιμα να πολεμήσουν. Ο τυρανόσαυρος που είναι τρομερός κυνηγός, αναγκάζεται να τα παρατήσει, αλλά θα ξαναγυρίσει σε λίγο για ν’ αρπάξει κανένα μικρό που χάθηκε ή κάποιο άρρωστο ζώο.
Δες την γέννηση ενός μικρού δεινοσαύρου…
Αφού γνωρίσαμε τους δεινόσαυρους , ώρα για αινίγματα!!!
Προσπάθησε τώρα να βάλεις στη σωστή σειρά τις εικόνες
Πίνακες από το ιστολόγιο της Ανθής Ζήση…
Όλοι οι δεινόσαυροι έβγαζαν κραυγές. Πιο δυνατά απ΄όλους φώναζε ο αδρόσαυρος που το ράμφος του έμοιαζε μ΄αυτό της πάπιας. Ο εντομόσαυρος ακουγόταν σαν ένα τεράστιο βατράχι, χρησιμοποιώντας το φωνητικό του σάκο. Ο παρασαυρολόθος ήταν κι αυτός δεινόσαυρος με ράμφος πάπιας. Το παράξενο λοφίο του σχηματιζόταν από αναπνευστικούς σωλήνες. Όταν φυσούσε δυνατά, ηχούσε σαν τρομπέτα ή τρομπόνι. Όλοι οι δεινόσαυροι από ότι φαίνεται φώναζαν για να εντοπίσουν ο ένας τον άλλον, για να αναγνωριζόντουσαν μεταξύ τους ή για να ειδοποιούνται για έναν κίνδυνο.
Μην ξεχνάτε πως σαν παλαιοντολόγοι θα πρέπει να καταλάβετε εύκολα πως κάνει ο τυραννόσαυρος ή ο βροντόσαυρος! Μπορείτε εύκολα να παίξετε ένα παιχνίδι για το πως κάνει ο κάθε ένας δεινόσαυρος.
Φτιάχνουμε δεινόσαυρους
Από τον ιστότοπο kinderella παίρνουμε ιδέες για
9+1 κατασκευές για δεινόσαυρους!!! (με πατρόν
Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να τον επισκεφθείτε
Βιολογία και συμπεριφορά των δεινοσαύρων
Στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου πριν 65 εκατομμύρια χρόνια, οι δεινόσαυροι εξαφανίστηκαν, πράγμα που σήμανε το τέλος της κυριαρχίας τους στον πλανήτη.
Τα σημερινά πτηνά θεωρούνται ως η μόνη ομάδα δεινοσαύρων που επέζησε.
Από τότε που ανακαλύφθηκε ο πρώτος δεινόσαυρος, τον 19ο αιώνα, απολιθωμένοι σκελετοί δεινοσαύρων έχουν γίνει σημαντικό θέαμα σε μουσεία όλου του κόσμου!
Θεωρίες για την εξαφάνιση των δεινοσαύρων:
Η ξαφνική μαζική εξαφάνιση των δεινοσαύρων, που συνέβη πριν 65 εκατομμύρια έτη, είναι ένα από τα πιο ενδιαφέρον μυστήρια της παλαιοντολογίας.
Η καταστροφή που έφερε το τέλος των δεινοσαύρων ήταν κατά τι χειρότερη από ότι μπορεί να φανταστεί κανείς. Ένας αστεροειδής με διάμετρο 15 χιλιομέτρων χτύπησε τη Γη πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια με δύναμη που ισούται περίπου με 10 δισεκατομμύρια βόμβες σαν αυτή που ρίξαμε στη Χιροσίμα. Αυτό αρκεί για να καταλάβει κανείς τι έγινε μετά: Μέσα στο απόλυτο χάος κανένα ζώο μεγαλύτερο από 25 κιλά (το πολύ) δεν θα μπορούσε να επιβιώσει σε μια ατμόσφαιρα που καιγόταν. Στην πραγματικότητα, το 75% όλων των ειδών εξαφανίστηκε. Συνεπώς, όλοι οι δεινόσαυροι, εκτός από τους μικρούς ιπτάμενους -πρόγονους των σημερινών πουλιών- ήταν αδύνατον να επιζήσουν.
Ας δούμε όμως τις επικρατέστερες θεωρίες
1. Σύγκρουση με αστεροειδή
Η θεωρία σύγκρουσης με αστεροειδή, που προτάθηκε αρχικά από τον Γουόλτερ Άλβαρεζ προς το τέλος της δεκαετίας του 1970, συνδέει το γεγονός της εξάλειψης τους στο τέλος της κρητιδικής περιόδου με μία σύγκρουση που συνέβη 65,5 εκατομμύρια έτη πριν.
Το HHMI BioInteractive διερευνά την αιτία της μαζικής εξαφάνισης στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου — και οι ενδείξεις προέρχονται από την παλαιοντολογία, τη χημεία, τη φυσική και τη βιολογία.Οι επιστήμονες αναφέρουν πως ένας αστεροειδής διαμέτρου 10 χιλιομέτρων έπεσε κοντά στη χερσόνησο Γιουκατάν στο Μεξικό και δημιούργησε κρατήρα διαμέτρου 170 χιλιομέτρων. Η εξαφάνιση των δεινοσαύρων ήταν ένα μόνο κομμάτι της μαζικής εξαφάνισης ειδών που έλαβε χώρα. Η έκρηξη οδήγησε στην εξόντωση των 3/4 όλης της ζωής στη Γη.
Αυτή η ταινία τριών πράξεων αφηγείται την ιστορία του εκπληκτικού αστυνομικού έργου που έλυσε ένα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά μυστήρια όλων των εποχών.
Οι επιστήμονες πιστεύουν πως άν ο αστεροειδής που εξάλειψε τους δεινόσαυρους από το πρόσωπο της Γης θα είχε χτυπήσει σε άλλη τοποθεσία, μπορεί να ήταν ακόμα ζωντανοί!!! Τα ρηχά νερά του Κόλπου του Μεξικού εξατμίστηκαν αμέσως καθώς ο αστεροειδής χτύπησε, προκαλώντας απόλυτη καταστροφή.
Η πρόσκρουση του αστεροειδούς ήταν σίγουρα καταστροφική αλλά η κλιματική αλλαγή που προκλήθηκε από αυτήν ήταν και η ουσιαστική αιτία της εξαφάνισης των δεινοσαύρων.
Ο κρατήρας που σχηματίστηκε, πλούσιος σε ενώσεις θείου, δημιούργησε στην ατμόσφαιρα νέφος σκόνης. Το νέφος σκόνης εμπόδιζε τις ηλιακές ακτίνες να φτάνουν στη Γη. Η φωτοσύνθεση σταμάτησε για πάνω από ένα χρόνο και συνεπώς επηρεάστηκε η βασική τροφή των φυτοφάγων δεινοσαύρων, και προφανώς διαταράχτηκε όλη η τροφική αλυσίδα. Όσοι δεινόσαυροι δεν πέθαναν από το νέφος, την πτώση βράχων ή τα παλιρροιακά κύματα που δημιουργήθηκαν εξαφανίστηκαν από την έλλειψη τροφής.
Αυτή ήταν η Τελευταία Μέρα των Δεινοσαύρων.
Μία παρόμοια θεωρία σύγκρουσης ,με τη θεωρία του Άλβαρεζ, προτείνει ένα ρεύμα κομητών που απομακρύνθηκαν από το Νέφος του Όορτ, λόγω της βαρυτικής διάσπασης που προκλήθηκε από ένα διαπερνών αστέρι.Ένα ή περισσότερα από αυτά τα αντικείμενα συγκρούστηκαν έπειτα με τη Γη, σχεδόν ταυτόχρονα, προκαλώντας την παγκόσμια εξαφάνιση των ειδών.
2. Ηφαιστειακή έκρηξη
Μια τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη έλαβε χώρα στην περιοχή της Ινδίας την ίδια εποχή. Σκόνη και αέρια περιόρισαν την είσοδο των ηλιακών ακτίνων στη Γη και συνέβαλαν σε έντονο φαινόμενο θερμοκηπίου. Οι μαζικές ηφαιστειακές εκρήξεις απελευθέρωσαν αέρια τα οποία συνέβαλαν στην αλλαγή του κλίματος. Το διοξείδιο του άνθρακα και το μεθάνιο παγίδευαν όλο και περισσότερο την ηλιακή ενέργεια στη Γη και η θερμοκρασία αυξανόταν.
Η φωτοσύνθεση διακόπηκε και επηρέασε τα τροφικά πλέγματα, ενώ ταυτόχρονα, τα αποθέματα οξυγόνου στους ωκεανούς μειώθηκαν ραγδαία, καθώς το φυτοπλαγκτόν δεν μπορούσε να απορροφήσει ηλιακή ενέργεια. Το οξυγόνο μειώθηκε και στην ατμόσφαιρα.
Εικάζεται ότι οι δεινόσαυροι είχαν αναπνευστικά συστήματα όμοια με εκείνα των σύγχρονων πτηνών. Δεδομένης της γενικευμένης έλλειψης οξυγόνου από την μια και των μεγάλων απαιτήσεων που είχαν οι δεινόσαυροι για οξυγόνο, η αναπνοή τους επιβραδύνθηκε σημαντικά, γεγονός που κατέστησε δύσκολο να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες.
Κάποιοι ερευνητές συνδυάζουν την ηφαιστειακή έκρηξη με τη σύγκρουση αστεροειδούς. Η απελευθέρωση αερίων του θερμοκηπίου ουσιαστικά εξασθένισε όλα τα οικοσυστήματα του πλανήτη με αποτέλεσμα οι δεινόσαυροι να εξαφανιστούν γρηγορότερα μετά την πρόσκρουση του αστεροειδούς.
-
Όμως, σύμφωνα με μία νέα διεθνή επιστημονική μελέτη, υπάρχουν πλέον βάσιμες ενδείξεις ότι στην πραγματικότητα η παρακμή των δεινοσαύρων είχε ξεκινήσει τουλάχιστον δέκα εκατομμύρια χρόνια πριν «χτυπήσει» ο αστεροειδής, ο οποίος φαίνεται να έδωσε απλώς τη χαριστική βολή.
Οι ερευνητές από τη Γαλλία, τη Βρετανία και τον Καναδά, με επικεφαλής τον δρα Φαμπιέν Κονταμέν του Ινστιτούτου Επιστημών της Εξέλιξης στο Μονπελιέ του Εθνικού Κέντρου Ερευνών της Γαλλίας (CNRS), οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications» ανέλυσαν περίπου 1.600 απολιθώματα και όλα τα άλλα διαθέσιμα στοιχεία για την εξελικτική πορεία των δεινοσαύρων στον πλανήτη μας.
Όπως είπε ο Κονταμέν, «μελετήσαμε τις έξι πολυπληθέστερες οικογένειες δεινοσαύρων καθ’ όλη την Κρητιδική Περίοδο, που εκτείνεται πριν από 150 έως 66 εκατομμύρια χρόνια, και βρήκαμε ότι όλες εξελίσσονταν κανονικά, επεκτείνονταν και ήταν σαφώς επιτυχημένες. Μετά, ξαφνικά, πριν 76 εκατομμύρια χρόνια, εμφάνισαν μία απότομη παρακμή. Ο ρυθμός εξαφάνισής τους αυξήθηκε και σε μερικές περιπτώσεις σταμάτησε η εμφάνιση νέων ειδών».
«Σε όλες τις περιπτώσεις βρήκαμε στοιχεία για μία παρακμή που προηγήθηκε της πτώσης του αστεροειδούς. Επίσης, είναι φανερό ότι οι φυτοφάγοι δεινόσαυροι ήταν οι πρώτοι που έτειναν να εξαφανιστούν», ανέφερε ο ερευνητής Γκιγιόμ Γκινό του ίδιου γαλλικού Ινστιτούτου.
«Είναι ξεκάθαρο πως αυτή η παρακμή των δεινοσαύρων που προηγήθηκε από την πτώση του αστεροειδούς σχετιζόταν με δύο παράγοντες: Πρώτον, ότι οι κλιματολογικές συνθήκες έγιναν πιο κρύες, πράγμα που έκανε πιο δύσκολη τη ζωή των δεινοσαύρων που πιθανότατα χρειάζονταν πιο ζεστές θερμοκρασίες και δεύτερον, η απώλεια των φυτοφάγων δεινοσαύρων έκανε τα οικοσυστήματα πιο ασταθή και επιρρεπή στην κατάρρευση», δήλωσε ο καθηγητής Μάικ Μπέντον της Σχολής Γεωεπιστημών του βρετανικού Πανεπιστημίου του Μπρίστολ.
«Επρόκειτο για μία κομβική στιγμή στην εξέλιξη της ζωής. Ο κόσμος είχε κυριαρχηθεί από τους δεινόσαυρους για περισσότερα από 160 εκατομμύρια χρόνια και καθώς παράκμαζαν, άλλες ομάδες άρχισαν να αποκτούν κυρίαρχη θέση, μεταξύ των οποίων τα θηλαστικά, τα οποία άρχισαν να αυξάνουν σε αριθμούς πριν την εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Μετά την πρόσκρουση του αστεροειδούς, είχαν πια τη δική τους ευκαιρία να δημιουργήσουν νέα είδη οικοσυστημάτων, τα οποία βλέπουμε μέχρι σήμερα», σημείωσε ο Κονταμέν.
Αυτό όμως δεν συνέβει μόνο στην εποχή που ζούσαν οι Δεινόσαυροι
Στα ίχνη μιας ακόμη -άγνωστης έως τώρα- μαζικής εξαφάνισης των ειδών, η οποία συνέβη στη Γη πριν 233 εκατομμύρια χρόνια, ανακάλυψε μια διεθνής επιστημονική ομάδα. Το γεγονός (με την επιστημονική ονομασία Carnian Pluvial Episode)αυτό συνέβει κατά την Ύστερη Τριασική περίοδο, μεταξύ άλλων, βοήθησε τους δεινόσαυρους να κυριαρχήσουν στον πλανήτη μας.
Οι 17 ερευνητές, με επικεφαλής τον παλαιοντολόγο Μάικ Μπέντον της Σχολής Γεωεπιστημών του βρετανικού Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, οι οποίοι αξιολόγησαν μια σειρά από γεωλογικά και παλαιοντολογικά δεδομένα και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», θεωρούν ως πιθανότερη αιτία για την καταστροφή τις μαζικές εκρήξεις ηφαιστείων στον δυτικό Καναδά και στην Αλάσκα, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα τεράστιοι όγκοι ηφαιστειακού βασάλτη να ξεχυθούν και να καλύψουν μεγάλες εκτάσεις. Παράλληλα, η ατμόσφαιρα κατακλύσθηκε από εξίσου τεράστιες ποσότητες «αερίων του θερμοκηπίου», με συνέπεια να ανέβει απότομα η θερμοκρασία.
Η κλιματική αλλαγή που ακολούθησε προκάλεσε μεγάλη απώλεια της βιοποικιλότητας τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα (απώλεια του ενός τρίτου των ειδών), ενώ, μετά την εξαφάνιση των παλαιών ειδών, νέα είδη αναδύθηκαν, δημιουργώντας διαφορετικά οικοσυστήματα, π.χ. ευνοώντας ιδιαίτερα την επέκταση των κωνοφόρων δένδρων.
Οι δεινόσαυροι είχαν ήδη εμφανιστεί περίπου 20 εκατομμύρια χρόνια πριν από αυτή τη μαζική καταστροφή ειδών, αλλά έως τότε είχαν παραμείνει σχετικά σπάνιοι και μάλλον ασήμαντοι. Όμως στη συνέχεια, για ασαφείς λόγους, βρήκαν ευκαιρία να εγκαθιδρύσουν την κυριαρχική παρουσία τους. Το ίδιο έκαναν και άλλα νέα είδη, όπως οι χελώνες, οι κροκόδειλοι, οι σαύρες, νέα ερπετά και τα πρώτα θηλαστικά. Επίσης, μετά τη νέα μαζική εξαφάνιση, εμφανίστηκαν οι πρώτοι σύγχρονοι κοραλλιογενείς ύφαλοι.
Έως τώρα οι παλαιοντολόγοι είχαν εντοπίσει πέντε μεγάλες μαζικές εξαφανίσεις ειδών κατά τα προηγούμενα 500 εκατομμύρια χρόνια, καθεμία από τις οποίες είχε θεμελιώδεις επιπτώσεις για την εξέλιξη της ζωής στη Γη. Κάτι ανάλογο φαίνεται πως συνέβη και με την έκτη.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://advances.sciencemag.org/content/6/38/eaba0099
Πώς θα ήταν ο κόσμος αν δεν είχαν εξαφανιστεί οι δεινόσαυροι; Μερικές ενδιαφέρουσες θεωρίες
Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να επισκεφθείτε το άρθρο
Στη συνέχεια μπορείτε να παίξετε θεατρικό παιχνίδι με τους δεινόσαυρους με ένα τραγούδι που το έχω χρησιμοποιήσει πολύ στα εργαστήρια φαντασίας! Φανταστείτε πως είστε τεράστια πλάσματα με μεγάλη ουρά! Πως θα περπατούσατε; Ή αν ήσασταν πτεροδάκτυλος, πόσο γρήγορα θα πετούσατε;
Ένα Ελληνικό τραγούδι που μας θυμίζει γιατί οι δεινόσαυροι είναι τόσο σημαντικοί είναι το παρακάτω! Παίξτε, τραγουδήστε και διασκεδάστε μαζί του!
Το παρακάτω τραγούδι μας θυμίζει πως δεν πρέπει να φοβόμαστε τους δεινόσαυρους και μπορούμε άνετα να παίξουμε μαζί τους!
Ας δούμε κι ένα καρτούν:
Ταινίες με δεινόσαυρους
Πριν περάσουμε στα βίντεο, για την ιστορία και τα είδη των δεινοσαύρων, μπορείτε να δείτε μερικές από τις ταινίες που έχουν βγει μαζί με τα παιδιά, σαν οικογενειακή ρουτίνα.
- The Lost World: Jurassic Park
- Dinosaur
- The Water Horse: Legend of the Deep
- Land of the Lost
- Ice Age: Dawn Of The Dinosaurs
- The Flintstones
- The Land Before Time XII: The Great Day of the Flyers
Να έχετε στο νου σας πως μερικές από αυτές τις ταινίες απευθύνονται και σε μεγαλύτερα παιδιά. Για μικρότερα παιδιά ή παιδιά που μπορεί να τα τρομάζουν οι δεινόσαυροι, δείτε τις παιδικές ταινίες της λίστας ή τις μεταγλωτισμένες. Μας ενδιαφέρει περισσότερο το ερέθισμα των δεινοσαύρων και όχι αυτούσια η ταινία!
H Google ξαναζωναντεύει τον κόσμο των δεινοσαύρων
Η Google συνεργάστηκε με περισσότερα από 50 ηγετικά ιδρύματα Φυσικής Ιστορίας και επιστήμονες, για να ξαναδώσει ζωή σε αυτόν τον χαμένο κόσμο στο διαδίκτυο. Περισσότερες από 150 διαδραστικές ιστορίες από ειδικούς, 300.000 νέες φωτογραφίες και βίντεο και περισσότερες από 30 εικονικές περιηγήσεις σας περιμένουν στο Google Arts & Culture.
Με μερικά μόνο κλικ μπορείτε να έρθετε πρόσωπο με πρόσωπο με έναν γίγαντα 180 εκατομμυρίων χρόνων, καθώς η εικονική πραγματικότητα φανερώνει τον θαλάσσιο δράκο δίνοντας του και πάλι ζωή. Ανακαλύφθηκε στο Dorset στο Ηνωμένο Βασίλειο, και ζει στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου. Ο Rhomaleosaurus, για να τον αποκαλέσουμε με το επίσημο όνομά του, μπορεί τώρα να εξερευνηθεί σε προβολή 360 μοιρών.
Χρησιμοποιήθηκε επίσης η εικονική πραγματικότητα για να φέρουν τον Giraffatitan πάλι στη ζωή στο εθνικό μουσείο φυσικής ιστορίας στο Βερολίνο. Ήταν δυο φορές πιο ψηλός από τις καμηλοπαρδάλεις και θα μπορούσε εύκολα να βάλει το κεφάλι του στο παράθυρο του τετάρτου ορόφου μιας πολυκατοικίας.
“Θέλαμε να δείτε και εσείς πώς φαίνονταν αυτά τα πελώρια πλάσματα. Γι’ αυτό συνεργαστήκαμε με οικολόγους, παλαιοντολόγους και βιολόγους, για να βάλουμε εικονικό δέρμα και οστά στους διατηρημένους σκελετούς. Από το μέγεθος του ματιού μέχρι τη θέση του ρύγχους, την κάμψη του αυχένα, την υφή και τις πτυχές του δέρματος, όλα έχουν ανασυνταχθεί επιμελώς, και επαληθευτεί με ελέγχους από μια ομάδα επιστημόνων. Για να έχετε τη βέλτιστη εμπειρία, χρησιμοποιήστε έναν προβολέα όπως το Google Cardboard και κοιτάξετε το τέρας στα μάτια.
Εκτός όμως από τις εμπειρίες εικονικής πραγματικότητας, η συλλογή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας έχει πολλά περισσότερα ενδιαφέροντα, τόσο για τους ειδικούς όσο και για “εξερευνητές” που εξερευνούν από την άνεση της πολυθρόνας τους:
Γυρίστε πίσω τον χρόνο 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια με τη συνδρομή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, ταξιδεύοντας πίσω στην ιστορία της εξέλιξης της ζωής στον πλανήτη, που ξεκινά από τη δημιουργία του ηλιακού συστήματος, και συνεχίζεται με την άνοδο και την πτώση του προϊστορικού κόσμου.Το Iguanodon και το Hypsilophodon είναι μόνο δύο από τους εξαιρετικούς δεινοσαύρους που εκτίθενται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Διάφοροι άλλοι σκελετοί από όλες τις γωνιές του κόσμου βρίσκονται επίσης εκεί.
Δείτε το γιγαντόσαυρο που οδήγησε τον Δαρβίνο στην πρωτοποριακή θεωρία της φυσικής επιλογής.
Ερευνήστε την ποικιλότητα της φύσης από το πτεροειδές Lion fish μέχρι την πεταλούδα Paradise Birdwing και μάθετε από τα πουλιά την τέχνη του φλέρτ.
Δείτε 3.000 είδη σε προβολή σε μια γιγάντια ψηφιακή βιβλιοθήκη ή ανακαλύψτε πως μπορεί να ήταν οι δικοί μας πρόγονοι.
Με το Street View, περιπλανηθείτε ανάμεσα στους δεινόσαυρους της Νέας Υόρκης, εξερευνήστε περισσότερα από 30 μουσεία Φυσικής Ιστορίας, από την Αυστραλία μέχρι την Ρωσία, και βυθιστείτε κάτω από το νερό με τις χελώνες στην Βραζιλία.
Γίνετε μέλος του YouTube Vsauce2 για να ανακαλύψετε την ιστορία της Μάρθας, του τελευταίου άγριου περιστεριού.
Η νέα συλλογή βρίσκεται online στο g.co/naturalhistory και μέσω της εφαρμογής για κινητά Google Arts & Culture σε iOS και Android. Και αν είστε ένας δάσκαλος, υπάρχουν πάνω από 20 νέες περιηγήσεις της Google που περιμένουν εσάς και τους μαθητές σας να τις ανακαλύψετε. Ελπίζουμε να απολαύσετε αυτό το ταξίδι στην ιστορία της φύσης όσο το απολαμβάνουμε και εμείς.
ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΥΛΙΚΟ
PLAYLIST με όλα τα είδη δεινοσαύρων από το ΤΡΕΛΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
2.ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΕΙΝΟΣΑΥΡΟΥΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ( ΠΡΟΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ)
3. Πατήστε στις παρακάτω εικόνες για να δείτε δημοσιεύσεις στον τύπο με ετικέτα δεινόσαυρος
4. Χρήσιμες συνδέσεις για τη θεματική ενότητα “Δεινόσαυροι” με τίτλο “Οι δεινόσαυροι στο Νηπιαγωγείο “ από τον Ιστότοπο της Τάνιας Μάνεση
Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.