Τα διλήμματα και οι νέες προκλήσεις
Η πανδημία του covid19 και o συνακόλουθος παγκόσμιος εγκλεισμός έκανε τον πολιτισμό να πλέει σε αχαρτογράφητα νερά. Το τελευταίο χρόνο στην Ελλάδα και στον κόσμο έχουμε γίνει μάρτυρες μιας πρωτοφανούς διάθεσης πολιτιστικού προϊόντος στο διαδίκτυο, που αφενός, ειδικά τις πρώτες μέρες, μας προκάλεσε περιέργεια και όρεξη για εξερεύνηση, αφετέρου συσσώρευε διαρκώς νέα ερωτήματα για την επόμενη μέρα.
Η τέχνη χώρεσε στις μικρές διαστάσεις της οθόνης μας για να επιβεβαιωθεί αυτό για το οποίο, λίγο-πολύ, συμφωνούν όλοι: Η αξία της αναδεικνύεται εντελώς διαφορετικά μπροστά στο ζωντανό κοινό. Όμως τα ερωτήματα που προέκυψαν μάς πάνε ακόμη παραπέρα… Τι αναζητεί πλέον το κοινό από τα μουσεία; Ποιος θα είναι ο ρόλος τους στην επόμενη εποχή; Πώς θα είναι το μουσείο του μέλλοντος;
Αναπόφευκτα, όσα παραμείνουν προσκολλημένα σε παραδοσιακά μοντέλα, θα δουν τα κοινά τους να απομακρύνονται… Πράγματι, οι νέες τεχνολογίες συνδιαμορφώνουν ένα νέο καθεστώς και το Μουσείο αποκτά μία νέα δυναμική επαφής με το κοινό. Ο σκοπός τους δεν εξαντλείται στο να προκαλούν το θαυμασμό των επισκεπτών για τα έργα που φιλοξενούν, αλλά να γεννήσουν αφορμές και κίνητρα για σκέψη, προβληματισμό και δράση.Παρουσιάζοντας το παρελθόν, να ανοίγουν νέους ορίζοντες και να διαμορφώνουν νέες καινοτόμες ιδέες με σκοπό την οικοδόμηση ενός καλύτερου μέλλοντος.
Η μετάβαση σε μια νέα εποχή
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας πολλά μουσεία προσπάθησαν να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, μάλλον, απότομα. Το ψηφιακό περιεχόμενο ήταν πλέον απαραίτητο για τη διατήρηση του κοινού που περιορίζεται στα σπίτια τους. Οι πιο μεγάλοι πολιτιστικοί οργανισμοί διέθεταν πλούσιο ψηφιακό περιεχόμενο, αλλά όχι τα μικρότερα μουσεία…
Από εδώ και στο εξής, είναι βέβαιο ότι η τεχνολογία θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, ελπίζοντας όχι υποκαθιστώντας την ανθρώπινη διάσταση.
Ο σύγχρονος επισκέπτης αναζητά πλέον εκθέσεις προσαρμοσμένες στα ενδιαφέροντά του και συναισθηματικά δυνατές εμπειρίες. Επιθυμεί λοιπόν, μέσω της επίσκεψής του, να «γευτεί» εμπειρίες που θα επιτύχουν να τον ψυχαγωγήσουν. Να τον πληροφορήσουν. Να του επιτρέψουν την ενεργή συμμετοχή, ενώ παράλληλα θα διεγείρουν όσο το δυνατόν περισσότερες αισθήσεις.
Το διαδραστικό βιωματικό μουσείο
Τα Μουσεία εξελίσσονται και γίνονται οι Δυναμικοί φορείς ενός νέου καλύτερου κόσμου
Η Sarah Kenderdine καθηγήτρια ψηφιακής μουσειολογίας, που έχει βάλει τη σφραγίδα της σε πολυάριθμες εκθέσεις και εγκαταστάσεις σπουδαίων μουσείων σε όλο τον κόσμο, πιστεύει πώς οι νέες τεχνολογίες θα δώσουν πρόσβαση σε απροσπέλαστα μέχρι στιγμής μνημεία. Η ίδια αναφέρει:«Το ενσώματο, βιωματικό μουσείο και η εφαρμογή νέων τεχνολογιών θα επιτρέπει στον επισκέπτη να αντιλαμβάνεται σε πραγματικό χρόνο όλο το ιστορικό πλαίσιο μιας έκθεσης. Κι αυτό αποτελεί μια συγκλονιστική εμπειρία. Πολλοί πιστεύουν πως από την ψηφιακή εμπειρία απουσιάζει εντελώς το ανθρώπινο στοιχείο. Εγώ είμαι μεγάλη οπαδός της συνύπαρξης των δύο.»
Ο George E. Hein, εκπαιδευτικός μουσείων, καθηγητής στη Σχολή Τεχνών και Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Lesley, καταλήγει ότι είναι απαραίτητος ο συνδυασμός πνευματικής και σωματικής δράσης (hands-on, minds-on) για να θεωρείται ένα έκθεμα διαδραστικό. Είναι αυτό που αποκαλεί «constructivist museum». Η «κονστρουκτιβιστική» προσέγγιση, η διαδραστική μουσειακή εμπειρία και το πολιτισμικό μοντέλο επικοινωνίας έχουν στο επίκεντρό τους τον πολίτη ως ένα ενεργό υποκείμενο που βιώνει εμπειρίες και δομεί τα δικά του νοήματα για τον κόσμο. (*)
Ο ρόλος ενός μουσείου τη σύγχρονη εποχή δεν είναι μόνο οι άρτια οργανωμένες παρουσιάσεις του πολιτιστικού του αποθέματος, είναι κάτι περισσότερο από μια κλειστή οντότητα που την προσεγγίζουμε με μονοδιάστατο τρόπο, αποσκοπώντας μόνο στην απολίθωση του παρελθόντος και των αντικειμένων του. Το σύγχρονο μουσείο στόχο έχει, όχι μόνο να συλλέγει, να διατηρεί, να ερευνά την πολιτιστική κληρονομιά, αλλά και να ερμηνεύει, να εκπαιδεύει και να ψυχαγωγεί.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο μουσείο οι μουσειοπαιδαγωγοί προσπαθούν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των παιδιών και να εξάψουν τη φαντασία τους, μέσα από ερωτήματα που θέτουν, για έρευνα και ανακάλυψη, πράγμα που απαιτεί την ενεργό συμμετοχή των παιδιών. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από διάφορες δραστηριότητες, όπως ερωτηματολόγια, εργαστήρια, θεατρικά παιχνίδια, δραματοποιήσεις, κατασκευές. Εργαλεία αυτών των δραστηριοτήτων μπορούν να αποτελέσουν τα φύλλα εργασίας, διάφορα έντυπα, οδηγοί του μουσείου, μακέτες, αντίγραφα, πανό.
Στις 18 Μαΐου, μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι θα είναι ανοιχτοί με ελεύθερη είσοδο, ενώ το Ελληνικό Τμήμα του ICOM θα ανακοινώσει και το τιμώμενο μουσείο.
για μια εικονική περιήγηση.
ή στην παρακάτω εικόνα για να ανοίξετε τον πόρο.
1. Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη
Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα μουσεία σε όλο τον κόσμο. Ιδρύθηκε το 1875 από μία ομάδα και άρχισε με τρεις ιδιωτικές συλλογές και 174 πίνακες. Απαριθμεί περίπου 5.000 χρόνια πολιτισμού, με εκθέματα, που ξεπερνούν τα 2.000.000. Μπορεί να δει κανείς κάποιες από τις πιο σημαντικές εκθέσεις, όπως η μεγαλύτερη εκτός Καΐρου με μάσκες, μούμιες και έναν ολόκληρο Ναό, η πτέρυγα Ροκφέλερ με αντικείμενα πρωτόγονης τέχνης που καλύπτει 3000 χρόνια και 3 ηπείρους, ο τομέας Ασιατικής τέχνης, καθώς και ο τομέας Ευρωπαϊκής ζωγραφικής με έργα 2500 καλλιτεχνών.
Για περιήγηση, εικονική επίσκεψη εδώ.
2. Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι
Το μουσείο αυτό διαθέτει πάνω από 350.000 εκθέματα ανεκτίμητης αξίας. Αρχικά κτίστηκε για φρούριο το 1190, μετατράπηκε σε παλάτι τον 16ο αιώνα και ξεκίνησε η Βασιλική συλλογή τέχνης με 12 πίνακες από την Ιταλία και πρώτη έκθεση για το κοινό το 1793. Τελικά λίγο αργότερα ανακαινίστηκε από τον Ναπολέοντα και μετατράπηκε σε μουσείο.
Οι συλλογές του αποτελούνται από πολλά είδη τεχνών, μεταξύ των οποίων είναι η Γαλλική, Αιγυπτιακή, Αρχαιοελληνική, Ρωμαϊκή, Ισλαμική και Ιταλική τέχνη. Στα πιο σημαντικά του εκθέματα συγκαταλέγονται η Αφροδίτη της Μήλου, η Νίκη της Σαμοθράκης, η Μόνα Λίζα, ο Μυστικός Δείπνος και άλλα πολλά.
Για περιήγηση, εικονική επίσκεψη εδώ.
3. Μουσεία του Βατικανού, Ρώμη
Τα συγκεκριμένα διάσημα μουσεία βρίσκονται μέσα στο Βατικανό με εκθέματα ανεκτίμητης αξίας. Εκτείνεται μόνο σε 500 στρέμματα και τα 10 περίπου μουσεία περιλαμβάνουν συλλογές με αιγυπτιακές, ελληνικές, ετρουσκικές και ρωμαϊκές αρχαιότητες, παλαιοχριστιανική, αναγεννησιακή και μοντέρνα τέχνη και μια παγκόσμιας κλάσης εθνογραφική συλλογή.
Από τα πιο σημαντικά εκθέματα αυτών θεωρούνται έργα των Ραφαήλ, Λεονάρντο ντα Βίντσι, Μιχαήλ Άγγελου, Καραβάτζιο και βέβαια η περίφημη Καπέλα Σιξτίνα με τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες. Επίσης, θα μπορούσε να περιηγηθεί κανείς εικονικά μέσα από μία κάμερα 360 μοιρών σε όλο τον χώρο.
Για περιήγηση, εικονική επίσκεψη εδώ.
4. Μουσεία Πράδο, Μαδρίτη
Το Πράδο περιλαμβάνει μία από τις σημαντικότερες συλλογές τέχνης παγκοσμίως, για αυτό και προσελκύει πλήθος επισκεπτών.
Ο κεντρικός άξονας των εκθεμάτων του επικεντρώνεται στην εξαιρετική Βασιλική Συλλογή με πίνακες κυρίως του 16ου και 17ου αιώνα και το κυριότερο θέλγητρό του είναι τα εκθέματα Ισπανικής ζωγραφικής με έργα πολλών καλλιτεχνών όπως ο Γκόγια και ο Βελάσκεθ. Επίσης, θα μπορούσε να δει κανείς τα περίφημα έργα των Μποτιτσέλι, Ραφαήλ, Ρούμπενς και Ελ Γκρέκο.
Αξίζει να σημειωθεί πως το μουσείο εκθέτει περίπου το ένα τρίτο από τους πίνακες που έχει στην κατοχή του, με αποτέλεσμα τα εκθέματα να εναλλάσσονται και άρα μια βόλτα σε αυτό δεν είναι ποτέ ίδια με την προηγούμενη.
Για περιήγηση, εικονική επίσκεψη εδώ.
5. Μουσείο Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη
Το μουσείο αυτό βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Νέβα. Περιλαμβάνει μία από τις από τις μεγαλύτερες και παλαιότερες συλλογές έργων τέχνης του κόσμου. Το ίδιο διαθέτει ανεκτίμητα αριστουργήματα καλλιτεχνών όπως ο Πικάσο και ο Ρέμπραντ, καθώς και εκθέματα αφιερωμένα σε προϊστορική, κλασική και ανατολίτικη τέχνη.
Το Ερμιτάζ περιλαμβάνει επίσης το Χειμερινό Ανάκτορο, την προ-επαναστατική κατοικία των τσάρων, όπως και τη μεγάλη συλλογή ειδών κοσμηματοποιίας.
Για περιήγηση, εικονική επίσκεψη εδώ.
6. Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο
Το μουσείο αυτό προσφέρει τη δυνατότητα να απολαύσουν και να μελετήσουν εκατοντάδες ιστορικών ευρημάτων. Βρισκόμενο στην καρδιά του Λονδίνου, μπορεί να περιηγηθεί κανείς στη Μεγάλη Αυλή και να εξερευνήσει τη Στήλη της Ροζέτας και τις Αιγυπτιακές μούμιες.
Για εικονική περιήγηση, επισκεφθείτε εδώ.
7. Galleria degli Uffizi, Φλωρεντία
Βρίσκεται στο ανάκτορο της ομώνυμης πόλης. To έργα, που διαθέτει, χρονολογούνται από τον 14ο-18ο αιώνα και καθίσταται μία από τις σημαντικότερες συλλογές της Αναγεννησιακής Τέχνης.
Για εικονική επίσκεψη, επισκεφθείτε εδώ.
8. Εθνική Γκαλερί Τέχνης, Ουάσινγκτον
Το διάσημο Αμερικάνικο μουσείο τέχνης μας προσφέρει δωρεάν περιήγηση σε δύο εκθέσεις του μέσω του Google. Η πρώτη είναι μια έκθεση Αμερικάνικης μόδας από το 1740 έως το 1895, η οποία περιλαμβάνει πολλά δείγματα ρουχισμού από τα αποικιακά έτη και την εποχή της Επανάστασης. Η δεύτερη είναι μια συλλογή έργων από τον Ολλανδό διάσημο ζωγράφο Johannes Vermeer.
Για εικονική επίσκεψη, επισκεφθείτε εδώ.
9. Musee d’ Orsay, Παρίσι
Μέσω της περιήγησης αυτής, θα μπορούσε να περιηγηθεί κανείς και να αντικρύσει κανείς τη συλλογή, που περιλαμβάνει διάσημα έργα τέχνης Γάλλων καλλιτεχνών, που έζησαν και εργάστηκαν από το 1848 έως το 1914. Αντικρίζει κανείς κλασικά έργα τέχνης των Μονέ, Σεζάν και Gaugin ανάμεσα σε άλλους.
Για εικονική επίσκεψη, επισκεφθείτε εδώ.
10. Μουσείο της Περγάμου, Βερολίνο
Παρά το γεγονός πως δεν το έχει επισκεφθεί κανείς, η Πέργαμος, ως ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία της Γερμανίας, διαθέτει πολλά αρχαία ιστορικά ευρήματα, όπως την Πύλη Ishtar της Βαβυλώνας και φυσικά, τον επιβλητικό Βωμό της Περγάμου.
Για εικονική επίσκεψη, επισκεφθείτε εδώ.
11. Μουσείο του Van Gogh, Άμστερνταμ
Όποιοι αγαπούν αυτόν τον τραγικό και χαρισματικό ζωγράφο, η συλλογή του είναι τεράστια, καθώς μπορεί να αντικρίσει κανείς τη μεγαλύτερη συλλογή του, με πάνω από 200 πίνακες, 500 σχέδια και πάνω από 750 προσωπικά γράμματα.
Για εικονική επίσκεψη, επισκεφθείτε εδώ.
12. Εθνικό Μουσείο Ανθρωπολογίας, Μεξικό
Το μουσείο αυτό χτίστηκε το 1964. Επικεντρώνεται στην αρχαιολογία και την ιστορία του Μεξικού. Το ίδιο διαθέτει 23 αίθουσες εκθέσεων γεμάτα ευρήματα, συμπεριλαμβανομένου του πολιτισμού των Μάγια.
Για εικονική επίσκεψη, επισκεφθείτε εδώ.
13. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα
Είναι το σημαντικότερο μουσείο του κόσμου στον τομέα της αρχαίας τέχνης. Το μουσείο περιλαμβάνει πολιτισμούς, που άνθισαν στον ελλαδικό χώρο από την προϊστορική εποχή έως το τέλος της ρωμαϊκής περιόδου.
Για εικονική περιήγηση, επισκεφθείτε εδώ.
14. Εθνικό Μουσείο Μοντέρνας και Σύγχρονης Τέχνης, Σεούλ
Όλος ο κόσμος μπορεί να επισκεφθεί το διασημότερο μουσείο της Κορέας. Το Google Arts and Culture προσφέρει τη δυνατότητα να περιηγηθεί κανείς σε έξι ορόφους της Σύγχρονης Τέχνης, τόσο της Κορέας όσο και από άλλες γωνιές του κόσμου.
Για εικονική περιήγηση, επισκεφθείτε εδώ.
15. Rijksmuseum, Άμστερνταμ
Η Google προσφέρει την δυνατότητα να περιηγηθείτε μέσα στις αίθουσες και τους διαδρόμους του μουσείου. Το μουσείο αυτό περιλαμβάνει τα αριστουργήματα της Ολλανδικής Χρυσής Εποχής, όπως έργα του Βέρμεερ και του Ρέμπραντ.
Για εικονική περιήγηση, επισκεφθείτε εδώ.
16.Το Monterrey Bay Aquarium στην Καλιφόρνια
Αν και δεν είναι Μουσείο αλλά ενυδρείο, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον για τα παιδιά καθώς μπορούν να παρακολουθήσουν video με θαλάσσιες χελώνες, μέδουσες, καρχαρίες, σπάνια είδη ψαριών, κτλ στο φυσικό τους περιβάλλον. Ακόμα και όταν οι live cameras δεν λειτουργούν μπορείτε να δείτε προ-εγγεγραμμένα βίντεο.
Κάνετε την εικονική περιήγηση εδώ.
17. Το Παιδικό Μουσείο της Βοστώνης.
Ένα πολύ γνωστό Μουσείο για παιδιά που μετρά πάνω από 100 χρόνια λειτουργίας του και κύριος στόχος του είναι η έκφραση της δημιουργικότητας των παιδιών.
Κάνετε κλικ εδώ για να περιηγηθείτε εικονικά στο Μουσείο και δείτε εδώ ένα υπέροχο άρθρο που προτείνει “100 τρόπους για να παίξουμε”!
Όσλο, Νορβηγία
Βιέννη, Αυστρία
Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.