Πίνακες Ζωγραφικής ΜΕ ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ
Ένα αντιπολεμικό μουσείο
Με αφορμή το διήγημα “Γιατί” του Γ.Μαγκλή οι μαθητές του 6ου Γυμνασίου Καβάλας επέλεξαν λογοτεχνικά κείμενα, πίνακες ζωγραφικής και τραγούδια που αποτέλεσαν τα εκθέματα ενός ψηφιακού αντιπολεμικού μουσείου. Οι επιλογές τους πλαισιώθηκαν από ποιήματα χαϊκού που έγραψαν αλλά και άλλα κείμενα. Οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες και ως μουσειολόγοι, μουσειοπαιδαγωγοί, ιστορικοί τέχνης και σχεδιαστές ψηφιακών πολιτιστικών προϊόντων έγραψαν σύντομα κείμενα στα οποία παρουσιάζουν τις επιλογές τους.
(Πατήστε στην εικόνα)
Guernica
Το διασημότερο έργο του Picasso που έγινε αντιπολεμικό σύμβολο
O κορυφαίος ζωγράφος μέσα από τον πίνακα που απέκτησε μνημειώδη θέση, απεικονίζει τη φρίκη του πολέμου και τα βάσανα που προκαλεί στους ανθρώπους, ενσαρκώνοντας την ειρήνη.
Τοέργο αποτελεί την πιο ισχυρή πολιτική του δήλωση, ως άμεση αντίδραση στην καταστροφική πρακτική βομβαρδισμού των Ναζί στη βασκική πόλη Guernica την περίοδο του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου.\
Η Γκερνίκα του Πικάσο, μια αντιπολεμική φωνή
Διαβάστε για τα μικρότερα παιδιά το εξωτερικό άρθρο από την “Χρωματιστή τάξη”
Πατήστε στην παρακάτω εικόνα:
H Guernica του Πικάσο σε 3D animation.
Η ιστορία του πίνακα
Το έργο του Picasso απεικονίζει τον γερμανικό αεροπορικό βομβαρδισμό της πόλης Guernica στην περιοχή των Βάσκων κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου.
Ο πίνακας έχει αυτό το διακριτικό στυλ Picasso και η άψογη εξέτασή του στη φρίκη του πολέμου τον έκανε ουσιαστικό μέρος του πολιτισμού και της ιστορίας του 20ού αιώνα.
Πριν από 84 χρόνια, ο διάσημος ζωγράφος ανέλαβε μια εντολή που θα άλλαζε για πάντα τόσο την καριέρα του όσο και ολόκληρη την προοπτική της σύγχρονης τέχνης. Η Guernica δημιουργήθηκε από τον κυβιστή ζωγράφο τον Ιούνιο του 1937. Ο τίτλος του αναφέρεται στην ομώνυμη πόλη που βομβαρδίστηκε από τα ναζιστικά αεροπλάνα κατά τη διάρκεια της ισπανικής Εμφύλιος Πόλεμος. Πρόκειται για ένα γεγονός που κατέστρεψε τα τρία τέταρτα της αρχαίας πόλης, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας εκατοντάδες πολίτες.
Ο πίνακας έχει αποκτήσει μία μνημειώδη φήμη και μέσω αυτού γίνεται μια διαρκής υπενθύμιση των δεινών του πολέμου. Είναι ένα αντιπολεμικό σύμβολο και μια ενσάρκωση της ειρήνης. Με την ολοκλήρωσή του έργου, η Guernica εμφανίστηκε σε όλο τον κόσμο σε μια σύντομη περιοδεία, έγινε διάσημη και ευρέως αναγνωρισμένη. Αυτή η περιοδεία βοήθησε να φέρει τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο στην προσοχή του κόσμου.
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί κριτικοί τέχνης θεωρούν ότι είναι ένας από τους πιο συγκινητικούς και ισχυρούς αντιπολεμικούς πίνακες στην ιστορία. Ενώ πολυάριθμα έργα του Picasso έχουν στεφθεί ως αριστουργήματα, όπως το Les Demoiselles d`Avignon το 1907 που έθεσε αποτελεσματικά τη δυτική αφηρημένη τέχνη σε κίνηση, η Guernica θεωρείται το ίσως πιο γόνιμο έργο του καλλιτέχνη.Η Guernica ήταν το αποκορύφωμα των προσπαθειών και του εσωτερικού του κόσμου.
Η ερμηνεία του πίνακα
Οι ερμηνείες της Guernica ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό και έρχονται σε αντίθεση μεταξύ τους. Αυτό επεκτείνεται, για παράδειγμα, στα δύο κυρίαρχα στοιχεία της τοιχογραφίας: τον ταύρο και το άλογο. Η ιστορικός τέχνης Patricia Failing έχει σχολιάσει ότι: “Ο ταύρος και το άλογο είναι σημαντικοί χαρακτήρες στην ισπανική κουλτούρα. Ο ίδιος ο Picasso σίγουρα χρησιμοποίησε αυτούς τους χαρακτήρες για να παίξει πολλούς διαφορετικούς ρόλους με την πάροδο του χρόνου. Αυτό έχει κάνει το έργο της ερμηνείας της συγκεκριμένης έννοιας του ταύρου και του αλόγου Η σχέση τους είναι ένα είδος μπαλέτου που σχεδιάστηκε με ποικίλους τρόπους σε όλη την καριέρα του Picasso”.
Ωστόσο, δεν λείπουν και οι επικριτές οι οποίοι προειδοποιούν να μην εμπιστευτούν το πολιτικό μήνυμα του πίνακα. Για παράδειγμα, ο εξαγριωμένος ταύρος, ένα σημαντικό μοτίβο καταστροφής εδώ, είχε στο παρελθόν θεωρηθεί- είτε ως ταύρος είτε ως Μινώταυρος- ως το εγώ του Picasso. Σε αυτή την περίπτωση ο ταύρος πιθανότατα αντιπροσωπεύει την επίθεση του φασισμού. Ο Picasso είπε ότι σήμαινε βιαιότητα και σκοτάδι. Δήλωσε επίσης ότι το άλογο αντιπροσώπευε τους ανθρώπους της Guernica .
Η εικόνα είναι γεμάτη σύμβολα και το γενικό της θέμα είναι το βάσανο. Το κομμάτι απεικονίζει ένα έξαλλο κουβάρι έξι ανθρώπινων μορφών (τέσσερις γυναίκες, ένας άνδρας και ένα παιδί), ένα άλογο και ένας ταύρος.
Κι αν κάποιος αναρωτηθεί γιατί άραγε ο καλλιτέχνης επέλεξε την έλλειψη χρώματος, αυτό συνέβη για να εκφράσει το έντονο αποτέλεσμα των βομβαρδισμών. Το ματ φινίρισμα, εκτός από τις αποχρώσεις του γκρι, του λευκού και του μπλε-μαύρου, έδωσαν έναν έντονο αλλά και στολισμένο τόνο για το έργο τέχνης.Οι περισσότερες άμεσες φιγούρες είναι οι παραμορφωμένες εκφράσεις των γυναικών που υποφέρουν από σωματική αγωνία και αγωνία. Η απελπισία τους παρουσιάζεται μέσα από αιχμηρές, μυτερές γλώσσες και η θλίψη τους μέσα από δακρυσμένα μάτια.
Στην αριστερή μεριά του πίνακα, μια γυναίκα κλαίει προς τον ουρανό ενώ λικνίζει ένα άψυχο παιδί στην αγκαλιά της. Μια άλλη βρυχάται, μια άλλη βγαίνει από ένα ανοιχτό παράθυρο κρατώντας έναν πυρσό και εισπνέοντας. Ίσως ένα μήνυμα ελπίδας που σημαίνει ότι δεν έχουν όλα χαθεί.
Στο πάτωμα, μια φιγούρα που έχει ταυτιστεί ως στρατιώτης, βρίσκεται κομμάτια, πιθανώς προσωποποίηση της νεοσύστατης Δημοκρατίας. Κρατά ένα λουλούδι στο χέρι.
Κάποιες από τις κρυφές εικόνες του πίνακα είναι κι ένα από αυτά είναι ένα κρανίο, το οποίο βρίσκεται πάνω από το σώμα του αλόγου. Δυο από τις εμφανείς εικόνες του καλλιτέχνη, είναι ο Μινώταυρος και ο Αρλεκίνος. Ο Μινώταυρος, ο οποίος συμβολίζει την παράλογη δύναμη, κυριαρχεί στην αριστερή πλευρά του έργου. Ο αρλεκίνος, ακριβώς έξω από το κέντρο προς τα αριστερά, κλαίει και το δάρυ του είναι σε σχήμα διαμαντιού. Ο αρλεκίνος συμβολίζει παραδοσιακά τη δυαδικότητα αλλά στην τέχνη του Πικάσο, είναι ένα μυστικιστικό σύμβολο με δύναμη πάνω στη ζωή και το θάνατο. Eπίσης, ο καλλιτέχνης ίσως έβαλε τον αρλεκίνο για να αντισταθμίσει τους θανάτους που εμφανίζονται στον πίνακα.
Σύμφωνα με ορισμένες εικασίες, ο ταύρος – ο οποίος στερείται τη συναισθηματική έκφραση των υπόλοιπων μορφών- είναι έμβλημα του Franco ή του φασισμού.
Η μοίρα της ζωγραφικής του Πικάσο
Μετά το κλείσιμο της έκθεσης του Παρισιού, η Guernica έκανε περιοδεία στην Ευρώπη. Αφού τελείωσε ο εμφύλιος πόλεμος και ο Franco ανέλαβε την εξουσία, ο πίνακας συνέχισε να ταξιδεύει με στόχο να βοηθήσει στη συγκέντρωση χρημάτων για Ισπανούς Ρεπουμπλικάνους πρόσφυγες που εγκατέλειψαν τη χώρα εγκαίρως. Εμφανίστηκε στην έκθεση έρευνας του Picasso το 1939 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη.
Μεταξύ 1939 και 1952, ο Picasso ταξίδεψε σε καλλιτεχνικά ιδρύματα στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Βραζιλία και σε όλη τη δυτική Ευρώπη. Το 1958, το κομμάτι επέστρεψε στο MoMA και δεν θεωρήθηκε πλέον κατάλληλο για ταξίδια – δεκαετίες μεταφορών υπήρξε καταπόνηση που άφησε τον πίνακα σε επισφαλή φυσική κατάσταση. Παρέμεινε στη Νέα Υόρκη μέχρι το 1981 όταν επαναφέρθηκε στην Ισπανία, στο Museo Reina Sofia, όπως επιθυμούσε ο Pablo, ο οποίος επέμεινε ότι το κομμάτι δεν πρέπει να επιστραφεί στο ισπανικό έδαφος μέχρι τον θάνατο του Franco.
Ο πίνακας του Picasso έχει αποκτήσει μια μνημειώδη θέση καθώς απεικονίζει με μοναδικό τρόπο τις τραγωδίες του πολέμου, ενσαρκώνοντας την ειρήνη.
Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.