Το αγόρι και ο κόσμος.(Ταινία και Φυλλάδιο Διδακτικής αξιοποίησης)

Πολυβραβευμένη ταινία κινούμενων σχεδίων γεμάτη χρώματα και μουσική, αλλά χωρίς διαλόγους «για να μη λερωθεί αυτό το διαμάντι με περιττά πράγματα», όπως έγραψε κριτικός της γαλλικής «L’ Express».

Η ταινία του  Αλέ Αμπρέου, μιλά για τα πάντα: για ό,τι αγαπάμε και ό,τι μας πληγώνει, για ό,τι κινδυνεύει να χαθεί και ό,τι έχουμε που μας κάνει χαρούμενους, για το πολύτιμο και για το περιττό, για το αναντικατάστατο και το άχρηστο, για τον πλανήτη μας, το έξω σύμπαν, αλλά και για το έσω σύμπαν, την ψυχή μας –κι όλα αυτά με έναν υπέροχα παιδικό τρόπο. Κι όχι μόνο γιατί ο ήρωας είναι ένας πιτσιρικάς, που προσπαθεί σε όλη σχεδόν την ταινία να βρει τον πατέρα του, που είχε φύγει για να δουλέψει στη μεγάλη πόλη, αλλά και γιατί όλες οι φιγούρες, όλη η αισθητική της ταινίας, παραπέμπουν σε παιδικές, γραμμικές, ελλειπτικές ζωγραφιές –ένας αληθινός ύμνος στη παιδικότητα, μέσω της οικονομίας των συμβόλων.
Ο Πικάσο είχε πει κάποτε πως του πήρε μια ζωή ολόκληρη για να μάθει να ζωγραφίζει σαν παιδί – η δήλωση αυτή ισχύει για την υψηλής ποιότητας αισθητική της ταινίας, που μιλά για τα πιο σοβαρά πράγματα με έναν ανάλαφρο, παιδικό όπως είπαμε, τρόπο.
Και τι δεν θα συναντήσει ο μικρός ήρωας, που σαν άλλος Οδυσσέας πλανιέται σε μια χώρα, που θα μπορούσε να ήταν στην Λατινική Αμερική, αλλά και οπουδήποτε αλλού. Από τις γιορτές, τη χαρά και τη μουσική, μέχρι την κακοπληρω-μένη βιομηχανική εργασία, την καταστροφική εκμετάλλευση του φυσικού περιβάλ-λοντος, την ρύπανση και το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αλλά και την πολιτική καταπίεση, τη δικτατορία και βέβαια την πείνα -οι εικόνες καμιά φορά είναι σπαρακτικές μέσα στην αμεσότητα και τη γλύκα τους.
Δεν είναι απλώς μια ταινία για μικρούς και μεγάλους, είναι μια ταινία για όλους τους ανθρώπους.

Σκηνοθεσία: Αλέ Αμπρέου, Σενάριο : Αλέ Αμπρέο

Πατήστε στην παρακάτω  εικόνα για να δείτε την ταινία

Πατήστε εναλλακτικά στην παρακάτω εικόνα αν δεν λειτουργήσει ο παραπάνω σύνδεσμος

Περίληψη -Υπόθεση ταινίας
Η ιστορία ενός Αγοριού, που φεύγει από το χωριό του και πηγαίνει στην πόλη για να συναντήσει τον πατέρα του, ο οποίος αναζητά εργασία ως εσωτερικός μετανάστης. Στο ταξίδι αυτό, το Αγόρι παρατηρεί το αντιφατικό πρόσωπο της σύγχρονης Βραζιλίας, που θα μπορούσε να είναι μια οποιαδήποτε χώρα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Η ταινία, συναρπάζει με τα σχέδια, τα χρώματα και τη μουσική. Δεν έχει διαλόγους «για να μη λερωθεί αυτό το διαμάντι με περιττά πράγματα», όπως έγραψε ο κριτικός της γαλλικής «L’ Express».

Το Boy & the World ρίχνει μια ματιά στον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο και τον δυναμικό μηχανισμό της κοινωνικοπολιτικής λειτουργίας που επηρεάζουν το αγόρι συναισθηματικά και σωματικά. Χρησιμοποιεί το αγόρι ως φακό για να δει τη φρίκη της καθημερινότητας

Ο μικρός Cuca ζει σε ένα μικρό αγρόκτημα με τον πατέρα και τη μητέρα του. Ζουν φτωχικά, αλλά έχουν μεταξύ τους αγάπη και αλληλεγγύη. Γύρω τους η φύση σφύζει από ζωή. Ο μικρός Cuca εξερευνά τον κόσμο γύρω του, τα δέντρα, τα πουλιά, το πηγάδι, το ποταμάκι, τις μουσικές που γίνονται πολύχρωμα συννεφάκια. Αγναντεύει το ηλιοβασίλεμα με τον πατέρα του και παίζουν στη φλογέρα μια δικιά τους μυστική μελωδία.Στην αγκαλιά της όμορφης φύσης που έχει γίνει μακρινό όνειρο για τους κατοίκους των πόλεων, το «παιδί στη Γροιλανδία» χάνεται στη μαγευτική και γαλήνια ομορφιά του περιβάλλοντος που σκαρφαλώνει στο σύννεφο και πετάει σαν υπεράνθρωπος για να δει το άπειρο διακοσμημένο με πλούσια βλάστηση, φρούτα , φυτά, βουνά και ποτάμια.

Όμως το πηγάδι στερεύει, η γη δεν βγάζει καρπούς… Ο πατέρας αναγκάζεται να πάει στην πόλη για δουλειά. Η ζωή του αναστατώνεται όταν ο πατέρας του φεύγει για την πόλη με την ελπίδα να βρει δουλειά.Η απουσία του πατέρα όμως είναι αβάσταχτη.  . Βουτηγμένο στη θλίψη και απαρηγόρητο, το αγόρι αποφασίζει παρορμητικά να πάει να βρει τον μπαμπά του με μοναδικό εφόδιο την οικογενειακή τους φωτογραφία.

Ξεκινάει ένα ταξίδι προς το άγνωστο για να τον βρει. Εκεί όμως θα έρθει αντιμέτωπος με τον μοντέρνο κόσμο… Θα γνωρίσει την εκμετάλλευση των αγροτών στα μεγάλα αγροκτήματα, θα γνωρίσει την εκμετάλλευση των εργατών στα εργοστάσια, θα γνωρίσει τη φτώχεια, την ανεργία, την καταπίεση.

Καθώς το αγόρι ξεκινά το ταξίδι του, ο τόνος της ταινίας αλλάζει σταδιακά, όπου τα χρώματα γίνονται πολύ πιο σκούρα, η δυνατότητα να κοιτάξει κανείς το άπειρο στον ουρανό εμποδίζεται από ουρανοξύστες, το γρασίδι αντικαθίσταται από τσιμεντοστρωμένους δρόμους, οι ελεύθεροι άνθρωποι κρατούνται αιχμάλωτοι ως εργαζόμενοι και κοινωνικοί οι διακρίσεις δηλώνονται σαφώς.Το ταξίδι του νεαρού αγοριού ξετυλίγεται σαν ταπισερί, με το animation να αποκτά μεγαλύτερη πολυπλοκότητα και ποικιλία καθώς ο μικρός του κόσμος επεκτείνεται..Τα απλά γραμμικά σχέδια του χωριού δίνουν τη θέση τους σε πλατιές πινελιές που σχηματίζουν γιγάντια μπουκάλια από βαμβάκι που καλύπτουν επαρχιακούς δρόμους και σκουπίδια παστέλ που αναδεύονται σε βουητά κύματα. Πλησιάζοντας τον πολιτισμό, τα βιομηχανικά τοπία κατοικούνται από ζωομηχανές και παράξενα όντα, με ντεκουπάζ δρόμους και βιτρίνες καταστημάτων και διαφημίσεις νέον που αναβοσβήνουν που φωτίζουν τη νύχτα σαν γιγάντια Lite Brite.

Πρώτα καταλήγει σε αγρόκτημα βαμβακιού, όπου μπερδεύεται παρατηρώντας τον μηχανισμό των εργατών που δουλεύουν ατελείωτα, και μετά καταλήγει τελικά στην πόλη. Ακολουθεί σαν ζόμπι  βουβούς εργάτες που είναι δεσμευμένοι σε μια προκαθορισμένη ρουτίνα σε ένα σύμπλεγμα παραγκουπόλεων. Η ταινία αγγίζει νέο ύψος ρεαλιστικού τόνου με τα μοντάζ του κλιπ από τον πραγματικό κόσμο που δείχνουν πώς η εκβιομηχάνιση καταστρέφει τη μητρική γη. Οι πολιτικές δονήσεις αποτυπώνονται ρεαλιστικά από φασιστικούς στρατιωτικούς-αστυνομικούς που φρουρούν την πόλη ενώ οι κάτοικοι των παραγκουπόλεων αντιστέκονται στις αυξανόμενες διακρίσεις.Η εργατική τάξη ζόμπι που ζει σε παραγκουπόλεις αντιπαρατίθεται τέλεια με την ελίτ που ζει σε αερομεταφερόμενη φουτουριστική πόλη που απηχεί τέλεια την οικονομική ανισότητα στην κοινωνία. Υπάρχει μια από τις πιο συγκλονιστικές συμβολικές σκηνές που συνοψίζει τέλεια τον κόσμο στον οποίο ζούμε, όπου ο ελεύθερος Φοίνικας στο χρώμα του ουράνιου τόξου πυροβολείται από μηχανή βολής με μαύρο πουλί (σύμβολο των Ναζί) και τελικά σκοτώνει τον Φοίνικα. Το Boy and the World δεν δίνει απλές απαντήσεις μέχρι το τέλος, ούτε προσπαθεί να ξεγελάσει το κοινό για να μειώσει τη ζοφερότητα που έχει δείξει σε όλη τη διάρκεια. Αντίθετα, ο σκηνοθέτης Alê Abreu αφήνει το κοινό να εξετάσει τη ζωή του και την απώλεια της αθωότητάς του.
Η ιστορία απεικονίζει μια σύγκρουση μεταξύ χωριού και πόλης, ιθαγενών και αυτοκρατορικών, χειροποίητων και μηχανοποιημένων, πλουσίων και φτωχών — και καθ’ όλη τη διάρκεια της αναταραχής, η καρδιά και η ψυχή των ανθρώπων χτυπούν σαν τραγούδι, ένα απλό παράπονο ρεφρέν που παίζεται σε ηχογράφηση. Η μουσική της ταινίας είναι ισότιμη με τα εκπληκτικά οπτικά στοιχεία, ένα ηχητικό τοπίο από πανφλούτο, σάμπα και βραζιλιάνικο χιπ-χοπ που αναμιγνύονται με τα στροβιλιζόμενα χρώματα του καρναβαλιού και τα εκρηκτικά πυροτεχνήματα.

Ο Cuca έχει τα δικά του «όπλα»… Τη φαντασία και τη μουσική, που γίνονται πολύχρωμα συννεφάκια που δημιουργούν και τρέφουν το μυθικό πουλί της φαντασίας, της ελευθερίας και της ελπίδας.

Διδακτική αξιοποίηση της ταινίας

Η προσέγγιση του κινηματογραφικού λόγου επιχειρείται από την άποψη της αφηγηματικής μορφής, ως ένα σύνολο σημασιοδοτικών συστημάτων. Το φιλμ σε αυτή την περίπτωση αντιμετωπίζεται ως κείμενο και η μεθοδολογική σκοπιά που υιοθετείται είναι εκείνη της Ανάλυσης Λόγου. Ο κινηματογραφικός αφηγηματικός λόγος γίνεται αντικείμενο συστηματικής περιγραφής. Το φιλμικό κείμενο θεωρείται πριν απ’ όλα μια κοινωνικό-ιστορική ενότητα η οποία ανοίγεται στον κοινωνικό κόσμο και μεταφέρει ιδεολογία.

Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.