Με την εμφάνιση της πολύ μεταδοτικής παραλλαγής Όμικρον, οι υγειονομικές αρχές σε όλο τον κόσμο συνέστησαν στους πολίτες να είναι πιο προσεκτικοί με τις μάσκες που χρησιμοποιούν.
Στην Ελλάδα όπως και αλλού,η διπλή απλή μάσκα ή οι ενισχυμένες μάσκες υψηλής προστασίας είναι πλέον υποχρεωτικές στα σουπερμάρκετ και στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Πως θα ενημερώσουμε τα παιδιά σωστά, υπεύθυνα και συγκροτημένα ;
Δείτε τον δεκάλογο του πιο ενδεδειγμένου τρόπου ενημέρωσης των παιδιών μέσα από το άρθρο “ Πώς να μιλήσουμε στα παιδιά για τον κορωνοϊό!”
Τι είναι όμως αυτές οι μάσκες υψηλής προστασίας FFP2 ή Ν95 ή ΚΝ95 και πόσο περισσότερο προστατεύουν από τις απλές χειρουργικές;
Το FFP (Filtering Face Piece) είναι ένα ευρωπαϊκό πρότυπο προδιαγραφών για τις μάσκες υψηλής προστασίας, με την αποτελεσματικότητά τους να κλιμακώνεται σε τρεις βαθμούς προστασίας, από το ένα (χαμηλότερο) έως το τρία (υψηλότερο).
Με άλλα λόγια δεν έχουν όλες οι μάσκες αυτού του είδους ακριβώς τις ίδιες προδιαγραφές.
Οι μάσκες FFP2 φιλτράρουν τουλάχιστον το 94% όλων των σωματιδίων, περιλαμβανομένων των μεταφερόμενων με τον αέρα ιών όπως ο κορονοϊός.
Παρόμοια επίπεδα προστασίας παρέχουν το αμερικανικό πρότυπο προδιαγραφών Ν95 και το κινεζικό πρότυπο ΚΝ95. Οι μάσκες αυτές διαθέτουν αρκετά στρώματα διαφορετικών υφασμάτων, μεταξύ των οποίων ένα φίλτρο από πολυπροπυλένιο που μπορεί να παγιδέψει τα μικρότερα σωματίδια στον αέρα.
Η μάσκα FFP2 KN95 είναι κατάλληλη για καθημερινή προστασία των PM2.5, μικρο σωματιδίων, σταγονίδιών, επιδημιών όπως τον κορονοϊό. Χρησιμοποιείται στην καθημερινή ζωή, έχει το υψηλότερο προστατευτικό αποτέλεσμα κατά του κορονοϊού και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιοχές απομόνωσης όπως και σε άλλες θέσεις υψηλού κινδύνου. Είναι η καταλληλότερη μάσκα για τη μέγιστη προστασία κατά του κορονοϊού.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της μάσκας FFP2, N95 και KN95;
Το N95 είναι ένας βαθμός αναπνευστήρα που πληροί τα πρότυπα των ΗΠΑ και έχουν γίνει αποδεκτά από το Εθνικό Ινστιτούτο για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (NIOSH). Το KN95 ανταποκρίνεται στα κινεζικά πρότυπα για αναπνευστήρες GB 2626-2006, αναπνευστήρες φίλτρου αυτό απορρόφησης έναντι των σωματιδίων. Οι συγκεκριμένες τεχνικές απαιτήσεις και οι μέθοδοι δοκιμών που βασίζονται σε αυτές τις δύο συνήθεις χρήσεις είναι οι ίδιες, επομένως τόσο το KN95 όσο και το N95 έχουν το μέγιστο αποτέλεσμα κατά του ιού.
Το FFP2 αφορά τα Ευρωπαϊκά πρότυπα, και όπως τις N95 Και τις KN95, έχουν τα ίδια
χαρακτηριστικά.
Ως εκ τούτου, οι μάσκες FFP2, N95 και KN95 είναι αποδεκτά πρότυπα που έχουν το ίδιο μέγιστο αποτέλεσμα κατά του κορονοϊού.
Ποια μάσκα έχει τον υψηλότερο δείκτη προστασίας κατά του κορονοϊού;
1. Μέγιστο δείκτη προστασίας: FFP2-N95-ΚΝ95
2. Καλό δείκτη προστασίας: Μάσκα FFP1
3. Μεσαίο δείκτη προστασίας: Ιατρική χειρουργική μάσκα προσώπου
4. Χαμηλό δείκτη προστασίας: Μίας χρήσης προστατευτική μάσκα
Πόσο μειώνει τον κίνδυνο μόλυνσης η ΚΝ95;
Οι μάσκες αυξημένης προστασίας FFP2 ή Ν95 ή KN95, ιδίως αν εφαρμόζουν καλά στο πρόσωπο χωρίς να αφήνουν αέρα να μπαίνει και να βγαίνει από τις άκρες τους, μπορούν να μειώσουν δραστικά κάτω από 1% τον κίνδυνο μόλυνσης από κοροναϊό, έδειξε μια πρόσφατη γερμανική επιστημονική έρευνα. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Δυναμικής Μαξ Πλανκ στο Γκέτινγκεν, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), διαβεβαίωσαν ότι οι μάσκες FFP2 ή KN95 είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές στο να φιλτράρουν τα μολυσμένα σωματίδια του αέρα. Υπολόγισαν ότι μια καλά εφαρμοσμένη μάσκα FFP2 ή KN95 παρέχει έως 75 φορές μεγαλύτερη προστασία σε σχέση με μια καλά εφαρμοσμένη χειρουργική μάσκα.
Πόσο προστατέυεσαι με την μάσκα αν ο άλλος έχει κορωναϊό;
Στην περίπτωση δύο ατόμων χωρίς μάσκες που μιλάνε σε απόσταση τριών μέτρων και ο ένας έχει κοροναϊό με τυπικό ιικό φορτίο, ο κίνδυνος μόλυνσης του δεύτερου σε λίγα λεπτά είναι έως 90%. Αν βρίσκονται σε απόσταση ενάμισι μέτρου και μόνο ο άνθρωπος χωρίς ιό φορά χειρουργική μάσκα, ο κίνδυνος μόλυνσης του θα είναι πάλι έως 90% αλλά σε περισσότερο χρόνο (μετά από 30 λεπτά). Αλλά αν αυτός φορά μάσκα FFP2, ο κίνδυνος μόλυνσης του δεν θα ξεπεράσει το 20% ακόμη και μετά από μία ώρα συζήτησης. Όταν και οι δύο μιλάνε φορώντας χειρουργικές μάσκες, ο κίνδυνος μόλυνσης του δεύτερου δεν ξεπερνά το 30% μετά από μια ώρα, ενώ αν και οι δύο φοράνε μάσκες αυξημένης προστασίας, ο κίνδυνος μόλυνσης είναι 0,4% (τέσσερις πιθανότητες στις χίλιες).
Δηλαδή μία πιθανότητα στις χίλιες ο ένας να κολλήσει τον άλλο. Αν οι μάσκες τους δεν εφαρμόζουν καλά, τότε η πιθανότητα μόλυνσης είναι γύρω στο 4%. Αν και οι δύο φοράνε καλά εφαρμοσμένες απλές ιατρικές (χειρουργικές) μάσκες, μέσα σε ένα 20λεπτο η πιθανότητα μετάδοσης του κοροναϊού είναι έως 10%.
Πού έχουν γίνει υποχρεωτικές;
Όπως επισημαίνει το διεθνούς κύρους βρετανικό περιοδικό «Economist», οι μάσκες υψηλής προστασίας έχουν γίνει υποχρεωτικές σε μερικές χώρες της Ευρώπης, ενώ γενικότερα στην «γηραιά» ήπειρο λίγοι άνθρωποι πια φοράνε υφασμάτινες μάσκες ως προστασία κατά της Covid-19, αντίθετα με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, όπου οι ενισχυμένες μάσκες είναι πιο σπάνιες. Μελέτη στο περιοδικό «Journal of Education and Health Promotion» έδειξε ότι οι χειρουργικές μάσκες έχουν τριπλάσια αποτελεσματικότητα από τις υφασμάτινες χειροποίητες, αλλά υστερούν έναντι των μασκών υψηλής προστασίας, γι’ αυτό και η σύσταση στην Ελλάδα είναι πλέον να φοριούνται δύο απλές μάσκες ταυτόχρονα, αν κάποιος δεν φοράει μάσκα FFP2, N95 ή KN95.
Όμως, καθώς οι μάσκες αυτές είναι ακριβότερες από τις χειρουργικές και χαρακτηρίζονται ως μίας χρήσης, πολλοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται εάν μπορούν να τις επαναχρησιμοποιήσουν. 
Μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν;
«Τη φοράω για μία εβδομάδα» λέει στο CNN η Linsey Marr, καθηγήτρια στο Virginia Tech. Όπως εξηγεί, η ικανότητα της μάσκας να φιλτράρει δεν μειώνεται εκτός και εάν κάποιος την τρίψει ή της κάνει τρύπες. «Θα πρέπει να βρεθεί κάποιος σε πολύ μολυσμένο αέρα για αρκετές ημέρες για να χάσει η μάσκα την ικανότητά της να φιλτράρει τα σωματίδια. Επομένως, στην πραγματικότητα μπορείς να τις φοράς για αρκετό χρονικό διάστημα».
«Οι άνθρωποι μιλούν για 40 ώρες – νομίζω ότι αυτό είναι εντάξει. Πραγματικά, θα κολλήσει στο πρόσωπό σου ή τα λαστιχάκια θα χαλαρώσουν πολύ ή ίσως σπάσουν πριν χάσει την ικανότητα φιλτραρίσματος» προσθέτει.
Όπως εξηγεί η Erin Bromage, καθηγήτρια βιολογίας του University of Massachusetts Dartmouth, ο λόγος για τον οποίο οι μάσκες αυτές πωλούνται ως μίας χρήσης είναι γιατί θεωρούνται ιατρικές μάσκες. Οι υγειονομικοί, μέσα σε ένα νοσοκομείο, για παράδειγμα, αλλάζουν τις μάσκες συχνότερα, για να αποφύγουν το ενδεχόμενο επιμόλυνσης όταν κινούνται από το δωμάτιο ενός ασθενή σε εκείνο ενός άλλου.
«Το ευρύ κοινό δεν ανησυχεί για την επιμόλυνση. Απλά τη χρησιμοποιεί για τη δική του προστασία» σημειώνει.
Για να επαναχρησιμοποιήσετε μία μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας με ασφάλεια, αποφύγετε να αγγίζετε με τα χέρια σας το εξωτερικό μπροστινό της μέρος όταν την βάζετε, λέει η Marr. Προσπαθήστε να την ακουμπάτε μόνο στις άκρες ή στα λουράκια. «Σίγουρα να αποφεύγετε το σημείο που βρίσκεται ακριβώς εκεί όπου αναπνέετε, δηλαδή μπροστά από τη μύτη και το στόμα», τονίζει.
Η Marr σημειώνει ότι οι μάσκες αυτές εξακολουθούν να κάνουν τη δουλειά τους ακόμα και εάν βρεθείτε σε έναν εσωτερικό χώρο με συνωστισμό, όπως στο μετρό.
Πότε πρέπει να πετάξετε τη μάσκα FFP2;
Η Bromage συστήνει να το κάνετε εάν βρεθήκατε σε επαφή με κάποιον που διαπιστώθηκε θετικός. Όπως για παράδειγμα εάν εντοπίστηκε κάποιο κρούσμα στον χώρο εργασίας σας. Αυτή η μάσκα έκανε τη δουλειά της, «παγίδευσε» τον ιό, άρα δεν θέλετε να κινδυνεύσετε να τον μεταφέρετε στα χέρια σας.
Εάν η μάσκα υγρανθεί, είναι εμφανώς βρώμικη, έχει χάσει το σχήμα της ή έχει καταστραφεί με άλλους τρόπους (όπως εάν έχει λερωθεί με makeup), τότε πρέπει να την αντικαταστήσετε, γιατί όλα αυτά μειώνουν την αποτελεσματικότητά της.
«Όσο περισσότερο τη φοράτε, τόσο περισσότερα σωματίδια παγιδεύει – και αυτό σημαίνει ότι η ικανότητά της να αναπνέει αρχίζει να μειώνεται.
Ένα από τα πρώτα σημάδια ότι πρέπει να την αλλάξετε, ακόμα και εάν φαίνεται καλή και καθαρή οπτικά, είναι εάν δυσκολεύεστε περισσότερο να αναπνεύσετε μέσα από αυτήν. Εάν φαίνεται ότι η αντίσταση μεγαλώνει με κάθε αναπνοή σας» σημειώνει η Bromage. 
Πώς να την αποστειρώσετε
Επειδή οι μάσκες N95 έχουν αυτό το ειδικό στατικό φορτίο που βοηθά στο φιλτράρισμα των ιών, δεν πρέπει να πλένετε τις μάσκες, καθώς το νερό θα διαλύσει το φορτίο, λέει η Μαρ.
Συνολικά, ο κίνδυνος μόλυνσης στην επαναχρησιμοποίηση μασκών N95 είναι «μικρότερος, πολύ μικρότερος, από τον κίνδυνο να μην φοράτε N95 και να αναπνέετε σωματίδια», προσθέτει.
Οι ειδικοί συνιστούν, μετά τη χρήση της KN95, να βγάλετε τη μάσκα και να την τοποθετήσετε σε μια χάρτινη σακούλα, ώστε να «αναπνέει». Προσοχή: Μη χρησιμοποιήσετε πλαστική σακούλα. Κλείστε και αφήστε την σακούλα σε θερμοκρασία δωματίου. Πλύνετε καλά τα χέρια σας.
Αλλά τα σωματίδια θα πεθάνουν κατά τη διάρκεια μερικών έως αρκετών ωρών, και ακόμη πιο γρήγορα εάν την αφήσουμε στο φως του ήλιου.
Παράγοντες όπως η θερμοκρασία και το φως του ήλιου έχουν θετικό αποτέλεσμα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να τις βάλουμε και σε… φούρνο μικροκυμάτων.
Την 4η-5η μέρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξανά.
Το διαβάσαμε εδώ
Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.
