Πολλά ασυνόδευτα παιδιά φτάνουν στην Ελλάδα, έχοντας χάσει τους γονείς τους ή έχοντας χωριστεί από αυτούς. Μέχρι πρόσφατα, πολλά ασυνόδευτα παιδιά αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα κατέληγαν άστεγα ή να ζουν μόνα τους σε καταυλισμούς.Με σκοπό να γεφυρώσει κενά που δεν καλύπτονται στον τομέα της προστασίας τους, η μη κυβερνητική οργάνωση ΜΕΤΑδραση ανέπτυξε ένα σύστημα προσωρινής φιλοξενίας σε οικογένειες, προσφέροντας την ασφάλεια και την ολοκληρωμένη υποστήριξη που χρειάζονται.
Η πρακτική αυτή ακολουθείται ήδη εδώ και δεκαετίες από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει πλέον αποδειχθεί ότι η φιλοξενία των παιδιών σε οικογένειες αποτελεί την καλύτερη επιλογή αναφορικά με την ψυχοκοινωνική εξέλιξη του παιδιού. Η Δράση υλοποιείται από τη ΜΕΤΑδραση σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, σε συνεργασία με τους κατά τόπον Εισαγγελείς και φορείς.
Μια ζεστή αγκαλιά, ένα τρυφερό βλέμμα, μια καλή κουβέντα, το σπιτικό φαγητό και η θέση στο οικογενειακό τραπέζι, πολύτιμες στιγμές χαλάρωσης, η αίσθηση της ασφάλειας… είναι κομμάτια καθημερινότητας που λείπουν από τα ασυνόδευτα παιδιά.
Για να μάθετε περισσότερα για τη δράση, μπορείτε να επικοινωνήσετε:
• στέλνοντας email στο foster@metadrasi.org
• τηλεφωνώντας στα 214 1008717, 6980 462271
Ποιοι είναι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι;
Ασυνόδευτοι ανήλικοι πολίτες τρίτων χωρών θεωρούνται τα άτοµα ηλικίας κάτω των 18 ετών που φθάνουν στην Ελλάδα χωρίς να συνοδεύονται από ενήλικο υπεύθυνο για τη φροντίδα τους ή οι ανήλικοι που εγκαταλείπονται ασυνόδευτοι µετά την είσοδό τους στην Ελλάδα. Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι αποτελούν µια εξαιρετικά ευάλωτη οµάδα, η οποία αντιµετωπίζει ιδιαίτερα προβλήµατα.
Πολλά παιδιά, τα οποία δεν είχαν καταγραφεί και βρίσκονταν εκτός του επίσημου συστήματος, μάζευαν φρούτα ή πουλούσαν λαθραία τσιγάρα για να επιβιώσουν. Άλλα παιδιά είχαν πέσει θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης ή άλλων μορφών κακοποίησης, ενώ πολλά άλλα παιδιά κρατούνταν από τις αρχές.
Μέρος των δυσκολιών αυτών αποτελεί το υφιστάµενο πλαίσιο για την προστασία των δικαιωµάτων τους και η διαφύλαξη τους από σειρά κινδύνων, όπως η εκµετάλλευση τους από κυκλώµατα (trafficking, παιδική πορνεία, διακίνηση ναρκωτικών), η αδυναµία εξεύρεσης στέγης, η δυσκολία πρόσβασης σε παρεχόµενες υπηρεσίες κ.α.
Το δικαίωµα στην ασφαλή στέγη
Ένα από τα βασικά δικαιώµατα όλων των παιδιών αποτελεί αυτό της ασφαλούς και κατάλληλης στέγασης. Σε αυτό το πλαίσιο, το άρθρο 20 της ∆ιεθνούς Σύµβασης για τα ∆ικαιώµατα του Παιδιού ορίζει ότι «κάθε παιδί που στερείται προσωρινά ή οριστικά το οικογενειακό του περιβάλλον ή το οποίο για το δικό του συµφέρον δεν είναι δυνατόν να παραµείνει στο περιβάλλον αυτό δικαιούται ειδική προστασία και βοήθεια εκ µέρους του Κράτους». Επιπλέον, σύµφωνα µε το άρθρο 27, «Τα Συµβαλλόµενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωµα κάθε παιδιού για ένα κατάλληλο επίπεδο ζωής που να επιτρέπει τη σωµατική, πνευµατική, ψυχική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξή του».
Για τα ασυνόδευτα παιδιά που φτάνουν στην Ελλάδα, η ανάγκη να εξασφαλίσουν την ασφαλή διαµονή τους και τη φροντίδα από υπεύθυνους ενήλικους είναι ακόµα πιο πιεστική. Βασική, λοιπόν, µέριµνα των αρχών, µετά τον εντοπισµό ασυνόδευτων παιδιών είναι η εξεύρεση κατάλληλης στέγης για τη φιλοξενία τους, µέχρι να ολοκληρωθούν οι οποιεσδήποτε απαραίτητες διαδικασίες, ή µέχρι την ενηλικίωσή τους.
Στη χώρα µας η φιλοξενία των ασυνόδευτων παιδιών γίνεται σε κατάλληλες δοµές φιλοξενίας κατόπιν παραποµπής από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ).
Στα τέλη του 2020, κατόπιν συνεχιζόμενων προσπαθειών από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, η ελληνική κυβέρνηση θέσπισε μια νέα νομοθεσία που έβαλε τέλος στην κράτηση των ασυνόδευτων παιδιών αποκλειστικά και μόνο επειδή ήταν άστεγα. Τον Ιανουάριο του ίδιου έτους εγκαινιάστηκε ένας Μηχανισμός Επείγουσας Απόκρισης που παρέχει στήριξη και ένα δίχτυ ασφαλείας για τα παιδιά. Η πλειοψηφία των παιδιών μένουν πλέον σε επίσημους ξενώνες.
Φιλοξενία ασυνόδευτων παιδιών σε οικογενειακό περιβάλλον
Καθώς ο αριθµός των διαθέσιµων θέσεων για ασυνόδευτα παιδιά σε κατάλληλες δοµές δεν επαρκεί, ειδικά µετά την κατακόρυφη αύξηση των µεικτών µεταναστευτικών ροών από την αρχή του καλοκαιριού 2015 αλλά και για την εξασφάλιση καλύτερης φροντίδας µικρών παιδιών που έχουν αποχωριστεί από την οικογένειά τους, η ΜΕΤΑδραση παρέχει σε ασυνόδευτους ανήλικους, µετά τη µετακίνησή τους από τα σηµεία εισόδου, ασφαλή στέγαση σε οικογένειες.
Η πρακτική αυτή ακολουθείται ήδη εδώ και δεκαετίες σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει πλέον αποδειχθεί ότι η διαµονή των παιδιών σε οικογένειες αποτελεί την καλύτερη επιλογή για το βέλτιστο συµφέρον του παιδιού.
Η εθελοντική μετεγκατάσταση είναι ένα εργαλείο που βοηθάει χώρες όπως η Ελλάδα να αντιμετωπίσουν την άφιξη μεγάλου αριθμού αιτούντων άσυλο, μεταφέροντας κάποιους από αυτούς σε άλλα κράτη που είναι πρόθυμα να μοιραστούν την ευθύνη. Το παρόν πρόγραμμα, που εγκαινιάστηκε την άνοιξη του 2020, συντονίζεται από το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και υποστηρίζεται με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία, με εταίρους ΜΚΟ, με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO), καθώς και με τον ΔΟΜ και τη UNICEF, έχει ως στόχο τη μετεγκατάσταση περίπου 5.200 ευάλωτων αιτούντων άσυλο και προσφύγων, συμπεριλαμβανομένων έως και 1.600 ασυνόδευτων παιδιών και παιδιών με ιατρικές παθήσεις και μελών των οικογενειών τους.
Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, περισσότεροι από 4.480 άνθρωποι έχουν μετεγκατασταθεί από την Ελλάδα σε 14 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων και περισσότερα από 1.065 ασυνόδευτα παιδιά.
Τα δικαιώµατα των ασυνόδευτων παιδιών
Τα δικαιώµατα των παιδιών αναγνωρίστηκαν µε τη ∆ιακήρυξη της Γενεύης, το 1924 και στη συνέχεια µε την υιοθέτηση της ∆ιακήρυξης των δικαιωµάτων των παιδιών το 1959.
Σύµφωνα µε τις διακηρύξεις, τα δικαιώµατα των παιδιών αποτελούν ανθρώπινα δικαιώµατα, έχουν σκοπό να προστατεύουν το παιδί ως ανθρώπινο ον και συµπεριλαµβάνουν:
• Θεµελιώδεις εγγυήσεις για όλους τους ανθρώπους: Το δικαίωµα στη ζωή, η αρχή της µη διάκρισης, το δικαίωµα στην αξιοπρέπεια µέσω της προστασίας της φυσικής και ψυχικής ακεραιότητας.
• Αστικά και πολιτικά δικαιώµατα: Το δικαίωµα στην ταυτότητα, το δικαίωµα στην ιθαγένεια κ.α.
• Οικονοµικά, κοινωνικά και πολιτισµικά δικαιώµατα: Το δικαίωµα στην εκπαίδευση, το δικαίωµα σε ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, το δικαίωµα στην υγεία, κ.α.
• Ατοµικά δικαιώµατα: Το δικαίωµα να ζουν µε τους γονείς τους, το δικαίωµα στην εκπαίδευση, το δικαίωµα να απολαµβάνουν προστασίας.
• Συλλογικά δικαιώµατα: Τα δικαιώµατα των προσφύγων και των παιδιών µε ειδικές ανάγκες, των παιδιών της µειονότητας ή από αυτόχθονες οµάδες.
Τα δικαιώµατα των παιδιών είναι όµως επίσης προσαρµοσµένα στην παιδική ηλικία, καθώς λαµβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες τους, ανάλογα µε την ηλικία τους. Πιο συγκεκριµένα:
• Τα δικαιώµατα των παιδιών λαµβάνουν υπόψη την ανάγκη ανάπτυξης του παιδιού. Σκοπεύουν να ικανοποιήσουν τις βασικές ανάγκες για την καλή ανάπτυξή τους, όπως την πρόσβαση σε κατάλληλη διατροφή, στην απαραίτητη ιατροφαρµακευτική περίθαλψη, στην εκπαίδευση κ.α.
• Τα δικαιώµατα των παιδιών λαµβάνουν υπόψη την ευαλωτότητα του παιδιού. Τονίζουν την ανάγκη για την προστασία τους και προβλέπουν την παροχή προστασίας ανάλογης µε την ηλικία και το βαθµό ωριµότητας τους.
Εάν ενδιαφέρεστε εσείς και η οικογένειά σας να φιλοξενήσετε ένα ασυνόδευτο παιδί και να του παρέχετε για το χρονικό διάστηµα που θα χρειαστεί τη φροντίδα και τη στοργή που του αξίζει, επικοινωνήστε: • στο 6980 462271 • στο 214 100 87 17 • στo email: foster@metadrasi.org
Δείτε και το σχετικό, τρυφερό video:
Όσοι περνάμε τις τρομερές δυσκολίες της καθημερινότητας, κοντά σε ανθρώπους που αγαπάμε και μας αγαπούν, χωρίς να βρεθούμε στον δρόμο της προσφυγιάς, της πείνας και του θανάτου από κάποιον πόλεμο, και δίχως να περάσουμε ατέλειωτα μερόνυχτα φόβου, πόνου και ταλαιπωρίας σε κάποιο νοσοκομείο, ας αφήσουμε την αγκαλιά ανοιχτή για αυτά τα παιδιά.
Να τ΄αφουγκραστούμε, να τα αγγίξουμε, να τα σεβαστούμε, να τα στηρίξουμε, να τα υποστηρίξουμε. Στο παιδί που κάποτε υπήρξαμε, ας κρατάμε σφιχτά το χέρι.
Πηγή: metadrasi.org
Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.
