18 Απριλίου: Παγκόσμια Ημέρα Πολιτιστικής Κληρονομιάς / Ταξιδεύοντας στο αύριο αγκαλιά με το χθες….

Πολιτιστική κληρονομιά: μια μεγάλη αγκαλιά του χτες,
οδηγός μας για το αύριο!
Το παρελθόν αποτελεί μία άγνωστη γη. Μία άγνωστη γη, που ωστόσο κάθε λαός οφείλει να μην αγνοεί και να μαθαίνει γι’ αυτή και το ιστορικό της υπόβαθρο. Δίχως τούτη και δίχως να γνωρίζουμε το παρελθόν μας, όχι μόνο χάνεται η πολιτισμική ιστορία ενός έθνους, αλλά δε μπορούμε ούτε να την εξελίσσουμε στο σήμερα και να την προάγουμε στο μέλλον. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πολιτισμική κληρονομιά η οποία είναι σαφώς σημαντική και γι’ αυτό το λόγο τα κράτη οφείλουν να τη σέβονται και να μεριμνούν προστατεύοντάς την με κάθε τρόπο και αξιοποιώντας την κατάλληλα.

Χρησιμοποιώντας τον όρο κληρονομιά εννοούμε, κάθε τι που κληροδοτείται
στις επόμενες γενιές, παρέχοντας την αίσθηση της συνέχειας και συμβάλλει στη
δημιουργία πολιτιστικής ταυτότητας καθώς επίσης και στην πολυμορφία της
ανθρωπότητας.

«Η πολιτιστική μας κληρονομιά δεν συνιστά απλώς ανάμνηση του παρελθόντος μας· είναι το κλειδί του μέλλοντός μας» δήλωσε ο Tibor Navracsics, Ευρωπαίος Επίτροπος για θέματα εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού το 2017. Μέσα από τη μελέτη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, μπορούμε να ανακαλύψουμε την πολυμορφία μας και να ξεκινήσουμε διαπολιτισμικό διάλογο σχετικά με ό,τι έχουμε κοινό. Με ποιον άλλο καλύτερο τρόπο μπορούμε να εμπλουτίσουμε τη ζωή μας από το να ερχόμαστε σε επαφή με κάτι τόσο θεμελιώδες για την ταυτότητά μας;

Η πολιτιστική κληρονομιά  διαμορφώνει την καθημερινότητά μας.
Μας περιβάλλει στα χωριά και στις πόλεις , στα φυσικά τοπία και στους αρχαιολογικούς χώρους. Δεν βρίσκεται μόνο στη λογοτεχνία, την τέχνη και τα αντικείμενα, αλλά και στις χειροτεχνικές δραστηριότητες που μάθαμε από τους προγόνους μας, τα παραμύθια που αφηγούμαστε στα παιδιά μας, τα φαγητά που απολαμβάνουμε και τις ταινίες που παρακολουθούμε και στις οποίες αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας.
Η πολιτιστική κληρονομιά έχει οικουμενική αξία για εμάς ως άτομα, κοινότητες και κοινωνίες. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό να διατηρηθεί και να κληροδοτηθεί στις μελλοντικές γενιές.

 

Παρόλο που η πολιτιστική κληρονομιά μπορεί να θεωρηθεί ότι ανήκει στο παρελθόν ή ότι είναι κάτι το στατικό, στην πραγματικότητα εξελίσσεται μέσα από την ουσιαστική συμμετοχή μας σε αυτή. Επιπλέον, μπορεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ευρώπης. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους θέλουμε να προσεγγίσουμε τους νέους, ιδίως κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν το γεγονός ότι η 18η Απριλίου κάθε χρόνου έχει ορισθεί από την ΟΥΝΕΣΚΟ και το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Χώρων (International Council of Monuments and Sites – ICOMOS) ως Παγκόσμια Ημέρα των Μνημείων και Χώρων. Η επέτειος αυτή αποβλέπει στην ευαισθητοποίηση του κοινού στο σημαντικό θέμα της προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Για το σκοπό αυτό διοργανώνονται σε όλο τον κόσμο με πρωτοβουλία της ΟΥΝΕΣΚΟ και του ICOMOS κάθε μορφής εκδηλώσεις.

Ο πολιτισμός είναι μια βάση για την ανάπτυξη της ταυτότητας (ένα είδος πολιτιστικής μήτρας) που υπάρχει σε ένα υποσυνείδητο επίπεδο και μπορεί να είναι ορατό στις υπέροχες ανθρώπινες δημιουργίες που έχουν αντέξει τις δοκιμασίες του χρόνου και της αλλαγής. Η πολιτιστική μας κληρονομιά συνδέει το παρελθόν με το μέλλον, μιλά για το ποιοι είμαστε χρησιμοποιώντας κοινά προγονικά σύμβολα και μεταφέρει σημαντικές πληροφορίες που πρέπει να διαβιβάζονται στην επόμενη γενιά των Ευρωπαίων πολιτών. Θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για ένα πολιτιστικό DNA.

 “Ένας πλανήτης, πολλοί πολιτισμοί” .

Υπάρχουν πάνω από 1000 Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO σε όλο τον κόσμο. Περιλαμβάνουν μνημεία πολιτιστικά, φυσικά και μικτών κατηγοριών που βρίσκονται σε πάνω από 160 χώρες του κόσμου. Η χώρα που διαθέτει τα περισσότερα είναι η Ιταλία με 54 ενώ ακολουθεί η Κίνα με 53. Η λίστα που εγκαινιάστηκε το 1978, περιλαμβάνει διάσημους προορισμούς πως το Ταζ Μαχάλ στην Ινδία, την Πέτρα στην Ιορδανία και το Εθνικό Πάρκο του Γέλοουστοουν. Η Ελλάδα διαθέτει 18 Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς – μεταξύ αυτός ο Ναός του Επικούρειου Απόλλωνος στις Βάσσες, ο Αρχαιολογικός χώρος Ακροπόλεως Αθηνών και ο Αρχαιολογικός χώρος Δελφών.

Λήψη αρχείου

 

Η πολιτιστική κληρονομιά εκδηλώνεται με διάφορες μορφές:

• υλική – για παράδειγμα, κτίρια, μνημεία, τεχνουργήματα, ρούχα, έργα τέχνης, βιβλία, μηχανές, ιστορικές πόλεις, αρχαιολογικοί χώροι.
• άυλη – πρακτικές, παραστάσεις, εκφράσεις, γνώσεις, δεξιότητες, καθώς και σχετικά μέσα, αντικείμενα και πολιτιστικοί χώροι, στα οποία αποδίδουμε αξία. Συμπεριλαμβάνονται η γλώσσα και οι προφορικές παραδόσεις, οι τέχνες του θεάματος, οι κοινωνικές πρακτικές και η παραδοσιακή χειροτεχνία.
• φυσική – τοπία, χλωρίδα και πανίδα.
• ψηφιακή – πόροι που έχουν δημιουργηθεί σε ψηφιακή μορφή (για παράδειγμα, ψηφιακή τέχνη ή κινούμενα σχέδια) ή που έχουν ψηφιοποιηθεί για να διατηρηθούν (συμπεριλαμβανομένων κειμένων, εικόνων, βίντεο και αρχείων).

«Ο πολιτισμός δεν κληρονομείται.

Κάθε γενιά πρέπει να τον μάθει και να τον κερδίσει από την αρχή.»  

[Will Durant (Γουίλ Ντυράν), 1885-1981 Αμερικανός ιστορικός & φιλόσοφος]

Σύμφωνα με τον Hoelscher, τη πολιτισμική κληρονομιά μπορούμε να την προσεγγίσουμε με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους και αρχικά μέσω εκδηλώσεων. Αυτή η πρακτική προβάλλει την πολιτισμική κληρονομιά μέσω αντικειμένων, εικόνων και γεγονότων, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο πολιτισμός ενός κράτους συνδέεται πάντα και με κάποιο συγκεκριμένο τόπο. Τα διάφορα μνημεία και κτήρια τα οποία βρίσκονται και «αναπνέουν» σε κάποιο μέρος έχουν αποκτήσει μία θεμελιώδη και ουσιαστική ιστορική σχέση και σύνδεση με αυτό.

Κάντε κλικ στην παρακάτω εικόνα για να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα για το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Ο ρόλος της Ψηφιοποίησης 

Η διαδικασία της ψηφιοποίησης η οποία έχει γνωρίσει μεγάλη πρόοδο την τελευταία δεκαετία , συμβάλλει με πολλούς και διάφορους τρόπους  στην προώθηση της σπουδαίας  σημασίας που κατέχει η πολιτιστική κληρονομιά στην εξέλιξη της πορείας του ανθρώπου.  Η ψηφιακή αποτύπωση και η ακριβής μοντελοποίηση καταγράφει και τεκμηριώνει χώρους και μνημεία αρχαιολογικού, εθνογραφικού, θρησκευτικού και οποιουδήποτε άλλου ενδιαφέροντος, προβάλλει την πλούσια  πολιτιστική παρακαταθήκη και την κάνει εύκολα προσβάσιμη στο ευρύ κοινό αλλά και  συμβάλλει στην αέναη διατήρηση, διαφύλαξη, προστασία και παρουσίασή της προς εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των μελλοντικών γενεών.  Συνεπώς η ψηφιακή αναπαράσταση κάθε είδους μνημείου αποτελεί ένα μοναδικό εργαλείο για τη διάσωση όχι μόνο του εθνικού αλλά και του παγκόσμιου πολιτιστικού πλούτο

Μέσα από τη μελέτη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, μπορούμε να ανακαλύψουμε την πολυμορφία μας και να ξεκινήσουμε διαπολιτισμικό διάλογο σχετικά με ό,τι έχουμε κοινό. Με ποιον άλλο καλύτερο τρόπο μπορούμε να εμπλουτίσουμε τη ζωή μας από το να ερχόμαστε σε επαφή με κάτι τόσο θεμελιώδες για την ταυτότητά μας;

Δείτε το σχετικό video βάζοντας Ελληνικά από τις ρυθμίσεις :

World Heritage explained – animated short about the UNESCO World Heritage Convention (English)

ή παρακολουθήστε το εδώ

Η πολιτιστική κληρονομιά είναι υπό σοβαρή οικονομική και κοινωνική πίεση. Είναι επιτακτική ανάγκη να συνστρατευτούμε για την υπεράσπιση και τη διατήρηση της ως κάτι το μοναδικό και ανεπανάληπτο. Πρόκειται για κοινωνική και πολιτική επιταγή, καθώς η μελέτη του  παρελθόντος μας μπορεί να μας οδηγήσει σε καλύτερα μελετημένες αποφάσεις για το μέλλον μας. Είναι καθήκον του σχολείου, ως εκπαιδευτικό ίδρυμα, να ενσταλάξει στη νεολαία και στη σχολική κοινότητα, τις αξίες της προάσπισης και της διατήρησης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ως εκ τούτου να διαμορφώσει ενεργούς και παρεμβατικούς ευρωπαίους πολίτες. Πιστεύουμε ότι είναι επείγον να αφυπνίσουμε συνειδήσεις, να εκπαιδεύσουμε νοοτροπίες και να δημιουργήσουμε μια νέα γενιά ενδιαφερομένων πολιτών που να μπορούν να σχετίζονται με τις ρίζες τους και συνειδητοποιούν την ανάγκη διατήρησής τους.

 

 

Με την βοήθεια του Google earth ας ταξιδέψουμε στα 10 πιο αντιπροσωπευτικά Μνημεία της Παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς Ακολουθούμε τον παρακάτω σύνδεσμο:

https://earth.google.com/earth/d/1wSgcmJ8b2VKIHnYAj3R14hBwVxGoQd9z?usp=sharing

Μέσα από την ψηφιακή εφαρμογή Linoit ας ταξιδέψουμε Διαβάζοντας εργασίες  μαθητών

http://linoit.com/users/ealexiou2012/canvases/Heritage%20at%20risk%21

Ένα πλήρες σχέδιο δράσης από τα εργαστήρια δεξιοτήτων είναι και το παρακάτω :

Λήψη αρχείου

Μαθαίνοντας από το παρελθόν, σχεδιάζοντας το μέλλον μας:
Η Ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά μέσω του eTwinning

Λήψη αρχείου

Η πολιτιστική μας κληρονομιά είναι ένα αγαθό που μας διαμορφώνει και ανήκει σε όλους μας. Η Πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης βρίσκεται παντού: στις πόλεις μας, στα τοπία μας, στους αρχαιολογικούς χώρους, στη λογοτεχνία, στην τέχνη, στις ιστορίες, στις γεύσεις, στα τραγούδια μας και μας ενώνει μέσα από την ποικιλομορφία της.

Τα 20 Πιο Χαρακτηριστικά Αξιοθέατα Πόλεων Του Κόσμου

Πατήστε στην παρακάτω εικόνα και δείτε ένα άρθρο από την “Χρωματιστή τάξη”

Κατάλογος των αγαθών  παγκόσμιας κληρονομιάς στην Ελλάδα

1986  Ναός Επικουρείου Απόλλωνα στις Βάσσες

1987 Δελφοί

1987 Ακρόπολη

1988 Άθως

1988 Μετέωρα

1988 Επίδαυρος

1988 Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου

1989 Μυστράς

1989 Ολυμπία

1990 Δήλος

1990 Μονή Δαφνίου

1990 Μονή Οσίου Λουκά 

1990 Νέα Μονή Χίου

1992 Πυθαγόρειο και Ηραίον Σάμου

1996 Βεργίνα

1999 Μυκήνες, Τίρυνς

1999 Χώρα, Ιερά Μονή Αγ. Ιωάννη Θεολόγου και Σπήλαιο της Αποκάλυψης Πάτμου

Αυτή η εργασία έχει άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά δημιουργού4.0.