Φοιτητές που άλλαξαν αντικείμενο σπουδών όταν αναθεώρησαν την αρχική επιλογή τους
O Αλέξανδρος άφησε την Ιατρική για να γίνει ηλεκτρολόγος μηχανικός. Η Γιαλένα εγκατέλειψε τα Νομικά για να σπουδάσει Διοίκηση Πολιτιστικών Χώρων και Θεατρολογία. Και η Μαριλένα διαγράφηκε από την Αρχιτεκτονική για να εγγραφεί στην Ιατρική. Σας φαίνονται σενάρια επιστημονικής φαντασίας; Και όμως, πρόκειται για υπαρκτούς έλληνες φοιτητές που αποφάσισαν να λάβουν μια καθόλου εύκολη απόφαση: να αμφισβητήσουν τον παραδοσιακό κανόνα που με απαρέγκλιτη αυστηρότητα προβλέπει ότι «περνάτε σε μία σχολή, σπουδάζετε, αποφοιτάτε και εργάζεστε πάνω σε αυτό που σπουδάσατε για το υπόλοιπο της ζωής σας».Το να επιλέξεις σχολή- και άρα επάγγελμα- στην ηλικία των 18 ετών αποτελεί επιβεβλημένο μονόδρομο στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Εντελώς αυθαίρετα, ωστόσο, θεωρείται αυτονόητη η υποτιθέμενη ικανότητα των εφήβων να λάβουν μια τόσο σημαντική απόφαση σε μικρή ηλικία. Τι εφόδια τους παρέχονται, άλλωστε, για να αποφασίσουν σωστά; Ενας σχεδόν ανύπαρκτος επαγγελματικός προσανατολισμός και η κλασική νοοτροπία της ελληνικής οικογένειας, με τη χαρακτηριστική εμμονή στις «υψηλόβαθμες» σχολές. «Αν ήσουν καλός μαθητής με έφεση στις θετικές επιστήμες, όλοι θεωρούσαν δεδομένο ότι ήθελες να περάσεις στην Ιατρική- το κλασικό ελληνικό στερεότυπο μας ασκούσε τρομερή πίεση» θυμάται ο Αλέξανδρος Λαγάκος (25 ετών), ο οποίος εγκατέλειψε την Ιατρική για να σπουδάσει ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Πολυτεχνείο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. «Αποφάσισα την αλλαγή όταν διαπίστωσα ότι η καθημερινότητα του ιατρικού επαγγέλματος δεν μου ταίριαζε. Ωστόσο οι φίλοι και οι συγγενείς μου έδειχναν σοκαρισμένοι. Δεν μπορούσαν να αντιληφθούν πώς “τολμούσα” να απορρίψω μια τόσο υψηλόβαθμη σχολή» προσθέτει.«Ο επαγγελματικός προσανατολισμός ήταν ανύπαρκτος στο σχολείο και κατά συνέπεια οι περισσότεροι μαθητές ταυτίζαμε τα μαθήματα και τις εξετάσεις με την επαγγελματική σταδιοδρομία» σχολιάζει η Μαριλένα Αλεξάνδρου (24 ετών), τελειόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, η οποία για έναν χρόνο σπούδασε στη Σχολή Αρχιτεκτονικής του ίδιου πανεπιστημίου. «Αντί να αναζητούμε το επάγγελμα που θα θέλαμε να ασκήσουμε, σκεφτόμασταν ποια σχολή έχει υψηλότερη βάση και σε ποιο μάθημα είμαστε καλοί. Εν τέλει κάποιοι από εμάς καταλήξαμε σε λάθος επιλογές για τους λάθος λόγους» προσθέτει. Τα προβλήματα των φοιτητών που θέλουν να αλλάξουν πορεία σπουδών δεν τελειώνουν όταν συνειδητοποιήσουν τη «λανθασμένη» τους επιλογή. Αντιθέτως, για τη συντριπτική πλειονότητα τότε ακριβώς ξεκινάει ένας συναισθηματικός Γολγοθάς με επίκεντρο το μεγάλο ερώτημα: «Να τολμήσω την αλλαγή ή όχι;».«Απαιτείται ωριμότητα και δύναμη για να παραδεχθείς ότι η απόφαση που έλαβες στα 18 σου δεν σε εκφράζει πια» σχολιάζει η Γιαλένα Κλειδαρά (25 ετών), η οποία επέλεξε να παραμερίσει μια νομική καριέρα για να σπουδάσει Διοίκηση Πολιτιστικών Χώρων και Θεατρολογία. «Οταν τελείωσα το Λύκειο, βασικός μου στόχος ήταν να περάσω στο Διπλωματικό Σώμα, γι΄ αυτό και επέλεξα τη Νομική. Στην πορεία οι στόχοι και οι φιλοδοξίες μου άλλαξαν και αντιλήφθηκα ότι είχα ανάγκη κάτι πολύ πιο δημιουργικό. Είχα δύο επιλογές:είτε να αγνοήσω τις ανάγκες μου είτε να αναλάβω δράση» διηγείται η Γιαλένα.Ε ν τέλει η Γιαλένα επέλεξε να τολμήσει την αλλαγή. Αυτή όμως δεν ήταν καθόλου εύκολη απόφαση! «Πολλοί από τους ανθρώπους που συναναστρέφομαι δυσκολεύονται ακόμα και σήμερα να αντιληφθούν το γιατί επέλεξα τον χώρο του πολιτισμού, αντί για τη δικηγορία. Τους φαίνεται εντελώς παράλογο ότι κάποιος είναι διατεθειμένος να εγκαταλείψει ένα επάγγελμα “κύρους” για να κάνει κάτι που- στην Ελλάδα τουλάχιστον- θεωρείται “επισφαλές”» καταλήγει.Τα πράγματα δεν ήταν ευκολότερα για τον Δημήτρη Χατζόπουλο , ο οποίος εγκατέλειψε την Ιατρική για να σπουδάσει στο Τμήμα Φυσικής Αγωγής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης. Η επιλογή του, βέβαια, εν τέλει δικαιώθηκε, καθώς σήμερα ο Δημήτρης κατέχει θέση λέκτορα στο Τμήμα Φυσικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ωστόσο, παρά την επιτυχημένη «κατάληξη», βίωσε σε μεγάλο βαθμό το βάρος της επιλογής του. «Το να αφήσω την Ιατρική ήταν από τις πιο δύσκολες αποφάσεις της ζωής μου. Είχα μεγαλώσει με την πεποίθηση ότι μόνο αυτό το επάγγελμα σου δίνει κύρος και χρήματα. Το επάγγελμα του γυμναστή με γοήτευε, αλλά δεν ήταν εύκολο να θέσω τις δικές μου προτεραιότητες, ενάντια στο “όνειρο” της οικογένειας» σχολιάζει.«Την τρίτη χρονιά έγινα δεκτός στην Ιατρική»Και αν την πρώτη φορά που θα επιχειρήσει κανείς τη… μεγάλη αλλαγή δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, ας μην απογοητεύεται. «Κατέθεσα το μηχανογραφικό μου τρεις συνεχόμενες χρονιές μέχρι εν τέλει να γίνω δεκτός στην Ιατρική» διηγείται ο Γιώργος Παπαδεράκης (27 ετών), τελειόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο οποίος εγκατέλειψε έπειτα από τρία χρόνια το τμήμα Πολιτικών Μηχανικών.«Ορισμένοι σχολίασαν ότι έχασα αρκετά χρόνια περιμένοντας να γίνει το όνειρό μου πραγματικότητα. Εγώ απαντώ ότι αν θέλεις κάτι πολύ, δεν έχει σημασία ούτε ο χρόνος που θα περιμένεις, ούτε ο κόπος που θα καταβάλεις»προσθέτει.Απόρριψη και αποδοχή από την οικογένειαΟ φοιτητής δεν είναι ο μόνος που πρέπει να συνειδητοποιήσει το βάρος της αλλαγής πορείας σπουδών. Συχνότερα αυτοί που υφίστανται το μεγαλύτερο… σοκ και αδυνατούν να «χωνέψουν» τα νέα δεδομένα είναι οι γονείς. «Οταν ανακοίνωσα στους γονείς μου ότι θα μεταπηδούσα από τα νομικά στη διοίκηση πολιτιστικών χώρωνη αντίδρασή τους ήταν του τύπου:“τι πήγες και σκέφτηκες πάλι;”» θυμάται η Γιαλένα Κλειδαρά. «Η μητέρα μου είναι φαρμακοποιός και πίστευε ότι το να γίνω γιατρός θα ήταν το ιδανικό επάγγελμα για μένα. Οταν εγκατέλειψα την ιατρική για να γίνω ηλεκτρολόγος μηχανικός στενοχωρήθηκε πολύ και δυσκολεύθηκε να αποδεχθεί την επιλογή μου» σχολιάζει και ο Αλέξανδρος Λαγάκος.Τόσο η Γιαλένα όσο και ο Αλέξανδρος αμέσως συμπληρώνουν ότι εν τέλει οι γονείς τους κατάλαβαν τις αληθινές ανάγκες τους και αποφάσισαν να τους υποστηρίξουν ολόψυχα στη νέα τους πορεία.Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά… «Για πολλούς φοιτητές η αμφισβήτηση της επιλογής σχολής είναι η πρώτη επανάσταση κατά των γονιών τους. Ακολουθώντας πάντα τις επιθυμίες τουςοι εν λόγω φοιτητές νιώθουν ότι δεν έχουν τον έλεγχο των επιλογών και του μέλλοντός τους. Ως αποτέλεσμαβιώνουν έντονο αίσθημα αδιεξόδου, εγκλωβισμού και έλλειψης ενδιαφέροντος για την καθημερινότητά τους» εξηγεί η κυρία Αλτα Πανέρα, ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥΨΥ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.Η «λάθος» επιλογήΓιατί οι νέοι καταλήγουν σε μια επιλογή που δεν αντιστοιχεί στις κλίσεις και στις επιθυμίες τους; Η «λάθος» επιλογή, εξηγούν οι ειδικοί, οφείλεται σε μια σειρά παράγοντες, με σημαντικότερο την ίδια τη δομή του υπάρχοντος εκπαιδευτικού συστήματος, όπου απουσιάζει πλήρως ο επαγγελματικός προσανατολισμός.«Στο υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημαοι μαθητές αφοσιώνονται ολοκληρωτικά στο να εξασφαλίσουν την πολυπόθητη εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο, χωρίς να έχουν αναπτύξει την ωριμότητα που η επιλογή επαγγέλματος προαπαιτεί» σημειώνει η κ. Πανέρα.«Ελλείψει της αναγκαίας ωριμότητας και της ανάλογης αυτοπεποίθησηςοι μαθητές καταφεύγουν στο να ακολουθούν τις συστάσεις των γονιών τους ή του περιβάλλοντός τους». Και εκεί ανεξαρτήτως προθέσεων, συνήθως, αρχίζουν τα προβλήματα. Τελικά οι δεξιότητες και τα ενδιαφέροντα του παιδιού αγνοούνται και η έμφαση δίνεται στην επαγγελματική ασφάλεια.
ΕΛΛΗ ΙΣΜΑΗΛΙΔΟΥ ΤΟ ΒΗΜΑ
