19 Μαΐου: Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου

Η ιστορία του Ελληνισμού του Εύξεινου Πόντου, ξεκινά από το μύθο, από τότε που ο Φρίξος και η Έλλη ταξίδεψαν πάνω στο Χρυσόμαλλο Δέρας για να αποφύγουν τη θυσία τους από τους θεούς του Ολύμπου. Ακολούθησε ο θάνατος της Έλλης και ο Φρίξος με την άφιξή του στην Κολχίδα ανέθεσε τη φύλαξη του πολύτιμου Δέρατος στο βασιλιά Αιήτη. Η Αργοναυτική εκστρατεία, με τον Ιάσονα και πλήρωμα απ’ όλες τις ελληνικές πόλεις, αποτέλεσε την προσπάθεια για την κτήση του Χρυσόμαλλου Δέρατος και την απόπειρα για εποικισμό της περιοχής, που αρχίζει αμέσως μετά τον Τρωικό πόλεμο.

Ο χώρος του Ευξείνου Πόντου ήταν μια πολύ πλούσια περιοχή. Η παρουσία των Ελλήνων στον Πόντο και η φιλόξενη διάθεσή τους, συνδέθηκε με την αλλαγή του ονόματος της θάλασσας. Ο άξενος έγινε φιλόξενος, δηλαδή Εύξεινος Πόντος. Η Αργοναυτική εκστρατεία, ο μύθος του Φρίξου και της Έλλης, ο Προμηθέα δεσμώτης δεμένος στον Καύκασο, η Ιφιγένεια στην Ταυρίδα, ο άθλος του Ηρακλή στο νησί Αριτιάς, οι Αμαζόνες και πολλοί άλλοι ελληνικοί μύθοι, επιβεβαιώνουν την ελληνική παρουσία στην περιοχή του Πόντου πριν από χιλιάδες χρόνια. Στην αρχαιότητα όλες οι πόλεις του Ευξείνου Πόντου δημιουργήθηκαν ως αποικίες, για εμπορικούς λόγους. Η πρώτη ελληνική πόλη που δημιουργήθηκε από Ίωνες της Μιλήτου, ήταν η Σινώπη. Σταδιακά άρχισαν να χτίζονται κι άλλες, όπως η Τραπεζούντα. Το λιμάνι της ήταν η μοναδική ένωση της Δύσης με την Ανατολή, με το δρόμο του μεταξιού. Σύντομα η Τραπεζούντα μετατράπηκε σε ναυτιλιακό κέντρο του και έγινε το κέντρο της αρχαίας Ελλάδας και της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Οι ελληνικές πόλεις στην περιοχή του Εύξεινου Πόντου….

Οι κάτοικοι του Πόντου και ειδικότερα της Τραπεζούντας ανέπτυξαν την οικονομία, τον πολιτισμό και την παιδεία τους. Διαμορφώθηκε μια ελληνική αστική τάξη, η οποία κρατούσε την οικονομία στα χέρια της. Επιχειρηματίες, βιομήχανοι, βιοτέχνες, έμποροι, τραπεζίτες. Η πόλη είχε πέντε τράπεζες, εκ των οποίων οι τρεις καθαρά ελληνικές. Αυτό έδωσε την οικονομική δυνατότητα στον ελληνισμό να στηρίζει τα σχολεία και την εκκλησία. Το Φροντιστήριο της Τραπεζούντας θεωρήθηκε πολύ πρωτοποριακό για την εποχή του, τόσο σε εκπαιδευτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο υποδομών, αφού το 1900 διέθετε ακόμα και κεντρική θέρμανση! Η ανάπτυξη των Ελλήνων ενόχλησε τους Οθωμανούς . Οι Πόντιοι δεν το γνώριζαν ακόμη, αλλά είχε αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την εξόντωσή τους….

Τ ο Νηπ/γείο μας συμμετείχε κατά το σχ. έτος 2019-2020 στον Μαθητικό Διαγωνισμό “Ποντιακός Ελληνισμός” με δυο έργα:   

  1. Ζωγραφική: “Τ’ Ηλ’ το Κάστρον”(Τραγούδι)
  2. Project: “Τα Καλαντόφωτα στον Πόντο”

(Σκίτσο του Αλέξη Χάμζιν από το βιβλίο του Νίκου Γεωργιάδη [Κιόλιαλη] «Η γλώσσα του Αισώπου – Μύθοι ‘ς σην ποντιακήν διάλεκτον»)

Η Αλεπού έφαεν, εχόρτασεν το κοσσαρόπον.
Έκρυψεν και για το αύριον έναν κομματόπον.
Ας σο τραπέζ’ εσ’κώθεν.
Επήγεν ’ς σο χορτάρ’ απάν’ επλώθεν.
(Αν έν’ γομάτον η κοιλία σ’
επορείς να λες και τραγωδίας).
Τερεί – έρται ο μισαφίρτς ο Λύκον.
Η Αλεπού ’κ’ είδεν ατον αΐκον.
Με το ζόρ’ το ποδάρα ’τ’ τσορκανίζ’.
«Ντο έπαθα εγώ» γρυλίζ’.
Ο Τσοπάνον ’κί κοιμάται, τα Σκυλλία υλάζ’νε,
τα Πρόγατα καλά εράζ’νε.
Εψόφεσα ας σην πείναν».
«Ντο λες φίλε μου; Κρίμαν!
Αν θελτς θα δίγω σε να τρως χορτάρ’».
(Ο Λύκον θα έτρωγεν ολόκληρον κριάρ’.)
Η Αλεπού, ντο έκρυψεν το κρέας, «ανασπάλ’»,
να τρώει χορτάρα τον Λύκον θέλ’ να βάλλ’.
Έξεν τα καλά τα λόγια και
’ς σ’ οσπίτ’ επήγεν ο καημένον.
Η Αλεπού εφέκεν ατόν πεινασμένον.

Τα λόγια εύκολα και πόλικα τσανίζομ’.
Εκείνο που εμάς ’κί γιαραεύ’, χαρίζομ’.

(Από το βιβλίο του Νίκου Γεωργιάδη (Κιόλιαλη) Η γλώσσα του Αισώπου – Μύθοι ‘ς σην ποντιακήν διάλεκτον.)

Η αλεπού έφαγε την κότα και χόρτασε. Έκρυψε και για αύριο ένα κομμάτι. Από το τραπέζι σηκώθηκε και ξάπλωσε στο χορτάρι.(Αν είναι γεμάτη η κοιλιά σου , μπορείς να λες και τραγούδια). Κοιτάζει, έρχεται ο λύκος. Η αλεπού δεν τον είδε έτσι άλλη φορά. Με το ζόρι έσερνε τα πόδια του. «Τι έπαθα εγώ» φωνάζει.«Ο τσοπάνος δεν κοιμάται, τα σκυλιά γαβγίζουν , τα πρόβατα καλά φυλάνε. Ψόφησα από την πείνα».«Τι λες φίλε μου ; Κρίμα. Αν θέλεις θα σου δώσω να φας χορτάρι» (Ο λύκος θα έτρωγε ολόκληρο κριάρι). Η αλεπού «ξέχασε» ότι έκρυψε το κρέας και θέλει να βάλει τον λύκο να φάει χορτάρι. Ο λύκος άκουσε τα καλά τα λόγια και πήγε στο σπίτι του ο καημένος. Η αλεπού τον άφησε πεινασμένο.

Συμπέρασμα: Τα λόγια εύκολα και άφθονα τα σκορπίζουμε. Εκείνο που δεν μας είναι χρήσιμο, το χαρίζουμε!

  • Μπορείτε να ζωγραφίσετε τον μύθο του Αισώπου
  • Παρακολουθείστε τον μύθο “Ο πεντικόν και το λεοντάρ'” (μύθος του Αισώπου στα ΠΟΝΤΙΑΚΑ)

  • ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ

  • Παρατηρείστε τα γραμματόσημα και δημιουργήστε το δικό σας, με θέμα τον Πόντο