Η ενδυμασία τα ρούχα δηλαδή που φορούν οι άνθρωποι διαφέρουν από εποχή σε εποχή . Ας δούμε ρούχα που οι Έλληνες φορούσαν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας την περίοδο της τουρκοκρατίας.
ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ
ΘΕΣΣΑΛΙΑ, ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΑ
ΙΩΑΝΝΙΝΑ, ΗΠΕΙΡΟΣ
ΝΑΟΥΣΑ, ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
ΜΕΤΣΟΒΟ, ΗΠΕΙΡΟΣ
ΣΟΥΛΙ
Καπουτζήδα (σημερινή Πυλαία) – Μακεδονία
Σίλη Ικονίου
Σφακιά
ΡΟΔΟΣ
Υδατογραφία άγνωστου περιηγητή που εικονογραφεί τη γυναικεία ενδυμασία της Χίου τον όψιμο 18ο ή τον πρώιμο 19ο αι.
Νυφικό πουκάμισο της Aστυπάλαιας, με πυκνό μονόχρωμο ανάγλυφο κέντημα
Μεταβυζαντινή και Νεοελληνική Τέχνη ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ.
Μεταβυζαντινή και Νεοελληνική Τέχνη ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ.
Πολύπτυχο φουστάνι με κεντητές παραστάσεις στον ποδόγυρο, όπου εναλλάσσονται δικέφαλοι αετοί, ανθοδοχεία, φανταστικά πουλιά, γοργόνες και φυτικά κοσμήματα. Σπάνιο κατάλοιπο ενός ενδυματολογικού τύπου με αναγεννησιακές καταβολές, που απαντά σε νησιά του Αιγαίου κατά την περίοδο της φραγκοκρατίας. Από την Κρήτη, 17ος αι. Δωρεά του βασιλιά Γεωργίου Β΄ (EE 872)Μουσείο Μπενάκη
Επενδύτης “φουστανέλας”, βαρύτιμος τύπος μονοκόμματου ανδρικού επενδύτη της οθωνικής εποχής (1833-1862). Φοριόταν από τους εύπορους αστούς και τους αξιωματούχους της αυλής σε συνδυασμό με μακριά φουστανέλα. Διακοσμείται με τερζήδικο κέντημα σε κόκκινο βελούδο. Μέσα 19ου αι. Ύψ. 1,19 μ. (EE 1640) Μουσείο Μπενάκη
“Πιρπιρί”, γυναικείος χειριδωτός επενδύτης, με τερζήδικο κέντημα από χρυσά κορδόνια σε μάλλινη τσόχα. Ανάμεσα στα φυτικά θέματα της διακόσμησης προβάλλουν δικέφαλοι αετοί που επιστέφονται με κορώνα. Από τα Ιωάννινα, 19ος αι. Ύψ. 1,23 μ. (EE 1637)
Μεταβυζαντινή και Νεοελληνική Τέχνη
Μουσείο Μπενάκη
Μεταβυζαντινή και Νεοελληνική Τέχνη
Μουσείο Μπενάκη
Βελούδινο κοντογούνι με χρυσοκέντητο άνθινο διάκοσμο, πουλιά και ένα δικέφαλο αετό. H νεοελληνική χρυσοκεντητική, συνεχίζοντας τη βυζαντινή παράδοση, εξελίσσεται κατά το 18ο αι. σε τέχνη κατεξοχήν ανδρική. Στην κοσμική της χρήση απαντά κυρίως σε επίσημες ενδυμασίες των οικονομικά πιο εύρωστων στρωμάτων. Από την Kέρκυρα, 19ος αι. Ύψ. 0,42 μ. (EE 1385) Μουσείο Μπενάκη.
ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΕΣ
Πλισεδωτό ένδυμα της Σκοπέλου, με πολύχρωμα άνθινα θέματα. 19ος αι. (ΕΕ 1529)
Μουσείο Μπενάκη
Χωρική από τα περίχωρα των Τρικάλων, Χριστιανή Πρεβεζάνα και Βλάχα (Αρωμάνα) από τα Γιάννενα με παραδοσιακές φορεσιές. Φωτογραφία του Pascal Sebah
μέσα από παλιές φωτογραφίες
μέσα από πίνακες ζωγραφικής
Το τσαρούχι ήταν το χαρακτηριστικό παπούτσι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας .Τα τσαρούχια είναι τα υποδήματα του εύζωνα. Χαρακτηριστικό κομμάτι των τσαρουχιών αποτελούν οι μαύρες φούντες στις οποίες καταλήγουν οι μύτες τους. Θεωρείται πως η αρχική τους χρήση ήταν να κρύβονται σε αυτές μικρά κοφτερά αντικείμενα που θα μπορούσαν αιφνιδιαστικά να τραυματίσουν τον εχθρό σε μία μάχη «σώμα με σώμα». Άλλη άποψη είναι ότι οι φούντες προστάτευαν τα δάχτυλα των ποδιών από το χιόνι και τα κρυοπαγήματα.
Η φουστανέλα είναι παραδοσιακό ανδρικό ένδυμα,
Αρχαιολογικά ευρήματα, και συγκεκριμένα θραύσματα βυζαντινών διακοσμημένων πιάτων που βρέθηκαν στην Κόρινθο και αλλού, δείχνουν ότι η φουστανέλα ήταν σε κοινή χρήση στην Ελλάδα ήδη από τον 11ο αιώνα.Το αρχαιότερο ανάγλυφο που απεικονίζει φουστανέλα, βρίσκεται στο Σπήλαιο Νυμφολήπτου. Η φουστανέλα είναι ουσιαστικά η εξέλιξη του ανδρικού δωρικού χιτώνα. Μελετητές αναφέρουν σχετικά με την φουστανέλα πως προέρχεται από μια σειρά αρχαίων ελληνικών ενδυμάτων, που έκαναν την εμφάνισή τους εκείνη την εποχή, όπως ο χιτώνας.Σε βυζαντινά όστρακα και αγγεία (κεραμική), πολεμιστές εμφανίζονται να φέρουν όπλα, φορώντας την βαριά πολύπτυχη φουστανέλα. Έχει πτυχές – δίπλες που έχει αριθμούν τις 400, όσα και τα χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς. Το λευκό χρώμα που κυριαρχεί σε όλη την ευζωνική στολή συμβολίζει την αγνότητα των εθνικών αγώνων.
Η φέρμελη είναι το γιλέκο του εύζωνα. Αποτελεί το δυσκολότερο, όσον αφορά την κατασκευή του, κομμάτι της ευζωνικής στολής. Διαθέτει λευκά και επίχρυσα νήματα, με τα οποία απεικονίζονται σχέδια λαογραφικής σημασίας. Ένα από αυτά αποτελούν τα αρχικά Χ και Ο, τα οποία θεωρείται ότι αντιστοιχούν στις λέξεις χριστιανός και ορθόδοξος.
Η μαύρη φούντα που κρέμεται από το κόκκινο φάριο (ή φάρεο) θεωρείται ότι συμβολίζει το δάκρυ του Χριστού στη Σταύρωση.
