Ο κόσμος είναι μαθηματικά;
Fernando Corbalán
Η χρυσή τομή
Μετάφραση: Multimedia Α.Ε.
Εκδόσεις 4π, σελ. 162
Οι αισθήσεις γοητεύονται από τις σωστές αναλογίες
Άγιος Θωμάς ο Ακινάτης
Υπάρχουν σχήματα στη φύση που προκαλούν το αισθητικό ενδιαφέρον όλων των ανθρώπων,
ανεξαρτήτως εκπαιδευτικού επιπέδου ή πολιτισμικού περιβάλλοντος. Όπως επίσης υπάρχουν και έργα από όλες τις περιοχές της τέχνης, που διεγείρουν με εντυπωσιακά όμοιο τρόπο την προσοχή μας∙ όλων, πεπαιδευμένων και απαιδεύτων, εξίσου.
Σε κάτι σχετικό, άλλωστε, είναι που ο Καντ αφιέρωσε τις σκέψεις του που αφορούν το «υψηλό», αυτό απέναντι στο οποίο το καθένα ανθρώπινο υποκείμενο στέκει έκθαμβο κι απορημένο.
Μπροστά στην θέα ενός μεγάλου καταρράκτη, στη βοή του ωκεανού, στον θόρυβο του ανέμου στην έρημο, όλοι οι άνθρωποι αισθάνονται παρόμοιο δέος, αντιλαμβάνονται ένα μεγαλείο πέρα από κάθε περιγραφή. Αυτή η αίσθηση του υψηλού είναι απολύτως αδιαμεσολάβητη, χωρίς εξαίρεση τμήμα του εξοπλισμού του ανθρώπινου όντος μπροστά στη φύση, μέρος εξίσου σημαντικό της αποσκευής του υποκειμένου, όσο οι μορφές της εποπτείας –ο χώρος και ο χρόνος- και οι κατηγορίες της νόησης.
Αυτό το χαρακτηριστικό είναι που μας κάνει, ανεξάρτητα από την παιδεία μας, να αντιλαμβανόμαστε σε παραστάσεις του κόσμου ένα αισθητικό μεγαλείο, που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση.
Έτσι λέει ο Καντ, υποβάλλοντας την ιδέα πως υπάρχει ένα είδος ισχυρής «αντικειμενικότητας» σε αισθητικές κρίσεις του τύπου που περιγράφηκε προηγούμενα. Και η αλήθεια είναι πως είναι πολύ πειστικός στην επιχειρηματολογία του, ιδίως όταν μας αναγκάζει να ανακαλέσουμε προσωπικά βιώματα: μπροστά στον καταρράκτη, απέναντι στον ωκεανό, μέσα στον ήχο του ανέμου.
Το «υψηλό» φαίνεται να μας υποχρεώνει, χωρίς εξαίρεση, να αποδεχτούμε την «υψηλότητά» του, το δέος δεν αποφεύγεται στο μέτρο που έρχεται από βαθιά μέσα μας με την ορμή του φυσικού.
Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτό το δεδομένο;Συνεχίστε την ανάγνωση
