Και νάμαστε πάλι, στον πρώτο μήνα του έτους, στον Γενάρη… Ή αλλιώς, στον Ιανουάριο, που πήρε το όνομά του, από τον ρωμαϊκό θεό Ιανό.. Ο θεός της αρχής και του τέλους. Ο θεός – επόπτης της κάθε κρίσιμης καμπής: στο χρόνο, στη ζωή. Ο θεός με τα δυό πρόσωπα. Έτσι τον παρίσταναν οι Ρωμαίοι. Το άγαλμά του στις πύλες της Ρώμης, κοίταζε με το ένα πρόσωπο στην έξοδο, και το άλλο προς την είσοδο της πόλης. Κοίταζε δηλαδή και προς τα πίσω και προς τα εμπρός. Όχι όμως μόνο στο χώρο, αλλά και στο χρόνο. Αντίκρυζε ταυτόχρονα και το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Σε μερικές αναπαραστάσεις, στο χέρι του κρατούσε ένα κλειδί. Μ’ αυτό άνοιγε τις Πύλες της Ρώμης, αλλά και του καινούριου χρόνου. Άλλες φορές τον παρίσταναν να κρατάει στο δεξί του χέρι τον αριθμό 300 και στο αριστερό του τον αριθμό 65. Δηλαδή τις 365 μέρες του έτους.

Αρχικά, η Πρωτοχρονιά ήταν η πρώτη Μαρτίου. Μετατέθηκε στην πρώτη Ιανουαρίου από τον Νουμά τον Πομπίλιο, που οργάνωσε το ημερολόγιο με βάση την ηλιακή τροχιά. Πραγματικά, τότε ο Ήλιος βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Είναι η στιγμή, που ο Ήλιος βρίσκεται σε τέτοια θέση, που οι ευεργετικές ακτίνες του, όλο και λιγότερες ώρες φωτίζουν τη Γη. Από τις 22 Σεπτεμβρίου, την φθινοπωρινή ισημερία, οι μέρες όλο και μικραίνουν. Και στα μέσα του Δεκέμβρη νομίζεις, οτι ο Ήλιος πάει να χαθεί ολότελα. Μέχρι το χειμερινό ηλιοστάσιο, στις 22 Δεκεμβρίου, που ο Ήλιος «ξαναγεννιέται». Μετά τις 22 Δεκεμβρίου, οι μέρες αρχίζουν και μεγαλώνουν και το σκοτάδι να υποχωρεί. (Γι αυτό και οι Πέρσες, που είχαν μελετήσει τα ουράνια φαινόμενα, τοποθέτησαν τη μεγάλη γιορτή του ηλιακού τους θεού, του Μίθρα στις 25 Δεκεμβρίου).


Έτσι, λοιπόν, η Πρωτοχρονιά τοποθετείται στην πρώτη Ιανουαρίου, τότε που είναι και η γέννηση του φωτός, η γέννηση του Ήλιου. Το φως κερδίζει τη μάχη. Φως σημαίνει ζωή, σημαίνει ελπίδα, είναι το στοιχείο του καλού στη ζωή μας. Η περίοδος, ωστόσο, της κρίσιμης καμπής στη ζωή του Ήλιου, δεν ορίζεται μόνο από την 1η Ιανουαρίου. Τρείς είναι στην ουσία, οι γιορτές που την ορίζουν, και φορτίζουν με νόημα, σημεία που έχουν ενδιαφέρον. Είναι τα Χριστούγεννα, η Πρωτοχρονιά και τα Θεοφάνια. Τα λαϊκά έθιμα που εντοπίζονται στην περίοδο του Δωδεκαήμενου (όπως ονομάζεται το διάστημα απο τα Χριστούγεννα μέχρι τα Θεοφάνια), εκφράζουν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, την έννοια του τέλους και της αρχής. Διερμηνεύουν την αγωνία, που κατέχει τον άνθρωπο μπροστά στο τέλος μιας περιόδου της ζωής του, της χρονιάς που πέρασε, και της χρονιάς που έρχεται.
unnayumhhedΤα έθιμα της Πρωτοχρονιάς χωρίζονται σε κείνα που συνδέονται με το τέλος και σε κείνα που συνδέονται με την αρχή. Το τέλος δηλώνεται με την κατάλυση της καθιερωμένης τάξης. Όλα γυρίζουν τα πάνω κάτω. Μεταμφιέζονται, και οι άνδρες γίνονται γυναίκες και οι γυναίκες άνδρες, ο λαός εμπαίζει τους άρχοντες, διακωμωδούνται τα πάντα. Γλέντια, αθυροστομίες, τα πάντα καταρρέουν. Αυτό άλλωστε σημαίνει το τέλος. (Μήπως το καρναβάλι που γίνεται στο χωριό μου, την Εράτυρα, αλλά και γενικά σε διάφορα μέρη της Ελλάδας -Δυτική Μακεδονία πχ- έχει τέτοιες απαρχές;)

Η αρχή, αντίθετα, δηλώνεται με την αποκατάσταση της τάξης και των καθιερωμένων σχέσεων. Έτσι, για να τονισθεί η επαναφορά, δώρα ανταλλάσσονται, και ευχές. Και όπως λέγεται, «κάθε κατεργάρης στον πάγκο του», οι ευχές και τα δώρα είναι καθορισμένα ανάλογα με την περίπτωση. Έτσι ξαναορίζονται οι σχέσεις. Άντρες προς γυναίκες, παιδιά προς γονείς, βαφτιστικοί προς νονούς συμπέθεροι προς συμπέθερους, κουμπάροι προς κουμπάρους κλπ.
Και για να πάμε και εμείς στο δικό μας πάγκο,
Καλή Χρονιά σε όλες και όλους,
και στο σχολείο μας επίσης,

Ε. Πάτκου

Κάλαντα (Λύτρας)

 

 

βιβλ. “Τα Λαογραφικά” Άλκης Κυριακίδου- Νέστορος

Screenshot 4

Χθες το βράδυ, 5 Νοεμβρίου 2023, παρατηρήθηκε σέλας από περιοχές της βόρειας Ελλάδας, ένα φαινόμενο που σπάνια παρατηρούμε στη χώρα μας.

Σέλας σε τόσο χαμηλά γεωγραφικά πλάτη εμφανίζεται μόνο κατά τη διάρκεια ισχυρών μαγνητικών καταιγίδων. Οι μαγνητικές καταιγίδες προκαλούνται από διαταραχές του γεωμαγνητικού πεδίου, καθώς αυτό αλληλεπιδρά με το μαγνητικό πεδίο του ήλιου μας (μέσω του ηλιακού ανέμου).

H μαγνητική καταιγίδα που καταγράφηκε χθες χαρακτηρίζεται έντασης G3 (στην κλίμακα από G1 έως G5).

Το σέλας δημιουργείται από ηλεκτρόνια υψηλής ενέργειας, που καθώς κινούνται ελικοειδώς κατά μήκος των δυναμικών γραμμών του γεωμαγνητικού πεδίου, πλησιάζουν ενίοτε την ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης, συγκρούονται με άτομα και μόρια αζώτου και οξυγόνου και τα διεγείρουν ενεργειακά. Τα διεγερμένα άτομα και μόρια, για να επανέλθουν στην αρχική, σταθερή κατάσταση ενεργειακής ισορροπίας, εκπέμπουν την περίσσεια ενέργειας υπό τη μορφή ορατής ακτινοβολίας.

Το κόκκινο χρώμα του σέλαος εκπέμπεται από διεγερμένο ατομικό οξυγόνο κατά την σύγκρουσή του με ηλεκτρόνια της γήινης μαγνητόσφαιρας. Η μορφή του σέλαος μπορεί να παρομοιαστεί με κινούμενες, λαμπρές, χρωματιστές ουράνιες κουρτίνες φωτός.

Η ένταση μιας μαγνητικής καταιγίδας περιγράφεται από τον γεωμαγνητικό δείκτη Dst, ο οποίος εκφράζει την μεταβολή του μαγνητικού πεδίου της Γης, όπως μετράται στο έδαφος. Η τιμή του χθες έπεσε στα -165 nT, το οποίο χαρακτηρίζει μια ισχυρή μαγνητική καταιγίδα.

Τον δείκτη αυτόν μπορείτε να τον παρακολουθείτε ζωντανά από την ακόλουθη βάση δεδομένων: https://wdc.kugi.kyoto-u.ac.jp/dst_realtime/presentmonth/index.html?fbclid=IwAR09jDfiDR7X7crUNiF9rOACdwbRMPaDDSn8fU4dP05brW33w8tM0OzrcSc
Στον παρακάτω σύνδεσμο μπορείτε επίσης να βλέπετε καθημερινά φωτογραφίες σέλαος από χώρες βόρειων γεωγραφικών πλατών: https://spaceweathergallery2.com/index.php?title=aurora

πηγή: Εθνικόν Αστεροσκοπείον Αθηνών

Γιατί λέμε ψέματα την πρωταπριλιά;

 

Γιατί λέμε ψέματα την πρώτη μέρα του Απρίλη;

Από πού κατάγεται το έθιμο αυτό;

Ποιοι το είχαν πρώτοι;

Ποιοι το δανείστηκαν ίσως και πώς το μεταποίησαν;

Λέμε ψέματα για να γελάσουμε. Λέμε ψέματα γιατί επιβάλλεται. Λέμε ψέματα γιατί το έχουμε σε καλό να «γελούμε», δηλαδή να «ξεγελούμε» να κοροϊδεύουμε κάποιον. Γιατί άραγε; Λέγεται οτι αυτός που «ξεγελάει» «θα του πάνε καλά τα πράγματα», «θα έχει τύχη»..   Λέμε ψέματα για να «γελάσουμε» και να διώξουμε τον χειμώνα. Είναι γνωστή η παροιμία: «Ο Απρίλης κι αν χιονίσει καλοκαίρι θα μυρίσει». Ο Απρίλης ανοίγει ουσιαστικά την Άνοιξη. Ονομάστηκε έτσι από το Λατινικό aperio, που σημαίνει ανοίγω, που σημαίνει οτι ανοίγουν τα πάντα― τα δένδρα, τα λουλούδια, ο καιρός. Έχει όμως και ο Απρίλης τις αναποδιές του, όπως και «ο γδάρτης Μαρτης και παλουκοκάφτης». Λένε αλλού: «Το Μάρτη ξύλα φύλαγε, μην κάψεις τα παλούκια και τ’ Απριλιού τις δεκαοχτώ μην κάψεις τα καρούλια» (τα καρούλια του αργαλειού, ήταν το τελευταίο ξύλινο πράγμα που θα σκεφτόταν να κάψουν). Όπως αναφέρει η Ε. Σκουτέρη –Διδασκάλου (στο κείμενο «Πώς σκόρπισαν τα ψέματα στον κόσμο όλο»), λέμε ψέματα, γιατί «πρωταπριλιά γεννήθηκε ο Ισκαριώτης και όσοι γεννιούνται εκείνη τη μέρα λέγεται οτι είναι ψεύτες και κλέφτες και ξου ξου να φύγει το κακό», για να είναι οι σοδειές καλές, («γιατί του Απρίλη τα νερά του φτωχού τα πλούτη» ή αλλού «του Απρίλη η βροχή, κάθε κόμπος και φλουρί» ), γιατί «το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς είναι θεραπευτικό», γιατί τελειώνουν οι προμήθειες, και φτάσαμε στο αμήν, γιατί «Απρίλης γρίλης τιναχτοκοφίνης» λένε. Τινάζουν τα κοφίνια όπου φυλάνε το στάρι και το κριθάρι της χρονιάς για να πάρουν και το τελευταίο σπυρί. Γιατί βγαίνουν τα κοπάδια στα βουνά και «ψηλά η Αφροδίτη, το καλύτερο άστρο αποσπερίτης και αυγερινός του ζευγά το άστρο που οδηγεί τα αστέρια στις καλύτερες ουράνιες βοσκές». Γιατί ο κούκος φωνάζει πως έφτασε η άνοιξη…

Συνεχίστε την ανάγνωση

peir erat

Καθώς πλησιάζει η Εαρινή Ισημερία, όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος θα πραγματοποιήσουμε στο σχολείο μας το πείραμα του Ερατοσθένη για την μέτρηση της περιφέρειας της Γης, εφόσον μας το επιτρέψει ο καιρός.

Προετοιμαζόμαστε λοιπόν :

😎 Η ισημερία του Μαρτίου (εαρινή ισημερία) στον Δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη είναι στις 11:24 μμ τη Δευτέρα, 20 Μαρτίου 2023.

https://www.timeanddate.com/sun/@8133774?month=3&year=2023

😎 Η αποσταση από τον Ισημερινό είναι 4.514,43 χλμ  και υπολογίζεται από το site:

https://www.distance.to/Pylaia

ishmerinos

 😉 Θεωρία

 

Mερικά λαογραφικά για τις μέρες αυτές……

 

 

Οι Απόκριες συνδέονται με τον κύκλο του Πάσχα, που γιορτάζεται, σύμφωνα με απόφαση της Α΄Οικουμενικής Συνόδου το 325 μ.Χ., την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Στα χρόνια της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, δηλαδή τον 4ο αιώνα μ.Χ. ορίστηκε επίσης μια περίοδος σαράντα ημερών πριν το Πάσχα, η Μεγάλη Σαρακοστή, η οποία αρχίζει με την Καθαρή Δευτέρα. Μια μικρότερη περίοδος τριών εβδομάδων αποτελεί το μεταβατικό στάδιο, κατα κάποιο τρόπο, των πιστών για τη Σαρακοστή. Και αυτή ακριβώς είναι η περίοδος των Απόκρεω.

Σ’ αυτή την περίοδο συγκεντρώθηκαν, μετά την επικράτηση του Χριστιανισμού και την εδραίωσή του, τον 4ο αιώνα, όλα τα ειδωλολατρικά, τα παγανιστικά εκείνα έθιμα που τελούνταν κατά παράδοση στις χώρες της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στο τέλος του χειμώνα και στην αρχή της άνοιξης. Συγκεντρώθηκαν εδώ αυτά τα έθιμα, με όριο την Καθαρή Δευτέρα, γιατί τότε αρχίζει η περίοδος της νηστείας και της προσευχής, και ο χαρακτήρας των παγανιστικών αυτών εθίμων, ασφαλώς δεν έχει σχέση με τη νηστεία και την προσευχή. Το αντίθετο μάλιστα. Τα έθιμα αυτά έχουν δύο πολύ έντονα χαρακτηριστικά. Πρώτα, μια ελευθεριότητα ερωτική, που εκφράζεται με γνωστά τραγούδια, αλλά και σύμβολα φαλλικά, όπως συμβαίνει σε διάφορα μέρη (και στο χωριό μου). Και το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι οι μεταμφιέσεις και τα δρώμενα που συμβαίνουν σε άλλα μέρη (όπως στην Κοζάνη και αλλού).

Όπως και να γιορτάζονται οι Απόκριες, είτε με φωτιές είτε με μασκαρέματα, σημαίνουν κέφι, γλέντι και πείραγμα. Μια γιορτή που φέρνει τα πάνω κάτω, το μέσα γίνεται έξω, και η τάξη μετατρέπεται σε αταξία, οι απαγορεύσεις και κανόνες καταργούνται. Σαν ένα ξέσπασμα, ελεγχόμενο όμως και οργανωμένο, μια αταξία τακτοποιημένη, που σκοπό έχει την επαναφορά της τάξης και τη συνέχεια του έθιμου σαν τελετουργία που μας δένει με τον τόπο, με τους παλιότερους, για να θυμούνται οι νεώτεροι…

Οι Απόκριες έχουν πολλές σημασίες. Από τη μια δένουν εκκλησιαστικές με λαϊκές παραδόσεις, έχουν σχέση με την άνοιξη και τη γονιμότητα της γης καθώς και με τις τελετουργίες αναφορικά με τους νεκρούς. Από την άλλη έχουμε τον κοινωνικό χαρακτήρα των εθίμων σε σχέση με την τροφή, το τραγούδι, το χορό, τα φαλλικά σύμβολα το χιούμορ, τη γελοιοποίηση της κοινωνικής κριτικής και το γέλιο.

Όλες οι λέξεις που σχετίζονται με τα έθιμα αυτά, μας οδηγούν με τον ένα ή άλλο τρόπο στην τροφή. Απόκριες λογου χάρη σημαίνει «σηκώστε το κρέας», (απο-κρεύω), της Τυροφάγου, σημαίνει την περίοδο που τρώμε τυριά και λευκές τροφές. Τσικνοπέμπτη σημαίνει την Πέμπτη που μυρίζει η τσίκνα απ’ τα λίπη. Ψυχοσάββατο σημαίνει κόλλυβα και προσφορα. Έτσι η επιβεβλημένη νηστεία της Τετάρτης και της Παρασκευής, μπορεί να παραβιαστεί λιγάκι με βάσει τους παραπάνω κανόνες. Γιατί ο τρόπος που ονοματίζονται οι μέρες, μας δείχνουν τι ακριβώς τρώγεται και πότε, την εναλλαγή της αναίμακτης με την αιματερή τροφή και την πανσπερμία (κόλλυβα ) με το άζυμο ψωμί (λαγάνα).

Έτσι η Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου που ανοίγει το Τριώδιο λέγεται «Προσφωνέσιμη» γιατί αναγγέλει το άνοιγμα της Αποκριάς, ενώ η πρώτη εβδομάδα είναι η «Απολυτή», (δεν υπάρχουν κανόνες, και στο χωριό μας λέγεται «φαϊσιμιό») η δεύτερη εβδομάδα η «Κρεατινή» και η Τρίτη η «Τυρινή». Όμως μόνο η Κρεατινή χαρακτηρίζεται από την ελευθερία ως προς το τι τρώγεται πότε, ενώ η πραγματική Αποκριά (που γίνεται και το ξεφάντωμα) είναι η Τυρινή, δηλαδή πειθαρχημένη στον κανόνα της τροφής χωρίς κρέας. Η Καθαρά Δευτέρα πάλι σημαδεύει το πέρασμα από μια περίοδο οργανωμένης αταξίας στην τροφή σε μια περίοδο που με απόλυτη πειθαρχία θα ακολουθήσουν οι πιστοί την Νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής. Τρώνε νηστίσιμα, κρεμμύδι, σκόρδο, ελιές, άζυμο ψωμί, (η γνωστή λαγάνα), παίζουν το χάσκα τρώγοντας το τελευταίο αυγό ως την Ανάσταση.

Μόνο του Ευαγγελισμού και των Βαΐων γίνονται δύο σταθμοί και επιτρέπεται το ψάρι. Η τρίτη Κυριακή των Νηστειών όμως (Μεσοσαράκοστο) είναι αυστηρά νηστίσιμη. Αυτή η εμμονή με την τροφή μας οδηγεί στη σχέση της γιορτής με τους νεκρούς. Η πρώτη εβδομάδα λέγεται «Απολυτή» γιατί «απολύονται» οι ψυχές των αποθαμένων και βγαίνουν στον Απάνω κόσμο. Τα κόλλυβα τα Ψυχοσάββατα, δείχνουν τη σχέση της κοινωνίας με το παρελθόν της, με τα πεθαμένα της οικογένειας. Η παρουσία των ψυχών στον Απάνω κόσμο που αποκρεύει, ερμηνεύεται σαν η κατάλυση της τάξης και της πειθαρχίας ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, τη γη και τους καρπούς της, την κοινότητα των ανθρώπων και το παρελθόν της.Μια αταξία οργανωμένη όμως που διευθετείται και έρχεται πάλι η τάξη. Βλέπουμε λοιπόν ότι οι Απόκριες έχουν νοήματα κοινωνικά που δεν είναι τυχαία

Εύη Πάτκου

(1ο Γυμνάσιο Πυλαίας)

fiore

Την Δευτέρα 20 Ιουνίου 2022,  το σχολείο αποχαιρέτησε τους μαθητές και τις μαθήτριες της Γ΄ τάξης στην κατάμεστη αίθουσα του «Πέτρινου» πολιτιστικού κέντρου Πυλαίας με την παρουσία γονέων, εκπαιδευτικών, του Συλλόγου γονέων, του αντιπεριφερειάρχη  κ. Δωρή και εκπροσώπων του δήμου, κ. Γιαννούδη, κ. Κωνσταντινίδου και κ. Καρπούζη.

Οι παρευρισκόμενοι διασκέδασαν με την θεατρική παράσταση «Το «Φιόρε του Λεβάντε» του Γρ. Ξενόπουλου, από την θεατρική ομάδα του πολιτιστικού προγράμματος «Παίζουμε θέατρο -Ζωντανεύουμε τα ήθη μιας άλλης εποχής». Το έργο πρώτο παρουσιάστηκε στο θέατρο «Ολύμπιον» στις 9 Απριλίου 2022 στο 1ο φεστιβάλ εφηβικών θεατρικών ομάδων που οργάνωσε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.

Τη γιορτή πλαισίωσαν μουσικά οι εκπαιδευτικοί του σχολείου μας , Αντριάνα Βε, και Χάρης Λιώρας  με τη   συνοδεία του κ. Παληογιάννη Δημήτρη.

Ο Σύλλογος γονέων διένειμαν στους αποφοίτους αναμνηστικά μπλουζάκια και παπύρους.

ESA2

Την σχολική χρονιά 2021-22 εκπονήσαμε στο σχολείο μας ένα  περιβαλλοντικό πρόγραμμα με τίτλο “Οι επιπτώσεις του ρέματος της Πυλαίας στο τοπικό κλίμα”, και το συνδυάσαμε με  το ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό project  “Climate Detectives” της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA). 

Στο περιβαλλοντικό πρόγραμμα ασχοληθήκαμε περισσότερο με τα δεδομένα εδάφους, ενώ στο πρόγραμμα Climate Detectives της ESA κυρίως με τα δορυφορικά δεδομένα.

Στόχος μας ήταν να μελετήσουμε αν το ρέμα που διέρχεται από τη γειτονιά μας καθώς και η ύπαρξη ανοιχτών,  περιοχών βλάστηση έχει θετικό αντίκτυπο στο τοπικό μας κλίμα και, κατά συνέπεια, στην υγεία των κατοίκων. Το ρέμα, το οποίο στο παρελθόν συγκέντρωνε νερά από πολλά μικρότερα ρέματα, προερχόμενο από τις σημερινές περιοχές του Πανοράματος και των Ελαιώνων αποτελεί τεχνητό έργο και κατασκευάστηκε για την πρόληψη πλημμυρών.

 

Η μελέτη μας περιλάμβανε:

α) μετεωρολογικά δεδομένα από 5 μετεωρολογικούς σταθμούς που βρίσκονται σε διαφορετικά περιβάλλοντα (δηλαδή αστικές, προαστιακές, ορεινές και ορεινές περιοχές).

β) δορυφορικά δεδομένα από το πρόγραμμα περιήγησης EO, τα οποία χρησιμοποιήσαμε για να μελετήσουμε το πως ήταν η περιοχή τα προηγούμενα χρόνια.

γ) ιστορικά δεδομένα βασισμένα σε αφηγήσεις ηλικιωμένων, οι οποίοι ζούσαν στην περιοχή από την παιδική τους ηλικία.

Τα συμπεράσματά μας

Καθώς ο μετεωρολογικός σταθμός κοντά στο ρέμα εγκαταστάθηκε μόλις φέτος, στο 2ο Δημοτικό Πυλαίας, δεν διαθέτει επαρκή δεδομένα. Έτσι,  χρησιμοποιήσαμε δεδομένα από πέντε κοντινούς σταθμούς, τα οποία περιείχαν μετρήσεις από τις αρχές του 2021.  Τα δεδομένα υποβλήθηκαν σε επεξεργασία με το excel.  Ο μετεωρολογικός σταθμός που προσομοιώνει τον σταθμό Πυλαίας είναι αυτός του Πανοράματος. Τα στοιχεία έδειξαν ότι η μέση τιμή της θερμοκρασίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες από αυτόν τον σταθμό είναι σημαντικά χαμηλότερη από τις αντίστοιχες αστικές περιοχές χωρίς μεγάλη βλάστηση (Κηφισιά) ή χωρίς βλάστηση (Τούμπα). Η  περιοχή των Ταγαράδων έχει περίπου τις ίδιες θερμοκρασίες και ο σταθμός του Λευκού Πύργου, αν και κοντά στη θάλασσα, δεν φαίνεται να έχει καλύτερα αποτελέσματα.

Επίσης, ο βαθμός δυσφορίας Di όπως προκύπτει από το σταθμό Panorama για τους καλοκαιρινούς μήνες είναι σημαντικά χαμηλότερος από τις άλλες γύρω περιοχές. Μπορείτε να αποκτήσετε πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα  στον συνημμένο σύνδεσμο.

Ωστόσο, επειδή η περιοχή της Πυλαίας βρίσκεται σε χαμηλότερο υψόμετρο (80 μ.) από τον μετεωρολογικό σταθμό του Πανοράματος (250μ.) η θερμοκρασία είναι υψηλότερη, καθώς για κάθε 100 μ. σε υψόμετρο η θερμοκρασία μειώνεται κατά περίπου 0,5 o C.  Δυστυχώς, με τη μείωση, τα αποτελέσματα που πετύχαμε δεν δείχνουν μεγάλη υποστήριξη σε σχέση με το ερώτημά μας.

Το κύριο πρόβλημα είναι η έλλειψη δεδομένων από μετεωρολογικό σταθμό στην Πυλαία και η σύνθετη τοπιογραφία της πόλης. Επιπλέον, η μελέτη χρησιμοποιεί μόνο δεδομένα του προηγούμενου έτους, δηλαδή το 2021.

Οι εικόνες που πήραμε από το διάστημα (EO Browser), μας βοήθησαν να περιγράψουμε την πορεία του ρέματος και να εντοπίσουμε τις πηγές του και πού χύνεται στη θάλασσα. Το ρέμα της Πυλαίας είναι ένα τεχνητό έργο, όπως προαναφέρθηκε.

Τα νερά των χειμάρρων έχουν ελαττωθεί και οι λόγοι μπορεί να είναι: η αστική επέκταση, η αλλαγή χρήσης του νερού, η ανάπτυξη ξανά (1929) του περιαστικού δάσους, αλλά κυρίως η κλιματική αλλαγή:

Υπάρχει  προβληματισμός που εκδηλώνεται από πολλές πλευρές για τη μείωση των υδάτινων ροών σε σύγκριση με παλαιότερες ιστορικές περιόδους. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα του Χορτιάτη, ενός βουνού με κλίμα πολύ ψυχρότερο από το σημερινό. Οι πάγοι και τα χιόνια που ήταν διαρκείς όλο το χρόνο στην κορυφή του βουνού, τώρα δεν διατηρούνται πάνω από ένα μήνα. Θα πρέπει να θεωρηθεί βέβαιο ότι αυτή η δραματική μείωση του χιονιού και του πάγου κατά τις τελευταίες δεκαετίες είχε σημαντική επίπτωση και στη μείωση των υδάτων των ποταμών και των χειμάρρων που πηγάζουν από τις πλαγιές του και πρέπει να είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής.

  • Η εργασία μας είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα της ESA εδώ
  • Το σχολείο μας σημειώνεται στο χάρτη μαζί με άλλα σχολεία (του κόσμου) που συμμετείχαν στο πρόγραμμα  εδώ
  • Η εργασία μας αναρτημένη είναι εδώ
  • Και η παρουσίαση στο Φεστιβάλ περιβαλλοντικών και πολιτιστικών προγραμμάτων που έγινε στις 12 -5-2022 είναι εδώ 

 

  • Στο πλαίσιο του προγράμματος συμμετείχαμε στο διαδικτυακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα του ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού & ΒερτίσκουΤο κλίμα αλλάζει! Εμείς;” που αφορούσε την κλιματική αλλαγή, τις αιτίες και τα αποτελέσματα της και τους τρόπους αντιμετώπισης της. Το τρίωρο αυτό πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2022  στο εργαστήριο πληροφορικής και το παρακολούθησαν όλο το Β1 και οι μαθητές/τριες των Climate Detectives.
  • Παρακολουθήσαμε επίσης το Webinar της   ESA Climate Detectives “Ask a Scientist” στις 3 Μαρτίου 2022.
  • Συνεργαστήκαμε με α) τον Μετεωρολόγο και Γεωλόγο κ. Σταύρο Κέππα που μας παραχώρησε και τα κλιματικά δεδομένα 10 μετεωρολογικών σταθμών, β) με τον Βιολόγο ερευνητή και συγγραφέα κ. Γεώργιο Μπλιώνη που μας μίλησε για τα ρέματα και τους χειμάρρους της Θεσσαλονίκης με ιστορικά και ερευνητικά στοιχεία και γ) τον εκπαιδευτικό Γεωλόγο κ. Αθ. Μπαταλαμά που μας ξενάγησε στο Ελαιόρεμα και μας μίλησε για τη ζωή των κατοίκων και τη σχέση τους με το ρέμα στην Πυλαία ,όταν αυτό είχε πολύ νερό, τις δεκαετίες 50-60 .

*Η ιδιαίτερη κατάσταση με την πανδημία του covid δεν μας επέτρεψε να πραγματοποιήσουμε τις επισκέψεις που θα θέλαμε. Υπάρχει όμως η διάθεση να συνεχίσουμε την επόμενη σχολική χρονιά με μεγαλύτερη έρευνα σε βάθος χρόνου και περισσότερη επεξεργασία με δορυφορικά δεδομένα.

 

 

esa

 

Συμμετείχαν μαθητές και μαθήτριες από την Β τάξη και επιμελήθηκαν οι καθηγήτριες:

Ευδοξία Πάτκου  (ΠΕ86 κ ΠΕ0401)

Κατερίνα Καλίτση (ΠΕ0401)

Μάγδα Αραπίδου (ΠΕ0404)

Την Τρίτη 5 Απριλίου 2022, τα τμήματα Γ2 και Γ5 του γυμνασίου μας πήραν μέρος στο πρόγραμμα περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης στο Εθνικό Πάρκο Λιμνών Κορώνειας Βόλβης και Μακεδονικών Τεμπών.

Η ξενάγηση ξεκίνησε από το Κέντρο Πληροφόρησης στην Απολλωνία, όπου οι μαθητές ενημερώθηκαν για τη βιολογική, και οικολογική σημασία των λιμνών καθώς και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το οικοσύστημα.

Ακολουθήσε πεζοπορία στα Μακεδονικά Τέμπη, ορνιθοπαρατήρηση στη Λίμνη Βόλβη και επίσκεψη στις Νυμφόπετρες.

 

Συνοδοί εκπαιδευτικοί: Βασιλικού Φ., Βερεσόγλου Κ., Μάρκου Β.

IMG 7459

Με τα τμήματα της Α’ γυμνασίου του 1ου γυμνασίου Πυλαίας στα πλαίσια του μαθήματος των δεξιοτήτων, με θεματική ενότητα “Κυκλοφορώντας με ασφάλεια” διοργανώθηκαν διάφορες δραστηριότητες κατά τις οποίες οι μαθητές έμαθαν να κυκλοφορούν στους δρόμους με ασφάλεια τόσο ως πεζοί όσο και ως ποδηλάτες. Τα παιδιά έφτιαξαν μόνα τους τα σήματα οδικής κυκλοφορίας και με τις υποδείξεις της καθηγήτριας τους κάνανε ένα πρότυπο μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής στην αυλή του σχολείου, σχεδιάζοντας δρόμους και διαβάσεις με κιμωλία. Κάποια έγραψαν και κάποια κοινωνικά μηνύματα σε χαρτόνι με σκοπό να αφυπνίσουν τους οδηγούς να είναι πιο προσεκτικοί όταν οδηγούν στο δρόμο. Τα παιδιά θέλανε να δώσουν ένα μήνυμα υπευθυνότητας και ασφάλειας στους δρόμους, μαθαίνοντας παράλληλα και τους κώδικες οδικής κυκλοφορίας. Παράλληλα συζητήσαμε τα  προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά ως προς την ασφάλεια τους και τους τρόπους κατά τους οποίους μπορεί οι Έλληνες οδηγοί να εφαρμόσουν προκειμένου να γίνει η πόλη μας πιο ασφαλής . Υπεύθυνη καθηγήτρια Μαρία Κουτσίνα.

 

ka4 1

 

 

Επίσης εδώ μπορείτε να δείτε περισσότερα σχετικά