Ο Ήλιος τινάζει το μαστίγιό του σε εκρηκτικό βίντεο της NASA

Ουάσινγκτον

Την εντυπωσιακή έκρηξη ενός ηλιακού νήματος που τινάζεται σαν μαστίγιο στο μήκος-ρεκόρ των 800.000 χλμ κατέγραψαν τα όργανα της NASA. Το φαινόμενο παρατηρήθηκε στις αρχές του περασμένου μήνα, το σχετικό βίντεο όμως δόθηκε μόλις στη δημοσιότητα ενώ η επακόλουθη μαγνητική καταιγίδα αναμένεται να φθάσει στη Γη την Τρίτη.

Φωτεινά νήματα

Τα ηλιακά νήματα είναι μάζες πλάσματος οι οποίες εκτείνονται από την επιφάνεια του Ήλιου, τη φωτόσφαιρα, προς το στέμμα των καυτών αερίων που περιβάλλει το άστρο μας. Συγκρατούνται από μαγνητικές δυνάμεις και είναι ορατά σαν φωτεινές «θηλιές» που προεξέχουν προς τον ουρανό.

«Όταν τα κοιτάζουμε από πάνω φαίνονται σκούρα, επειδή τα αέριά τους είναι ψυχρότερα σε σχέση με τη φωτόσφαιρα από κάτω τους, όταν όμως βλέπουμε ένα νήμα σε προφίλ με φόντο τον σκούρο ουρανό φαίνεται σαν ένας γιγαντιαίος λαμπερός βρόγχος» εξηγεί Ντέιβιντ Χάθαγουεϊ, ηλιακός φυσικός του Διαστημικού Κέντρου Μάρσαλ της NASA.

Τα νήματα του είδους μπορεί να καταρρεύσουν αν σημειωθούν μεταβολές στα μαγνητικά πεδία που τα περιβάλλουν, προκαλώντας τις λεγόμενες εκρήξεις Χάιντερ (η ονομασία προέρχεται από τον Τσαρλς Χάιντερ ο οποίος δημοσίευσε τις πρώτες μελέτες του φαινομένου το 1967).

Η έκρηξη-μαστίγιο του Αυγούστου

Μια τέτοια έκρηξη, η οποία κάνει ένα γιγαντιαίο ηλιακό νήμα να τινάζεται σαν την «ουρά» ενός μαστιγίου από τη φωτόσφαιρα, μπορείτε να παρακολουθήσετε στο βίντεο που έδωσε στη δημοσιότητα το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής (Solar Dynamics Observatory – SDO) της NASA.

Το βίντεο «συμπυκνώνει» τρεις ώρες ηλιακής δραστηριότητας που καταγράφηκαν από τις 6 ως τις 8 Αυγούστου. Το ηλιακό νήμα, το οποίο φθάνει περίπου το μήκος των 800.000 χλμ και είναι από τα μεγαλύτερα που έχουν παρατηρηθεί, φαίνεται σαν σκούρα λωρίδα ενώ η έκρηξη απεικονίζεται σε όλη της τη λεπτομέρεια και σε εκδοχή UV. «Προς το τέλος» σημειώνει η NASA «ένα τμήμα του νήματος φαίνεται να κόβεται, όμως το βασικό μήκος και το σχήμα του παρέμειναν ανέπαφα».

Τα επακόλουθα της ηλιακής έκρηξης αναμένεται να φθάσουν στη Γη την 4η Σεπτεμβρίου. Η αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) εξέδωσε πρόβλεψη για μικρής ως μέτριας έντασης μαγνητική καταιγίδα η οποία θα φέρει το σέλας σε διάφορα σημεία του ουρανού της Βόρειας Αμερικής.

Ενα καλό βίντεο http://news.in.gr/science-technology/article/?aid=1231211674

Μαγνητικά μονόπολα και το CERN

Στον επιταχυντή σωματιδίων LHC στο CERN σχεδιάζεται ένα νέο φιλόδοξο πείραμα με πρωταρχικό στόχο την έρευνα για μαγνητικά μονόπολα, υποθετικά σωματίδια που φέρουν μόνο ένα μαγνητικό πόλο και δρουν σα φορτία του μαγνητισμού. Μέχρι σήμερα, δεν έχει παρατηρηθεί καμία τέτοια δομή στο Σύμπαν, παρόλα αυτά αποτελούν προϋπόθεση για διάφορες θεωρίες της θεωρητικής φυσικής, με προεξέχουσα τη θεωρία υπερχορδών.

Σε ένα συνέδριο που έλαβε χώρα αυτό το καλοκαίρι, οι επιστήμονες του ερευνητικού κέντρου, μεταξύ των οποίων και ο κάτοχος του βραβείου Νόμπελ Φυσικής, Gerard t’ Hooft, εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους για το πείραμα MoEDAL, και την πιθανότητα να επεκτείνει τα όρια της φυσικής, εξετάζοντας επαναστατικές ιδέες.

Η ιδέα για τα μαγνητικά μονόπολα προέρχεται από το έργο του μεγάλου Βρετανού φυσικού Paul Dirac, o οποίος και τα χρησιμοποίησε για να εξηγήσει τη κβαντισμένη φύση του ηλεκτρικού φορτίου, το οποίο εμφανίζεται μόνο ως πολλαπλάσιο μιας συγκεκριμένης ποσότητας, του φορτίου ενός ηλεκτρονίου. Από το 1931 έως σήμερα, έχουν γίνει πλήθος από πειράματα με σκοπό την ανακάλυψη μαγνητικών μονοπόλων, δίχως όμως επιτυχία. Τα πειράματα που έχουν τις καλύτερες μετρήσεις και θέτουν τα πιο αξιόπιστα όρια για τη μάζα των μαγνητικών μονοπόλων έγιναν στο Γκραν Σάσο της Ιταλίας και στο Βουνό Τσακαλτάγια της Βολιβίας.

Γιατί όμως οι επιστήμονες του CERN ευελπιστούν να πετύχουν εκεί που οι προηγούμενοι απέτυχαν; Καταρχήν, καθώς η ενέργεια λειτουργίας του LHC σταδιακά αυξάνεται, θα είναι δυνατό να εξεταστούν και πειραματικά για πρώτη φορά ένα πλήθος θεωριών πέρα από το Τυπικό Μοντέλο, τη σημερινή μας θεώρηση για τη φύση. Αν και σε λίγους μήνες ο επιταχυντής θα τεθεί εκτός λειτουργίας για εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης, μέσα στο 2014 αναμένεται να φτάσει σε ενέργειες της τάξης των 14 TeV, περίπου διπλάσιες από το μέγιστο που έχει φτάσει έως σήμερα. Επίσης, έχουν μία ακόμη θεωρία, πως τα μονόπολα παραμένουν στο σκοτάδι, γιατί «κρύβονται» σε μία ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ μονοπόλων και αντι-μονοπόλων, μια ιδέα που είχε διατυπώσει ο ίδιος ο Dirac. Πλέον, οι επιστήμονες πιστεύουν πως ίσως να έχουν τον τρόπο να τα ανακαλύψουν, ακόμη και σε αυτή την ενδιάμεση κατάσταση που ονομάζουν monopolium.

Πέρα από μαγνητικά μονόπολα, στο στόχαστρο του MoEDAL θα είναι και ιονισμένα Σταθερά Σωματίδια με Μάζα (SMPs), κάποια (υποθετικά) βαριά εξωτικά σωματίδια που προβλέπονται από θεωρίες όπως η υπερσυμμετρία και ζουν αρκετά ώστε να μπορέσουν να ανιχνευθούν πριν διαλυθούν σε απλούστερα σωματίδια. Τέτοια σωματίδια μπορεί να έχουν απαντήσεις για τη σκοτεινή ενέργεια, ή τις επιπλέον διαστάσεις στο Σύμπαν, μεταξύ άλλων.

Στο πρόγραμμα MoEDAL συμμετέχουν 18 ινστιτούτα από 10 διαφορετικές χώρες, και αν και πρόκειται για πρόγραμμα «Δαυίδ» σε σχέση με τα προγράμματα «Γολιάθ» που εκτελούνται αυτό τον καιρό στο CERN, αν τυχόν ανακαλύψει μέρος μόνο από όσα φιλοδοξεί, μπορεί να πυροδοτήσει πυρετώδεις εξελίξεις στη σύγχρονη φυσική.

http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2231246

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων