Τηλεόραση και παιδί

Η τηλεόραση επικοινωνεί με τους θεατές και παρέχει συνεχή ροή εικόνων και πληροφοριών. Ο τηλεοπτικός λόγος μας μεταφέρει την πιο πρόσφατη εκδοχή των κοινωνικών σχέσεων και των πολιτισμικών αντιλήψεων. Τα μηνύματά του αντικατοπτρίζουν τις αλλαγές σε αυτές τις σχέσεις και αντιλήψεις, έτσι ώστε ο θεατής να έχει πολλές και αντιφατικές επιλογές που πιθανόν να επιλέξει ως μελλοντικούς τρόπους αντίληψης. Οι κώδικες που δομούν τη γλώσσα της τηλεόρασης μοιάζουν περισσότερο με τους κώδικες του προφορικού παρά του γραπτού λόγου.

Έρευνες που έχουν γίνει, έδειξαν ότι τηλεθεατές μετά από υπερβολική παρακολούθηση τηλεόρασης έχουν λανθασμένη άποψη της πραγματικότητας και τη συνδέουν με την τηλεοπτική ενώ η αμβλύνει και την ευαισθησία απέναντι στα πραγματικά γεγονότα καθώς όταν μειώνεται το πραγματικό στοιχείο σε μια κατάσταση, τότε οι άνθρωποι αντιδρούν λιγότερο σαν άτομα με συναίσθημα και περισσότερο σαν απλοί θεατές (Γουίν, 1986).

Τα παιδιά γεννιούνται με την ενστικτώδη ικανότητα και επιθυμία να μιμηθούν τις συμπεριφορές των μεγάλων. Μέσω της μίμησης και της ταύτισης κατανοούν τον κόσμο, όμως δεν έχουν το ένστικτο να ξεχωρίσουν ποιες πρέπει να μιμηθούν και ποιες όχι. Μιμούνται, λοιπόν, ακόμη και συμπεριφορές καταστροφικές ή αντικοινωνικές καθώς δε διακρίνουν με σαφήνεια τη φαντασία από την πραγματικότητα. Η τηλεοπτική βία συχνά αναπαράγεται στα μιμητικά παιχνίδια των παιδιών. Τα παιδιά μαθαίνουν να ταυτίζονται με τους εκφραστές της βίας (Γκρόσμαν, 2007) και αναπτύσσουν βίαιες και επιθετικές συμπεριφορές καθώς δεν έχουν ακόμη αναπτύξει την απαιτούμενη συναισθηματική ωριμότητα για να διαχειριστούν τις διεγέρσεις από τα επαναλαμβανόμενα τηλεοπτικά μηνύματα. Η τηλεοπτική βία υπερδιεγείρει τα παιδιά και φορτώνει με στρες τον εγκέφαλό τους. Ατονεί τη σκέψη τους και εθίζει τον εγκέφαλο στη βία δημιουργώντας μια “επίκτητη ανεπάρκεια” (Γκρόσμαν, 2007).

Παράλληλα, η πολύωρη παρακολούθηση τηλεοπτικών προγραμμάτων ενισχύει την αδράνεια και την απραξία και τα παιδιά από πολύ νωρίς επιδίδονται στην απόλυτη παθητικότητα τη στιγμή που θα μπορούσαν να ασχολούνται με πραγματικές δραστηριότητες.

Οι γονείς, λοιπόν, λαμβάνοντας υπόψη τα οφέλη αλλά και τις ζημίες που προκαλεί η τηλεόραση στην υγιή ανάπτυξη ενός παιδιού θα πρέπει ν` αποκτήσουν κριτική σκέψη και αίσθημα ελέγχου ώστε να επιτρέπουν την ολιγόωρη μόνο παρακολούθηση καλών παιδικών προγραμμάτων που θα επιδράσουν θετικά στην κοινωνική συμπεριφορά του παιδιού.

Βιβλιογραφικές πηγές

Γουίν, Μ. (1986). Τηλεόραση ένας ξένος στο σπίτι. Αθήνα: Ακρίτας.

Γκρόσμαν, Ν. (2007). Κάποιοι μαθαίνουν τα παιδιά μας να σκοτώνουν Πώς και γιατί; Αθήνα: Lector ΕΠΕ.

ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ – ΒΙΒΛΙΟ

Εν όψει των διακοπών και δεδομένου ότι μπορείτε να διαθέσετε οι γονείς εποικοδομητικό χρόνο με τα παιδιά σας προτείνουμε να αξιοποιήσετε την ψηφιακή αφήγηση από τον σύνδεσμο του Μικρού Αναγνώστη επιλέγοντας να ξεφυλλίσετε και να ακούσετε ένα βιβλίο μαζί με τα παιδιά σας..

http://www.mikrosanagnostis.gr/istoria.asp

Μια όμορφη πρόταση είναι ο “ΦΕΓΓΑΡΟΣΚΕΠΑΣΤΗΣ”. Είναι ένα ποιητικό παραμύθι για τη δύναμη της αγάπης και της αλληλεγγύης.

http://www.mikrosanagnostis.gr/library/pageflip48/Default.html

***

“Κάθε παιδί είναι ένας καλλιτέχνης. Το πρόβλημα είναι πώς να παραμείνει έτσι ενώ μεγαλώνει”.

(Pablo Picasso)

Η ελεύθερη και αδόμητη διαδικασία της ζωγραφιάς σε μια λευκή κόλλα δίνει την ελευθερία στα παιδιά να εκφραστούν και να αντιδράσουν, ποικιλοτρόπως. Διευκολύνεται και ανοίγει ο δρόμος της «προβολής» συνειδητών και μη διεργασιών, που αφορούν τις ανάγκες, τις συγκρούσεις, τα άγχη και τα συναισθήματα του ατόμου. Οι ζωγραφιές αντανακλούν τον εσωτερικό κόσμο των παιδιών και τα στοιχεία των σχεδίων σχετίζονται άμεσα με την ψυχολογική κατάσταση και της ιδιοσυγκρασία των δημιουργών. Τα παιδιά ζωγραφίζουν αποτυπώνοντας τα συναισθήματά τους, τις αντιλήψεις τους και τις σκέψεις για τον κόσμο γύρω τους, προσπαθώντας είτε απλά να εκφραστούν είτε να επικοινωνήσουν, ενώ αποκρυσταλλώνονται έντονα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους. Έτσι, μέσα από το θεματικό περιεχόμενο του σχεδίου και τον τρόπο που έχει αποτυπωθεί,, αντικατοπτρίζεται η ροή της συγκινησιακής ζωής του παιδιού. Όλα τα στοιχεία τα στοιχεία ενός σχεδίου μπορούν να αναλυθούν, καθώς έχουν ιδιαίτερη εκφραστική αξία, από το πώς το παιδί χρησιμοποιεί τις γραμμές και τις μορφές, τι χρώμα διαλέγει, πως κρατάει το μολύβι, ως την επιφάνεια της κόλλας που καλύπτει και την πίεση που ασκεί σχεδιάζοντας.

Αυτό που σε κάθε περίπτωση, όμως, έχει πραγματική αξία είναι να ενθαρρύνεται η φαντασία, η αθωότητα και η δημιουργικότητα των παιδιών καθώς ζωγραφίζουν.. κάθε γραμμή έχει κάτι να πει, αρκεί να έχουμε τη διάθεση ν` ακούσουμε!

***

Ας διαβάσουμε βιβλία..

Η ενασχόληση με το καλό παιδικό βιβλίο είναι ιδιαιτέρως χρήσιμη καθώς ενισχύει το παιδί σε όλα τα γνωστικά του πεδία. Ενισχύει τον προφορικό του λόγο, αυξάνει το λεξιλόγιό του, τονώνει τη φαντασία και τη δημιουργικότητα, προσφέρει γνώση και συγχρόνως ψυχαγωγία. Σας προτείνουμε να μπείτε στη σελίδα του μικρού αναγνώστη http://www.mikrosanagnostis.gr/

για να εξερευνήσετε τον κόσμο του παιδικού βιβλίου.

Ας διαβάσουμε, λοιπόν, σήμερα ηλεκτρονικά το παραμύθι του σκαντζόχοιρου που ήθελε να τον χαϊδέψουν..

http://www.mikrosanagnostis.gr/library/pageflip31/Default.html

***

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΗΣ

Αν ακούς μια φωνή μέσα σου να σου λέει “δεν μπορείς να ζωγραφίσεις, τότε οπωσδήποτε να ζωγραφίζεις και η φωνή θα σωπάσει” (Vincent Van Gogh, 1853-1890).

Η συστηματική παρατήρηση πραγματικών αντικειμένων βοηθά το παιδί να μάθει να παρατηρεί με οξύτητα και καθαρότητα καθώς μαθαίνει να χρησιμοποιεί τις αισθήσεις του, να εντοπίζει ομοιότητες και διαφορές, να προβαίνει σε σημαντικές συσχετίσεις και να εντοπίζει στοιχεία που δε θα τα έβλεπε με την πρώτη ματιά (Bartel, 2010). Αυτή η παρατήρηση αποτυπώνεται στο παιδικό σχέδιο. Το σχέδιο διδάσκει πώς να καλλιεργούμε τη σκέψη μας γιατί όταν σχεδιάζουμε το μυαλό μας σκέφτεται και ψάχνει να ανακαλύψει νέους τρόπους σχεδίασης. Αυτό βοηθά στην ανάπτυξη των νευρώνων της σκέψης άρα στην καλύτερη ανάπτυξη του εγκεφάλου.

Πρακτικές μέσω των οποίων ενισχύεται η ικανότητα σχεδίασης των μικρών παιδιών:

– Παρατήρηση του αντικειμένου σχεδίασης και λεπτομερειακή συζήτηση για μια συγκεκριμένη περιοχή σχεδίασης.

– Εντοπισμός σημείου σχεδιαστικής απεικόνισης και καθορισμός της.

-Ενθάρρυνση για προσωπική έκφραση.

-Εξάσκηση και επιμονή.

-Απουσία διορθωτικής εμπλοκής του ενήλικα στη ζωγραφική του παιδιού.

-Εντοπισμός των θετικών στοιχείων κι όχι των “αρνητικών”.

Δεν ξεχνάμε ότι η ζωγραφική είναι προσωπική έκφραση της φαντασίας, της δημιουργικότητας και μια προσωπική καθαρά θεώρηση του κόσμου.

Βιβλιογραφική Πηγή στο Διαδίκτυο:

https://www.goshen.edu/art/ed/draw.html

Επιμέλεια: Μαρία Βλάχου