Δεκ 08
08

Τάλε κουάλε…

Η Αμαλία Κολώνια είναι λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου όπου διδάσκει την ελληνική γλώσσα από το 1984. Προηγουμένως (1972-1983) είχε διδάξει ελληνική γλώσσα και πολιτισμό στο πανεπιστήμιο του Στρασβούργου. Πρόσφατα, συμμετείχε στην έκδοση ενός λεξικού. dictionary.jpgΠρόκειται για το «Greco antico, neogreco, italiano Dizionario dei prestiti e dei parallelismi», εκδ. Zanichelli (αρχαία ελληνικά, νέα ελληνικά, ιταλικά, Λεξικό των δανείων και των παραλληλισμών).  Σύμφωνα με την Αμαλία Κολώνια «Τα ιταλικά ήταν και είναι οικεία για τους Ελληνες και εύκολα υιοθετούνται σε ορισμένους τομείς ακριβώς γιατί φαίνονται οικεία, εύηχα, προφέρονται εύκολα. Υπάρχουν στα ελληνικά και “ιταλικά” που δεν υπάρχουν στην Ιταλία. Π.χ. στην Ιταλία ο φρέντο, ο φρεντίνο, ο φρεντουτσίνο εννοώ ο καφές, δεν υπάρχει πρώτα ως κοινός τύπος καφέ και φρέντο είναι επίθετο που σημαίνει κρύος, δεν μπορεί να ζητήσει κανείς στο καφενείο “ουν φρέντο”! Το γνωστό καριοφίλι, δεν είναι παρά το “Carlo e figli” (Κάρλο ε φίλι), το όνομα των κατασκευαστών, θα λέγαμε “Κάρλο και υιοί”. Όπως και η ρομβία, είναι η παρανάγνωση της Pompia, μικρής κωμόπολης στην επαρχία της Νοβάρας όπου προφανώς κατασκευαζόταν η λατέρνα και το όνομά της αναγραφόταν στο όργανο».

Κάποια ανεξήγητα: γιατί τα αλαμπουρνέζικα που κατά λέξη σημαίνουν, κατά μία εκδοχή, «με τον τρόπο του Λιβόρνο», «όπως στο Λιβόρνο», έχουν πάρει τη σημασία του ακαταλαβίστικα; Στα ιταλικά δεν υπάρχει αυτή η έννοια. Κάποιων ιταλισμών το νόημα στρογγυλεύει στα ελληνικά: εμείς λέμε κάποιον «μπαγάσα» χαϊδευτικά, κάποτε και με θαυμασμό, στα ιταλικά (πρόκειται βέβαια για ιδιωματική λέξη, από τα γενοβέζικα) είναι χυδαία βρισιά. Υπάρχουν στα ιταλικά ελληνικές λέξεις, και νεολογισμοί, που δεν λειτουργούν στα ελληνικά, πρόχειρα μου έρχεται το podismo και τα παράγωγά του που σημαίνει αγώνας δρόμου, βάδην. Βέβαια αυτά τα ελληνικά δεν έχουν συμπεριληφθεί στο λεξικό γιατί τα λήμματά είναι τα ελληνικά που λέγονται στην Ελλάδα. Ισως αυτά τα ελληνικά των ιταλικών να γίνουν ένα νέο λεξικό!

Συνέντευξη στον Ηλία Μαγκλίνη

 

 

 

 



Αφήστε μια απάντηση