Γιατί δεν παραμένω Διευθυντής

Πρέπει να ήταν 2005. Την προηγούμενη χρονιά είχα δουλέψει για λίγους μήνες σε διοικητική υπηρεσία και είχα βρει μεγάλο ενδιαφέρον στη βελτίωση των διαδικασιών με τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Όταν λοιπόν, λίγο αργότερα, έπρεπε να αποφασίσω σε ποιον τομέα θα κάνω μεταπτυχιακό δε το σκέφτηκα και πολύ: Διοίκηση και Ηγεσία στην Εκπαίδευση. Και δεν έκανα λάθος. Όταν το 2011 έγινα για πρώτη φορά Δ/ντής σε σχολείο διαπίστωσα ότι αυτός ο συνδυασμός διδασκαλίας και διοικητικής οργάνωσης ήταν ιδανικός για μένα. Συνέχισα λοιπόν να επιμορφώνομαι σε θέματα διοίκησης ενώ κάποια στιγμή ειδικεύτηκα και στην Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση.

Γιατί λοιπόν, μετά από 12 χρόνια, αποφάσισα να μην παραμείνω σε μια θέση ευθύνης, αφού αφιέρωσα τόσο χρόνο και κόπο για τις σχετικές με αυτή σπουδές; Μα ακριβώς γι’ αυτό! Αν συνέχιζα, θα έπρεπε να ξεχάσω όσα έμαθα (και εφάρμοζα) και να αποδεχθώ:
• ότι αυτονομία σημαίνει μόνο μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς ανάλογη μεταφορά πόρων,
• ότι μπορούν να γίνουν αλλαγές χωρίς τη συναίνεση των εκπαιδευτικών,
• ότι η διοίκηση μπορεί να ασκηθεί μέσω απειλών,
• ότι η ομαδική βιντεοκλήση είναι Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση (ΕξΑΕ) και τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες απλά χρειάζονται λίγη ώρα σε «πριβέ» τηλεδιάσκεψη για να καλύψουν τις ανάγκες τους,
• ότι το ωρολόγιο πρόγραμμα μπορεί να «μεταμορφωθεί» σε ΕξΑΕ σε μερικά λεπτά,
• ότι η μη πιστοποιημένη συμμετοχή των μαθητών στην -αγγλόφωνη (!)- πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης είναι κάτι κανονικό,
• ότι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών μπορεί να γίνεται με τη μέθοδο της «Ογκώδους Αποστασιοποιημένης Εκπαίδευσης», όπως ονομάζω την μέθοδο (;) ΕξΑΕ που ακολουθείται συχνά τα τελευταία χρόνια στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών,
• ότι οι εκπαιδευτικοί μπορούν να επιλύσουν κάθε κοινωνικό και εκπαιδευτικό πρόβλημα αρκεί να εκδοθούν κεντρικά και να τους σταλούν ψηφιακά οι σχετικές εντολές,
• ότι οι δεξιότητες «διδάσκονται» συγκεκριμένη ώρα και μπορείς να προβλέψεις από τον Σεπτέμβριο ποιες δεξιότητες θα έχουν ανάγκη οι μαθητές σου στους επόμενους 8 μήνες,
• ότι μπορεί κάποιος να αξιολογήσει έναν εκπαιδευτικό, αρκεί να τον παρακολουθήσει να διδάσκει για λίγα λεπτά,
• ότι, ότι, ότι…

Η ελληνική δημόσια εκπαίδευση δεν ήταν ποτέ γνωστή για την οργανωτική της δεινότητα. Πάντοτε υπήρχαν προβλήματα και οι διορθωτικές κινήσεις ήταν αργές και με πολλά πισωγυρίσματα. Όμως η τωρινή έκταση της προχειρότητας και του επιστημονικοφανούς κομπογιαννιτισμού, τόσο στις πολιτικές όσο και στην εφαρμογή τους, είναι πρωτοφανής, τουλάχιστον για τις τελευταίες δεκαετίες. Στα θέματα των εκπαιδευτικών αλλαγών χρησιμοποιούσα εδώ και χρόνια ως πυξίδα το πλαίσιο που παρουσιάζουν οι Hargreaves και Shirley στο βιβλίο τους The Fourth Way (2009). Δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι όλα όσα προτείνονται τελευταία, και κυρίως ο τρόπος που εφαρμόζονται, είναι εντελώς αντίθετα στις ενδείξεις αυτής της -επαγγελματικής- πυξίδας.

Μα καλά, θα μου πει κάποιος, και όταν επιστρέψεις στην τάξη, όλα αυτά δε θα αναγκαστείς να τα αποδεχθείς; Ναι, αλλά δεν θα είμαι πια φορέας «επιβολής» ή/και «νομιμοποίησής» τους. Και αυτό αρκεί; Δεν ξέρω. Ξέρω ότι δεν μπορώ να συνεχίσω λες και όλα είναι εντάξει. Τα υπόλοιπα θα τα δείξει ο χρόνος…

(Το κείμενο αφιερώνεται στους/στις εκπαιδευτικούς που δούλεψαν μαζί μου τα τελευταία 12 χρόνια. Σε αυτούς, κυρίως, όφειλα το να μην κάνω πως όλα είναι εντάξει…)