ΤΜΗΜΑ 1ο
ΘΕΜΑΤΙΚΗ: Φροντίζω το Περιβάλλον
ΥΠΟ-ΘΕΜΑΤΙΚΗ: Παγκόσμια και Τοπική Πολιτιστική Κληρονομιά:
Ζωοφιλία, δικαιώματα ζώων και αειφορία
Με τα Ζώα έτσι Κι αλλιώς
Κατά τη διάρκεια του Μαίου ολοκληρώθηκε στο Νηπιαγωγείο μας το πρόγραμμα καλλιέργειας δεξιοτήτων με τίτλο:
Με τα Ζώα έτσι κι αλλιώς”
του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ). Σκοπό του προγράμματος αποτελεί η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που αφορούν στην παγκόσμια και τοπική πολιτιστική κληρονομιά: τη ζωοφιλία, τα δικαιώματα των ζώων και την αειφορία.
Παρακάτω, παρουσιάζονται τα 7 εργαστήρια όπως διεξήχθησαν σύμφωνα με το πρόγραμμα και τις προσαρμογές που έγιναν στην τάξη μας.
Εργαστήρι 1: Ταξινομίες Ζώων και Τα Κατοικίδια Ζώα
Δραστηριότητα 1 – ταξινομίες: Κατά τη διάρκεια του πρώτου εργαστηρίου τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με μία προβληματική κατάσταση. Τα ζώα σε εικόνες μπερδεύτηκαν και έπρεπε να τα ξεμπερδέψουν. Τα παιδιά δημιούργησαν μόνα τους κατηγορίες ζώων με κριτήριο το που ζουν. Έτσι, είχαμε τρεις κατηγορίες, τα ζώα που ζουν στη στεριά, τα ζώα που ζουν στον αέρα και τα ζώα που ζουν στο νερό. Στη συνέχεια, παρατήρησαν και άλλη μία κατηγοριοποίηση με κριτήριο το τι τρώνε. Έτσι, δημιουργήσαμε υπο-κατηγορίες στα ζώα που είναι σαρκοφάγα και στα ζώα που είναι φυτοφάγα. Προβληματίζουμε τα παιδιά για το αν αυτά τα ζώα θα μπορούσαμε να τα έχουμε στο σπίτι μας και αν όχι γιατί. Έτσι, κάνουμε και μία εισαγωγή στην επόμενη δραστηριότητα.
Δραστηριότητα 2 – το κατοικίδιό μου: Τα παιδιά ζωγράφισαν το κατοικίδιό τους ή το αγαπημένο τους ζώο και αντί να το περιγράψουν, χρησιμοποίησαν τον αφηρημένο περιγραφικό λόγο και τα κριτήρια των προηγούμενων κατηγοριών. Έτσι, δίχως να που το ζώο τους, το περιέγραφαν σύμφωνα με το που ζει, τι τρώει, τι χρώμα έχει στους συμμαθητές τους. Εκείνος, που το έβρισκε κέδριζε ένα πόντο.
Δραστηριότητα 3 – παντομίμα: Μπερδεύουμε τις αρχικές κάρτες και προσκαλούμε τα παιδιά να διαλέξουν τυχαία μία χωρίς να τη δείξουν στους συμμαθητές τους. Στη συνέχεια, με το σώμα τους τα παιδιά μιμούνται το ζώο της κάρτας. Τα υπόλοιπα παιδιά προσκαλούνται να το βρουν.
Εργαστήρι 2: Ζώα Υπό Εξαφάνιση
Δραστηριότητα 1 – Το παράπονο των Ζώων
Δραστηριότητα 2 – Ζώα υπό Εξαφάνιση – Αίτια
Δραστηριότητα 3 – Ζώα υπό Εξαφάνιση στον Παγκόσμιο Χάρτη
Εργαστήρι 3: Υιοθετώ ένα Ζώο
Εργαστήρι 4: Μεγαλώνω ένα Ζώο
Εργαστήρι 5: Ο Κύκλος Ζωής των Ζώων
Εργαστήρι 6: Η Εξέλιξη των Ζώων
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΈΤΟΣ 2024-2025
2ο Τμήμα
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΑΙ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΩ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ & ΕΥΘΥΝΗ 1. Ανθρώπινα Δικαιώματα ,
«Η οικογένεια δεν έχει αριθμητική, είναι απλώς μοναδική!»
1ο Εργαστήριο
Τίτλος Εργαστηρίου: «Η μονα-δική μου οικογένεια»
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Να «ξανασυστηθούν» οι μαθητές με κριτήριο το οικογενειακό τους πλαίσιο.
Να προκληθεί το ενδιαφέρον των μαθητών σχετικά με τη διαφορετική δομή άλλων οικογενειών εκτός από τη δική τους.
Να εντοπίσουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ των οικογενειών των συμμαθητών τους.
Να εκφράσουν αντιλήψεις, συναισθήματα, ιδέες για την έννοια της «οικογένειας».
Να έρθουν σε επαφή με όψεις της οικογενειακής πολυμορφίας μέσω παραμυθιού.
Στο πρώτο εργαστήριο οι μαθητές συστήνουν την οικογένεια τους παρουσιάζοντας την οικογενειακή τους φωτογραφία στην ολομέλεια
και στη συνέχεια ταξινομούν τις οικογένειες τους στον αντίστοιχο αριθμό σύμφωνα με τον αριθμό των μελών της. Έπειτα καταγράφουν σε πίνακα ταξινόμησης τα μέλη της οικογένειας τους προκειμένου να παρατηρήσουν ποιες οικογένειες έχουν τα περισσότερα και ποιες τα λιγότερα μέλη.
Παρουσίαση οικογενειών στην ολομέλεια
Ταξινόμηση σύμφωνα με αριθμό των μελών της οικογένειας
Καταγραφή μελών της οικογένειας
Συμπλήρωση μελών σε ατομικό φύλλο εργασίας
Στη συνέχεια οι μαθητές ζωγραφίζουν την οικογένεια τους σε μία κόλλα Α4, δίνοντας ένα πρότυπο.
Η εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές σε μια δραστηριότητα καταιγισμού ιδεών (brainstorming) με θέμα «Τι είναι Οικογένεια» με στόχο την ανίχνευση των πρότερων ιδεών και αντιλήψεων των μαθητών.
Η εκπαιδευτικός προβάλλει στην τάξη το διαδραστικό ψηφιακό παραμύθι «Η μονα-δική μου οικογένεια» της Ι. Μανάφη (άδεια Creative Commons). Όλοι μαζί συζητούν για τις οικογένειες των ζώων που πρωταγωνιστούν στο παραμύθι.
Το σπιτάκι του ουρανοκατέβατου
Στη συνέχεια, οι μαθητές ανακαλούν και μιμούνται τους ήρωες του παραμυθιού. Στο τέλος παίζουν ένα παιχνίδι αυτορρύθμισης με τα ζώα της επιλογής τους, όπου κάθε παιδί έπρεπε να τερματίσει μιμούμενο σωστά το ζώο που επέλεξε.
2ο Εργαστήριο
Τίτλος Εργαστηρίου: «Πες μας, Πιγκουίνε!» – Συζητάμε για την πυρηνική οικογένεια (1+1=2)
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Να καλλιεργήσουν οι μαθητές τις δεξιότητες του 21ου αιώνα – 4Cs (συνεργασία, κριτική σκέψη, δημιουργικότητα και επικοινωνία).
Να γνωρίσουν τον τύπο της πυρηνικής οικογένειας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Να δώσουν λύσεις σε προβληματική κατάσταση μιας πυρηνικής οικογένειας με δημοκρατικό τρόπο (οικογενειακό συμβούλιο).
Να κατανοήσουν ότι τα μέλη μιας πυρηνικής οικογένειας αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αλλά βιώνουν και όμορφες στιγμές.
Με αφορμή το παραμύθι που διαβάστηκε στο 1ο Εργαστήριο, ο εκπαιδευτικός υποδέχεται τους μαθητές με το εύρημα ότι ένας από τους ήρωες του παραμυθιού, ο πιγκουίνος, τους στέλνει χαιρετισμούς με μια αναμνηστική κάρτα για την Παγκόσμια Ημέρα Γονέων, στην οποία είναι «τιμώμενα πρόσωπα» ο ίδιος και η οικογένειά του!
Επίσκεψη πιγκουίνου στην τάξη μας!
Οι μαθητές παρακολουθούν ένα σχετικό βίντεο για τον Πιγκουίνο
Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια για τη δομή της οικογένειας του πιγκουίνου και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Η συζήτηση οδηγεί στον ορισμό της πυρηνικής οικογένειας.
Ο εκπαιδευτικός μοιράζει σε κάθε «τετραμελή οικογένεια» μια κάρτα με μία προβληματική κατάσταση που απαιτεί λύση.
Τα μέλη της «οικογένειας» κάνουν «οικογενειακό συμβούλιο» για να βρουν εναλλακτικές λύσεις στο πρόβλημά τους. 
Κάθε ομάδα ζωγραφίζει τη λύση στον προβληματισμό που της τέθηκε.
Ακολουθούν οι προτεινόμενες λύσεις των μαθητών
Γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια των μαθητών για τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει μια πυρηνική οικογένεια στη λειτουργία της,
αλλά και για τις όμορφες στιγμές που μπορούν να έχουν τα μέλη της.
Καταγράφονται οι ιδέες των μαθητών σε έναν λευκοπίνακα με χαρτάκια διαφορετικού χρώματος
για τις θετικές και αρνητικές αναφορές των μαθητών.
Οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν ένα ατομικό εικαστικό έργο με θέμα τον πιγκουίνο
3ο Εργαστήριο
Τίτλος Εργαστηρίου: «Πες μας, λύκε!» – Συζητάμε για την εκτεταμένη οικογένεια (1+1=11)
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Να καλλιεργήσουν οι μαθητές τις δεξιότητες του 21ου αιώνα (4Cs).
Να γνωρίσουν τον τύπο της εκτεταμένης οικογένειας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Να δώσουν λύσεις σε προβληματική κατάσταση μιας εκτεταμένης οικογένειας με δημοκρατικό τρόπο (οικογενειακό συμβούλιο).
Να κατανοήσουν ότι τα μέλη μιας εκτεταμένης οικογένειας αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αλλά βιώνουν και όμορφες στιγμές.
Προκειμένου να κατανοήσουν οι μαθητές γιατί η οικογένεια του λύκου είναι οι πρωταγωνιστές αυτής της Ημέρας, ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει ένα σύντομο πληροφοριακό κείμενο για τον λύκο.
Επίσκεψη του λύκου
Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια για τη δομή της οικογένειας του λύκου και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Οι μαθητές εντοπίζουν σε σχετικό φύλλο που τους δίνεται την οικογένεια του λύκου.
Η συζήτηση οδηγεί στον ορισμό της εκτεταμένης οικογένειας.Ο εκπαιδευτικός μοιράζει σε κάθε «ομάδα- οικογένεια» μια κάρτα με μία προβληματική κατάσταση που απαιτεί λύση. Τα μέλη της «οικογένειας» κάνουν «οικογενειακό συμβούλιο» για να βρουν εναλλακτικές λύσεις στο πρόβλημά τους. Ζωγραφίζουν την λύση στο πρόβλημα και το παρουσιάζουν στην ολομέλεια.
Επιλογή προβλήματος
Οι λύσεις στο πρόβλημα
Παρουσίαση στην ολομέλεια
Γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια των μαθητών για τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει
μια εκτεταμένη οικογένεια στη λειτουργία της, αλλά και για τις όμορφες στιγμές που μπορούν να έχουν τα μέλη της.
Καταγράφονται οι ιδέες των μαθητών σε έναν λευκοπίνακα με χαρτάκια διαφορετικού χρώματος για τις θετικές και αρνητικές αναφορές των μαθητών.
Οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν ένα ατομικό εικαστικό έργο με θέμα τον λύκο
4ο Εργαστήριο
Τίτλος Εργαστηρίου: «Πες μας, καγκουρό!» – Συζητάμε για τη μονογονεϊκή οικογένεια (1+1=1)
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Να καλλιεργήσουν οι μαθητές τις δεξιότητες του 21ου αιώνα (4Cs).
Να γνωρίσουν τον τύπο της μονογονεϊκής οικογένειας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Να δώσουν λύσεις σε προβληματική κατάσταση μιας μονογονεϊκής οικογένειας με δημοκρατικό τρόπο (οικογενειακό συμβούλιο).
Να κατανοήσουν ότι τα μέλη μιας μονογονεϊκής οικογένειας αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αλλά βιώνουν και όμορφες στιγμές.
Στην έναρξη του 4ου Εργαστηρίου, ο εκπαιδευτικός ανακοινώνει στους μαθητές ότι ένας ακόμα ήρωας του παραμυθιού, το καγκουρό, τους στέλνει χαιρετισμούς με μία αναμνηστική κάρτα για την Παγκόσμια Ημέρα της Μητέρας, στην οποία «τιμώμενα πρόσωπα» είναι το ίδιο και η μητέρα του.
Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια για τη δομή της οικογένειας του καγκουρό και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Η συζήτηση οδηγεί στον ορισμό της μονογονεϊκής οικογένειας.
Οι μαθητές χωρίζονται σε διμελείς ή τριμελείς ομάδες προσομοιώνοντας σε κάθε ομάδα μία μονογονεϊκή οικογένεια
με έναν γονέα (μητέρα ή πατέρα) και ένα ή δύο παιδιά. Οι ρόλοι μοιράζονται στην ομάδα με τη συνεργασία και συμφωνία
όλων των μελών της.
Ο εκπαιδευτικός μοιράζει σε κάθε «οικογένεια» μια κάρτα με μία προβληματική κατάσταση που απαιτεί λύση.
Τα μέλη της «οικογένειας» κάνουν «οικογενειακό συμβούλιο» για να βρουν εναλλακτικές λύσεις στο πρόβλημά τους. Η
κάθε ομάδα ζωγραφίσει τη λύση στο πρόβλημα.
Παρουσιάζει η κάθε ομάδα στην ολομέλεια τη λύση που έδωσε στο πρόβλημα που της τέθηκε.
Έπειτα γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια των μαθητών για τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει μια μονογονεϊκή οικογένεια στη λειτουργία της, αλλά και για τις όμορφες στιγμές που μπορούν να έχουν τα μέλη της. Καταγράφονται οι ιδέες των μαθητών σε έναν λευκοπίνακα με χαρτάκια διαφορετικού χρώματος για τις θετικές και αρνητικές αναφορές των μαθητών.
Οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν ένα ατομικό εικαστικό έργο με θέμα το “Καγκουρό”
5ο Εργαστήριο
Τίτλος Εργαστηρίου: «Πες μας, κούκε!» – Συζητάμε για τη θετή οικογένεια (1+1=3)
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Να καλλιεργήσουν οι μαθητές τις δεξιότητες του 21ου αιώνα (4Cs).
Να γνωρίσουν τον τύπο της θετής οικογένειας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Να δώσουν λύσεις σε προβληματική κατάσταση μιας θετής οικογένειας με δημοκρατικό τρόπο (οικογενειακό συμβούλιο).
Να κατανοήσουν ότι τα μέλη μιας θετής οικογένειας αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αλλά βιώνουν και όμορφες στιγμές.
Στην έναρξη του 5ου Εργαστηρίου, ο εκπαιδευτικός ανακοινώνει στους μαθητές ότι ένας άλλος ήρωας του παραμυθιού, ο κούκος, τους στέλνει χαιρετισμούς με μία αναμνηστική κάρτα για την Παγκόσμια Ημέρα Υιοθεσίας, στην οποία φωτογραφίζονται ο κούκος και η οικογένειά του.
Προκειμένου να κατανοήσουν οι μαθητές γιατί η οικογένεια του κούκου είναι οι πρωταγωνιστές αυτής της Ημέρας, ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει ένα σύντομο πληροφοριακό κείμενο για τον κούκο από τους Πόρους του παραμυθιού ή/και προβάλλει κάποιο σχετικό βίντεο .
Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια για τη δομή της οικογένειας του κούκου και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Η συζήτηση οδηγεί στον ορισμό της θετής οικογένειας. Οι μαθητές διακρίνουν σε σχετικό φύλλο που τους δίνεται την θετή οικογένεια.
Οι μαθητές χωρίζονται σε τετραμελείς ομάδες προσομοιώνοντας σε κάθε ομάδα μία θετή οικογένεια με δύο γονείς και δύο παιδιά, εκ των οποίων το ένα είναι υιοθετημένο. Οι ρόλοι μοιράζονται στην ομάδα με τη συνεργασία και συμφωνία όλων των μελών της.
Ο εκπαιδευτικός μοιράζει σε κάθε «οικογένεια» μια κάρτα με μία προβληματική κατάσταση που απαιτεί λύση. Τα μέλη της «οικογένειας» κάνουν «οικογενειακό συμβούλιο» για να βρουν εναλλακτικές λύσεις στο πρόβλημά τους. Η κάθε ομάδα ζωγραφίζει τη λύση στο πρόβλημα
που τους τέθηκε.
Στη συνέχεια παρουσιάζουν στην ολομέλεια τα έργα τους.
Γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια των μαθητών για τις δυσκολίες που μπορεί να συναντήσει μια θετή οικογένεια στη λειτουργία της, αλλά και για τις όμορφες στιγμές που μπορούν να έχουν τα μέλη της. Καταγράφονται οι ιδέες των μαθητών σε έναν λευκοπίνακα με χαρτάκια διαφορετικού χρώματος για τις θετικές και αρνητικές αναφορές των μαθητών.
Οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν ένα ατομικό εικαστικό έργο με θέμα τον κούκο.
Σαν επεκτατική δραστηριότητα οι μαθητές σχεδιάζουν το άλλο μισό του κούκου.
6ο Εργαστήριο
Τίτλος Εργαστηρίου: «Πες μας, χελωνάκι!» – Συζητάμε για τα ορφανά παιδιά (1+1=0)
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα: Να καλλιεργήσουν οι μαθητές τις δεξιότητες του 21ου αιώνα (4Cs).
Να συζητήσουν για τα παιδιά χωρίς οικογένεια (ορφανά, ασυνόδευτα προσφυγόπουλα).
Να δώσουν λύσεις σε προβληματική κατάσταση παιδιών χωρίς οικογένεια με δημοκρατικό τρόπο (οικογενειακό συμβούλιο).
Να κατανοήσουν ότι τα παιδιά χωρίς οικογένεια αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αλλά μπορούν να βιώσουν και όμορφες στιγμές.
Στην έναρξη του 6ου Εργαστηρίου, ο εκπαιδευτικός ανακοινώνει στους μαθητές ότι ένας ακόμα ήρωας του παραμυθιού, το χελωνάκι, τους στέλνει χαιρετισμούς με μία αναμνηστική κάρτα για την Παγκόσμια Ημέρα Ορφανών, στην οποία απεικονίζονται το ίδιο και τα αδέρφια του.
Προκειμένου να κατανοήσουν οι μαθητές γιατί τα χελωνάκια είναι οι πρωταγωνιστές αυτής της Ημέρας, ο εκπαιδευτικός παρουσιάζει ένα σύντομο πληροφοριακό κείμενο για το χελωνάκι, που αντλεί από τους Πόρους του παραμυθιού, ή/και προβάλλει κάποιο σχετικό βίντεο.
Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια για τα χελωνάκια που στερούνται τους γονείς τους από τη γέννησή τους. Η συζήτηση οδηγεί στα ορφανά παιδιά και στα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα που ζουν στην πατρίδα μας. Εντοπίζουν την οικογένεια των ορφανών σε σχετικό φύλλο εργασίας.
Οι μαθητές χωρίζονται σε τριμελείς ή τετραμελείς ομάδες προσομοιώνοντας σε κάθε ομάδα μία οικογένεια με τρία ή τέσσερα παιδιά χωρίς γονείς.
Ο εκπαιδευτικός μοιράζει σε κάθε «οικογένεια» μια κάρτα με μία προβληματική κατάσταση που απαιτεί λύση.
Τα μέλη της «οικογένειας» κάνουν «οικογενειακό συμβούλιο» για να βρουν εναλλακτικές λύσεις στο πρόβλημά τους. Η κάθε ομάδα ζωγραφίζει τη λύση στο πρόβλημα που της δόθηκε.
Η κάθε ομάδα παρουσιάζει στην ολομέλεια τη λύση στο πρόβλημα που της τέθηκε.
Γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια των μαθητών για τις δυσκολίες που μπορούν να συναντήσουν τα ορφανά παιδιά,
αλλά και για τις όμορφες στιγμές που μπορούν να έχουν μαζί. Καταγράφονται οι ιδέες των μαθητών σε έναν λευκοπίνακα
με χαρτάκια διαφορετικού χρώματος για τις θετικές και αρνητικές αναφορές των μαθητών.
Οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν ένα ατομικό εικαστικό έργο με θέμα τη ζωή των χελώνων, αφού πρώτα επεξεργαστήκαμε τον κύκλο ζωής της χελώνας αλλά και λεπτομέρειες για την ζωή της θαλάσσιας χελώνας και τους κινδύνους της.
Οι μαθητές εκφράζονται εικαστικά και δημιουργούν μια ομαδική κατασκευή για την θαλάσσια χελώνα.
Οι μαθητές παρακολουθούν βίντεο και πληροφοριακό υλικό από την ιστοσελίδα του Αρχελών προκειμένου να συμμετέχουν στην ξενάγηση του
κέντρου διάσωσης της θαλάσσιας χελώνας .
Διαδικτυακή ξενάγηση στο κέντρο διάσωσης Αρχελών
Τα παιδιά συναίνεσαν την υιοθεσία της θαλάσσιας χελώνας Φοίβης και κατά αυτόν τρόπο έγιναν οι μικροί της προστάτες! Έμαθαν περισσότερα για τη ζωή της, βοήθησαν στην προστασία του περιβάλλοντός της και συνέβαλαν στη φροντίδα και την περίθαλψη τραυματισμένων χελωνών.
7ο Εργαστήριο
Τίτλος Εργαστηρίου: «Οι μονα-δικές μας οικογένειες» – Αξιολόγηση
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Να καλλιεργηθεί η ενσυναίσθηση των μαθητών ώστε να κατανοούν πώς αισθάνονται άλλα άτομα
που ανήκουν σε διαφορετικές οικογένειες. Να συνειδητοποιήσουν ότι απέκτησαν νέες γνώσεις για τους διαφορετικούς τύπους οικογένειας.
Να καλλιεργήσουν μεταγνωστικές δεξιότητες.
Ο εκπαιδευτικός, με τη βοήθεια του διαδικτυακού εργαλείου Padlet, δημιουργεί έναν ψηφιακό τοίχο χωρισμένο σε πέντε στήλες, όσοι και οι τύποι οικογενειών που μελέτησαν οι μαθητές (πυρηνική, εκτεταμένη, μονογονεϊκή, θετή και ορφανά παιδιά). Στη συνέχεια, αναρτά τα ατομικά εικαστικά έργα που παρήγαγαν οι μαθητές σε κάθε Εργαστήριο, αφού τα ψηφιοποιήσει, εάν δεν είναι ήδη ψηφιακά. Η συλλογή έργων που θα δημιουργηθεί, μπορεί να διαμοιραστεί μέσω ενός συνδέσμου (link) στους γονείς των μαθητών ή και σε άλλες τάξεις του σχολείου προκειμένου να αποτελέσουν έναυσμα για συζήτηση.
H εκπαιδευτικός κάνει μια ανασκόπηση του θέματος στην ολομέλεια και τα παιδιά καλούνται να χωριστούν σε πενταμελείς ομάδες. Κάθε μαθητής στην ομάδα του αναλαμβάνει να ζωγραφίσει διαφορετικό τύπο οικογένειας από τις πέντε που μελέτησαν (πυρηνική, εκτεταμένη, μονογονεϊκή, θετή, ορφανά παιδιά), με βάση ένα κοινό πρότυπο.
Ζητείται από τους μαθητές να συμπληρώσουν ατομικά ένα Φύλλο Αξιολόγησης για τους διαφορετικούς τύπους οικογένειας που γνώρισαν στα Εργαστήρια. Επαναλαμβάνεται η δραστηριότητα ιδεοκαταιγισμού (brainstorming) του 1ου Εργαστηρίου με θέμα «Τι είναι Οικογένεια» για να διαπιστωθούν οι αλλαγές που συντελέστηκαν στους μαθητές σε επίπεδο γνώσεων, αντιλήψεων, συναισθημάτων.
Φύλλο αξιολόγησης
Ο εκπαιδευτικός προβάλλει συγκριτικά και την εικόνα από τον αρχικό ιδεοκαταιγισμό και καλεί τους μαθητές να παρατηρήσουν τις διαφορές στις γνώσεις και τις ιδέες τους, με στόχο να καλλιεργήσει και να ενισχύσει τις μεταγνωστικές τους δεξιότητες.
Στο τέλος του εργαστηρίου συμπληρώνουν μια ρούμπρικα αξιολόγησης
2ο Τμήμα
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΖΩ ΚΑΛΥΤΕΡΑ – ΕΥ ΖΗΝ
1. Ψυχική Υγεία
“Κάθε αλλαγή μια φωτεινή αρχή!”
Μικρές ηλιαχτίδες ενδυνάμωσης και φροντίδας μέσα από το… παράθυρο»
Κοινωνικο-συναισθηματική υποστήριξη μαθητών/τριών για την ομαλή μετάβαση στο Νηπιαγωγείο και στην Α΄ Δημοτικού.
Κατά το χρονικό διάστημα Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου υλοποιήσαμε το εργαστήριο δεξιοτήτων με τίτλο “Κάθε αλλαγή μια φωτεινή αρχή”.
Το πρόγραμμα «Κάθε αλλαγή μία φωτεινή αρχή!» αποτελεί μία δομημένη εκπαιδευτική παρέμβαση στο πλαίσιο των εργαστηρίων καλλιέργειας δεξιοτήτων, για την κοινωνικο-συναισθηματική υποστήριξη και ενδυνάμωση μαθητών πρώιμης παιδικής και πρωτοσχολικής ηλικίας σε περιόδους αλλαγών. Ειδικότερα, επικεντρώνεται στο ζήτημα της μετάβασης, της υποδοχής και των διεργασιών ομαλής προσαρμογής των μαθητών/-τριών στο Νηπιαγωγείο και στην Α΄ Δημοτικού. Σε δύο σημαντικές επομένως, στιγμές στη ζωή τους, καθοριστικές για την ψυχοκοινωνική εξέλιξη και τη σχολική τους πορεία και πρόοδο.Η μετάβαση είναι ένα ατομικό, προσωπικό, ιδιαίτερο και μοναδικό βίωμα για το κάθε άτομο, το οποίο συνδέεται με αλλαγές ρόλων και περιβαλλοντικών συνθηκών. Χαρακτηρίζει την πορεία από ένα γνώριμο και οικείο σε ένα άγνωστο περιβάλλον σηματοδοτώντας την ύπαρξη πλήθους αλλαγών που επιδρούν στην ζωή του ατόμου. Στο πλαίσιο αυτό, η συναίσθηση της αλλαγής που βιώνει το υποκείμενο διεγείρει μηχανισμούς προσαρμογής και αντίδρασης στα εμπόδια που επιφέρουν ανισορροπία.
1o Εργαστήριο
1.Ένα γράμμα & μια επίσκεψη /Εισαγωγή-Σύνδεση-Συμβόλαιο
Εμφάνιση της “Μικρής Ηλιαχτίδας” από το παράθυρο”
Το γράμμα του Ήλιου
«Το κουβάρι της μικρής ηλιαχτίδας»
«Μια ακτινοκορδέλα από το σπίτι στο σχολείο» – Φύλλο εργασίας ( portfolio)
Παιχνίδια με τη μικρή ηλιαχτίδα στο χώρο της τάξης
«Οι μικροί ηλιο-εξερευνητές».
Πως νιώθω που ήρθε η ηλιαχτίδα στο σχολείο μου;
Ο Ήλιος της τάξης μας: Συνεργατική δράση
Επεκτατική για τον ήλιο: Τραγούδι και ατομική κατασκευή κολάζ του ήλιου.
Κανόνες-Συμβόλαιο της τάξης
2ο Εργαστήριο
Αφηγήσεις & αντικείμενα που συνδέουν σπίτι & σχολείο
με μία … αχτινοκορδέλα!
Κάθε μαθητής/ήτρια που παρουσιάζει κάθεται στην καρέκλα και πρέπει να πει:
«Είμαι ο/η …….. και έφερα απ’ το σπίτι κατιτί. Μήπως θέλει κάποιος να το βρει;»
(α) Οι μαθητές/-ήτριες με διάφορες ερωτήσεις προσπαθούν να το βρουν ή
(β) παρουσίαση του αντικειμένου με παντομίμα και οι μαθητές/-ήτριες προσπαθούν να μαντέψουν.
Ενδεικτικά παραθέτονται κάποιες παρουσιάσεις παιδιών:
Στη συνέχεια ζωγραφίζουν ένα φύλλο εργασίας με θέμα :«Πώς νιώθω που παρουσίασα …»
Στο τέλος του εργαστηρίου (τελευταία ημέρα παρουσιάσεων των παιδιών) η Μικρή Ηλιαχτίδα προσφέρει σε όλα τα παιδιά ένα μικρό δώρο: “βραχιολάκια-ηλιαχτίδες” που μπορούν να φορούν οι μαθητές/-ήτριες κατά τη διάρκεια του προγράμματος και επίδοση Βραβείων Παρουσίασης , στο τέλος του εργαστηρίου-παρουσιάσεων.
Βραβεία παρουσιάσεων
3ο Εργαστήριο
Εγώ: Συναισθήματα & Σώμα, Υγιεινά Πρότυπα Ζωής
«Η θέση δεξιά μου είναι αδειανή, …». Παιχνίδι.
Που είσαι Μικρή Ηλιαχτίδα; Κίνηση και έκφραση στο χώρο
*Είσοδος Μικρής Ηλιαχτίδας που προτείνει το παιχνίδι:
– “Παγωμένες” …καλημέρες
(α) Στον κύκλο. Αναγνώριση, ονομασία συναισθημάτων.
β) Χωρισμός σε δύο ομάδες
Αναγνώριση και απόδοση με “παγωμένη εικόνα” της “καλημέρας”. Η άλλη ομάδα μαντεύει το συναίσθημα.
Ψάχνοντας την μικρή ηλιαχτίδα…
α)Γνωρίζουμε τα συναισθήματα και παίζουμε παιχνίδι μνήμης και βρες το άλλο μισό
β)Χωριζόμαστε σε ομάδες σύμφωνα με το χρώμα που επιλέγουμε και διαλέγουμε κάρτες με συναισθήματα. Κάθε φορά η αντίπαλη ομάδα μαντεύει ποιο συναίσθημα παριστάνει η άλλη ομάδα.
\
«Εγώ και η δική μου καλημέρα στο σχολείο», Φύλλο εργασίας με τον εαυτό μας και πως νιώσαμε όταν λέγαμε “Καλημέρα”
Επέλεξαν τα παιδιά ένα συναίσθημα και έφτιαξαν τον εαυτό τους με πλαστελίνες
Συμπλήρωση λίστας υγιεινών προτύπων ζωής συνεργατικό κολλάζ
4ο Εργαστήριο
Εγώ και οι συμμαθητές μου.
“Μάρμαρο-Ξεμάρμαρο”, Κυνηγητό με κανόνες στο χώρο.
Παιχνίδια σε ζευγάρια
– “Αχ Κολλήσαμε!”
– Στη σκιά του Ήλιου
-Άσκηση αναπνοής
Αχ κολλήσαμε!
Παιχνίδι ταχύτητας σε ζευγάρια
Στη σκιά του ήλιου
Ασκήσεις αναπνοής
Ιδέες και Όνειρα!: Κάθε μαθητής/-ήτρια ξαπλωμένος/η ανάσκελα σε ασφαλή και καθαρό χώρο, με τα χέρια στο πλάι και κλειστά μάτια (προαιρετικά), αφήνει τη μουσική να τον/την “ταξιδέψει”.Ακολουθεί μοίρασμα των ονείρων στον κύκλο. Ανάδυση και συζήτηση των διαφορετικών ιδεών που προέκυψαν με αφορμή ένα κοινό ερέθισμα.
Συνεργασία σε ομάδες των δύο ατόμων-Ζωγραφική των ονείρων τους
Παρουσίαση στην ολομέλεια και συζήτηση
5ο Εργαστήριο
Το σχολείο μου.
Όνειρα, Σχέδια
Συζήτηση για το σχολείο μας και αξιοποίηση της ρουτίνας σκέψης Color, Symbol, Image .
Ζωγραφική: «Το σχολείο μου»
Όνειρα
– Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε ώστε το σχολείο μας να γίνει καλύτερο….;Ιδεοκαταιγισμός- Καταγραφή ιδεών
-Περιήγηση στους χώρους του σχολείου
Περιήγηση στους χώρους του σχολείου
Ιδεοκαταιγισμός
– «Αν μπορούσα να κάνω κάτι για το σχολείο μου θα » – Φύλλο Αξιολόγησης
6ο Εργαστήριο
Η δημιουργία μίας συστάδας από ηλιοτρόπια με τη φωτογραφία κάθε παιδιού στο κέντρο κάθε ηλιοτρόπιου ή μία μικρή ζωγραφιά ή λέξη. Στόχος η δημιουργία ενός αναμνηστικού πίνακα αναφοράς στο πρόγραμμα και στις αξίες της ομάδας: της υπερηφάνειας, της σύνδεσης, της συνεργασίας, της αγάπης και της φιλίας.
7ο Εργαστήριο
Παρουσίαση των μαθητικών έργων στους γονείς.
- ΤΜΗΜΑ 1ο
- ΘΕΜΑΤΙΚΗ: Ζω Καλύτερα – Ευ Ζην
- ΥΠΟΘΕΜΑΤΙΚΗ: Ψυχική και Συναισθηματική Υγεία – Πρόληψη
Το χρονικό διάστημα Οκτώβριος – Δεκέμβριος ολοκληρώθηκε στο Νηπιαγωγείο μας πρόγραμμα καλλιέργειας δεξιοτήτων με τίτλο
“Κάθε Aλλαγή μια Φωτεινή Αρχή”
του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ). Σκοπό του προγράμματος αποτελεί η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που άπτονται της κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης των νηπίων.
Παρακάτω, παρουσιάζονται τα 7 εργαστήρια όπως διεξήχθησαν σύμφωνα με το πρόγραμμα και τις προσαρμογές που έγιναν στην τάξη μας.
Εργαστήρι 1: Ένα γράμμα & μία Επίσκεψη. Εισαγωγή, Σύνδεση, Συμβόλαιο
Μία μικρή Ηλιαχτίδα επισκέπτεται το σχολείο μας και μαζί της φέρνει ένα γράμμα από τον ήλιο. Ένα ένα τα παιδιά λένε καλημέρα στην Ηλιαχτίδα και όλοι μαζί φτιάχνουμε έναν κύκλο. Τα παιδιά καταγράφουν τα συναισθήματά τους από την επίσκεψη της Ηλιαχτίδας.
Τα παιδιά γίνονται οδηγός από την Ηλιαχτίδα και καθοδηγούνται με διάφορα παιχνίδια στο χώρο. Τα παιδιά χορεύουν όπως χορεύει η Ηλιαχτίδα.
Τα παιδιά σχηματίζουν τον ήλιο της τάξης μας.
Εργαστήρι 2: Το αγαπημένο μου παιχνίδι
Τα παιδιά φέρνουν το αγαπημένο τους παιχνίδι στο σχολείο (σε ίδιες χάρτινες σακούλες που τους έχουμε δώσει) και με τον περιγραφικό τους λόγο και όσα έχουμε μάθει σε έννοιες έως τώρα (- τι χρώμα έχει; – τι σχήμα έχει;) και με την παντομίμα (- πως παίζω με αυτό;) προσπαθούν να κάνουν τα υπόλοιπα παιδιά να το βρουν.
Στη συνέχεια, τα παιδιά προσκαλούνται να ζωγραφίσουν το αγαπημένο τους παιχνίδι – αναπτύσσονται έτσι την ικανότητά τους για εστίαση της προσοχής και τη δεξιότητά τους για σχεδιασμό βάσει παρατήρησης, οι οποίες είναι κομβικές στις παραστατικές τέχνες.
Εργαστήρι 3: Τα διαφορετικά συναισθήματα
Η ηλιαχτίδα μας έχει ημέρες να φανεί, μήπως είναι λυπημένη ή θυμωμένη; Όλοι μαζί την αναζητούμε στην τάξη, κάνοντας υποθέσεις για το πως μπορεί να αισθάνεται.
Μαθαίνουμε μέσα από την ίστορία για τα διαφορετικά συναισθήματα, να τα αναγνωρίζουμε και να τα διακρίνουμε μεταξύ τους. Παίζουμε με τα συναισθήματα μας και καλούμε τους άλλους να βρουν ποιο συναίσθημα αναπαριστούμε.
Αποτυπώνουμε με διαφορετικά μέσα (ζωγραφική και κούκλες) την καλημέρα μας με ένα συναίσθημα όταν ερχόμαστε το πρωί στο σχολείο, εξηγούμε γιατί αισθανόμαστε έτσι και αποδεχόμαστε ότι δεν είναι ανάγκη να νιώθουμε όλοι το ίδιο το πρωί και πως σεβόμαστε στην ομάδα την συναισθηματική κατάσταση των συμμαθητών μας.
Εργαστήρι 4: Ανάπτυξη εμπιστοσύνης και συνεργασίας
Παίζουμε ομαδικά παιχνίδια καλλιέργειας της εμπιστοσύνης και της συνεργασίας στην αυλή του σχολείου μας.
Μαθαίνουμε να ζωγραφίζουμε μαζί και παρουσιάζουμε ανά ζευγάρια τις ζωγραφιές μας στην Ολομέλεια.
Εργαστήρι 5: Το σχολείο μου φωτεινότερο
Αποτυπώνουμε τη δική μας διαδρομή προς το σχολείο. Έπειτα, αναρωτιόμαστε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε ώστε το σχολείο μας να είναι καλύτερο; Στο πλαίσιο της ανάπτυξης της κριτικής τους σκέψης και της ενεργού εμπλοκής τους στα κοινωνικά πεπρεγμένα που τα αφορούν, τα παιδιά τοποθετούνται κριτικά σκεπτόμενα προς το χώρο τους. Ύστερα από σχετική παράθεση των απόψεων τους στην Ολομέλεια, τα παιδιά ζωγραφίζουν τι θα ήθελαν να έχει το σχολείο τους.
Εργαστήρι 6: Οι διαφορετικές απόψεις μας
Μιλώντας για τις προτάσεις μας ως προς τις αλλαγές στο σχολείο μας, δεχόμαστε ότι μπορεί να έχουμε διαφορετικές απόψεις μεταξύ μας και πως αυτό είναι σεβαστό.
Εργαστήρι 7: Εμείς ως ήλιοι – Αποχαιρετούμε την Ηλιαχτίδα
Γινόμαστε όλοι μαζί ένα λιβάδι από ηλιοτρόπια – μικροί μοναδικοί ήλιοι και γεμίζουμε με φως την τάξη μας. Με αυτόν τον τρόπο αποχαιρετούμε την ηλιαχτίδα και την αφήνουμε να επιστρέψει στον ήλιο.
Καλό ταξίδι ηλιαχτίδα!
———————————————————————————————————————————————————————————–
Κατά τον Οκτώβριο και Νοέμβριο το Τμήμα μας υλοποίησε το Εργαστήρι Δεξιοτήτων από τον 3η Θεματική Ενότητα και συγκεκριμένα:
Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ- Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη.
Συμπερίληψη: Αλληλοσεβασμός, Διαφορετικότητα
Τίτλος:«Νηπίων Παιδεία: το πρώτο βήμα στη δημοκρατία». Στο pdf που ακολουθεί αναλύονται οι δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν σε κάθε εργαστήριο.
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΝΗΠΙΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ-ΝΗΠΙΩΝ-ΠΑΙΔΕΙΑ 32 NHP. (1)
Παραθέτουμε και κάποιες φωτογραφίες από το κάθε εργαστήριο:
1ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
2ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
Τα νήπια ζωγραφίζουν τη λύση που θα επέλεγαν για να διώξουν την στεναχώρια.
Με αφορμή την ιστορία ΜΕ ΠΕΙΡΑΖΟΥΝ…..
3ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΠΛΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ
Ζωγραφίζοντας ότι τους έκανε εντύπωση από την ιστορία: “Σοφία, η αγελαδίτσα τραγουδίστρια”
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΥΡΓΟΥ:
4ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
ΠΑΙΧΝΙΔΙ : “Ο κατάσκοπος”
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΟΥ
ΖΩΓΡΑΦΙΖΩ ΤΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΜΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ
5ο ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
Η Μηλόπιττα
Η Συνταγή της μηλόπιτας Η Συνταγή της φιλίας
Το συμβόλαιο της φιλίας Η Κουρτίνα της αγάπης
“Η εχθρόπιτα”
Παιχνίδι για τη φιλία (οι εικόνες είναι από το διαδίκτυο)
Εννοιολογικός χάρτης : Προτάσεις για την επίλυση διαφορών με άλλα παιδιά
6ο Εργαστήριο: Διαφορετικότητα
Συνεργασία σε ζευγάρια: Φτιάχνοντας τον Έλμερ
Διαφορετικότητα: (Χρώμα δέρματος, φύλο, μαλλιά κ.λ.π)
Φωτοκολάζ
Δημιουργία ταυτότητας μέσα από την αναζήτηση στο διαδίκτυο
Αποτύπωμα παλάμης με γύψο
7ο Εργαστήριο
Η οικογένειά μου
Η Οικογένεια της κας Μουσικής
Οι κούκλες που κατασκεύασαν τα παιδιά
Κουκλοθέατρο: Το Ζαμπντερφίλιο
Ζωγραφίζοντας τις εντυπώσεις από το κουκλοθέατρο Ζαμπντερφίλιο
Οι Κανόνες
Επεκτατική δραστηριότητα: Ο βάτραχος είναι ήρωας
Διάχυση αποτελεσμάτων – Διαδικτυακή επικοινωνία με 22ο Νηπιαγωγείο Βόλου, Τμήμα κας Μαρίας Θεοδωρακάκου
