Άρθρα κατηγορίας "ΣΥΝ-ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ"

Δώρα για την Ιωάννα

papagalosΣυμφωνημένη συνδιδασκαλία στην Α΄ τάξη του ΔΣ περιοχής Βαθυλάκκου, που στεγάζεται στον οικισμό Κουβουκλίων την 27η Φεβρουαρίου 2015/08.10΄ -09.40΄. Μάθημα Δώρα για την Ιωάννα, ενότητα Καράβια.

Εννοείται πως ξεφυλλίστηκε από πριν το σχετικό κρατικό υλικό, ήτοι το Βιβλίο του Μαθητή[1] και το Τετράδιο Εργασιών,[2] κάτι που πράττουν όλοι οι δάσκαλοι. Ακόμη το σχετικό χωρίο το Βιβλίο του Δασκάλου[3] και οι αντίστοιχες περικοπές στο ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ,[4] ενέργεια απαραίτητη για τους θεωρητικούς των γραφείων, πρακτικά όμως δύσκολη για τους καθημερινούς μαχητές της τάξης –η τελευταία πλήρως συγγνωστή. Δεν φτάνουν σε όλα τα Σχολεία τα Βιβλία Δασκάλου και τα ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ και κάθε ενδελεχής προετοιμασία για πέντε μαθήματα κάθε μέρα χρειάζεται κοπιώδη μόχθο, χωρίς μάλλον ορατά αντικρύσματα.

Αυλή τεράστια, το Σχολείο μάλλον κρύο. Μέσα αναρτημένα κάδρα από σιδηροφορούντες μαυροφορεμένους Πόντιους αντάρτες της δεκαετίας του 1910, προγόνους των κατοίκων. Προσανατολισμός τάξης νότιος. Μεγάλα παράθυρα κι άπλετη θέα στους αγρούς. Μαθητές λίγο περισσότεροι από μια δεκάδα, θρανία σε τρεις σειρές. Συστήθηκαν. Κατάγονταν από τα γύρω χωριά. Το πολιτισμικό περιβάλλον των προσφύγων προπαππούδων τους το γνώριζα καλά, λόγω πολυετών ιστορικών ερευνών μου στην περιοχή.

Πρώτη φορά δίδασκα σε Α΄ τάξη. Παρόμοια εμπειρία μόνον σε μονοθέσια Σχολεία διέθετα κι αυτή πριν από πολλά χρόνια. Εγκλιματίστηκα αμέσως χάρη στην σημαντική αρωγή της δασκάλας. Δεν είχε τον, συνήθη, δισταγμό, όταν ένας ΣΣ μπαίνει σε τάξη, ίσως επειδή ήμασταν ήδη γνωστοί από παλαιότερα.

Οι μαθητές έγραψαν την ορθογραφία και διάβασαν το εδάφιο που τους είχε δοθεί την προηγούμενη μέρα. Δώσαμε για μια στιγμή βάρος στον επιτονισμό,[5] στην ορθοφωνία κατά μιαν άποψη.[6] Τότε θεωρήθηκε αυτόματα από τον γράφοντα πως ορισμένοι μαθητές δυσκολεύονταν, ίσως εξαιτίας του ύψους των θρανίων (είπαμε αργότερα να τα κοντύνουμε).

Προχωρήσαμε κατευθείαν στις ασκήσεις, αφού τα περιρρέοντα κειμενικά κλπ. είχαν ήδη διδαχθεί. Ο πυρήνας του σημερινού μαθήματος ήταν ο τονισμός στα ερωτηματικά πού, πώς και στο διαζευκτικό ή. Ο τονισμός! Ένας απόηχος της ευρείας απήχησης της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και του πνεύματος, το οποίο κόμιζε μαζί της. Μια θελκτήρια ενθύμηση για το γράφοντα, αφού ισορροπεί, αν δεν δυναστεύει, την τεχνολογικά προηγμένη Εσπερία!

Η δασκάλα χώρισε τον πίνακα σε τρία μέρη, έγραψε το πού και που, πώς και πως και η και ή και ζήτησε από το παιδιά να πουν και να γράψουν παραδείγματα. Δίστασαν. Ήμουν καθισμένος, σήκωσα κι εγώ το χέρι, τα παιδιά γέλασαν, η δασκάλα με σήκωσε. Έγραψα το ή παππάς παππάς ή ζευγάς ζευγάς για το διαθεματικόν του πράγματος, για μια κατάδυση στη μνήμη της περιοχής. Συζητήσαμε τότε για τα πρασινωπά σιτοχώραφα που περικύκλωναν το Σχολείο. Εκεί φάνηκε πως οι μαθητές είχαν εικόνες από βόδια κι αλέτρια, ίσως από διηγήσεις των παππούδων τους.

Οι μαθητές είχαν ήδη συμπληρώσει την ορθογραφία κι αντιγραφή της επόμενης ημέρας, όταν χτύπησε το χειροκίνητο κουδούνι.

Ήταν ομολογουμένως μια πρωτότυπη εμπειρία. Ήμουν, ωστόσο, μερικώς άτυχος, αφού ως παλαιός ναύτης,[7] είχα τη δυνατότητα να μιλήσουμε με τους μαθητές για τον τίτλο και το περιεχόμενο της ενότητας «καράβια». Αλλά κάθε διδασκαλία γίνεται πάντα στο μάθημα της μέρας, όχι σε όποιο επιθυμεί ο γράφων.

 

Παραπομπές

[1] Γλώσσα Α΄ Δημοτικού, Γράμματα, Λέξεις, Ιστορίες, τεύχος Β΄, επανέκδοση, ΙΤΥΕ «Διόφαντος», Αθήνα χ.χ., σ. 34, http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSDIM-A110&download=/4e5e991d8e07/52380d9bbyen

[2] Γλώσσα Α΄ Δημοτικού, Γράμματα, Λέξεις, Ιστορίες, Τετράδιο Εργασιών, τεύχος Β΄, επανέκδοση, ΙΤΥΕ «Διόφαντος», Αθήνα χ.χ., σ. 34, http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSDIM-A110&download=/4e5e991d8e07/52381215hgip

[3] Γλώσσα Α΄ Δημοτικού, Γράμματα, Λέξεις, Ιστορίες, Βιβλίο Δασκάλου, μεθοδολογικές οδηγίες, ΟΕΔΒ, Αθήνα χ.χ., σ. 56-58, http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSDIM-A110&download=/4e5e991d8e07/4e5e99413zou

[4] Διαθεματικό ενιαίο πλαίσιο προγραμμάτων σπουδών και αναλυτικά προγράμματα σπουδών Δημοτικού –Γυμνασίου, Διαθεματικό ενιαίο πλαίσιο προγράμματος σπουδών της ελληνικής γλώσσας για το Δημοτικό Σχολείο, σ. 14-18, 22-23, 26, 32, 35, 39  http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSDIM-A110&download=/4e5e991d8e07/4e5e9926qhs7

[5] επιτόνιση/επιτονισμός [intonation], http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/glossology/show.html?id=293

[6] NEW YORK ACTING STUDIO, http://newyorkactingstudio.blogspot.gr/p/blog-page_1308.html

[7] Permiso temporal, https://drive.google.com/file/d/0B0nFJ7A1flyDcDZFaXp4eVFIelE/view?usp=sharing

Ετικέτες: , , , , ,

Τοιχογραφίες που διηγούνται πολλά

Η Πλατυτέρα στη κόγχη του ναού της Παναγίας Τρανοβάλτου, τέλη 18ου αιώνα, Δημόπουλος, Τα παρά τον Αλιάκμονα εκκλησιαστικά, σ. 876
Η Πλατυτέρα στη κόγχη του ναού της Παναγίας Τρανοβάλτου, τέλη 18ου αιώνα.  Τις τοιχογραφίες της περιοχής επιμελούνταν Ηπειρώτες ή Βλάχοι, συνήθως, καλλιτέχνες, Δημόπουλος Ιωάννης, Τα παρά τον Αλιάκμονα εκκλησιαστικά, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 876

Το κείμενο που ακολουθεί αναφέρεται σε, συμφωνημένη από πριν, διδασκαλία μου στην Ε΄ τάξη του ΔΣ Τρανοβάλτου την 26η Φλεβάρη 2015/10.00΄-10.45΄ στο μάθημα της ημέρας, επιγραφόμενο Τοιχογραφίες που διηγούνται πολλά.[1] Εστιάζει σε προκαταρκτικά ερωτήματα, στο σχέδιο παρουσίασης του μαθήματος, στην πορεία εφαρμογής στην τάξη και σε ενσκήπτοντα απρόοπτα.

 

Τυπικές πηγές

Ως πρώτη όλων εργασία προκρίθηκε η μελέτη του Βιβλίου του Μαθητή (στο εξής ΒΜ) –δεν υπάρχει ξέχωρο Τετράδιο Εργασιών, ορισμένες όμως ασκήσεις εμπερικλείονται εντός του. Ακολούθησε έπειτα το Βιβλίο του Δασκάλου (ΒΔ).[2] Επίσης τα αναρτημένα στο διδακτικό πακέτο Paroramata,[3] αχρείαστα όμως αφού ένα έντυπο ορθογραφικό λάθος[4] ήταν ήδη διορθωμένο στην ψηφιακή αποτύπωση του ΒΜ. Τέλος αναγνώστηκε το σχετικό ΔΕΠΣΣ-ΑΠΣ των Θρησκευτικών της ιδίας τάξης.[5]

Το περιεχόμενο του ΒΜ αναφερόταν στις εικονογραφημένες ζώνες των ναών, στις οποίες εκτυλίσσονταν «περιστατικά της ζωής του Χριστού, της Παναγίας και των αγίων μας».  Το ΒΔ πρότεινε να συνειδητοποιήσουν [οι μαθητές] το συμβολικό χαρακτήρα κάθε παράστασης σε σχέση με τη θέση όπου βρίσκεται. Το ΔΕΠΠΣ ήταν γενικότατο, ενώ το ΑΠΣ υπέβαλε τη γνώμη για επίσκεψη (πραγματική μάλλον κι όχι ψηφιακή) σε κάποιο ναό.

 

Ερωτήματα

Με το διάβασμα των ανωτέρω εναργέστατα προέβαλαν δύο ερωτήματα εμπρός στον καλό αναγνώστη, πρακτικό το ένα, θεωρητικό το άλλο, ή, άλλως, ιδεολογικής το μεν, εννοιολογικής το δε:

α) στο ΒΜ αναφέρεται πως η κόγχη του ιερού ενώνει το δάπεδο (γη), με τον τρούλο (ουρανός). Η φράση, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας την κοινωνικο-πολιτισμική προσέγγιση, ίσως οδηγούσε σε εσφαλμένες νοήσεις τους μαθητές των Καμβουνίων, αφού τρούλοι δεν υπάρχουν στους μεταβυζαντινούς ναούς του χωριού.[6] Τον μοναδικό αντίστοιχο, στον παλαιοχριστιανικό  Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Αιανή Κοζάνης, μόνον καλά γυμνασμένα μάτια έχουν τη δυνατότητα, σήμερα, να σκιαγραφήσουν, αφού έχει καταρρεύσει πριν από αιώνες.[7]

β) Το έτερο ερώτημα ανήκε πλήρως στους πολεμιστές του πνεύματος: ο αλγόριθμος της απεικόνισης των μορφών μέσα στον ναό, με τον Χριστό υψηλά επάνω στον τρούλο, την Παναγία πιο κάτω στην κόγχη του άβατου και τους υπόλοιπους αγίους κι οσίους χαμηλότερα όλων, βάλει με πάρθια τόξα την έννοια της ισότητας μεταξύ των πιστών, όπως επίσης κι ανάμεσα στον άντρα και τη γυναίκα, όπως, τουλάχιστον, εγγράφεται στις επιστολές του Αποστόλου Παύλου.[8] Ιδιαίτερα δε, η εικονογράφηση των αγίων γυναικών προς το νάρθηκα[9] κι όχι στον κυρίως ναό, είναι δυνατόν να εκληφθεί ως ένδειξη ανισότητας από περιφλεγείς φεμινίστριες ή φιλοκατήγορους της ορθοδοξίας.

 

Προαποφάσεις

Προαποφασίστηκε, λοιπόν, να ξεκαθαριστεί η έλλειψη τρούλων στο ορεινό Τρανόβαλτο και στην περιοχή κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας, για τεχνικούς λόγους, οι οποίοι με τη σειρά τους ανάγονται σε οικονομικούς κοκ. Το θέμα της ιεραρχικής (αν)ισότητας στην εικονογραφία των ναών, αφού τονιζόταν χωρικά, θα αφηνόταν αναπάντητο μέχρι να ενακμάσουν οι μαθητές. Επιπλέον, θεωρήθηκε σκόπιμο να εγκιβωτιστεί το μάθημα, σχεδόν ανεπαισθήτως, στη δογματική, συμβολική και λειτουργική Θεολογία, υποσυστήματα που στο ΒΜ υπολανθάνουν –ατυχώς κατά την άποψη του γράφοντος- κάτω από τον ασαφή τίτλο Δημιουργώντας έναν όμορφο κόσμο.

Αντιθέτως, αντί της προτεινόμενης ορολογίας των τοιχογραφικών ζωνών στο ΒΜ σε δογματικό, λειτουργικό και ιστορικό κύκλο επιλέχτηκε ως εγγύτερος ο αντίστοιχος μερισμός σε Χριστολογικό, Θεομητορικό κι αγιολογικό.[10] Χάριν δε της επικαιρότητας, θα υπομνηματιζόταν η αγιοκατάταξη ως μαρτύρων των 21 Αιγυπτίων Κοπτών που λίαν προσφάτως σφαγιάστηκαν από ισλαμιστές στην Λιβύη.[11]

Φυσικά, λόγω της κοσμοθεωρίας του γράφοντος, θα εμπλεκόταν οπωσδήποτε στη συζήτηση η, γειτονική και σημαντική για τις τοιχογραφίες της, Ιερά Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, Ζάμπουρντα στην ιδιόλεκτο. Ήταν σχεδόν βέβαιο πως οι μαθητές θα ονόμαζαν τον κτήτορά της Νικάνορα άγιο κι όχι όσιο. Το κυριότερο όμως ήταν πως, σε αντίθεση με τους μακρινούς άλλους, αν εικονίζονταν στους τοίχους των ναών, δεν θα υπερτερούσε στη θρησκευτική βαθμοταξία. Θα βρισκόταν χαμηλά και πίσω.

Τέλος, αν συμφωνούσε ο ουρανός, το μάθημα θα διεξαγόταν εντός ενός εκ των παλαιών ναών του χωριού.

 

Στην πράξη

Έφτασε η μέρα, δυστυχώς ο καιρός υπόψυχρος και οι χωματόδρομοι λασπωμένοι. Μάθημα αναγκαστικά μέσα στην τάξη. Τα θρανία ήταν σε π. Μία δεκάδα περίπου μαθητών που προέρχονταν από το Τρανόβαλτο και από τα γύρω χωριά. Όταν με σύστησε η δασκάλα, κάθισα απέναντί τους, το ίδιο έπραξε κι αυτή δίπλα.

Πριν προλάβω να εντάξω το νέο μάθημα στην αλυσίδα των ήδη διδαχθέντων, ένα παιδί με ρώτησε που πέφτει το Βελιγράδι –αγνοώ ακόμα το λόγο. Έδειξα το Βορρά και ρώτησα πώς ξέρουμε ότι είναι εκεί με σκοπό, πατώντας για λίγο στο υπέρεισμα της διαθεματικότητας να ανεβούμε στο κύριο σημερινό μάθημα. Αναφέρθηκαν λοιπόν σημεία του ορίζοντα, πυξίδες, αστέρες και το Άγιο Βήμα των ναών. Μέσω αυτού, το οποίο οικοδομείται στο ανατολικό μέρος τους, μπήκαμε εν τέλει στο εσωτερικό τους.

Διάλογος μεταξύ εμού και των μαθητών, των τελευταίων μεταξύ τους, ενώ παρενέβαινε και η δασκάλα. Όταν αναφέρθηκε πως η Παναγία η Πλατυτέρα εικονογραφείται στην κόγχη του ιερού, τα παιδιά αγνοούσαν τη λέξη. Τους μίλησα τότε στην ιδιόλεκτο: οι μπάμπις κάθουνταν ζγκόχ(η) αμ πυρουστχιά, σε μετάφραση οι ηλικιωμένες κάθονταν στο κοίλωμα της πυρεστίας (τζακιού). Παρότι δεν κατάλαβαν το πλήρες νόημα της φράσης, γέλασαν αμήχανα ακούγοντας έναν σχολικό σύμβουλο, ή αποτιμητή ίσως σε μια προσεχή ονοματοθεσία, να μιλάει τη βαριά γλώσσα των παππούδων τους μέσα σε σχολική τάξη. Εξηγήθηκε η αρχαιοελληνική καταγωγή των λέξεων κόχ(η)[12] και πυρουστχιά,[13] αλλά παρέμεινε μια θλίψη για τον γοργό γλωσσικό εξαθηναϊσμό και τα ευήκοα ώτα των κατοίκων της υπαίθρου στις σειρήνες της αποδόμησης της παράδοσης, τάσεις που σπάζουν μιαν αναμφισβήτητη ιστορική συνέχεια.

Ό,τι είχε προαποφασιστεί εφαρμόστηκε πλήρως, επί παραδείγματι η μελετητική στάση στους 21 κόπτες και –περισσότερο- στον τοπικό άγιο, τον όσιο Νικάνορα.

 

Υποσχέσεις

Αφού έλαβε χώραν μια προφορική «αθροιστική αναπόληση» η δεύτερη άσκηση του ΒΜ, η οποία χρειαζόταν ξεφύλλισμα, μάλλον, του βιβλίου τους, δόθηκε για το σπίτι. Η τρίτη αντίστοιχη, η επίσκεψη δηλαδή σε «ναό της περιοχής μας» αφέθηκε για τον επόμενο ή μεθεπόμενο μήνα, όταν θα χαμογελούσαν ο ουρανός και η γη.

Όπως αναμενόταν, ενθουσίασε περισσότερο από κάθε τι τους μαθητές. Αν ήταν η έλξη της φύσης, το ασύνηθες του πράγματος ή η περιπέτεια προς το άγνωστο, θα φανεί λίαν προσεχώς.

 

Σημειώσεις

[1] Θρησκευτικά Ε΄ Δημοτικού, Οι χριστιανοί στον αγώνα της ζωής, επανέκδοση, ΙΤΥΕ «Διόφαντος», Αθήνα 2014, σ. 78-80, http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSDIM-E101&download=/4bd80bb27zyi/523c158fupcs

[2] Θρησκευτικά Ε΄ Δημοτικού, Οι χριστιανοί στον αγώνα της ζωής, Βιβλίο Δασκάλου, ΟΕΔΒ, Αθήνα χ.χ., σ. 74-75, http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSDIM-E101&download=/4bd80bb27zyi/4bd80bddasmh

[3] Παροράματα, σ. 2, http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSDIM-E101&download=/4bd80bb27zyi/4cd3edb5001u

[4] Η λέξη Φιλανθρωπινών προτείνεται να διορθωθεί σε Φιλανθρωπηνών, Θρησκευτικά, Οι χριστιανοί στον αγώνα της ζωής, ό.π., σ. 79

[5] Διαθεματικό ενιαίο πλαίσιο προγραμμάτων σπουδών Θρησκευτικών, σ. 138, 154, http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSDIM-E101&download=/4bd80bb27zyi/4bd80b7ba1o4

[6] Δημόπουλος Ιωάννης, Τα παρά τον Αλιάκμονα εκκλησιαστικά, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 872-880

[7] Καλλιανιώτης Θανάσης, «Αναστήλωση ή ξαναγέμισμα; Η περίπτωση της Παναγίας Αιανής», Πρωινός Λόγος (11.8.99) 5 και του ιδίου «Παναγία Αιανής, ιστορία και αισθητική», Πρωινός Λόγος (28.8.98) 4

[8] Προς Κορινθίους Β΄ επιστολή Παύλου, 8/13-14,  http://www.imgap.gr/file1/AG-Pateres/AG%20KeimenoMetafrasi/KD/08.%20KorB.htm και ό.π., Α΄ 7/3,  http://www.imgap.gr/file1/AG-Pateres/AG%20KeimenoMetafrasi/KD/07.%20KorA.htm

[9] Καλοκύρης Κωνσταντίνος, «Εικονογραφικοί κύκλοι», Θρησκευτική και ηθική εγκυκλοπαιδεία, τ. 5ος, Μαρτίνος, Αθήναι 1964, σ. 390-395, σ. 395

[10] Ο διαχωρισμός αυτός υπάρχει στον Καλοκύρη, «Εικονογραφικοί κύκλοι», ό.π., σ. 389

[11] Αναγνωρίσθηκαν ως Άγιοι από την Κοπτική Εκκλησία οι 21 άνδρες που έσφαξαν οι τζιχαντιστές, http://www.greekteachers.gr/?p=16218

[12] Λεξικό Liddell Scott Κωνσταντινίδου, κόγχη, http://myria.math.aegean.gr/lds/data/volB/pdf/pg_0739.pdf

[13] Λεξικό, ό,π., παρέστιος, http://myria.math.aegean.gr/lds/web/view.php

Ετικέτες: , , ,

Ο δούρειος ίππος και η καταστροφή της Τροίας

troya
Ματιά στην καιόμενη Τροία. Έργο του Johann Trautmann, 18ος αιώνας

Προσυμφωνημένη διδασκαλία μου χτες 19η Φεβρουαρίου 2015/10.00΄ -10.45΄στο ΔΣ Βελβεντού. Στην Ιστορία του Γ2 τμήματος: Ο δούρειος ίππος και η καταστροφή της Τροίας.[1] Όπως πάντα στο ενεστός μάθημα και στον ορισμένο χρόνο των τριών τετάρτων.

Ορθότατα το σχετικό ΔΕΠΠΣ αναφέρεται στις επιβιώσεις της μυθολογίας στην τέχνη,[2] ενώ το ΑΠΣ ομιλεί για τις «αναπαραστάσεις των γεγονότων σε εικόνες από την αρχαία ελληνική και τη σύγχρονη τέχνη».[3] Όπως επίσης και το Βιβλίο του Δασκάλου,[4] που θέτει ως στόχο «να πληροφορηθούν [οι μαθητές] τα συναρπαστικά γεγονότα που αναφέρονται στην πτώση της Τροίας».[5]

Διαβάστε όλο το άρθρο »

Ετικέτες: , , , , , , ,

Εμπέδωση ανίχνευσης οξέων κι αλάτων

Λεμόνι σε θρανία της τάξης. Επάνω του οι μαθητές στάλαξαν δείκτη από κόκκινο λάχανο. Το κοκκινωπό χρώμα δηλώνει την παρουσία οξέων
Λεμόνι σε θρανίο της τάξης. Επάνω του οι μαθητές στάλαξαν δείκτη από κόκκινο λάχανο. Το ερυθρωπό χρώμα δηλώνει την παρουσία οξέων

Προσυμφωνημένη διδασκαλία μου στις Ε΄ -ΣΤ΄ τάξεις ΔΣ Καισαρειάς την 10η Φεβρουαρίου 2015/10.00΄ -10.45΄. Στα Φυσικά της ΣΤ΄, κεφάλαιο «Στα ίχνη των οξέων και των βάσεων».[1]

Ωστόσο την ημέρα αυτή λόγω του χιονώδους καιρού και των συμπαρομαρτούντων το Σχολείο, όπως κι όλα της 2ης περιφέρειας ΔΕ Κοζάνης, δεν λειτούργησε.[2] Οπότε η διδασκαλία μεταφέρθηκε για χτες, 16η του ενεστώτος μηνός, την ίδια ώρα. Σ΄ αυτήν προστέθηκε η ενεργητική αρωγή του δασκάλου των ειρημένων τάξεων.

Καθώς ο γράφων διδάσκει ή συνδιδάσκει πάντα το μάθημα της μέρας και η ύλη έκτοτε είχε προχωρήσει, η ώρα αυτή ήταν –κατά την αντίληψη του δασκάλου- αφιερωμένη στις «εργασίες για το σπίτι», αφού η θεωρητική προσέγγιση είχε τελειώσει.[3] Θα πραγματοποιούνταν μέσα στην τάξη, η οποία συνίστατο από μία, κυκλοτερή, ομάδα των πέντε παιδιών.

Επρόκειτο για πειραματική εμπέδωση του αναφερθέντος κεφαλαίου. Τα εμπλεκόμενα υλικά (δείκτης, ουσίες περιέχουσες οξέα ή βάσεις) ήταν ήδη έτοιμα. Ένα λεμόνι που έλειπε, κατέφθασε άμεσα από το γειτονικό σπίτι.

Διαβάστε όλο το άρθρο »

Ετικέτες: , , , , , ,

“Τίτλοι και περιεχόμενα άρθρων”

kozanimed

Συνδιδασκαλία Γλώσσας σήμερα 13η Φεβρουαρίου 2015/08.10΄-09.40΄ μαζί με τη δασκάλα στα συνεπτυγμένα Β2&Β3 τμήματα του 10ου ΔΣ Κοζάνης. Κεφάλαιο 6 με τον έντυπο τίτλο Ο εξάχρονος ήρωας της Νέας Ορλεάνης,[1] ωστόσο ο δοθείς από το γράφοντα «Τίτλοι και περιεχόμενα άρθρων» αρμόζει περισσότερο.

Υπηρεσιακώς το ανωτέρω εδάφιο εγκιβωτίζεται στα είδη κειμένων,[2] συγκεκριμένα στο δημοσιογραφικό λόγο των εφημερίδων.[3] Στο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών[4] συσχετίζεται προφορικώς με τους τρόπους πύκνωσης του περιεχομένου και γραπτώς με τη σύμπτυξη των κειμένων. Ζητούσε να τιτλοφορήσουν οι μαθητές ένα διασκευασμένο άρθρο παιδικού περιοδικού κι ένα αντίστοιχο της ομάδας εργασίας του Τετραδίου Εργασιών.

Διαβάστε όλο το άρθρο »

Ετικέτες: , , , ,

Η ζωή στις πολικές περιοχές

Ανταρκτική. Ταξίδι διακοπών.
Ανταρκτική. Ταξίδι διακοπών.

Συνδιδασκαλία Γεωγραφίας την 12η Φεβρουαρίου 2015/10.00΄-10.45΄ στην ΣΤ΄ τάξη του ΔΣ Λιβαδερού. Κεφάλαιο Η ζωή στις πολικές περιοχές.[1]

Δώδεκα μαθητές σε τρεις ομάδες. Κατ’ αίτησιν της δασκάλας σκιαγράφησα το Βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄, του οποίου τυγχάνω μέλος της συγγραφικής ομάδας. Έπειτα περάσαμε στο κυρίως μάθημα. Με αφορμή το, γνωστό στους μαθητές, φιλανδικό χωριό του «Αϊ-Βασίλη»[2] ασχοληθήκαμε με τα της βόρειας πολικής ζώνης με τη χρήση γεωμορφολογικού χάρτη Ευρώπης στον πίνακα.

Έπειτα θίξαμε το ζήτημα της «ακατοίκητης», όπως αναγράφεται στο Βιβλίο του Μαθητή, Ανταρκτικής: τη βιοποικιλότητα και τη μόνιμη κατοίκησή της από ερευνητές, 1000 το χειμώνα/4000 το καλοκαίρι κατά μιαν αναφορά.[3]

Ύστερα κουβεντιάσαμε για την ένδυση στις πολικές περιοχές: στις βόρειες όπου Εσκιμώοι και Λάπωνες και στις νότιες όπου τουρίστες κι επιστήμονες. Επρόκειτο για ένα διάλογο μεταξύ της παλαιάς ευφυούς προσαρμοστικότητας των πρώτων και της σημερινής υψηλής τεχνολογίας που διαθέτουν οι αποστολές μεγάλων υψομέτρων –την τελευταίο γνωρίζει αρκετά καλά ο γράφων λόγω της σχετικής εμπλοκής του.

Η πρώτη άσκηση στο ΤΕ συμπληρώθηκε από τους μαθητές. Την επόμενη οπτικοποιήσαμε απλούστατα φέροντας την υδρόγειο σφαίρα κοντά στο θερμαντικό σώμα, οπότε φάνηκε η κοντινότερη απόσταση του ισημερινού από τους πόλους. Την τρίτη άσκηση αφήσαμε για το σπίτι, καθώς είχε χαθεί χρόνος με την παρουσίαση του Βιβλίου Ιστορίας της ΣΤ΄.

………………………

[1] Γεωγραφία ΣΤ΄ Δημοτικού, μαθαίνω για τη γη, Επανέκδοση, ΙΤΥΕ «Διόφαντος», Αθήνα χ.χ., σ. 74-76, http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSGL100&download=/4bd8174bkq83/523c2d7cnue9

[2] Santa Claus village, arctic circle, Rovaniemi, http://www.santaclausvillage.info

[3] Antarctica, http://en.wikipedia.org/wiki/Antarctica#Biodiversity

Ετικέτες: , , , , ,

Ηλεκτρονικά παιχνίδια

Uefaeuro2004vgcover-1Συνδιδασκαλία Γλώσσας την 12η Φεβρουαρίου 2015/08.55΄-09.40΄ στην Ε΄ τάξη του ΔΣ Λιβαδερού. Τέσσερις μαθητές σε ξεχωριστά θρανία ο καθένας.

Κεφάλαιο Ηλεκτρονικά παιχνίδια.[1] Αφηγηματικό κείμενο για τo «ηλεκτρονικό ποδοσφαιράκι Euro 2004 Portugal».[2] Ζητούνταν περιγραφικός (πώς είναι) και κατευθυντικός (πώς παίζονται) λόγος. Η γραμματική επικεντρωνόταν σε καταλήξεις ρημάτων.

Πλησιάσαμε το θέμα μέσα από την επαφή των μαθητών με ηλεκτρονικά παιχνίδια προσμετρώντας και τα στρατηγικής φύσεως αντίστοιχα. Έπειτα περάσαμε διαθεματικά στο αντιδάνειο euro ομιλώντας για την μυθολογική Ευρώπη και τον Δία -μάλιστα ο διευθυντής -δάσκαλος έδειξε τρέχοντα νομίσματα με απεικονίσεις της.

Στην, ανακεφαλαιωτική, γραμματική οι μαθητές εργάστηκαν αρχικά κατά μόνας έπειτα όμως συνεισφέραμε κι εμείς με διαλεκτικές επεξηγήσεις.

…………………………………….

[1] Γλώσσα Ε΄ Δημοτικού, της γλώσσας ρόδι και ροδάνι, Β΄ τεύχος, ΙΤΥΕ «Διόφαντος», Αθήνα χ.χ., σ. 78-81, http://ebooks.edu.gr/modules/document/document.php?course=DSDIM-E104&download=/4bd94046bspo/523c139aeyya

[2] UEFA Euro 2004 (video game), http://en.wikipedia.org/wiki/UEFA_Euro_2004_%28video_game%29

Ετικέτες: , , , ,

Μετρώ το βάρος

Στη ζυγαριά της υπεραγοράς Χρήστου Βέττα. Βάρος χαρτιού 15 γραμμαρίων
Στη ζυγαριά της υπεραγοράς Χρήστου Βέττα. Βάρος χαρτιού 15 γραμμαρίων

Διδασκαλία (προσυμφωνημένη) Μαθηματικών την 12η Φεβρουαρίου 2015/08.10΄-08.55΄ στην Δ΄ τάξη του ΔΣ Λιβαδερού.

Στο μάθημα της ημέρας, αλλά με αντιμετάθεση της τρίτης ώρας στην πρώτη. Εφτά μαθητές σε δύο ομάδες.

Επανάληψη του κεφαλαίου Μετρώ το βάρος.[1] Η διαφορότητα μεταξύ «μάζας», όπως αναφέρεται στο Βιβλίο του Δασκάλου[2] και τα ΔΕΠΣΣ -ΑΠΣ,[3] και «βάρους», καθ’ ον τρόπον εγγράφεται στο Βιβλίο του Μαθητή και το Τετράδιο Εργασιών,[4] δεν τέθηκε, για ηλικιακούς λόγους, στον καμβά.

Μετά από μία περιδιάβαση στη μνήμη για ανάσυρση διδαχθέντων μιλήσαμε -κρατώντας εμφιαλωμένα νερά- για το λίτρο και τα χιλιοστά του, επισήμανση που υπάρχει μόνον στο ΑΠΣ κι όχι στο ΒΜ. Κατόπιν για ηλεκτρονικούς και συμβατικούς ζυγούς. Οι μαθητές γνώριζαν την ύπαρξη γεφυροπλάστιγγας στο χωριό, όχι όμως και το τοπωνύμιο Μπάτκα όπου αυτή ευρίσκεται. Μας το γνωστοποίησε ο γυμναστής του Σχολείου.

Διαβάστε όλο το άρθρο »

Ετικέτες: , , , ,

Στο Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης

moyseio_kozanhs-57K

Το κάτωθι σχέδιο διδασκαλίας εφαρμόστηκε την 9η Φεβρουαρίου 2015/10.00΄ -11.30΄ στο Β3 τμήμα του 17ου ΔΣ Κοζάνης. Οι εκτιμήσεις για την πορεία του αναφέρονται στο τέλος.

Δημιουργός. Θανάσης Καλλιανιώτης

Τίτλος. Στο Λαογραφικό Μουσείο Κοζάνης

Γνωστική περιοχή. Γλώσσα Β΄ Δημοτικού. 13η ενότητα Μες το Μουσείο.[1] Διαθεματική προέκταση στην Ιστορία και τη Γεωγραφία.

Διαβάστε όλο το άρθρο »

Ετικέτες: , , , , ,

Η έννοια του κλίματος -Διαφορές καιρού και κλίματος

enoia-klimatos-1Διδασκαλία με την αρωγή της δασκάλας σήμερα 04.02.15/12.35′ -13.15΄ στην Ε΄ τάξη του ΔΣ Άνω Κώμης.

Θρανία σε τρεις παράλληλες σειρές, άνω των 20 οι μαθητές. Διαλογικές ανταποκρίσεις. Βιβλίο Μαθητή και κλιματολογικός χάρτης Αυστραλίας.

Μάθημα “Η έννοια του κλίματος -Διαφορές καιρού και κλίματος”, Ενότητα το Φυσικό Περιβάλλον της Ελλάδας, Βιβλίο Μαθητή, Γεωγραφία Ε΄, σ. 56-8.

Δομήθηκε με πυρήνα το γλωσσάριο του βιβλίου, ήτοι: καιρικές συνθήκες, καιρός και πρόγνωσή του, κλίμα. Οι ελληνικές μεταβλητές αυτών εγκιβωτίστηκαν στο γενικό πλαίσιο όλης της γης εισχωρώντας παράλληλα στο κέλυφος του χωριού. Π.χ. στο (εύκρατο) κλίμα η χώρα Ελλάδα με το μεσογειακό αντίστοιχο και η Άνω Κώμη (Βάντσα) με το ηπειρωτικό της κλίμα.

Ακολούθως έγινε αναφορά στις διάφορες καιρικές συνθήκες του τόπου ανά εποχή όπως επίσης και στο σημερινό καιρό.

Τέλος συζητήθηκε η πρόγνωσή του: ποια τα εργαλεία, πώς λειτουργούν, επιστήμονες αλλά και λαϊκοί που ασχολούνται μαζί της. Η χρησιμότητα της πρόγνωσης και σε ποιους απευθύνεται: ψαράδες, αεροπόροι, ορειβάτες, αναρριχητές, ξωμάχοι κττ.

Ετικέτες: , , , , , , ,

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση