Παλαίπαφος

 

Δημοσίευση: 21-2-2021

 

Πηγή φωτογραφίας: ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

 

Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΠΑΦΟΥ

Α. Ιστορικά στοιχεία

Η αρχαία πόλη της Παλαιπάφου ιδρύθηκε στην Ύστερη Χαλκοκρατία (περίπου 1650 π.Χ.), αρχικά ως οικισμός – λιμάνι και στη συνέχεια εξελίχθηκε σε ακμάζον αστικό κέντρο. Εκτεινόταν στην περιοχή που βρίσκεται σήμερα το χωριό Κούκλια, 16 χιλιόμετρα από τη σημερινή πόλη της Πάφου.
Η μυθολογική παράδοση αναφέρει ως πρώτο ιδρυτή της πόλης τον Κύπριο βασιλιά Κινύρα, ενώ ένας δεύτερος μύθος αναφέρει πως την πόλη ίδρυσε ο Αγαπήνορας, βασιλιάς της Τεγέας στην Αρκαδία.
Με την ίδρυση της πόλης σχετίζεται και η ανέγερση ιερού, αφιερωμένου στη θεά Αφροδίτη, η οποία λατρευόταν στην Κύπρο ως μετέπειτα θεότητα της πανάρχαιης                « Μεγάλης Θεάς» της γονιμότητας.
Ήδη από την γεωμετρική περίοδο, η περιοχή της Παλαιπάφου αποτελούσε το σημαντικότερο στη δυτική Κύπρο λατρευτικό κέντρο της θεάς Αφροδίτης, διατηρώντας τη σημαντικότητά της ακόμα και όταν η διοικητική έδρα του βασιλείου μεταφέρθηκε τον 4^ο αι. π. Χ. στην Νέα Πάφο. Αξίζει να σημειωθεί ότι τότε της  αποδόθηκε και η ονομασία «Παλαίπαφος».
Κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής περιόδου, η Παλαίπαφος αποτέλεσε το κέντρο ελέγχου της κοπής χάλκινων νομισμάτων, ενώ στα μεσαιωνικά χρόνια επέβλεπε την παραγωγή ζάχαρης.

  

Β. Αρχαιολογικά ευρήματα

Αρχαιολογικές ανασκαφές διενεργήθηκαν στην περιοχή από ξένες αποστολές, μεταξύ των οποίων η Βρετανία και η Γερμανία, αλλά  και από το Τμήμα αρχαιοτήτων της Κύπρου, ενώ από το 1980 η Παλαίπαφος βρίσκεται μεταξύ των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο.

Μεταξύ των σημαντικότερων ευρημάτων, διακρίνονται τα ακόλουθα:

Ιερό της Αφροδίτης

Διακρίνεται στο Ιερό Ι, που ανήκει χρονολογικά στα τέλη της Ύστερης Χαλκοκρατίας και στο Ιερό ΙΙ, που ανάγεται στα ρωμαϊκά χρόνια.

Οικία της Λήδας

Πρόκειται για ρωμαϊκή κατοικία, από την οποία σώθηκε  σε άριστη κατάσταση ψηφιδωτό δάπεδο του 2^ου αι. μ.Χ.,  που απεικονίζει τη Λήδα και τον Κύκνο.

Μεσαιωνική Αγρέπαυλη

Ήταν ένα κτιριακό σύμπλεγμα, που αποτελούσε το κέντρο της περιφερειακής Διοίκησης και της επίβλεψης παραγωγής της ζάχαρης. Η ανατολική του πτέρυγα στεγάζει σήμερα το Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Παλαιπάφου.

 Μεσαιωνικός Ζαχαρόμυλος

Σε άμεση σχέση με την Αγρέπαυλη, αποτελούσε τμήμα των κτιριακών εγκαταστάσεων παραγωγής ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο και ήταν σε χρήση από τον 13^ο αι. μ.Χ.  ως και τα τέλη του 16^ου αι. μ.Χ.

Εκκλησία  της Παναγίας της Καθολικής

Χτίστηκε τον 12^ο ή τον 13^ο αι. μ.Χ. και στο εσωτερικό της φέρει τοιχογραφίες παραδοσιακής βυζαντινής λαϊκότροπης τεχνοτροπίας του 15^ου αι. μ.Χ.

 

 

Πηγές:

1.Κυπριακή Δημοκρατία, Τμήμα Αρχαιοτήτων, http://www.mcw.gov.cy/mcw/DA/DA.nsf/All/2AB57D1E4CEFEFA0C225719B00248E46?OpenDocument  )

2.Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Κύπριος Χαρακτήρ, Η ιστορία της έρευνας στην Παλαίπαφο, Γεωργίου Άρτεμις
http://kyprioscharacter.eie.gr/el/episthmonikes-symboles/details/arkhaiologia/e-istoria-tes-ereunas-sten-palaipapho

 

Δαμιανού Χριστίνα, Λουκαδάκου Ιωάννα, Β2, Σχ.Έτος 2020-2021
Επίβλεψη: Γεωργία Ποντίκη, φιλόλογος