Σήμανση βιντεοπαιχνιδιών

Παρότι πρόσφατες έρευνες τείνουν να αποενοχοποιήσουν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, τουλάχιστον ως προς τη σχέση τους με την επιθετικότητα των νέων, αυτό δε σημαίνει ότι κάθε παιχνίδι είναι κατάλληλο για κάθε παιδί. Είναι προφανές ότι δεν προορίζονται όλα τα παιχνίδια για όλους.

Όπως δε θα επέτρεπα στην εξάχρονη κόρη μου να δει τον “Εξορκιστή”, έτσι δε θα της επέτρεπα και να παίξει Resident Evil. Δεν έχει την ψυχοσυναισθηματική ωριμότητα να διαχειριστεί την ωμή βία και το μεταφυσικό περιβάλλον του παιχνιδιού ούτε και το στρες που θα της δημιουργούσε. Νομίζω ότι κανείς γονιός δε θα επέτρεπε κάτι τέτοιο, τουλάχιστον ενσυνείδητα.

Κι όμως, έχει τύχει να δω παιδιά, ελάχιστα μεγαλύτερα, να παίζουν με τις ώρες παιχνίδια που περιέχουν υλικό -όχι πάντα βίαιο- αλλά πάντως απολύτως ακατάλληλο για την ηλικία τους. Παιχνίδια που διδάσκουν τον τζόγο, που εμπεριέχουν ή ενθαρρύνουν τις διακρίσεις, παιχνίδια με σεξουαλικό περιεχόμενο ή με απεικονίσεις χρήσης ναρκωτικών βρίσκονται συχνά στους υπολογιστές των παιδιών.

Το ψηφιακό χάσμα, που πολύ συχνά χωρίζει τα παιδιά από τους γονείς τους, εμποδίζει την αποτελεσματική εποπτεία της χρήσης των βιντεοπαιχνιδιών με αποτέλεσμα η αφοπλιστική παραδοχή “…εγώ δεν έχω ιδέα από υπολογιστές” να οδηγεί είτε στην πλήρη απαγόρευση είτε στην ανεξέλεγκτη χρήση των παιχνιδιών.

Να το ξεκαθαρίσουμε: απαγόρευση των παιχνιδιών δεν μπορεί να υπάρξει. Τα παιχνίδια αποτελούν κομμάτι της κουλτούρας των νέων και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Αν απαγορεύονται στο σπίτι θα είναι πάντα διαθέσιμος ο υπολογιστής κάποιου φίλου ή το net cafe της γωνίας. 

Όσο όμως αδιέξοδη είναι η απαγόρευση άλλο τόσο απαράδεκτη είναι και η ασύδοτη ελευθερία των παιδιών να έχουν πρόσβαση σε περιεχόμενο ακατάλληλο για την ηλικία τους. 

Είναι προφανές ότι ο ψηφιακός αλφαβητισμός και η ενημέρωση των γονιών αποτελούν (κι εδώ) όρο εκ των ων ουκ άνευ για την προστασία των παιδιών. Κι όμως, παρότι πολλή κουβέντα γίνεται για την ασφάλεια στο διαδίκτυο ελάχιστα γνωρίζουμε για την ασφαλή επιλογή βιντεοπαιχνιδιών ανάλογα με την ηλικία των παιδιών.

Κάθε βιντεοπαιχνίδι υποχρεωτικά έχει σήμανση ώστε να ξέρουμε σε ποιες ηλικίες απευθύνεται.

Υπεύθυνος φορέας γαι τη σήμανση των βιντεοπαιχνιδιών είναι η PEGI συντομογραφία του Πανευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για τα Ηλεκτρονικά Παιχνίδια (Pan European Game Information). Είναι το πρώτο πανευρωπαϊκό σύστημα αποτίμησης των ορίων ηλικίας για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και τα βιντεοπαιχνίδια, που παρέχει στους γονείς, τους αγοραστές και τους καταναλωτές μέσω διαδικτύου πληροφόρηση σχετικά με το αν το περιεχόμενο ενός παιχνιδιού είναι κατάλληλο για μια συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα.

Tο σύστημα PEGI χρησιμοποιεί πέντε ηλικιακές κατηγορίες:

• από τριών χρονών και πάνω,
• από επτά χρονών και πάνω,
• από 12 χρονών και πάνω,
• από 16 χρονών και πάνω και
• από 18 χρονών και πάνω.

Παράλληλα, και σε συνδυασμό με την ηλικιακή σήμανση, το PEGI χρησιμοποιεί και σήμανση για το περιεχόμενο κάθε παιχνιδιού. Στον πίνακα που ακολουθεί μπορείτε να δείτε ταλογότυπα που χρησιμοποιούνται για να προειδοποιήσουν τον καταναλωτή για το περιεχόμενο κάθε παιχνιδιού. 

	Χυδαία γλώσσα Το παιχνίδι εμπεριέχει χυδαία γλώσσα
	Διακρίσεις Το παιχνίδι απεικονίζει διακρίσεις ή εμπεριέχει υλικό που μπορεί να τις ενθαρρύνει
	Ναρκωτικά Το παιχνίδι απεικονίζει τη χρήση ναρκωτικών ή εμπεριέχει αναφορές σε αυτήν
	Φόβος Το παιχνίδι μπορεί να είναι τρομακτικό για τα μικρά παιδιά
	Τζόγος Παιχνίδια που παροτρύνουν σε τζόγο ή τον διδάσκουν
	Σεξ Το παιχνίδι απεικονίζει γυμνότητα και/ή σεξουαλική συμπεριφορά ή σεξουαλικές αναφορές
	Βία Το παιχνίδι εμπεριέχει απεικονίσεις βίας

Τέλος, αν θέλετε να μάθετε τη βαθμολόγηση που έλαβε κάποιο συγκεκριμένο παιχνίδι, αυτό μπορεί να γίνει εύκολα μέσω της βάσης δεδομένων του PEGI. Η βάση δεδομένων σας δείχνει το λογότυπο καθώς και τις περιγραφές που ισχύουν για το παιχνίδι της επιλογής σας. Η βάση δεδομένων PEGI καλύπτει όλα τα παιχνίδια που έχουν ταξινομηθεί ως τώρα στα πλαίσια του συστήματος PEGI, το οποίο λειτουργεί από το Μάρτιο του 2003.

Θα πρέπει όμως να γίνει απολύτως σαφές ότι το σύστημα PEGI δεν εποπτεύεται από τις εθνικές αρχές των 29 ευρωπαϊκών χωρών στις οποίες εφαρμόζεται αλλά αποτελεί πρωτοβουλία της ISFE, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Διαδραστικού Λογισμικού (Interactive Software Federation of Europe), η οποία έχει και τη διαχείρισή του.

Το σύστημα PEGI είναι ένα εθελοντικό σύστημα στο οποίο οι διαβαθμίσεις γίνονται από τα μέλη ή από την ίδια τη βιομηχανία παιχνιδιού. Αυτό γίνεται μέσω εντύπου αυτοαξιολόγησης. Αφού εξετάσει ένα παιχνίδι, ο εσωτερικός κωδικοποιητής χρησιμοποιεί ένα ενδοδίκτυο (Ιntranet) για να απαντήσει σε έναν αριθμό ερωτήσεων, μετά από τις οποίες η διαβάθμιση του παιχνιδιού δίνεται αυτόματα. Για κάθε κατηγορία περιεχομένου καθορίζεται μια ηλικία, βάσει των απαντήσεων στο έντυπο αξιολόγησης. 

Η στενή σχέση του συτήματος με τη βιομηχανία λογισμικού θα πρέπει ασφαλώς να μας κάνει επιφυλακτικούς. Αναδεικνύει όμως παράλληλα και την ανάγκη της διαρκούς ενημέρωσης των γονιών και της προσωπικής τους εμπλοκής.

Εδώ η αποποίηση ευθύνης πίσω από το αφοπλιστικό “…εγώ δεν ξέρω από υπολογιστές” δεν ισχύει.