.

Ξεκαθαρίζω από την αρχή ότι δεν θα μιλήσω για την πληροφορική αλλά για την τεχνολογία γενικότερα που χρησιμοποιούμε καθημερινά (υπολογιστές, tablets, κινητά).

Μετά από αρκετά χρόνια ενασχόλησης με την τεχνολογία και την εκπαίδευση κατέληξα ότι η τεχνολογία :

1.  είναι ανεξάντλητη: Μετά από τόσα χρόνια χρήσης της τεχνολογίας, διαπιστώνουμε ότι η τεχνολογία εξελίσσεται συνεχώς με απίστευτους ρυθμούς.  Έτσι λοιπόν, ένα μεγάλο κομμάτι της εκπαίδευσης μας θα πρέπει να βρίσκεται στη διδασκαλία για  σωστή διαχείρισή της και στη λογική πάνω στην οποία στηρίζεται η τεχνολογία, έτσι ώστε να μπορούν οι νέοι χρήστες να παρακολουθήσουν την εξέλιξή της.
2.  δεν διδάσκεται:  Οι σύγχρονες έξυπνες συσκευές που χρησιμοποιούν οι μαθητές μας, δεν χρειάστηκε να διδαχτούν τη λειτουργία τους πριν τις χρησιμοποιήσουν. Η διδασκαλία μας θα πρέπει να εστιαστεί, στο πως θα τις χρησιμοποιούν πιο λογικά και δημιουργικά. Απαιτείται καθοδήγηση για αξιοποίηση του χρόνου τους με δημιουργικές εργασίες. Η χαρά της δημιουργικότητας είναι υπέροχο συναίσθημα.
3. δεν είναι το πρόβλημα: Αν κάποιος μιλά άσχημα σε χώρους κοινωνικής δικτύωσης, δεν οφείλεται στην τεχνολογία αλλά στην διαπαιδαγώγησή του, τον χαρακτήρα του, την συμπεριφορά του. Αν κάθομαι με τις ώρες στην καρέκλα μπροστά σε έναν υπολογιστή, τότε φταίει ότι δεν μπορώ να βάλω όρια στον εαυτό μου κι όχι η τεχνολογία που γίνεται όλο και πιο θελκτική.
4.  δεν είναι η λύση. Είμαι χρήστης της σύγχρονης τεχνολογίας, μου αρέσουν οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης, το google, το facebook, το blog μου και πιστεύω ότι ο εκπαιδευτικός που χρησιμοποιεί τα σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία τον βοηθά να γίνεται συνεχώς καλύτερος.  Υπάρχουν βέβαια υπέροχοι δάσκαλοι που δεν είναι λάτρεις της τεχνολογίας, αλλά μπορούν να εμπνεύσουν μαθητές και να διδάξουν με πάθος. Όσο περισσότερο χρησιμοποιείς την τεχνολογία, τόσο περισσότερο παθιάζεσαι και εγκαταλείπεις κοινωνικές σχέσεις.  Ελπίζω να μην είναι πολύ αργά όταν ανακαλύψεις  τις  επιπτώσεις που προκαλούνται από την χρήση της τεχνολογίας, που τόσο έχουμε καθημερινά ανάγκη.
5. δεν σταματά. Ο κόσμος αλλάζει εξ  αιτίας της τεχνολογίας, αλλά και η τεχνολογία αλλάζει με την δίψα του κόσμου για κάτι νέο αλλά και την διάθεσή του για καταναλωτισμό. Η τεχνολογία τρέχει και ξαφνικά διαπιστώνουμε ότι τρέχουμε κι εμείς να τη φτάσουμε.

Με βάση το σύνθημα σε τοίχο

«Σταματήστε τη γη να γυρίζει, θέλω να κατέβω, ζαλίστηκα»

              Μπορούμε να πούμε;

«Βάλτε την τεχνολογία σε slow motion, μήπως και την προλάβω».

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια πραγματοποιείται το Μαθητικό Φεστιβάλ Ψηφιακής Δημιουργίας σε πόλεις της Ελλάδας με πολύ μεγάλη επιτυχία. Μαθητές όλων των βαθμίδων μπορούν να παρουσιάσουν τα ψηφιακά τους έργα, στους μαθητές των άλλων σχολείων, να ανταλλάξουν απόψεις, να πάρουν ιδέες. Η συμμετοχή αντιπροσωπείας των μαθητών μας είναι απαραίτητη και με τον τρόπο που πραγματοποιείται το Φεστιβάλ, αποτελεί από μόνο του μια ξεχωριστή εμπειρία για όλους. Υπάρχει μεγάλη διαφορά του να στέλνει ο 14χρονος  μια συμμετοχή σε κάποιο διαγωνισμό, από το να βγαίνει ο ίδιος στη σκηνή του αμφιθεάτρου και να υποστηρίζει τη δουλειά του. Να εξηγεί τη μέθοδο, να αναφέρει τα βήματα που ακολούθησε, να προσδιορίζει τις δυσκολίες που αντιμετώπισε και πως βρήκε λύση, να παρουσιάζει τη δουλειά του, να οργανώνει την παρουσίασή του.  Αυτό από μόνο του είναι μια σπουδαία κοινωνική δεξιότητα που θα του φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη.

Τα οφέλη της συμμετοχής των μαθητών στο ψηφιακό φεστιβάλ θα μπορούσαμε να τα απαριθμήσουμε:

1. Κοινωνικές δεξιότητες (αναλύθηκε παραπάνω).

2. Ψηφιακές δεξιότητες (αφού μιλάμε για ψηφιακό φεστιβάλ, είναι αυτονόητο).

3. Οργανωτικές δεξιότητες (οργάνωση της παρουσίασης για  συγκεκριμένο χρόνο).

4. Ανταλλαγή ιδεών (αφού θα δει και εργασίες άλλων μαθητών από άλλα σχολεία).

5. Ικανοποίηση (η δουλειά του προβλήθηκε).

6. Αυτοπεποίθεση- Θάρρος – Θετικά συναισθήματα.

7. Ενθάρρυνση για συνέχιση της δουλειάς του με ακόμη καλύτερα έργα.

Πόσες φορές δεν το έχουμε μετανιώσει που δεν προωθήσαμε όπως έπρεπε την ιδέα μας ή την δουλειά μας; Ίσως γιατί ποτέ δεν εκπαιδευτήκαμε. Παρουσιάσατε εσείς καμιά εργασία στο σχολείο σας ως μαθητές; Εγώ ποτέ.

Το 4ο Μαθητικό Φεστιβάλ Ψηφιακής Δημιουργίας θα πραγματοποιηθεί στη Λάρισα στις 4 και 5 Απριλίου 2014. Θα είναι και κάποιοι μαθητές μου εκεί, με δικές τους δημιουργίες.

Θα σας δω εκεί;

Θυμάμαι με νοσταλγία τον πρώτο μου e-mail λογαριασμό στην σελίδα www. geocities.com (πόλεις του κόσμου). Αργότερα έκλεισε και ο λογαριασμός μεταφέρθηκε στη Yahoo.  Τότε δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι πολύ γρήγορα θα γινόμαστε όλοι πολίτες του κόσμου,  κάτι που σήμερα όλοι μας διαπιστώνουμε εύκολα.  Επιπλέον  τα καθημερινά γεγονότα εξαπάτησης και παρενόχλησης μέσω του διαδικτύου, με κάνουν να αναρωτηθώ. Είμαστε έτοιμοι εμείς και τα παιδιά μας να διαχειριστούμε την τεχνολογία; Από ποιόν και πότε πρέπει να ξεκινήσει η διαπαιδαγώγηση; Ποιός φταίει για τα φαινόμενα βίας και εξαπάτησης μέσω του διαδικτύου; Φταίνε οι γονείς που αγοράζουν κινητά, tablets και υπολογιστές; Φταίει ότι χάνουν τον έλεγχο ή αδυνατούν να βάλουν τα όρια; Φταίει το σχολείο που δεν προειδοποιεί τους μαθητές για τους κινδύνους στο βαθμό που θα έπρεπε; Φταίει μήπως  η τεχνολογία που εξελίσσεται;

Δεν μπορώ να απαντήσω. Αυτό που ξέρω είναι ότι η τεχνολογία θα εξελίσσεται συνέχεια και εμείς θα τρέχουμε να εκπαιδευτούμε, να την προλάβουμε, να την αποκτήσουμε, να την κατακτήσουμε. Είναι όμως ανάγκη να εκπαιδευτούν οι μαθητές μας, τα παιδιά μας να βλέπουν κάθε φορά το νέο τεχνολογικό εύρημα ως ένα απλά χρήσιμο εργαλείο. Δεν είναι δυνατόν να ζήσουμε πια χωρίς αυτή.

Ας δούμε όμως μερικά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να νιώθουμε πιο δημιουργικοί και ασφαλείς.

1. Δεν δίνουμε τους κωδικούς μας,  δεν δίνουμε αληθινή ημερομηνία γέννησης (εννοείται ότι δεν δίνω ΠΟΤΕ), δεν δίνουμε στοιχεία του τύπου πότε έχω φροντιστήριο, δραστηριότητες κλπ. (απαραίτητο για περισσότερη ενημέρωση www.saferinternet.gr)

2. Μπορούμε να έχουμε ένα e-mail για τη δουλειά μας και κάποιο άλλο για να ανοίγουμε λογαριασμούς,  σε σελίδες που ζητούν εγγραφή. (Υπάρχει και μια σελίδα που δημιουργεί  προσωρινό e-mail και μετά από 1-2 μέρες ακυρώνεται. www.mailinator.com).

3. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όχι για να βγάλουμε τον θυμό μας ή την οργή μας, αλλά μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε δημιουργικά με τους φίλους μας, να δημιουργήσουμε ομάδες εργασίας με τους συμμαθητές μας ή τους συναδέλφους μας. Θα μπορούσε όμως να γίνει και το επαγγελματικό μας portfolio με τις δραστηριότητές μας, τα ενδιαφέροντά μας, όπου θα αποτυπώνεται η “εικόνα” μας, δηλαδή κάτι σαν διαδραστικό βιογραφικό κι όχι να σκορπάμε την δημιουργικότητά μας σε αναρτήσεις και σχόλια χωρίς νόημα.

4. Δείξτε στους μαθητές και την άλλη πλευρά της τεχνολογίας. Τη δημιουργική, αυτή που εξάπτει τη φαντασία, που δίνει το ερέθισμα για να προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα. Δώστε τους ασφαλή χώρο για ανάρτηση εργασιών (π.χ. www.edmodo.com) , δημιουργίας ιστοριών, κόμικ, παιχνιδιών (στο ιστολόγιό μου θα βρείτε σε παλιότερες αναρτήσεις σχετικά θέματα και πολλά web 2 εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιήσουν).

5. Απαγορεύστε στους μαθητές σας την πιστή αντιγραφή από το διαδίκτυο και ενημερώστε τους ότι υπάρχουν εργαλεία για εντοπισμό (δείτε προηγούμενη ανάρτηση). Ενθαρρύνετέ τους να χρησιμοποιούν τις πηγές (π.χ. google μελετητής) για γνώση και δημιουργίας νέου, δικού τους κειμένου.

Το συμπέρασμα είναι ότι δίπλα στην οποιαδήποτε είδους διαπαιδαγώγηση είχαμε μέχρι τώρα,  θα πρέπει να προστεθεί και η ψηφιακή διαπαιδαγώγηση. Μέχρι να βεβαιωθούμε ότι πράγματι μπορούν να διαχειριστούν σωστά την τεχνολογία, θα πρέπει να είμαστε δίπλα τους, με συμβουλές ιδέες, όρια και έλεγχο.

Δεν τολμώ να γράψω τίποτα, γιατί ό,τι και να πω είναι λίγο. Παρακαλώ δείτε με προσοχή την ομιλία του Κλήμη Πυρουνάκη στο  TEDx.

Πολλές φορές μας βασανίζουν ερωτήματα του τύπου: “τι φταίει”; “γιατί”; Ακούμε διάφορες απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα κατά καιρούς, αλλά τίποτα δεν μας ικανοποιεί.  Αξίζει να διαβάσετε το άρθρο αυτό και θα καταλάβετε τι εννοώ. Ρίξτε μια ματιά εδώ.

(Αυτό το διάστημα οι πολλές υποχρεώσεις, μου στερούν χρόνο από το blog. Θα επανέλθω γρήγορα)

Ανησυχούσε κανείς;