Ο κύριος Αιζενστάιν στην τάξη: εύκολα μαθήματα μιντιακής αγωγής (media education)

από Δημήτρης Σαρρής στο 15, Ιούνιος, 2010 στις 1:21 μμ · Κάτω από: εικονοηχητικά, ήχος & γλώσσα, μουσικοηχητική αγωγή, σχέδια μαθήματος και με ετικέτα: ήχος, κινηματογράφος, μουσική, σχέδιο μαθήματος

Κάντε το εξής απλό πείραμα: φορτώστε στον υπολογιστή διάφορα μικρά βιντεάκια με λίγες σκηνές και διάφορα αρχεία ήχου, τραγούδια αλλά κυρίως μουσικές ορχηστρικές από διάφορους πολιτισμούς, μουσικά ρεύματα, εποχές κ.λπ.

Στη συνέχεια κάντε μίξεις βίντεο και ήχο, δηλαδή χαμηλώστε τον ήχο του βίντεο και αντικαταστήστε τον με αρχεία ήχου της επιλογής σας. Τι αποτέλεσμα προκύπτει;

Επειδή το μυαλό μας αμέσως θα συνδυάσει τον ήχο με τη μουσική, θα προκύψει ένα νόημα που δεν έχει καμία σχέση, ούτε με το αρχικό νόημα του βίντεο αλλά ούτε με το νόημα του ήχου σκέτο. Αυτό το «συνολικό» νόημα είναι η «οπτικοακουστική γλώσσα» στην οποία βασίζονται η τηλεόραση, ο κινηματογράφος και τα σχετικά άλλα οπτικοακουστικά μέσα (audiovisual media).

Πειραματιστείτε αρκετά με αυτό στην τάξη και συζητήστε πως ο ήχος και η εικόνα αλληλεπιδρούν. Αναφέρουμε και ένα παράδειγμα: στην εικόνα ενός πλοίου που ταξιδεύει βάλτε την πρώτη φορά ένα «ατμοσφαιρικό» κομμάτι και τη δεύτερη έναν «αμανέ». Την πρώτη φορά θα σας δοθεί η εντύπωση ότι το πλοίο ταξιδεύει για μια κρουαζιέρα, για κάτι καλό και ευχάριστο ενώ τη δεύτερη φορά ταξιδεύει με επιβάτες που «ξενιτεύονται», ενδεχομένως και να αναπολήσουμε αυτόματα την εποχή των αρχών του αιώνα και την τότε μετανάστευση.

Λίγα λόγια
για την ιστορία της οπτικοακουστικής γλώσσας
και του ρόλου της μουσικής και του ήχου
στα οπτικοακουστικά μέσα:

Πρωτεργάτης αυτής της «γλώσσας» καθώς και του «μοντάζ», της τέχνης να αναμιγνύουμε τις σκηνές και τα πλάνα στα φιλμ, μελέτησε ο πρωτεργάτης του κινηματογράφου Σεργκέι Αϊζεντστάιν

Ο ψυχολόγος Λεφ Κουλέσοφ επίσης έχει κάνει το γνωστό πείραμα μοντάροντας έναν άνθρωπο με διάφορες εικόνες δίνοντας διαφορετικό νόημα κάθε φορά στο βλέμμα του:

Παραδείγματα (μπορείτε να βρείτε πολλά ακόμη στο διαδίκτυο)

http://www.youtube.com/watch?v=_gGl3LJ7vHc&NR=1

http://www.youtube.com/watch?v=jWRyHeMHYcA&

Ο Κουλέσωφ  «έπαιζε» βάζοντας διάφορες σκηνές σε διαφορετική σειρά (τότε δεν υπήρχε ο ήχος στον φιλμ) παρατηρώντας πως αλλάζει το νόημα. Είναι γνωστό το φιλμ του με έναν άνθρωπο και ένα πιάτο σούπα .

Σε ένα επόμενο βήμα μπορείτε να καλέσετε τα παιδιά να δημιουργήσουν τα δικά τους οππτικοακουστικά έργα είτε χρησιμοποιώντας κινητά τηλέφωνα σε κατάσταση «flight mode», ώστε να μην εκπέμπουν αλλά να λειτουτργεί η λήψη και το λογισμικο μοντάζ. Τα κινητά τηλέφωνα αν χρησιμοποιηθούν με αυτό τον τρόπο αποτελούν εξαιρετικά εργαλεία πολλαπλών εγγραμματισμών δηλαδή τεχνολογικού, μιντιακού, οπτικού αλλά και ηχητικού.

Καλή διασκέδαση μαθαίνοντας!

Σχόλια

Bίντεο για το πρώτο μάθημα μουσικής…

από Δημήτρης Σαρρής στο 13, Ιούνιος, 2010 στις 9:03 μμ · Κάτω από: θεωρία μουσικής, μουσικοηχητική αγωγή, μουσικοκινητική αγωγή, σχέδια μαθήματος και με ετικέτα: βίντεο, ήχος, κρουστά, μουσική αγωγή

Είναι πολύ σημαντικό να κάνουμε σαφές στους μαθητές μας “που βρίσκεται η μουσική”.

Βρίσκεται πρωτίστως μέσα μας και έπειτα μορφοποιείται στο μουσικό όργανο.

Επίσης, ο ρυθμός είναι κάτι που υπερβαίνει τον ήχο, καθώς έχει να κάνει με την ίδια την έννοια της ζωής και της ύπαρξης (η θεωρία των χορδών της Φυσικής, ο παλμός των ηλεκτρονίων που δημιουργούν τα άτομα και άλλα τέτοια περιοδικά φαινόμενα συνδέουν την πραγματικότητα με τη ρυθμικότητα.

Το παρακάτω βίντεο είναι πολύ χαρακτηριστικό για να μας εισάγει στην “ουσία” της δημιουργίας με ήχους:

 – ––

Ένα άλλο κεφαλαιώδες ζήτημα, η αντίληψη των περιβαλλοντικών ήχων ως μουσικών ήχων προκύπτει από το παρακάτω βίντεο. Εκτός της απόλαυσης που προσφέρει, μπορεί να αποτελέσει αφορμή για να παρατηρήσουμε τη ρυθμικότητα – μελωδικότητα – μουσικότητα των περιβαλλοντικών ήχων.

Σχόλια