Οι προτάσεις συνδέονται με τρεις τρόπους μεταξύ τους:

1. με ασύνδετο σχήμα
2. με παρατακτική σύνδεση
3. με υποτακτική σύνδεση

1. Τι είναι το ασύνδετο σχήμα;

Πολλές φορές, όταν μιλάμε και θέλουμε να μεταδώσουμε μια πληροφορία γρήγορα, λέμε τις προτάσεις τη μια αμέσως μετά την άλλη.

π.χ.   [Ο Γιώργος πλύθηκε], [ντύθηκε].

π.χ. [Χόρευαν], [πηδούσαν], [τάραζαν τον κόσμο από τις φωνές].

Στις περιόδους που ακολουθούν να βρεις πού υπάρχει ασύνδετο σχήμα και να βάλεις κόμμα:

Το καλοκαίρι όλοι επιθυμούν τη θάλασσα το κολύμπι την ηλιοθεραπεία τις διακοπές.

Οι κυνηγοί οι ψαράδες οι καρπουζάδες πολλές φορές υπερβάλλουν.

Δε ήθελε ούτε να χορέψει ούτε να φύγει.

Οι φίλαθλοι στο γήπεδο χειροκροτούν φωνάζουν αποδοκιμάζουν βρίζουν.

Τους παρακάλεσε να τον πάρουν μαζί τους και να τον αφήσουν στη στάση.

Οι μαθητές γράφουν διαβάζουν παίζουν.

Ο αγρότης οργώνει σπέρνει καλλιεργεί θερίζει.

Στο κείμενο που ακολουθεί υπάρχει ασύνδετο σχήμα. Μπορείς να βρεις τα σημεία που έχουν ασύνδετο σχήμα και να βάλεις κόμμα;

Στην Αθήνα υπάρχει η Εθνική βιβλιοθήκη η βιβλιοθήκη της Βουλής η βιβλιοθήκη του Δήμου Αθηναίων. Κάθε βιβλιοθήκη έχει πολλά και διάφορα βιβλία. Υπάρχουν παιδικά ιστορικά επιστημονικά βιβλία. Στις βιβλιοθήκες οι επισκέπτες ζητούν το βιβλίο κάθονται στη θέση τους διαβάζουν ήσυχα δεν ενοχλούν. Όλοι πρέπει να σέβονται τους άλλους και να τηρούν τον κανονισμό της βιβλιοθήκης.

1. Συμπληρώνω τα κενά με ει ή ι και τόνους όπου χρειάζεται :

Οι γιατροί του είπαν  πως στο πρόβλημα που έχει δεν υπάρχει θεραπ…..α. Το  μόνο πράγμα που πρέπει να κάνει είναι  να  πάρει βοήθ….α και δύναμη από τον ίδιο του τον εαυτό . Θέλει πολλή  προσπάθ…..α  , αλλά  πιστεύουν πως θα τα καταφέρει . Η επιθυμ….α του να γιατρευτεί από το άγχος είναι μεγάλη .

Δεν έχει άλλη   προσδοκ….α  εκτός από αυτήν.  Η χθεσινή  βραδ….ά ήταν η χειρότερη για  αυτόν . Είχε τόσο πολύ άγχος που δεν μπορούσε ούτε  μια ευθ…..α να ακολουθήσει στο περπάτημά του . Νιώθει μεγάλη ζήλ….α  για αυτούς που έχουν ηρεμ….α  και    πρέπει να δώσει και αυτός  βάση  στην καλλιέργ…..α  αυτού του συναισθήματος . Η κοινων….α έχει απαιτήσεις και πρέπει να τα καταφέρει . Η ζωή  είναι μαγ….α αν τη ζεις  σε αρμον…α με τον εαυτό σου .

2. Στις παρακάτω προτάσεις χαρακτηρίζω τις υπογραμμισμένες λέξεις ή φράσεις ( Υ= υποκείμενο, Α= αντικείμενο, Κ= κατηγορούμενο):

• Ο Θωμάς έγινε γιατρός.
• Γύρισαν τα παιδιά από το σχολείο.
• Ο Κωστής διάβασε τα μαθήματά του.
• Η Λένα και η Αποστολία είναι κολλητές φίλες.
• Ο  χρόνος  είναι  πολύτιμος.
•  Όλοι  οι επιβάτες του τρένου είναι σώοι και ασφαλείς .
• Οι μέρες κύλησαν γρήγορα. Οι φίλοι προσπάθησαν να κρύψουν τη στενοχώρια τους.

3. Να υπογραμμίσετε τα αντικείμενα στις παρακάτω προτάσεις όπου υπάρχουν και στη συνέχεια να γράψετε δίπλα αν τα ρήματα είναι μεταβατικά ή αμετάβατα.

• Ο γιατρός εξέτασε τους ασθενείς. ( ________________ )
• Οι μέρες κύλησαν γρήγορα. ( ________________ )
• Όλοι αγνόησαν το γεγονός. ( ________________ )
• Τα μαθήματα διήρκησαν έναν μήνα. ( ________________ )
• Το αηδόνι κελαηδάει. ( ________________ )
• Ο Γιάννης χτύπησε το Θάνο στο πρόσωπο. ( ________________ )

4. Στις παρακάτω προτάσεις να υπογραμμίσετε τα αντικείμενα και να σημειώσετε α.Α πάνω από το άμεσο αντικείμενο και ε.Α πάνω από το έμμεσο αντικείμενο.

• Ο παππούς μου έστειλε γράμμα.
• θα κάνεις την εργασία;
• Πέταξε τη σακούλα.
• Έδωσα στη δασκάλα τη φωτοτυπία.
• Η Μαρία θα σας μοιράσει τις φωτοτυπίες.

5.Να υπογραμμίσετε τα κατηγορούμενα και να κυκλώσετε τα αντικείμενα στις παρακάτω προτάσεις.

• Ο οδηγός φαίνεται κουρασμένος.
• Ο υδραυλικός επισκευάζει τις βρύσες.
• Η κυρία Ελένη εκλέχτηκε δήμαρχος.
• Ο Γιώργος παρουσιάστηκε φαντάρος την περασμένη εβδομάδα.
• Τα τείχη προστάτευαν την πόλη.

6. Να σημειώσετε τον συντακτικό ρόλο των εξαρτημένων προτάσεων που είναι υπογραμμισμένες. (δηλαδή να σημειώσετε (Υ) υποκείμενο, (Α) αντικείμενο ή (Κ) κατηγορούμενο)

Φαίνεται ότι θα κάνει καλό καιρό σήμερα. (_______________)

Ρώτησα πως θα πάμε μέχρι εκεί. (_______________)

Αυτό ήταν ό,τι ζητούσα. (_______________)

Είπε ότι θα γυρίσει το βράδυ. (_______________)

Όποιος βιάζεται σκοντάφτει. (_______________)

7. Να βάλετε κόμμα όπου χρειάζεται στις παρακάτω προτάσεις.

Μου είπε ότι θα αργήσει να γυρίσει σπίτι.        Δεν ξέρει αν θα προλάβει ανοιχτά τα μαγαζιά.

Φοβάται μήπως δεν γράψει καλά.                    Δε καταλαβαίνω γιατί μου μιλάει απότομα.

Μόλις μπήκε σπίτι χτύπησε το τηλέφωνο.        Θέλει να τον επισκεφθεί στο νοσοκομείο.

Επειδή δεν ξέρω καμία ξένη γλώσσα δυσκολεύομαι να εξυπηρετώ τουρίστες.