Οι ρουτίνες, αφορούν το πρόγραμμα που ακολουθούν καθημερινά τα νήπια. Αναλυτικότερα, για να κατανοήσει κάποιος πως ακριβώς λειτουργούν και περί τίνος πρόκειται, είναι σημαντικό να γνωρίζει πως είναι διαμορφωμένη μια τάξη προσχολικής αγωγής. Στο νηπιαγωγείο, υπάρχουν οι «γωνιές», οι γωνιές είναι σημεία της τάξης που έχουν συγκεκριμένο σκοπό και όταν ο μαθητής απασχολείται σε αυτές έχει έναν ρόλο. Σκοπός τους είναι να αναπαραστήσουν την πραγματική ζωή στην κοινωνία και να βοηθήσουν τα νήπια να κινηθούν αυτόνομα στον χώρο γνωρίζοντας πως μπορούν να απασχοληθούν σε κάθε γωνιά. Κατά αυτόν τον τρόπο υπάρχει η γωνιά του μανάβικου, το μαγαζάκι, η γωνιά της βιβλιοθήκης, της παρεούλας, του ελεύθερου παιχνιδιού κ.ο.κ.
Η γωνιά της παρεούλας, είναι ο χώρος όπου η τάξη συγκεντρώνεται μαζί με τη νηπιαγωγό και δρομολογούν καθημερινά θέματα. Οι ρουτίνες του νηπιαγωγείου, συνήθως, ξεκινούν εκεί και αφορούν στον προσδιορισμό της ημέρας, του μήνα, του έτους, του καιρού, της εποχής, τη ομαδική συζήτηση, τον καταμερισμό των εργασιών ώστε να διατηρηθεί η τάξη καθαρή και την υπενθύμιση των κανόνων με σκοπό τη δημοκρατική συνύπαρξη όλων στο σχολικό συγκείμενο.
Οι ρουτίνες, αποτελούν τη βάση για την καλλιέργεια σημαντικών δεξιοτήτων στην εξέλιξη του παιδιού, εφόσον σχετίζονται στενά με την εκμάθηση καλών πρακτικών ώστε το ίδιο να γνωρίζει πως αναμένεται να πράξει ανά περίπτωση, τι να περιμένει στο καθημερινό του πρόγραμμα και του προσδίδουν την σιγουριά, την ασφάλεια και το συναίσθημα του «ανήκειν». Τα νήπια κατά αυτόν τον τρόπο νιώθουν αυτοπεποίθηση, άνεση και οικειότητα να αλληλοεπιδράσουν ολιστικά με το περιβάλλον τους και να μάθουν απαλλαγμένα από το όποιο άγχος μπορεί να βιώνουν, μακριά από το οικείο περιβάλλον του σπιτιού τους.
Είναι βαρύνουσας σημασίας το παιδί να γνωρίζει «τι το περιμένει» φτάνοντας στη τάξη αλλά και τι αναμένεται να κάνει το ίδιο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Κατά την άφιξη του πρωί, θα τοποθετήσει τα προσωπικά του αντικείμενα κάπου που συνήθως φέρει το όνομα του, είτε κρεμάστρα είτε ντουλαπάκι, θα παίξει ελεύθερα έως ότου προσέλθουν οι συμμαθητές του, θα μαζευτούν μαζί με την εκπαιδευτικό στη παρεούλα, θα πουν όλοι μαζί την καλημέρα τους, τα νέα τους, θα σχολιάσουν τον καιρό, την ημέρα και θα σχεδιάσουν από κοινού τις δραστηριότητες βάση του θέματος της εκάστοτε εβδομάδας, έπειτα τα παιδιά γνωρίζουν ότι θα πλένουν τα χέρια τους και θα φάνε το πρωινό τους, ακολουθεί το διάλλειμα και επαναλαμβάνουν κατά την επιστροφή τους στη τάξη το πλύσιμο των χεριών τους και την χρήση τουαλέτας ώστε να ξεκινήσουν τις οργανωμένες δραστηριότητες. Αυτή η αλληλουχία έχει διττή αξία και σημασία για τα παιδιά.
Αρχικά, μέσα από τις ρουτίνες επιτυγχάνεται η γνωστική τους ανάπτυξη, οξύνεται η αντίληψη του χρόνου και του χώρου και μαθαίνουν να συνδέουν τις εποχές με γεγονότα που τις χαρακτηρίζουν. Εν συνεχεία, αναπτύσσουν την αυτοαντίληψη τους, κάνοντας σημαντικά βήματα κοινωνικοποίησης αφήνοντας σταδιακά πίσω τον εγωκεντρισμό που χαρακτηρίζει τα παιδιά του συγκεκριμένου αναπτυξιακού σταδίου. Ένα φοβισμένο παιδί, κλίνεται στον εαυτό του, προσπαθώντας να προστατευτεί. Οι ρουτίνες είναι το μέσο για το πέρασμα από τον «φόβο» του αγνώστου στην «ασφάλεια» του νέου.
Μαρία Βαρσαμά (Δρ. Ειδικής Αγωγής και Φυσικών Επιστημών)