Μήνας: Οκτώβριος 2012

Ο γαλάζιος Ουρανός βγάζει για πρώτη φορά τη μάσκα

Δημοσιεύθηκε στις από ΣΑΧΙΝΙΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝ
O Ουρανός στο υπέρυθρο: Οι λευκές και γαλάζιες γραμμές αντιστοιχούν σε νέφη μεγάλου ύψους, ενώ οι κόκκινες σε χαμηλότερα σύννεφα. Ο βόρειος πόλος βρίσκεται δεξιά (Lawrence Sromovsky et al.)
O Ουρανός στο υπέρυθρο: Οι λευκές και γαλάζιες γραμμές αντιστοιχούν σε νέφη μεγάλου ύψους, ενώ οι κόκκινες σε χαμηλότερα σύννεφα. Ο βόρειος πόλος βρίσκεται δεξιά (Lawrence Sromovsky et al.)

Ρένο, Νεβάδα

Εδώ και δεκαετίες, οι καλύτερες εικόνες του μακρινού πλανήτη Ουρανού δείχνουν μόνο μια γαλαζοπράσινη σφαίρα χωρίς κανένα ορατό χαρακτηριστικό. Τώρα, μια νέα τεχνική παρατήρησης επέτρεψε στους αστρονόμους να διακρίνουν λεπτομέρειες και βίαια μετεωρολογικά συστήματα.

Αν και είναι ο τρίτος μεγαλύτερος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος, μετά τον Δία και τον Κρόνο, ο Ουρανός παραμένει μυστηριώδης, αφού βρίσκεται 30 φορές πιο μακριά από τον Ήλιο, σε σχέση με τη Γη, και παραμένει κρυμμένος στο αιώνιο λυκόφως. Ακόμα και η αποστολή Voyager, η οποία πέρασε από τον Ουρανό το 1986, κατάφερε να δει μόνο μια τιρκουάζ σφαίρα (ένθετη αριστερά).

Οι νέες εικόνες αποκαλύπτουν ότι ο Ουρανός μοιάζει τελικά με τους υπόλοιπους αέριους γίγαντες του Ηλιακού Συστήματος, τον Δία, τον Κρόνο και τον Ποσειδώνα: είναι τυλιγμένος σε ζώνες περιστρεφόμενων σύννεφων και η ατμόσφαιρά του μαστίζεται από γιγάντιους κυκλώνες.

Τα νέα πορτρέτα του Ουρανού συνδυάζουν πολλαπλές υπέρυθρες λήψεις με το τηλεσκόπιο Keck II, το οποίο βρίσκεται στην κορυφή του ηφαιστείου Μάουνα Κέα της Χαβάης. Με επικεφαλής τον Λάρι Σρομόφσκι του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν στο Μάντισον, οι ερευνητές κατάφεραν να απομονώσουν το θόρυβο και να αποκαλύψουν έτσι τα χαρακτηριστικά της ατμόσφαιρας.

Οι αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι βαθιά μέσα στην ατμόσφαιρα του Ουρανού, η οποία αποτελείται από υδρογόνο, ήλιο και μεθάνιο, οι άνεμοι πνέουν συνήθως από τα ανατολικά, με ταχύτητες που φτάνουν τα 900 χιλιόμετρα την ώρα.

Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ο άνεμος είναι τόσο ισχυρός, δεδομένου ότι η ενέργεια της ατμόσφαιρας είναι περιορισμένη στη θερμοκρασία των -240 βαθμών Κελσίου.

«Ο ήλιος είναι στον ουρανό 900 φορές πιο ασθενής από ό,τι στη Γη, οπότε πέφτει και η ένταση της ηλιακής ενέργειας που τροφοδοτεί το σύστημα» εξηγεί ο Δρ Σρομόφσκι.

Επισημαίνει επίσης ότι στο βόρειο πόλο του Ουρανού διακρίνονται για πρώτη φορά ρεύματα μεταφοράς θερμότητας, τα οποία θυμίζουν τη γιγάντια δίνη που μαίνεται στο νότιο πόλο του Κρόνου.

Η μελέτη παρουσιάστηκε σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Αστρονομίας στο Ρένο της Νεβάδα.

Το μεγαλύτερο πείραμα γεωμηχανικής στον Ειρηνικό Ωκεανό

Δημοσιεύθηκε στις από ΣΑΧΙΝΙΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝ
Mε βάση τα δεδομένα δορυφόρου της NASA, οι περιοχές με κίτρινο και καφέ χρώμα παρουσιάζουν σχετικά υψηλές συγκεντρώσεις χλωροφύλλης στον Ειρηνικό Ωκεανό, τον Αύγουστο του 2012, καθώς περίπου 100 τόνοι θειικού σιδήρου απορρίφθηκαν στα ανοικτά της δυτικής ακτής του Καναδά (Πηγή: Giovanni/Goddard Earth Sciences Data and Information Services Center/NASA).

Η βρετανική εφημερίδα Guardian αποκάλυψε ότι Αμερικανός επιχειρηματίας ηγήθηκε, το περασμένο καλοκαίρι, του μεγαλύτερου πειράματος γεωμηχανικής που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στον κόσμο, κατά παράβαση δύο διεθνών συνθηκών, όπως καταγγέλλουν οργανώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος.

Στο πλαίσιο του πειράματος, περίπου 100 τόνοι θειικού σιδήρου απορρίφθηκαν στον Ειρηνικό Ωκεανό από αλιευτικό σκάφος, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα «δάσος» φυτοπλαγκτού!

Η εφημερίδα γράφει ότι το πείραμα έλαβε χώρα τον Ιούλιο, ανοιχτά των ακτών του δυτικού Καναδά, και επιβεβαιώνεται από δορυφορικές φωτογραφίες. Περιβαλλοντικές οργανώσεις και δικηγόροι κάνουν λόγο για «κατάφωρη παραβίαση» της συνθήκης του ΟΗΕ για τη βιολογική ποικιλότητα και της συνθήκης του Λονδίνου για την απόρριψη αποβλήτων στη θάλασσα.

Οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν ότι η έκταση που καλύπτει το υποθαλάσσιο «δάσος» φθάνει τα 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το πείραμα φαίνεται πως πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της ελεγχόμενης «γονιμοποίησης» των ωκεανών. Αυτή η τεχνική γεωμηχανικής βασίζεται στη θεωρία ότι το πλαγκτόν θα απορροφήσει διοξείδιο του άνθρακα και στη συνέχεια θα βυθιστεί στον πυθμένα.

Επιστήμονες δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν ακόμη εάν μια τέτοια μέθοδος, με τη χρήση θειικού σιδήρου, θα μπορούσε να εγκλωβίσει μακροπρόθεσμα το διοξείδιο του άνθρακα στα βάθη των ωκεανών. Ορισμένοι διατυπώνουν την ανησυχία ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να βλάψει τα θαλάσσια οικοσυστήματα, παράγοντας π.χ. τοξικές «κόκκινες παλίρροιες» και επιτείνοντας τελικά το πρόβλημα της οξίνισης των ωκεανών και την παγκόσμια υπερθέρμανση.

Για περισσότερα http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2244794

Όταν γαλαξίες «καταπίνουν» άλλους γαλαξίες

Δημοσιεύθηκε στις από ΣΑΧΙΝΙΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝ
 

Αστρονομική ομάδα του Πανεπιστημίου της Γιούτα ανακάλυψε με τη μέθοδο της βαρυτικής εστίασης πώς τα κέντρα των μεγαλύτερων γαλαξιών αυξάνουν την πυκνότητά τους, υποδεικνύοντας επαναλαμβανόμενες συγκρούσεις και συγχωνεύσεις με γαλαξίες δισεκατομμυρίων αστέρων.

«Ανακαλύψαμε ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι δισεκατομμυρίων ετών, η ύλη από την οποία αποτελούνται οι μεγάλοι ελλειπτικοί γαλαξίες τείνει να συγκεντρώνεται περισσότερο προς το κέντρο αυτών των γαλαξιών.

Αυτό αποδεικνύει ότι μεγάλοι γαλαξίες συγκρούονται με άλλους μεγάλους γαλαξίες και δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερους», δήλωσε ο επικεφαλής της έρευνας Aνταμ Μπόλτον.

Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι αυτοί οι μεγάλοι γαλαξίες αυξάνουν το μέγεθος τους κατά κύριο λόγο με το να απορροφάνε μικρότερους γαλαξίες. Η ομάδα του δρ. Μπόλτον υποστηρίζει ότι οι συγκρούσεις μεταξύ μεγάλων γαλαξιών είναι εξίσου σημαντικές όσο οι απορροφήσεις μικρών από μεγάλους.

Όταν ένας μικρός γαλαξίας συγχωνεύεται με έναν μεγαλύτερο, η δομή του διαλύεται λόγω της βαρυτικής έλξης του μεγάλου γαλαξία. Οι αστέρες του μικρότερου γαλαξία παραμένουν στην περιφέρεια του μεγάλου γαλαξία, και όχι στο κέντρο. Αντιθέτως, όταν συγκρούονται «μετωπικά» δύο γαλαξίες σχετικά ίδιου μεγέθους, ο ένας διεισδύει στο κέντρο του άλλου, οδηγώντας στην κεντρική συγκέντρωση της μάζας.

http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2244197

Γιγαντιαίος πλανήτης από διαμάντι

Δημοσιεύθηκε στις από ΣΑΧΙΝΙΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝ
Ο βραχώδης «55 Cancri E» έχει διπλάσιο μέγεθος από τη Γη και βρίσκεται στον αστερισμό του Καρκίνου, σε τροχιά γύρω από ένα γνωστό αστέρι παρόμοιο με τον δικό μας Ήλιο.

Ομάδα Γάλλων και Αμερικανών αστρονόμων ανακάλυψε πλανήτη που αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό από διαμάντι. Ο βραχώδης «55 Cancri E» έχει διπλάσιο μέγεθος από τη Γη και βρίσκεται στον αστερισμό του Καρκίνου, σε τροχιά γύρω από ένα γνωστό αστέρι παρόμοιο με τον δικό μας Ήλιο.

Ο πλανήτης έχει διπλάσια ακτίνα από τη Γη αλλά είναι τόσο συμπαγής που η μάζα του είναι οκτώ φορές μεγαλύτερη, ενώ η ταχύτητα της τροχιάς του είναι τόσο υψηλή που ένα έτος διαρκεί μόλις 18 ώρες. Εξαιτίας της μεγάλης πίεσης που επικρατεί, ο άνθρακας έχει σχηματίσει κρυσταλλοειδή δομή, παρόμοια με τα διαμάντια που έχουμε στη Γη, αλλά ακόμα πιο συμπαγή.

Σύμφωνα με τον ερευνητή του Πανεπιστημίου του Γέηλ δρ. Νίκου Μαντουσουντάν, «η επιφάνεια του πλανήτη πιθανότατα καλύπτεται από γραφίτη και διαμάντι, αντί για νερό και γρανίτη». Επιπλέον η θερμοκρασία στην επιφάνειά του αγγίζει τους 1.648 βαθμούς Κελσίου.

Η ανακάλυψη ενός τέτοιου πλανήτη πλούσιου σε άνθρακα μπορεί να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι η πλειοψηφία των απομακρυσμένων βραχωδών πλανητών δεν φέρουν ομοιότητες με τη Γη ως προς τη χημική σύνθεση, το εσωτερικό, την ατμόσφαιρα και τη βιολογία.

http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2243788

Το επιθανάτιο σόου των άστρων λάμπει στις ακτίνες Χ

Δημοσιεύθηκε στις από ΣΑΧΙΝΙΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝ
To νεφέλωμα «Μάτι της Γάτας». Η εικόνα συνδυάζει παρατηρήσεις του Hubble στο ορατό φως (κόκκινο, πράσινο, μπλε) και παρατηρήσεις του Chandra στις ακτίνες Χ (μοβ). Πηγή: NASA/J.Kastner et al.
To νεφέλωμα «Μάτι της Γάτας». Η εικόνα συνδυάζει παρατηρήσεις του Hubble στο ορατό φως (κόκκινο, πράσινο, μπλε) και παρατηρήσεις του Chandra στις ακτίνες Χ (μοβ). Πηγή: NASA/J.Kastner et al.  
Ουάσινγκτον

Ο εκρηκτικός θάνατος των μικρομεσαίων άστρων, από τον οποίο προκύπτουν φαντασμαγορικοί σχηματισμοί σαν αέρινα πέπλα, είναι το αντικείμενο νέου ερευνητικού προγράμματος για το διαστημικό τηλεσκόπιο Chandra της NASΑ, σχεδιασμένο να βλέπει στο φάσμα των ακτίνων Χ.

Περίπου 59 «πλανητικά νεφελώματα», όπως ονομάζονται τα κοσμικά απομεινάρια, θα μελετηθούν για πρώτη φορά στο φάσμα των ακτίνων Χ, σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν τα βίαια φαινόμενα που συνοδεύουν το θάνατο άστρων σαν τον Ήλιο.


To νεφέλωμα NGC 7009 σε παρατηρήσεις του Hubble και του Chandra (Πηγή: NASA/J.Kastner et al.)

Σε γενικές γραμμές, τα άστρα με μάζα πάνω από οκτώ φορές τη μάζα του Ήλιου μετατρέπονται σε υπερκαινοφανείς αστέρες, ή σουπερνόβα όπως έχει επικρατήσει, όταν φτάσουν στο τέλος της ζωής τους

Το πιο γρήγορο αστέρι στον γαλαξία και η θεωρία της σχετικότητας

Δημοσιεύθηκε στις από ΣΑΧΙΝΙΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝ
Το αστέρι S0 – 102, που εντοπίστηκε από το παρατηρητήριο Κεκ της Χαβάης, χρειάζεται περίπου 11,5 χρόνια για να πραγματοποιήσει μία πλήρη τροχιά γύρω από τη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία Milky Way. Πηγή: keckobservatory/Ethan Tweedie

Αστρονόμοι ανακάλυψαν αστέρι σε τροχιά γύρω από την κεντρική μαύρη τρύπα του γαλαξία μας, το οποίο καλύπτει απόσταση 5000 χιλιομέτρων σε ένα δευτερόλεπτο. Η ανακάλυψη αυτή δίνει στους επιστήμονες τη σπάνια δυνατότητα να ελέγξουν το κατά πόσο ισχύει η θεωρία της σχετικότητας του Αϊνστάιν σε τόσο ακραίο περιβάλλον.

Το αστέρι, που ονομάζεται S0 – 102, χρειάζεται περίπου 11,5 χρόνια για να πραγματοποιήσει μία πλήρη τροχιά γύρω από τη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στο κέντρο του γαλαξία Milky Way. Όπως είναι λογικό, αυτή είναι μακράν η συντομότερη τροχιά ανάμεσα σε όλα τα αστέρια της περιοχής, με την αμέσως πιο γρήγορη να είναι τα 16 χρόνια του S0-2.

Τα δύο αυτά αστέρια, που εντοπίστηκαν από το παρατηρητήριο Κεκ της Χαβάης, αρχικά αποτελούσαν απόδειξη της ύπαρξης της συγκεκριμένης μαύρης τρύπας, αλλά τώρα θα χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία για την διερεύνηση της εγκυρότητας της θεωρίας της σχετικότητας.

Συγκρίνοντας τη διαφορά στον προσανατολισμό των τροχιών τους με το πέρασμα του χρόνου, οι επιστήμονες μπορούν να παρατηρήσουν κυρτώσεις του χωροχρόνου γύρω από τη μαύρη τρύπα. Η τεράστια βαρύτητα από τη μαύρη τρύπα, που έχει 4 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο, επηρεάζει το μήκος κύματος του φωτός για ένα παρατηρητή από τη Γη.

Τα δύο αστέρια βοηθάνε επίσης τους επιστήμονες να υπολογίσουν το κέντρο βαρύτητας της κεντρικής μαύρης τρύπας, καθώς υπολείμματα «νεκρών» αστεριών και άλλων αντικειμένων στην περιοχή επηρεάζουν τις μετρήσεις.

«Γνωρίζουμε πως η θεωρία του Αϊνστάιν καταρρέει όταν βρίσκεσαι στο κέντρο της μαύρης τρύπας, στον πυρήνα», λέει η καθηγήτρια αστρονομίας του πανεπιστημίου UCLA και επικεφαλής της έρευνας ‘Αντρεα Γκεζ.

http://www.naftemporiki.gr/news/cstory.asp?id=2242704

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Accessibility by WAH
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων