»Tο ρήμα διαβάζω δεν έχει … προστακτική»     (Daniel Pennac)

  • (Επικαιροποιημένη ανάρτηση από το 44nipperist)

Η αγάπη για το βιβλίο και η αναγνωστική συμπεριφορά καλλιεργείται στις μικρές ηλικίες κι η συνήθεια να διαβάζουμε αναπτύσσεται από τα πρώτα χρόνια της ζωή μας. Πρόκειται για δεξιότητες που δεν μεταδίδονται κληρονομικά και δεν αποτελούν έμφυτες λειτουργίες για τον άνθρωπο. Αντίθετα αποκτώνται μέσω μιας μακροχρόνιας και συστηματικής παιδείας που δεν έχει καταναγκαστικό και υποχρεωτικό χαρακτήρα αλλά καλλιεργείται κυρίως με το παράδειγμα των γονιών και την υποστήριξη του σχολείου.

»Tο ρήμα διαβάζω δεν έχει … προστακτική»     (Daniel Pennac)

H σχέση του παιδιού με το βιβλίο οικοδομείται από την αρχή της ζωής του και  χρειάζεται διαρκώς υποστήριξη και καθοδήγηση! Σε αυτό το πλαίσιο στο νηπιαγωγείο κάθε χρόνο λειτουργούμε δανειστική βιβλιοθήκη.    

Οι στόχοι της δράσης, δανειστική βιβλιοθήκη,  πολλοί … και φιλόδοξοι!

  • Καλλιέργεια και ανάπτυξη προφορικού λόγου
  • Εμπλουτισμός γνώσεων και λεξιλογίου
  • Ενεργοποίηση σκέψης, ανάπτυξη μνήμης, προσοχής και παρατήρησης
  • Ανάπτυξη εκφραστικής ικανότητας, φαντασίας και δημιουργικότητας ώστε να παράγουν τις δικές τους ιστορίες.

Επίσης μπορεί

  • Να αποτελέσει κίνητρο για υπευθυνότητα, προθυμία και σεβασμό αφού οι κανόνες της δανειστικής έχουν θεσπίσει από τους ίδιους τους μαθητές ύστερα από συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων

 

Οι δικοί τους κανόνες … και ο όρκος τους!

  • Να αποκτήσουν μια δημιουργική απασχόληση τα Σαββατοκύριακα, να προετοιμαστούν  θετικά (μαζί με τους γονείς τους)  για τις εργασίες του δημοτικού και ευκαιρία να μοιραστούν αναγνωστικές εμπειρίες με τα αδέλφια και τους φίλους τους.
  • Να αναπτύξει το ενδιαφέρον των παιδιών για τα βιβλία, να τα μετατρέψει σε ενεργητικούς αναγνώστες και να θεμελιώσει το δανεισμό ως παντοτινή συνήθεια.

 

Προτάσεις  για  την ανάγνωση  ενός παραμυθιού ή μιας ιστορίας

Πριν την ανάγνωση

  • Δείχνουμε στα παιδιά το εξώφυλλο του βιβλίου και ζητάμε να υποθέσουν το περιεχόμενο (Ερώτηση: Για ποιο πράγμα νομίζεις ότι μιλάει αυτό το βιβλίο;)
  • Δείχνουμε με το δάχτυλο μας τη γραμματοσειρά και ζητάμε να «διαβάσουν» το τίτλο και να αναγνωρίσουν σε αυτόν γνωστά γράμματα ή λέξεις.
  • Διαβάζουμε το όνομα του συγγραφέα, του εικονογράφου και των εκδόσεων.
  • Παροτρύνουμε τα παιδιά να μιλήσουν για τις δικές τους εμπειρίες, οι οποίες σχετίζονται με την υπόθεση του βιβλίου (Ερώτηση: Εσύ έχεις πάει στο δάσος;)

Κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης 

  • Παροτρύνουμε τα παιδιά να σχολιάζουν την ιστορία καθώς την ακούν (Ερώτηση: Τι λέτε να έγινε;)
  • Αναλύουμε  ότι είναι απαραίτητο, έννοιες και λέξεις του κειμένου που δεν καταλαβαίνουν.
  • Απευθύνουμε πότε – πότε ερωτήσεις, για να ελέγξουμε κατά πόσο τα παιδιά κατανοούν το νόημα της ιστορίας.
  • Ζητάμε από τα παιδιά να προβλέψουν σε ορισμένα σημεία της ιστορίας τι θα συμβεί αργότερα.

Μετά την ανάγνωση

  • Επαναλαμβάνουμε  στοιχεία της ιστορίας (σκηνικό, πρωταγωνιστές, αρχή ιστορίας, πως συνεχίστηκε, πως τελείωσε, τι μήνυμα μας δίνει)
  • Βοηθάμε τα παιδιά να συσχετίσουν τα γεγονότα που αφορούσαν τους βασικούς πρωταγωνιστές της ιστορίας, με παρόμοια γεγονότα της δικής τους ζωής.
  • Ζητάμε να ζωγραφίσουν όποια εικόνα του άρεσε απ το παραμύθι και να γράψουν ή να αντιγράψουν όποιες λέξεις θέλουν.

Εργασία για το σπίτι

Ακόμα μπορούν να συνθέσουν μια παρόμοια ιστορία, να την εικονογραφήσουν και να φτιάξουν το δικό τους βιβλίο!

 

Ερωτήσεις που ενθαρρύνουν τα παιδιά να σκέφτονται κριτικά
 (από τις σημειώσεις στην Παιδαγωγική της Διδασκαλίας 4 της Ευγενίας Κουτσουβάνου) 

  • Ποιο μέρος της ιστορίας σας αρέσει περισσότερο/λιγότερο; Τι υπάρχει σ’ εκείνο το μέρος που σας αρέσει/δε σας αρέσει; 
  •  Ποιος άνθρωπος σας αρέσει περισσότερο/λιγότερο; Τι έκανε/δεν έκανε εκείνος ο άνθρωπος που σας άρεσε/δε σας άρεσε;
  • Γιατί σας άρεσε/δε σας άρεσε αυτή η πράξη;
  • Πότε συνέβη κάτι παρόμοιο σε σας;  
  • Ποια εικόνα σας αρέσει περισσότερο/λιγότερο; Τι υπάρχει σ’ εκείνη την εικόνα που σας αρέσει/δε σας αρέσει;  
  • Ποιες λέξεις ή φράσεις σας άρεσαν/δε σας άρεσαν; Γιατί σας άρεσαν/δε σας άρεσαν εκείνες οι λέξεις; Μάθατε καινούριες λέξεις ή φράσεις;

 

  • Περιγράφει το τι συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο; Γιατί;/Γιατί όχι;  Ισχύει το μήνυμα για τη σημερινή ζωή; Γιατί;/Γιατί όχι;  Το μήνυμα σημαίνει κάτι για σας προσωπικά; Γιατί;/Γιατί όχι;
  • Ήταν σωστό (δίκαιο, έξυπνο) να πράξει έτσι εκείνος ο άνθρωπος; Ήταν σωστό να πει αυτό; Γιατί/Γιατί όχι;
  • Ποιο αποτέλεσμα είχε η πράξη; Οι άλλοι άνθρωποι πως επηρεάστηκαν απ’ αυτή;
  • Ποιες περιστάσεις οδήγησαν τον χαρακτήρα σ’ αυτή την πράξη; Ποιος ήταν ο λόγος που έπραξε έτσι; Ήταν δικαιολογημένος;
  • Τι θα είχατε κάνει εσείς αν είσαστε στη θέση εκείνου του ανθρώπου; Γιατί θα είχατε κάνει αυτό; Οι άλλοι άνθρωποι πως θα έκριναν την πράξη σας; Γιατί;
  • Σας άρεσε το τέλος της ιστορίας; Αν εσύ ήσουν συγγραφέας τι τέλος θα έδινες στην ιστορία;

 

  • Θα θέλατε να ξαναδιαβάσετε αυτή την ιστορία; Γιατί/Γιατί όχι;  Θα θέλατε να διαβάσετε αυτή την ιστορία μαζί μ’ ένα φίλο; Γιατί/Γιατί όχι;
  • Είναι αυτή μια καλή ιστορία; Ποια στοιχεία μπορείτε να δώσετε για να υποστηρίξετε τη συνολική άποψή σας;

 

Σαν επίλογος … 

«Τα παιδιά μας σήμερα δέχονται τόσες άχρηστες πληροφορίες, από την τηλεόραση και από άλλες πηγές, ώστε χρειάζονται όσο ποτέ άλλοτε υγιή τροφή για το νου, καθαρό τρόπο σκέψης, σοφία, διανοητικές βάσεις που θα τα βοηθήσουν να ζουν σύμφωνα με τις αξίες τους και να βλέπουν τη ζωή τους υπό το σωστό πρίσμα», “3 Steps to a Strong Family”.

«Η ποιότητα της σκέψης ενός ατόμου εξαρτάται από την ποιότητα της γλώσσας του. Η γλώσσα κατέχει όντως κεντρικό ρόλο στη μάθηση και στη νοημοσύνη». “Τα Μωρά Χρειάζονται Βιβλία”  Ντόροθι Μπάτλερ