Τη Δευτέρα 16 Μαρτίου και την Τρίτη 17 Μαρτίου 2015 πραγματοποιήθηκαν στο Ηράκλειο και στο Ρέθυμνο αντίστοιχα, οι εκδηλώσεις FREE MOBILITY για την ελεύθερη και ανεμπόδιστη μετακίνηση στις πόλεις μας από τους μαθητές του ΕΠΑΛ Ειδικής Αγωγής Ηρακλείου και του Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Ρεθύμνου.
Η εκστρατεία FREE MOBILITY υλοποιήθηκε φέτος για πρώτη φορά μετά από τρεις πιλοτικές περιόδους και είναι παράλληλη δράση της εκστρατείας ECOMOBILITY που διοργανώνεται από το ECOCITY, έναν εθελοντικό οργανισμό με προσανατολισμό το αστικό περιβάλλον για την υποστήριξη συνθηκών που θα μας κάνουν να ζούμε καλύτερα. Το πρόγραμμα ECOMOBΙLITY σχεδιάστηκε ύστερα από συζήτηση στο ECOCITY σχετικά με το πως μπορεί να υπάρξει αλλαγή και το τι πρέπει να γίνει. Έτσι προέκυψε η ιδέα να απευθυνθούν στους έφηβους της Γ’ Γυμνασίου και να επενδύσουν σε εκείνους που έρχονται με ορμή και νέες ιδέες καθώς είναι εκείνοι που θα διοικήσουν τη χώρα στο μέλλον. Οι επιστήμονες που συνεργάστηκε το ECOCITY είπαν ότι δεν ήθελαν να δώσουν στους μαθητές που θα συμμετέχουν εθελοντικά στην εκστρατεία κανένα βοήθημα-κανένα βιβλίο. Έτσι λοιπόν μέσα από την έννοια της παρατήρησης, οι μαθητές καλούνται να εντοπίσουν προβλήματα και να υπάρξει αυτενέργεια. Θεωρείται ιδιαίτερα γόνιμο και ουσιαστικό για τους μαθητές να συμμετέχουν σε τέτοιες δράσεις, καθώς μαθαίνουν να ερευνούν, να συνεργάζονται σε ομάδες, να αναπτύσσουν το συναίσθημα του “ανήκειν”, να παρουσιάζουν σε κοινό τις εργασίες τους και να αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο στην κοινωνία. Η ικανότητα να αντιλαμβάνεσαι τον τρόπο σκέψης και να εμβαθύνεις στην οπτική του άλλου, να συναισθάνεσαι και να βλέπεις πέρα από τα στενά πλαίσια των συμφερόντων σου αλλά και το σθένος να συμμετέχεις ενεργά σε συζητήσεις και διαλογικές αντιπαραθέσεις είναι μερικοί από τους στόχους του πολυβραβευμένου αυτού προγράμματος. Απώτερος στόχος είναι η συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωση ενός δίκαιου και βιώσιμου πλανήτη στον οποίο η πολιτική δύναμη και οι πόροι είναι δίκαια μοιρασμένοι και τα ανθρώπινα δικαιώματα κατοχυρωμένα για όλους. Πρόκειται για ένα δυναμικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που βασίζεται σε τρεις βασικούς άξονες: τον εθελοντισμό, το σεβασμό και τη βιώσιμη κινητικότητα. Τέτοια εκπαιδευτικά προγράμματα συμβάλουν καταλυτικά στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης και στην απόκτηση της ιδιότητας του ενεργού πολίτη με στόχο την ολόπλευρη ανάπτυξη του ατόμου (global education citizenship). H εκπαίδευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων, την ανάπτυξη, την αειφορία αποτελούν βασικές έννοιες και είναι πιο επίκαιρες από ποτέ και αφορούν άμεσα την ελληνική κοινωνία και συνεπώς την εκπαίδευση, καθώς οι σύγχρονες κοινωνικό- οικονομικές συγκυρίες έχουν φέρει στο προσκήνιο ποικίλες ανισότητες, φτώχεια και βαθειά ανθρωπιστική κρίση.
Η εκστρατεία ECOMOBILITY βρήκε απήχηση και εξαπλώθηκε σε όλη την Ελλάδα. Έτσι φέτος 41 πόλεις συμμετέχουν στο Διαγωνισμό. Τα τελευταία όμως 5 χρόνια, οι μαθητές στις διάφορες δράσεις τους συνεχώς αναφέρουν ένα σημαντικό πρόβλημα. Τη δυσκολία που αντιμετωπίζει μέρος του πληθυσμού να μετακινηθεί ελεύθερα στην πόλη του. Έτσι ξεκίνησε η παράλληλη δράση ευαισθητοποίησης των πολιτών FREE MOBILITY, στην οποία συμμετέχουν μαθητές από τα Ειδικά Σχολεία. Η οικολογική, ελεύθερη και ανεμπόδιστη μετακίνηση στην πόλη δεν είναι πρόβλημα περιβαλλοντικό. Είναι πρόβλημα κοινωνικό. Η αδυναμία ή η δυσκολία ελεύθερης μετακίνησης όλων των πολιτών σε μια πόλη είναι έλλειμμα πολιτισμού, παιδείας και δημοκρατίας. Δημοκρατία σημαίνει ισότητα και ελευθερία. Η δημοκρατία εξ ορισμού σέβεται την ισότητα όλων των μελών της κοινωνίας, σέβεται τη διαφορετικότητα και εξαλείφει τις διακρίσεις. Όταν μιλάμε για ισότητα μιλάμε για ίσες ευκαιρίες. Δικαίωμα και ίσες ευκαιρίες για πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην εργασία, στη διασκέδαση, στο παιχνίδι, στις πολιτιστικές εκδηλώσεις, στη βόλτα, στη θάλασσα.
Στο Ηράκλειο η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στην Αίθουσα Ανδρόγεω του Δήμου Ηρακλείου από τους μαθητές του ΕΠΑΛ Ειδικής Αγωγής Ηρακλείου.
Τους παρευρισκομένους στην εκδήλωση καλωσόρισε η κ. Πιταροκοίλη Στέλλα, Υπεύθυνη επικοινωνίας του Προγράμματος FREE MOBILITY στην Κρήτη, η οποία δήλωσε ότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα πρέπει να προσεγγίζονται σε ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο, το οποίο θα υπερβαίνει τη συμβολική ημέρα περιβάλλοντος και θα επιχειρεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης αλλά και στην ενεργοποίηση αξιών που λειτουργούν προς όφελος της κοινωνίας. Τόνισε πως όλοι οι μαθητές που συμμετέχουν σε αυτή τη δράση είναι νικητές. Επεσήμανε επίσης, πως χρειάζεται αλλαγή κουλτούρας και νοοτροπίας και όλα αυτά μπορούν να γίνουν μέσα από τους νέους ανθρώπους που αποτελούν το αύριο αυτής της χώρας.
Χρησιμοποίησε το μήνυμα που είχαν εμπνευστεί οι μαθητές του ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΟΥΤΣΟΥΡΑ που συμμετείχαν στο Διαγωνισμό και είχαν διακριθεί 2 συνεχόμενες χρονιές με πανελλήνια βραβεία δημιουργικότητας “Σήμερα εμείς… αύριο εσείς. Αλλάζουμε συνήθειες .. αλλάζουμε τρόπο ζωής. Μετακινούμαστε οικολογικά και σεβόμαστε το περιβάλλον και το συνάνθρωπο.”
Στη συνέχεια, ο Προϊστάμενος Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κρήτης κ. Περικλειδάκης Γεώργιος, που τίμησε με την παρουσία του την εκδήλωση της ομάδας των μαθητών του ΕΠΑΛ Ειδικής Αγωγής Ηρακλείου, έκανε σύντομο χαιρετισμό όπου τους συνεχάρη για την ενεργό συμμετοχή τους και εμπλοκή σε αυτό το πρόγραμμα.
Ο Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Προγραμματισμού, Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Διαφάνειας και Αγροτικής Ανάπτυξης Ηρακλείου κ. Ινιωτάκης Πέτρος, καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους στην εκδήλωση που συνδιοργάνωσε με πολύ χαρά ο Δήμος Ηρακλείου. Αναγνώρισε την αξία της εργασίας που έκαναν οι μαθητές, επιβράβευσε την προσπάθεια τους και δεσμεύτηκε να υιοθετήσει τις προτάσεις τους και να ξεκινήσει έργα διορθωτικά που θα κάνουν την πόλη του Ηρακλείου πιο ανθρώπινη και πιο βιώσιμη για όλους τους δημότες.
Ο εκπρόσωπος του ECOCITY και συντονιστής των δράσεων ECOMOBILITY και FREE MOBILITY κ. Ζαφειρόπουλος Θάνος τόνισε στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε παρουσία τοπικών αρχών, φορέων, επιστημόνων, μέσων ενημέρωσης και πολιτών, ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα προκύπτει από τη συμπεριφορά των κατοίκων. Δήλωσε ότι τα τελευταία χρόνια λόγω της κρίσης είναι πολύ δύσκολο να υπάρχει χρηματοδότηση για έργα και υποδομές λόγω έλλειψης πόρων. Όμως δικαίως αναρωτήθηκε “Είναι δύσκολο να αλλάξουμε τη συμπεριφορά μας; …να σταματήσουμε να παρκάρουμε στο πεζοδρόμιο ή στις θέσεις στάθμευσης ΑΜΕΑ; …να σταματήσουμε να παρεμποδίζουμε τη διέλευση των πεζών, των ηλικιωμένων, των ανθρώπων με μόνιμες ή προσωρινές κινητικές δυσκολίες;»
Η ομάδα των 6 μαθητών του Σχολείου, με το συντονισμό της Υπεύθυνης καθηγήτριας κ. Αρμάου Ελένης, με απλά και κατανοητά λόγια και φωτογραφίες αποτύπωσε τα προβλήματα μετακίνησης που υπάρχουν στην πόλη του Ηρακλείου όπως τα βιώνει καθημερινά και πρότεινε λύσεις μέσω μιας αλληλεπιδραστικής ιστοσελίδας που δημιούργησε. Η ομάδα αυτή με την ονομασία Θησέας πρότεινε λύσεις και ένα χειροπιαστό εργαλείο καταγραφής των προβλημάτων στους δρόμους που μπορεί να λειτουργήσει σαν το μίτο που έδωσε η Αριάδνη στο Θησέα προκειμένου να βγει από τον λαβύρινθο και έτσι η πόλη του Ηρακλείου να γίνει μια πόλη βιώσιμη και προσβάσιμη σε όλους.
Μετά την παρουσίαση των μαθητών ακολούθησε διάλογος μεταξύ της ομάδας και του κοινού. Μια σειρά ρητορικών ερωτήσεων «Εγώ δεν αξίζω; Δεν έχω ψυχή; Γιατί θα πρέπει να μένω κλεισμένη μέσα στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού μου;» μιας μαθήτριας με κινητικές δυσκολίες που μετακινείται με αμαξίδιο, συγκλόνισε όλους τους παρευρισκομένους και τους έφερε προ των ευθυνών τους∙ απέναντι με τις συνειδητές ή ασυνείδητες καθημερινές επιλογές τους κατά τη μετακίνηση τους.
Στο Ρέθυμνο η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα του Κέντρου Λαϊκής Τέχνης, παρουσία του Αντιδημάρχου Παιδείας Ρεθύμνου κ. Γεωργαλή Γεώργιου, του Αντιπροέδρου της Σχολικής Επιτροπής Δήμου Ρεθύμνου κ. Μοτάκη Γεώργιου, της Υπαστυνόμου της Τροχαίας Ρεθύμνου κ. Γύπαρη Στυλιανής, της εκπροσώπου του ECOCITY κ. Παπανικολάου Μαρίας, των συμμαθητών και των καθηγητών του Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Ρεθύμνου. Όλοι τόνισαν την αξία της προσπάθειας των μαθητριών και της δράσης τους και ζήτησαν να τους έχουν βοηθούς για να επιτύχουν το έργο τους. Η ομάδα των eco-girls εντυπωσίασε με την παρουσία της, τα όσα είχε δημιουργήσει και παρουσίασε. Πολύ ωραία ψηφιδωτά που απεικόνιζαν την πεταλούδα του FREE MOBILITY και ένα ποδήλατο που προάγει τη βιώσιμη μετακίνηση στην πόλη.
Την παρουσίαση της εκδήλωσης ανέλαβε η κ. Πιταροκοίλη Στέλλα. Οι μαθήτριες παρουσίασαν στο κοινό τις κινήσεις που έκαναν προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν την τοπική κοινωνία του Ρεθύμνου. Συνεργάστηκαν και υλοποίησαν από κοινού με το 4ο Γυμνάσιο Ρεθύμνου τη δράση «Μπαίνοντας στη θέση του άλλου», όπου χρησιμοποιώντας ένα αναπηρικό καροτσάκι προσπάθησαν να μετακινηθούν στο κέντρο της πόλης. Πραγματοποίησαν έρευνα, κατασκεύασαν πανό, αναμνηστικά κεραμικά δώρα, κολάζ ζωγραφικής, εμπνεύστηκαν συνθήματα «Ρέθυμνο μου καθαρό, λεωφορείο χρησιμοποιώ» «Κλειδώστε τα αυτοκίνητα στο γκαράζ- στο καυσαέριο κάνουμε σαμποτάζ». Η καθοδήγηση των υπεύθυνων καθηγητριών Αναστασίου Κατερίνας και της Σφακιανάκη Χρυσούλας ήταν πολύ σημαντική στις εργασίες της ομάδας.
Έπαινοι δόθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες μαθητές για την υλοποίηση αυτής της δράσης, καθώς είναι γεγονός πως η πρόοδος και η ανάπτυξη μπορεί να επιτευχθεί μέσα από μια συνεχή διαδικασία πρόκλησης, αμφισβήτησης, κριτικής και ανατροπής ορισμένων πρακτικών και νοοτροπιών με σκοπό την οικοδόμηση μιας νέας εναλλακτικής πρακτικής χωρίς τις ατέλειες και τις αδυναμίες των παλαιοτέρων. Έπαινοι δόθηκαν επίσης στις Υπεύθυνες εκπαιδευτικούς για τον εποπτικό και συντονιστικό τους ρόλο αλλά και στους Διευθυντές των Σχολικών Μονάδων που παρείχαν την απαραίτητη στήριξη τους κατά τη διάρκεια της εκστρατείας.
Στις 25 Απριλίου 2015, στο Πολιτιστικό Κέντρο Δαϊς των εκπαιδευτηρίων Δούκα, θα γίνει το κλείσιμο της φετεινής εκστρατείας ECOMOBILITY- FREE MOBILITY. Σε αυτή τη γιορτή προσκεκλημένοι είναι όλοι οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί να συμμετέχουν. Την επόμενη μέρα 26 Απριλίου 2015 θα πραγματοποιηθεί μια δεκάλεπτη σιωπηρή διαμαρτυρία και στις 41 πόλεις που συμμετείχαν έξω από κτίρια στα οποία δεν υπάρχει προσβασιμότητα από ανθρώπους με κάποιου είδους αναπηρία.
Θα ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες μου σε όλους εκείνους που πίστεψαν στην Εκστρατεία FREE MOBILITY και επέλεξαν να το δείξουν έμπρακτα στηρίζοντας την προσπάθεια των μαθητών. Προσωπικά να ευχαριστήσω την Πλατύρραχου Κάλλια, Διαμερισματική Σύμβουλο και φίλη- πάνω από όλα- που μας βοήθησε καθόλη τη διάρκεια της εκστρατείας.